کووید ۱۹ یک بیماری تنفسی است، بیماری که به طور ویژه دستگاه تنفسی بیمار، که شامل ریه‌ها می شود را تحت تاثیر قرار می دهد. کووید-۱۹ می‌تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از مشکلات تنفسی، از خفیف تا بحرانی شود.کرونا ویروس در دسته ای از افراد با ایجاد ندول ریه در کرونا همراه است که باعث می‌شود که عوارض ریوی در فرد مبتلا پدیدار شود. این عوارض و آسیب‌هایی که به ریه وارد می‌شوند ممکن است باعث تخریب عملکرد ریه شود. البته ندول ریه در ابتدای ایجاد توده های خوش خیم بوده و غیر سرطانی است اما ممکن است عامل ایجاد کننده سرطان نیز باشد. در مجله درمانکده قصد داریم شما را بیشتر با ندول ریه در کرونا آشنا کنیم، پس با ما همراه باشید.. .
در افرادی که مبتلا به ندول ریه هستند ریه ها به شدت ملتهب شده و مایع فراوانی در آن جمع می‌شود، که تجمع مایع در ریه با مشکلات تنفسی برای فرد همراه است. در این بیماری دستگاه تنفسی به شدت دچار آسیب شده و فرد نیاز به بستری در بیمارستان و استفاده از دستگاه اکسیژن یا دستگاه تنفس مصنوعی خواهد داشت. ندول ریه در کرونا می تواند هر دو ریه را درگیر کرده و کیسه های هوای موجود در ریه‌ها با گره های ریوی پر می‌شوند.
این گره ها جریان اکسیژن را محدود کرده و عوارضی مانند تنگی نفس سرفه و بی حالی برای فرد را در پی دارد. ندول ریه از مراحل خفیف تا شدید ایجاد می‌شود، که حتی بعد از بهبودی فرد ممکن است آسیب های ریه همچنان باقی بماند.ندول های ریوی در صورتی که در فیشر ریه تشکیل و اندازه آن از 5mm کمتر باشد خوش خیم است و شانس بهبودی بسیار خوبی را به همراه دارد.افراد مسن و افرادی که دارای سایر بیماری‌های جسمی مختلفی، مانند بیماری قلبی، سرطان و دیابت هستند، ممکن است علائم جدی تر و حاد تری تجربه کنند. این امر چیزی است که کرونا ویروس با ریه های بیماران انجام داده و عوارض مختلفی روی ریه دارد.
در چنین شرایطی اگر فرد مبتلا به ندول ریه است باید تحت نظر دکتر فوق تخصص ریه باشد، شما عزیزان نیز در صورتی که در این مورد سوال دارید می‌توانید از طریق مشاوره آنلاین با پزشک متخصص ریه در سایت درمانکده ارتباط برقرار کنید.
بیشتر بخوانید: تفاوت حساسیت غذایی با آلرژی به غذا
ندول ریه
زمانی بیماری کووید-۱۹ شیوع پیدا کرد به دنبال آن افرادی که دچار آسیب‌های ریه شدند، نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ای داشتند. همچنین بیماران ریوی که در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه بودند نیاز به درمان‌های ویژه و مراقبت‌های چشم‌گیر داشتن به دنبال همه‌گیری کرونا غربالگری‌هایی که برای مبتلایان به سرطان ریه در نظر گرفته می‌شد، برای مدت ۳ تا ۶ ماه به تعویق افتاد.
اما متاسفانه دوره ویروس کرونا بیشتر از ۶ ماه انجامید و مجدد پزشکان ناچار شدند که غربالگری‌ها را برای بیماران ندول ریه آغاز نمایند. اما این بار دستورالعمل‌های غربالگری دچار تغییراتی شد تا بتوان ابتلای افراد به کرونا ویروس را کنترل نمود. بدون شک ابتلای این دسته افراد به کرونا ویروس آسیب‌های جبران ناپذیری را برایشان در پی داشت و در بسیاری از موارد متاسفانه فرد مبتلا به سرطان ریه را به کام مرگ می‌کشاند.
غربالگری ها در مبتلایان ندول ریه احتمال قرار گرفتن در معرض ویروس کووید ۱۹ را افزایش می داد به این صورت تصمیم گیری های انجام شد تا این دسته بیماران تحت مراقبت‌های ویژه قرار بگیرند تا از ابتلای آن‌ها به ویروس کووید-۱۹ جلوگیری شود. در برخی از افراد که به بیماری ندول ریه مبتلا بودند و در وضعیت‌های وخیم قرار داشتند با ابتلا به کووید 19 متاسفانه شاهد مرگ و میر در این دسته افراد بوده‌ایم.
بیماران مبتلا به ندول ریه در کرونا از این جهت نیاز به مراقبت‌های ویژه‌تری نسبت به افراد عادی دارند که تحت درمان سرطان با استفاده از داروهای شیمیایی و پرتو درمانی قرار می‌گیرند. این دسته درمان‌ها خود مانع بزرگی برای مقابله با کرونا محسوب می‌شوند چرا که فردی که تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرد دچار ضعف سیستم ایمنی شده و آمادگی دریافت ویروس‌های دیگر مانند کووید-۱۹ را نخواهند داشت.
بیشتر بخوانید: عوارض واکسن آنفولانزا
بیشتر بخوانید: علائم کرونای جدید چگونه است؟
چگونگی تشکیل ندول در ریه مبتلایان به کرونا
ویروس SARS-CoV-2 که باعث COVID-19 می شود، بخشی از خانواده ویروس کرونا است.
هنگامی که ویروس وارد بدن افراد می‌شود، با غشاهای مخاطی که بینی، دهان و چشم شما را پوشانده اند، تماس پیدا میکند. از این طریق وارد ریه شده و با تکثیر غیر عادی سلول ها باعث ایجاد ندول ریه می شوند، همانطور که بیان شد ندول ها ممکن است خوش خیم و یا بدخیم باشند. ویروس وارد یک سلول سالم شده و از سلول برای ساختن قسمت های جدید ویروس استفاده میکند اما تکثیر آن بی قانون و بی اندازه است.
ویروس تکثیر می‌یابد و ویروس های جدید سلول های مجاور را آلوده میکند از این طریق است که ندول های بسیاری در ریه تشکیل می شود. دستگاه تنفسی خود را درختی وارونه در نظر بگیرید. تنه درخت شبیه نای شماست. ریه‌های شما به شاخه‌های کوچکتر و کوچکتر تقسیم می‌شود. در انتهای هر شاخه کیسه‌های هوایی کوچکی به نام آلوئول وجود دارد. اینجاست که اکسیژن وارد خون افراد شده و دی اکسید کربن از آن خارج می‌شود. کرونا ویروس می‌تواند قسمت فوقانی یا تحتانی دستگاه تنفسی انسان را آلوده کرده و از راه های هوایی آن عبور میکند.
بیشتر بخوانید: بیماری آسم؛ انواع، پیشگیری و درمان
چه عواملی در ابتلا به گره ریه تاثیر گذار است؟
ندول های ریوی معمولا علائم بالینی به همراه ندارند و از طریق عکسبرداری از ریه مشخص می شوند، ممکن است بیماران کرونایی با مراجعه به پزشک و تصویربرداری از ریه از طریق بررسی های پزشک به وجود ندول ها پی ببرند. عواملی که در بروز ندول ریه در افراد مبتلا به کووید ۱۹ نقش دارند شامل موارد زیر است:
میزان بیماری
شدت بیماری اگر زیاد باشد بافت ریه آسیب دیده و فرد دچار مشکلات ریوی می‌شود. اما اگر بیماری خفیف باشد اثرات چندانی روی ریه نخواهد گذاشت.
سیستم ایمنی
همچنین سلامتی کمک میکند که فرد کمتر به مشکلات ریوی مبتلا شود اگر ریه‌ها قبل از ابتلا به کووید-۱۹ آسیب دیده و بیمار باشد. سیستم ایمنی ضعیف‌تری نسبت به یک فرد سالم خواهد داشت و در نتیجه آسیب بیشتری نیز در ناحیه ریه خواهد دید. کووید-19 یک بیماری جدید است و دانشمندان با بررسی‌ها و پژوهش‌های متنوع، هر روز بیشتر از قبل در مورد آنچه که می‌تواند با ریه‌ها انجام دهد، می‌آموزند. آن‌ها بر این باورند که اثرات آن بر بدن انسان شبیه به دو بیماری کروناویروس دیگر، سندرم حاد تنفسی (SARS) و سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) است.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره تست و آزمایش آلرژی
آیا گره ریه برای بیماران کرونایی خطرناک است؟
در موارد بحرانی ابتلا به COVID-19 که شامل حدود 5٪ از کل موارد ابتلا می‌باشد، عفونت می‌تواند به دیواره ها و پوشش‌های کیسه‌های هوایی در ریه های بیمار آسیب برساند. همانطور که بدن سعی در مبارزه با آن دارد، ریه‌های شخص بیشتر ملتهب شده و پر از مایع می‌شوند. این امر می‌تواند تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن را برای بیماران دشوارتر کرده در نتیجه تنفس بیمار با مشکل مواجه شود.
وجود ندول ریه در افراد مبتلا شرایط را سخت تر کرده و شاید نیاز به جراحی برای درمان آن وجود داشته باشد. ندول ریه یا گره ریه در کرونا مانند یک لکه روی ریه تعریف می‌شود که معمولاً قطر حدود ۳ سانتی‌متر یا کمتر خواهد داشت. در سی تی اسکن ریه این گره‌ها کاملاً مشخص و قابل اندازه‌گیری هستند در صورتی که گره ریه در اشعه ایکس بیشتر از سه سانتی متر باشد، به عنوان توده سرطانی شناخته شده و فرد مبتلا باید درمان‌هایی علیه سرطان ریه را آغاز نمایند.
سی تی اسکن قفسه سینه در افراد مبتلا به کرونا یک امر حتمی است که تشخیص ندول ریه از آسیب‌های کرونا توسط متخصص انجام می‌شود. همچنین ممکن است بیمار دچار پنومونی شدید یا سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS) شود. در بحرانی‌ترین موارد، ریه‌های بیمار برای انجام صحیح وظایف و کار خود به کمک دستگاهی به نام ونتیلاتور نیاز دارند. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد 20 تا 30 درصد از بیماران بدحال دچار گره های ریوی، لخته در ریه‌ها، قلب، مغز و پاها می‌شوند که برخی از آن‌ها تهدیدکننده زندگی و حتی مرگ‌بار هستند.
بیشتر بخوانید: نارسایی حاد تنفسی
بیشتر بخوانید: هر آنچه که باید از بیماری سل بدانید
ندول ریه در بدن مبتلایان با چه علائمی همراه است؟
به طور کلی با ورود کرونا به ریه‌ها و تکثیر سلول‌های خود در آن، ابتدا پروتئین‌های سطحی کووید ۱۹ به سلول‌های ریه متصل می‌شود. این اتصال باعث می‌شود که ماده ژنتیکی کرونا ویروس وارد ریه شده و به بافت آن آسیب بزند. علائم و نشانه‌های گره ریه در کرونا بستگی به تعداد گره های ریوی، شرایط فرد و میزان قوی بودن سیستم ایمنی وی دارد. اما به طور کلی در مواردی که ریه‌های فرد دچار ندول ریه شده باشد ممکن است یک یا چند نشانه به همراه داشته باشد. این علائم شامل موارد زیر می‌باشد:
- احساس تنگی نفس
- داشتن سرفه خشک
- سخت شدن تنفس و عدم امکان تنفس عادی
- خون دماغ
علائم ذکر شده حدوداً بعد از پنج روز از ابتلای فرد بروز میکند و با توجه به تعداد و شدت ندول ها متفاوت است. این دوره که دوره نهفتگی کرونا است، بسیار حساس بوده و در مقابل تشخیص آسیب ریه نیز در این دوره بسیار دشوار خواهد بود. بهترین اقدام بعد از ابتلا به کرونا ویروس این است که فرد حدوداً در روز پنجم ابتلا به این بیماری سی تی اسکن ریه را انجام دهد. در بررسی ها توسط فوق تخصص ریه میزان آسیب ریه بعد از ابتلا به کرونا ویروس و وجود ندول های ریوی مشخص می‌شود و درگیری ریه به کووید ۱۹ نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: عوارض واکسن آنفولانزا
ریه فرد سالم با ریه فردی که در اثر کووید ۱۹ آسیب دیده یا مبتلا به ندول شده،بسیار متفاوت است و پزشک با بررسی نتایج سی تی اسکن شدت بیماری را می‌سنجد در بیمارانی که درگیری ریه بالایی دارند نیاز به بستری در بیمارستان و استفاده از دستگاه های تنفسی می‌باشد . همچنین افراد تحت مراقبت‌های ویژه قرار می‌گیرند تا بتوانند به راحتی تنفس کرده و درمان های لازم را لحاظ نمایند.هرچند که ممکن است فرد مبتلا به کووید ۱۹ دچار ندول ریه خوش‌خیم یا غیر سرطانی بشود، درمان‌های تخصصی در این زمینه توسط متخصص ریه لحاظ می‌شود.
اگر علائم گره ریه از زمانی که مبتلا به کرونا شده‌اید در شما دیده می‌شود می‌توانید با رزرو نوبت آنلاین پزشک عمومی یا مشاوره آنلاین با پزشک عمومی به درمان و حل مشکل بپردازید.
بیشتر بخوانید: ۴ علت اصلی رینیت آلرژیک
آیا راهکاری برای جلوگیری از ابتلا به گره ریه وجود دارد؟
طبق توصیه‌ها و تحقیقاتی که متخصصین در این رابطه انجام داده‌اند بیماران می‌توانند اقداماتی انجام دهند که احتمال ندول ریه را کاهش دهد. بدین منظور نیاز است که فرد شرایط سلامتی خود را بسنجد اگر بیماری پیش زمینه‌ای و یا آسیب‌هایی از گذشته دارد نسبت به درمان آن اقدام نمایند. اگر مشکلات ریوی مانند عفونت ریه دارند یا عادت به قرار گرفتن در معرض دود دخانیات و سیگار دارند نیاز است که از قرارگیری در محیط‌های آلوده به خصوص محیط های کاری که دارای سموم است جلوگیری و حساسیت‌های ریه را کاهش دهند.
همچنین مشکلات سطحی ریه که به دارو یا درمان‌های تخصصی نیاز دارند را برطرف نمایند. در بیشتر موارد با بهبودی فرد از کرونا ویروس ندول ها نیز به صورت خود به خود از بین می روند و حدود 60 درصد آن ها خوش خیم هستند.افرادی که مبتلا به دیابت یا بیماری‌های قلبی هستند باید داروها و دستورات پزشکی خود را به خوبی اجرا نمایند. همچنین عوامل دیگری در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های ریوی کرونا کووید ۱۹ تاثیر گذار هستند که می‌توانند از این مسئله پیشگیری نمایند. مصرف غذاهای سالم و پر انرژی نوشیدن مایعات کافی باعث می‌شود که سیستم تنفسی و ریه‌ها به خوبی عمل کرده و در سلامت کامل قرار بگیرند. زمانی که ریه‌ها در شرایط ایده آلی باشند مقاومت بیشتری در برابر عفونت و آسیب بافتی خواهند داشت.
بیشتر بخوانید: ۹ علامت اولیه سرطان ریه
میزان بازگشت پذیری آسیب ریه کووید ۱۹
شاید این سوال ذهن شما را درگیر کند که آیا بیماران مبتلا به کووید-۱۹ که دچار آسیب‌های ریه شده اند بعد از مدتی مجدد نارسایی ریه و یا بیماری های ریه را تجربه می‌کنند؟ زمانی که فردی به کووید-۱۹ مبتلا می شود و در پی آن ریه‌ها دچار آسیب و نارسایی می‌گردند.
زمان زیادی طول می‌کشد تا عملکرد ریه به پست قبل بازگردد ممکن است ماه تا یک سال زمان لازم باشد تا ریه‌ها و بافت آسیب دیده آن بهبود یافته و ترمیم شوند عامل تحریک کننده و آسیب رسان به ریه ویروس کرونا کووید ۱۹ می‌باشد و در صورتی که فرد این ویروس را در بدن نداشته باشد امکان آسیب رسیدن مجدد ریه وجود ندارد حتی اگر فرد مجدد به بیماری کرونا مبتلا شود ممکن است ریه‌ها آسیب نبینند، در مقابل نیز ممکن است ریه ها آسیب دیده و مجددا دچار تخریب و تضعیف شوند و بهبودی ریه بعد از ابتلا به کرونا بسیار سخت و ناخوشایند خواهد بود، بیمارانی که در این دوره قرار دارند باید از درمانگران تنفسی کمک بگیرند و مراقبت‌های بهداشتی را لحاظ کنند، تا زمانی که ریه‌ها عملکرد صحیح خود را بازیابند نیاز است که سبک زندگی و رژیم غذایی خود را اصلاح نمایند.
در صورت داشتن مشکل ریه در دوران کرونا بهتر است به متخصص عفونی یا دکتر متخصص ریه مراجعه کنید تا سریع‌تر درمان شوید.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره جراحی پیوند ریه
آیا راهکاری برای کاهش آسیب ریه در مبتلایان ویروس کرونا وجود دارد؟
طبق توصیه‌ها و تحقیقاتی که متخصصین در این رابطه انجام داده‌اند بیماران می‌توانند اقداماتی انجام دهند که احتمال آسیب ریوی را کاهش دهد. بدین منظور نیاز است که فرد شرایط سلامتی خود را بسنجد اگر بیماری پیش زمینه‌ای و یا آسیب‌هایی از گذشته دارد نسبت به درمان آن اقدام نمایند. اگر مشکلات ریوی مانند عفونت ریه دارند یا عادت به قرار گرفتن در معرض دود دخانیات و سیگار دارند نیاز است که از قرارگیری در محیط‌های آلوده جلوگیری و حساسیت‌های ریه را کاهش دهند.
همچنین مشکلات سطحی ریه که به دارو یا درمان‌های تخصصی نیاز دارند را برطرف نمایند. افرادی که مبتلا به دیابت یا بیماری‌های قلبی هستند باید داروها و دستورات پزشکی خود را به خوبی اجرا نمایند. همچنین عوامل دیگری در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های ریوی کرونا کووید ۱۹ تاثیر گذار هستند که می‌توانند از این مسئله پیشگیری نمایند. مصرف غذاهای سالم و پر انرژی نوشیدن مایعات کافی باعث می‌شود که سیستم تنفسی و ریه‌ها به خوبی عمل کرده و در سلامت کامل قرار بگیرند. زمانی که ریه‌ها در شرایط ایده آلی باشند مقاومت بیشتری در برابر عفونت و آسیب بافتی خواهند داشت.
بیشتر بخوانید: تب یونجه؛ علل، علائم و درمان
میزان بازگشت پذیری آسیب ریه کووید ۱۹
شاید این سوال ذهن شما را درگیر کند که آیا بیماران مبتلا به کووید-۱۹ که دچار آسیب‌های ریه شده اند بعد از مدتی مجدد نارسایی ریه و یا بیماری های ریه را تجربه می‌کنند؟ زمانی که فردی به کووید-۱۹ مبتلا می شود و در پی آن ریه‌ها دچار آسیب و نارسایی می‌گردند. زمان زیادی طول می‌کشد تا عملکرد ریه به پست قبل بازگردد ممکن است ماه تا یک سال زمان لازم باشد تا ریه‌ها و بافت آسیب دیده آن بهبود یافته و ترمیم شوند.
عامل تحریک کننده و آسیب رسان به ریه ویروس کرونا کووید ۱۹ می‌باشد و در صورتی که فرد این ویروس را در بدن نداشته باشد امکان آسیب رسیدن مجدد ریه وجود ندارد حتی اگر فرد مجدد به بیماری کرونا مبتلا شود ممکن است ریه‌ها آسیب نبینند، در مقابل نیز ممکن است ریه ها آسیب دیده و مجددا دچار تخریب و تضعیف شوند و بهبودی ریه بعد از ابتلا به کرونا بسیار سخت و ناخوشایند خواهد بود، بیمارانی که در این دوره قرار دارند باید از درمانگران تنفسی کمک بگیرند و مراقبت‌های بهداشتی را لحاظ کنند، تا زمانی که ریه‌ها عملکرد صحیح خود را بازیابند نیاز است که سبک زندگی و رژیم غذایی خود را اصلاح نمایند.
