چرب شدن پوست بینی بعد از جراحی؛ علت، نحوه درمان و پیشگیری

کبودی و ورم چشم بعد عمل بینی تنها عارضه رایج این جراحی نیست، افراد زیادی با چرب شدن پوست بینی بعد از جراحی نیز مواجه می‌شوند که برایشان نگران‌کننده و گاه آزاردهنده است. عمل بینی یکی از تهاجمی‌ترین جراحی‌ها محسوب می‌شود که استرس زیادی به بدن وارد می‌کند. همین تنش یکی از مهم‌ترین دلایل چرب شدن پوست بینی بعد از جراحی است. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی علت چرب شدن پوست بینی بعد از جراحی بینی و راهکارهای درمان و پیشگیری از آن می‌پردازیم.

علت چرب شدن پوست صورت بعد از جراحی بینی چیست؟

روی پوست ما، مخصوصا در ناحیه T صورت یعنی پیشانی، بینی و چانه غددی وجود دارند به نام غدد سباسه که وظیفه‌شان ترشح چربی طبیعی (سبوم) برای مرطوب نگه‌داشتن پوست است. بعد از جراحی بینی، چند اتفاق می‌افتد که باعث می‌شود این غدد بیش‌فعال شوند:

تحریک غدد چربی به خاطر دستکاری جراحی

در حین عمل، پوست بینی از ساختار استخوانی و غضروفی جدا می‌شود. این جدا شدن و دستکاری بافت، نوعی استرس به پوست وارد می‌کند و ممکن است غدد چربی را تحریک کند تا فعالیت‌شان را بیشتر کنند. این درست همان اتفاقی است که هنگام دستکاری زیاد پوست با آن مواجه می‌شوید، یعنی پوست‌تان براق و چرب می‌شود؛ در واقع این نوعی واکنش بدن به تهاجم است.

تغییرات موقتی عصبی و هورمونی

اعصاب حسی اطراف بینی در اثر جراحی کمی آسیب می‌بینند یا تحریک می‌شوند. این موضوع گاهی باعث به‌هم‌ریختگی پیام‌های عصبی به غدد چربی می‌شود و آن‌ها را وادار می‌کند چربی بیشتری تولید کنند.

استفاده از چسب بینی و پانسمان

بعد از جراحی بینی، پزشک روی بینی پانسمان می‌گذارد و بعد از برداشتن آن که معمولا حدود ۵ تا ۷ روز است، چسب‌زدن بینی شروع می‌شود. وقتی چسب روی پوست می‌چسبد، در واقع یک لایه‌ عایق بین پوست و هوا ایجاد می‌کند. این شرایط به شکل‌های زیر می‌توانند دلیل چرب شدن پوست صورت بعد از جراحی بینی باشند:

• کاهش تهویه‌ طبیعی پوست: در حالت معمولی، پوست تنفس می‌کند یعنی تبادل گرما و رطوبت با محیط را دارد. وقتی به طور مداوم چسب روی پوست قرار می‌گیرد این تبادل کم می‌شود در نتیجه پوست گرم‌تر و مرطوب‌تر می‌ماند و در نهایت منجر به تحریک غدد چربی خواهد شد.
• تحریک مکانیکی پوست: هر بار که چسب را عوض یا از روی پوست جدا می‌کنید، پوست کمی تحریک می‌شود. این تحریک به لایه‌های سطحی آسیب جزئی می‌زند و پوست برای ترمیم، چربی بیشتری ترشح کند تا از خودش محافظت کند.
• مرطوب شدن پوست زیر چسب: چربی و عرق نمی‌توانند از زیر چسب خارج شوند و در نتیجه زیر چسب جمع می‌شوند. این موضوع پوست را چرب‌تر و براق‌تر می‌کنند، همچنین احتمال بروز جوش‌های سرسیاه یا آکنه‌ هم افزایش می‌يابد.

اگر پوست چرب یا مختلط دارید، چسب بینی می‌تواند باعث وخیم‌تر شدن چربی پوست و حتی ایجاد جوش شود.

راه‌های درمان چرب شدن پوست صورت بعد از جراحی بینی چیست؟

افزایش چربی پوست بینی بعد از رینوپلاستی همچون کبودی و ورم چشم بعد عمل بینی موقتی است و با راهکارهای زیر می‌توانید این مشکل را کنترل کنید:

شستشوی ملایم و منظم پوست را فراموش نکنید

خیلی‌ها فکر می‌کنند برای درمان و پیشگیری از چرب شدن پوست صورت بعد از جراحی بینی باید به طور مداوم پوست خود را بشویند. اما باید بدانید این رفتار باعث تحریک بیشتر غدد چربی می‌شود و نتیجه معکوس دارد؛ یعنی با پوست چرب‌تر مواجه می‌شوید. بهتر است فقط روزی ۲ بار یعنی صبح‌ها بعد از بیدار شدن از خواب و شب‌ها قبل از خوابیدن، صورت‌تان را بشویید.

از تونرهای بدون الکل استفاده کنید

برای پیشگیری از چرب شدن پوست صورت بعد از جراحی بینی مهم است که از چه شوینده‌ای استفاده کنید. صابون‌های قوی یا شوینده‌هایی که داری الکل هستند، انتخاب مناسبی نمی‌توانند باشند. باید از یک شوینده ملایم مخصوص پوست چرب یا مختلط استفاده کنید؛ چیزی که هم چربی اضافی را پاک کند و هم پوست‌تان را خشک نکند. پزشکان متخصص پوست و مو به بیماران پیشنهاد می‌دهند دنبال ژل‌های شستشویی باشند که روی آن‌ها عبارت «Soap-Free» یا «Non-Comedogenic» نوشته شده باشد.

نکته بعدی این است که شستشو را باید با آب ولرم انجام دهید، نه آب خیلی داغ و نه خیلی سرد. آب داغ باعث خشکی و تحریک بیشتر پوست می‌شود. همچنین هنگام شستشو با نوک انگشتان‌تان به آرامی پوست صورت را ماساژ دهید.

به سراغ مرطوب‌کننده‌های مناسب بروید

بعد از شستشو، احتمالا احساس خشکی روی پوست‌تان دارید و شاید وسوسه شوید از مرطوب‌کننده استفاده کنید. اما هر مرطوب‌کننده‌ای مناسب نیست، باید از مرطوب‌کننده‌های سبک استفاده کنید، مثلا محصولاتی که بر پایه آب یا ژل هستند، نه چربی. به این ترتیب پوست مرطوب می‌شود ولی چرب نیست.

مصرف آب کافی و تغذیه سالم

اینکه بعد از عمل بینی چی بخوریم، سوال رایجی است. اگر در این مورد خاص دنبال ماده غذایی هستید که چربی پوست را کنترل کند باید گفت که آب در دسترس‌ترین و بهترین نوشیدنی است که می‌تواند به حفظ تعادل رطوبت پوست کمک کند. در کنار آن خوردن مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان و کم چرب مثل میوه‌ها و سبزیجات به بهبود وضعیت پوست کمک می‌کند.

آیا تزریق کورتون بعد از عمل بینی باعث چرب شدن پوست می‌شود؟

پزشک تزریق کورتون بعد از عمل بینی را معمولا برای کسانی انجام می‌‌دهد که پوست بینی‌ آن‌ها ضخیم است یا بعد از عمل، ورم زیادی دارند؛ به‌ویژه در مواردی مثل عمل بینی گوشتی که بافت پوست سنگین‌تر است و روند کاهش ورم کمی بیشتر طول می‌‌کشد. کورتون اصولا یک داروی ضد‌ التهاب است و نمی‌تواند دلیل اصلی برای چرب شدن پوست بینی بعد از جراحی باشد. با این حال وقتی به دفعات زیاد یا با دوز بالا تزریق شود،‌ احتمال اینکه روی عملکرد غدد چربی پوست تاثیر بگذارد، وجود دارد. به بیانی دیگر، اگر کسی عمل بینی گوشتی کرده باشد احتمال اینکه به تزریق کورتون نیاز پیدا کند، بیشتر است، چون پوست ضخیم‌تر است و ورم دیرتر می‌خوابد. این افراد ممکن است چرب شدن پوست بعد از جراحی را بیشتر تجربه کنند.

در مورد جراحی بینی استخوانی که معمولا پوست نازک‌تری دارد، کمتر پیش می‌آید که پزشک کورتون تزریق کند، چون تورم زیاد و ماندگاری ندارد. پس احتمال چرب شدن پوست بعد عمل در این مدل بینی‌ها خیلی کمتر است.

جالب است بدانید میزان چرب شدن پوست بعد از جراحی از نظر نوع فرم بینی هم متفاوت است. مثلا اگر کسی عمل بینی فانتزی یا نیمه‌فانتزی انجام داده باشد، معمولا تمرکز جراح روی ظریف‌کاری بیشتر است، چون این مدل بینی‌ها اغلب روی پوست‌های نازک یا متوسط انجام می‌شوند و به تزریق کورتون کمتری نیاز دارند؛ در نتیجه احتمال چرب شدن پوست بعد از عمل بینی نیمه فانتزی و فانتزی هم کمتر است.

نکته دیگر این است که نوع تکنیک جراحی هم در چرب شدن پوست بی‌تاثیر نیست. مثلا در عمل بینی بسته، برش خارجی روی پوست زده نمی‌شود، دستکاری پوست کمتر است و التهاب سطحی پوست کمتر ایجاد می‌شود، پس نیاز به تزریق دوز بیشتر کورتون نیست و احتمال چرب شدن پوست پایین‌تر است. در مقابل، در جراحی‌های باز که پوست کاملا از اسکلت بینی جدا می‌شود، ممکن است التهاب بیشتر باشد و برای کنترل آن گاهی از کورتون بیشتر استفاده می‌شود.

آیا نحوه خوابیدن بعد از عمل بینی روی چرب شدن پوست موثر است؟

اصل ماجرای نحوه خوابیدن بعد از عمل بینی، بیشتر به خاطر حفظ فرم بینی و کنترل ورم است و مستقیما به چرب شدن پوست بعد از عمل بینی طبیعی ربط ندارد. اگر بعد از عمل بینی، به‌ویژه در هفته‌های اول، روی پهلو یا شکم بخوابید، فشار فیزیکی روی بینی وارد می‌شود که می‌تواند باعث تغییر در موقعیت غضروف‌ها و افزایش تورم شود. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند که به پشت و با زاویه ۳۰ تا ۴۵ درجه بخوابید تا هم ورم زودتر درمان شود و هم فرم بینی تغییر نکند.

آیا آمپول دگزا برای ورم بینی باعث چرب شدن پوست می‌شود؟

آمپول دگزامتازون که به‌ اختصار به آن دگزا می گویند، یک کورتون قوی و ضد‌ التهاب بسیار موثر است که با هدف کنترل ورم و جلوگیری از التهاب تجویز می‌شود. بنابراین باید بگوییم امپول دگزا برای ورم بینی نمی‌تواند دلیل اصلی چرب شدن پوست بعد از جراحی بینی باشد.

آیا عفونت بینی بعد از عمل باعث چرب شدن پوست بعد از جراحی می‌شود؟

عفونت بینی بعد از عمل به‌صورت مستقیم نمی‌تواند در چرب شدن پوست تاثیر داشته باشد. وقتی بعد از عمل، بینی دچار عفونت می‌شود بدن بلافاصله واکنش دفاعی نشان می‌دهد. با فعال شدن سیستم ایمنی التهاب موضعی نیز افزایش پیدا می‌کند و دمای این ناحیه بالا می‌رود و حتی ترشحات غیر عادی از بینی دیده می‌شود. این وضعیت به پوست اطراف بینی فشار وارد می‌کند و ممکن است باعث فعال شدن بیشتر غدد چربی شود.

تغذیه قبل از عمل بینی چه تاثیری در چرب شدن پوست بعد از جراحی دارد؟

بیشتر متقاضیان رینوپلاستی به دنبال پاسخ این سوال هستند که قبل عمل بینی چی بخوریم کبود نشویم؟ و شاید به ندرت به این موضوع فکر کنند که تغذیه قبل و بعد از جراحی می‌تواند روی وضعیت پوست آن‌ها موثر باشد.

وقتی قبل از عمل تغذیه مناسبی داشته باشید، یعنی بدن سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌های ضدالتهاب (مثل C، K، A) و مواد معدنی مثل روی و سلنیوم باشد، پوست بهتر می‌تواند با استرس‌های بعد از عمل مقابله کند. به همین ترتیب غدد چربی هم متعادل‌تر کار می‌کنند و پوست کمتر دچار التهاب و ترشح بیش از حد چربی می‌شود.

از طرفی، بهتر است از خوردن مواد غذایی حساسیت‌زا بپرهیزید، زیرا سرفه بعد از عمل بینی در ظاهر بی‌خطر به نظر می‌رسد، اما می‌تواند باعث تحریک پوست یا افزایش التهاب در ناحیه بینی شوند و پوست آن ناحیه را حساس‌تر کند.

آیا عمل انحراف بینی باعث چرب شدن پوست بعد از جراحی می‌شود؟

همه ما می دانیم انحراف بینی چیست و چگونه می‌تواند تنفس را درگیر کند. به همین دلیل عمل انحراف بینی برای مشکلات تنفسی انجام می‌شود، نه صرفا جهت زیبایی. ولی چون اغلب با عمل زیبایی بینی همراه است، روند جراحی کمی سنگین‌تر و دوره نقاهت طولانی‌تر می‌شود. وقتی جراحی سنگین‌تر باشد، ورم و التهاب نیز بیشتر است و مصرف داروهایی مثل کورتون یا آنتی‌بیوتیک طولانی‌تر می‌شود. حالا این دقیقا همان جایی است که پوست واکنش نشان می‌دهد و ممکن است چرب‌تر از قبل شود. در واقع چربی پوست نتیجه مستقیم عمل نیست، بلکه ناشی از فرآیند ترمیم و درمان بعد از آن است.

چرب شدن پوست بینی بعد از جراحی در چند خط

چرب شدن پوست بعد از عمل بینی می‌تواند ترکیبی از عواملی مانند مصرف داروهای ضد التهاب، نوع پوست و حتی واکنش بدن به استرس جراحی باشد. حتی مسائلی مثل سرفه بعد از عمل بینی که شاید در ظاهر بی‌خطر باشند، می‌توانند باعث تحریک پوست یا افزایش التهاب در ناحیه بینی شوند و شرایط پوست رو حساس‌تر کنند. اما با رعایت نکاتی مثل شستشوی صحیح صورت، استفاده از شوینده‌های مناسب و تغذیه سالم در پیشگیری و درمان این وضعیت مهم هستند.

شما می‌توانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر گوش و حلق و بینی آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری به متخصص گوش و حلق و بینی، از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات رایج

منبع: drshahidi | acibademhealthpoint