سردرد مشکل آزار دهنده‌ای، که برای همه افراد و در تمامی سنین به علتهای گوناگون ممکن است رخ دهد. یکی از بیشترین علل سردرد در خانم‌ها زایمان است. براساس مشاهدات انجام شده، افراد زیادی بعد از روند زایمان تا مدت زمانی دچار سردرد و گاه سرگیجه شده اند، که این سردرد گاه تا 6 هفته پس از زایمان ادامه پیدا میکند. این سردردها ممکن است بسیار خفیف یا با شدت فراوان باشد. احتمال وقوع این سردردها در هر دو نوع زایمان یعنی طبیعی و سزارین وجود دارد. این سردردها علل مختلفی داشته و معمولا خطر فراوانی ندارند. در ادامه این مطلب از مجله درمانکده شما را بیشتر با دلایل سردرد پس از زایمان آشنا خواهیم کرد.
بیشتر بدانیم: ترشحات واژن در بارداری، علت و انواع آن
سردرد پس از زایمان
در اثر زایمان و تولد کودک هورمون‌های مادر دچار تغییرات شدیدی می‌شود، همچنین در اثر این تولد بدن دچار فشار، استهلاک و افت قند می‌شود. همه این عوامل دست به دست یکدیگر داده و در بسیاری از مادران سردرد پس از زایمان را به‌وجود می‌آورد.
سردردهای پس از زایمان طبیعی
بیشترین علت سرگیجه و سردردهای پس از زایمان طبیعی فشاری است که به بدن و نواحی سر، گردن و لگن وارد شده است. همچنین به علت درد در زایمان طبیعی میزان قندخون پایین آمده و همین عامل به تنهایی باعث ایجاد سردرد می‌شود.
بیشتر بدانیم: علت اسهال در پریود چیست؟
سردردهای پس از زایمان سزارین
باوجود این مسئله که در حین زایمان سزارین مادر متحمل درد نمی‌شود اما به علت تزریق داروهای بیهوشی یا بیحس کننده‌هایی که در نخاع تزریق می‌شوند، فرد دچار سردرد بعد از زایمان می‌شود. سردردهای پس از زایمان سزارین معمولا از یک الی دو روز بعد از زایمان آغاز می‌شود.
این سردردها می‌تواند علائم بیماری‌های مختلفی باشد که با مراجعه به فوق تخصص زنان و زایمان می‌توان علت آن را شناسایی کرد و برای درمان پیش‌قدم شد. شما عزیزان می‌توانید از طریق مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان سوالات خود را بپرسید و از آن‌ها راهنمایی کسب کنید.
علل سردردهای پس از زایمان
سردردهای پس از زایمان به دو دسته تقسیم می‌شوند: سردردهای اولیه که دردهای میگرنی و تنشی جزء این دسته سردردها به حساب می‌آیند و دسته دوم سردردهای ثانویه که به علت وجود یک بیماری در بدن ایجاد می‌شوند. علل سردردهای اولیه ممکن است گزینههای زیر باشد:
بیشتر بدانیم: هماتوم بارداری چیست و چه عوارضی دارد؟ + راهنمایی کامل
سابقه خانوادگی و عامل وراثت
برخی افراد به صورت ارثی سابقه ابتلا به سردرد پس از زایمان را دارند، که پس از مدتی به راحتی از بین میرود.
مشکلات هورمونی
بارداری و زایمان از عوامل تغییرات فراوان هورمونها میباشند. معمولا بعد از زایمان میزان استروژن کاهش پیدا میکند، زمانی که سطح استروژن موجود در بدن کاهش پیدا کند فرد دچار سردرد می‌شود.
کمبود آب در بدن
یکی از علل مهم در انواع سردرها کاهش آب بدن و مصرف نکردن آب به اندازه کافی است. به ویژه در دوره پس از زایمان که ممکن است مادر به علت مضطرب بودن و رسیدگی به نوزاد به اندازه کافی به تامین آب بدن خود اهمیت ندهند.
کمخوابی
با تولد نوزاد و خستگی و بیخوابیهای طولانی مدت مادر، بدن دچار کمبودخواب و خستگی شدید شده و این خستگی ممکن است بهصورت علائمی چون سردرد بروز پیدا کند.
خستگی
فرایند بارداری و پس از آن زایمان یک پروسه بسیار خسته کننده برای مادران است با به دنیا آمدن نوزاد و آغاز مسئولیتهای مربوط به او توجه مادر به خود کمتر شده وآسیبهایی از جمله سردرد به او وارد می‌شود.
بیشتر بدانیم: لاپاراسکوپی چیست و چه کاربردی دارد؟ + راهنمایی کامل
شیردهی
با شروع شیردهی مادر، هورمون‌های مربوط به شیردهی(اکسی توسین) در بدن ترشح می‌شود که خود یکی از علل سردرد در حین شیردهی است، با توجه به سیستم بدن مادر مدت زمان این نوع سردرد متفاوت است.
استرس
بسیاری از افراد پس از زایمان دچار افسردگی و استرس شدید می‌شوند. گاهی این استرس‌ها سبب ایجاد دردهایی در ناحیه سر می‌شود.
فشارخون
بارداری و پس از آن زایمان تغییرات زیادی در بدن ایجاد میکند که یکی از آن‌ها بالا رفتن یا پایین آمدن فشار خون است. تغییرات فشار خون یکی از عوامل مهم ایجاد سردرد در افراد است.
علل سردردهای ثانویه
- مننژیت
- مصرف بعضی از داروها
- بیماری پره‌اکلامپسی( این بیماری به علت افزایش فشار خون ایجاد می‌شود. در حین ابتلا به این بیماری معمولا فرد دچار دفع پروتئین از طریق ادرار می‌شود. پره اکلامپسی اغلب بیماری خطرناکی بوده و عوارضی چون تشنج و گاه به کما رفتن فرد مبتلا را به‌همراه دارد.)
- کاهش و ترک مصرف کافئین‌ها
بیشتر بدانیم: هورمون پرولاکتین چیست؟ + راهنمایی کامل
عوارض سردرد بعد از زایمان
سردرد به‌وجود آمده پس از زایمان، امری بسیار طبیعی است و اغلب ضرری ندارد زیرا بیشترین نوع سردرد پس از زایمان از نوع اولیه است که خود به مرور زمان و بدون به‌جا گذاشتن عوارض از بین میرود. اما درموارد نادری فرد دچار سردردهای ثانویه می‌شود در این صورت حتما و در اولین فرصت لازم است به پزشک مراجعه شود زیرا به تاخیر انداختن روند درمان ممکن است عوارض جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
درمان سردردهای بعد از زایمان
درمان سردردهای اولیه پس از زایمان چه از نوع زایمان طبیعی و چه زایمان سزارین اصولا کار راحتی بوده و با داروهایی چون استامینوفن، پروفن، آسپرین، ناپروکسن و داروهایی برای کنترل سرگیجه و حالت تهوع تسکین پیدا میکند. در سردردهای ثانویه نیز پزشک پس از انجام معاینات لازم و انجام تست‌ها و ازمایش‌ها و همچنین انجام ام‌آر‌آی و سی‌تی‌اسکن از سر، درمان لازم را آغاز میکند.
نوع دیگری از درمان به‌نام درمان خانگی نیز وجود دارد که می‌تواند در سردردهای اولیه از درمان‌های خانگی و غیر دارویی نیز استفاده کرد. این نوع درمان دیگر عوارض داروهای تسکین دهنده را به دنبال خود ندارد.
بیشتر بدانیم: کیست مویی چیست و چگونه درمان می شود
درمان خانگی سردرد بعد از زایمان
سردردهای اولیه معمولا سردردهای ساده‌ای هستند که باروش‌های خانگی نیز درمان می‌شوند که اکنون به برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
- آب و مایعات به اندازه کافی و لازم مصرف کنید: رسیدن آب کافی به بدن مانع از ایجاد سردرد می‌شود.
- مصرف کافئین را در برنامه غذایی خود جای دهید اما به مقدار کم: کافئین‌ها توانایی تسکین برخی دردها از جمله سردرد را دارند. مصرف یک فنجان چای یا قهوه برای مادران مجاز است.
- به اندازه کافی استراحت کرده و 8 ساعت خواب مفید داشته باشد: زایمان فرایندی خسته کننده برای بدن است، سعی کنید استراحت کافی داشته باشید اما خواب بیشتر از 8 ساعت توصیه نمی‌شود زیرا بدن برای کارکرد بهتر به فعالیت نیز احتیاج دارد.
- پیاده روی کنید: بعد از زایمان روزانه به مدت 15 دقیقه پیاده‌روی کنید.
- حتما از دوستان و نزدیکان خود درخواست کمک کنید: زایمان و پس از آن نگهداری از نوزاد فرایند دشواری است که با داشتن یک فرد همراه و کمک کننده بهتر می‌توان آن را کنترل کرد.
بیشتر بدانیم: قاعدگی نامنظم؛ علل، علائم، تشخیص و درمان پریود نامنظم
پیشگیری از سردردهای پس از زایمان
رعایت برخی نکات می‌تواند به عدم ابتلا به سرگیجه و سردرد پس از زایمان کمک کند.
- در گام اول با یک مشاور و روانشناس در ارتباط بوده و از تمامی حالات خستگیها و افسردگیها با او صحبت کنید.
- از غذاهای مقوی استفاده کنید
تمامی وعده‌های غذایی خود را به صورت کامل مصرف کرده و مراقب افت قندخون خود باشید و در طول روز از خوراکی‌های مفید و دارای مواد مغذی استفاده کنید، زیرا یکی از علل ابتلا به سردرد افت قند در بدن است.
- از هرگونه تنش و استرس دوری کنید
تنش، اضطراب و استرس علل بسیاری از بیماری‌ها است. در دوره پس از زایمان سعی کنید آرامش کافی داشته باشید.
- ورزش کنید
به آرامی و در زمانهای کوتاه شروع به فعالیت و ورزش کنید. داشتن فعالیت و برنامه ورزشی متناسب با شرایط، روش بسیار مناسبی برای جلوگیری از ابتلا به سردرد و همینطور استرس و افسردگی بعد از زایمان است.
بیشتر بدانیم: همه چیز درباره خشکی واژن
سوالات متداول
با ابتلا به سردردهای پس از زایمان چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درصورتی که ابتلا به سردرد شدید بوده و این درد به صورت مداوم در فرد وجود داشته باشد، همچنین با ظهور علائمی چون تب و تاری دید و از دست دادن بینایی، لازم است حتما به پزشک مراجعه شود.
آیا همه افراد پس از زایمان دچار سردرد می‌شوند؟
خیر. همه مادران پس از زایمان دچار سردرد نمی‌شوند بلکه 30 الی 40 درصد از آنان ممکن است این سردردها را در هفته اول تولد نوزاد تجربه کنند.
سردردهای پس از زایمان تا چه مدت ادامه پیدا میکند؟
سردردهای پس از زایمان سردردهای ساده‌ای بوده که تا 6 هفته پس از زایمان ازبین رفته و معمولا با استراحت و درمان‌های خانگی بهبود پیدا می‌کنند.
بیشتر بدانیم: تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) + راهنمایی کامل
سخن پایانی
دریک جمع‌بندی کلی از سردرد بعد از زایمان باید گفته شود این سردردها معمولا ساده و بیخطر هستند. بهتر است برای جلوگیری از ابتلا به همین سردردهای ساده و بیخطر، از روشهایی مانند مصرف نوشیدنیها و غذاهای سالم، دوری از استرس و اضطراب و داشتن استراحت کافی استفاده کرد.
درمانکده با در اختیار گذاشتن فضایی آنلاین در تلاش است تا روند درمان برای مراجعین پزشکی را آسان کند، بنابراین با وجود امکان رزرو نوبت آنلاین پزشکی و امکان مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان می‌توانید به راحتی با بهترین پزشکان ارتباط برقرار کنید.
