همانژیوم کبدی چیست؟ علائم، روش تشخیص و بررسی اندازه خطرناک آن

همانژیوم کبدی (hepatic hemangioma) رشد خوش‌خیم (غیر سرطانی) و درهم پیچیده‌ای از رگ های خونی در کبد است. این بیماری به ندرت جدی محسوب می‌شود، حتی در صورت عدم درمان ریسک تبدیل به سرطان کبد وجود ندارد.

این بیماری در بافت کبدی شکل می‌گیرد و به‌دلیل این‌که از توده خونی عروق خونی کبد تشکیل شده به‌طور معمول علائم و نشانه‌ای نخواهد داشت. در اغلب موارد هنگام انجام CT اسکن و سایر تصویربرداری‌ها برای بیماری‌های دیگر پزشک متوجه وجود همانژیوم کبدی می‌شود. 

از طرفی به‌دلیل بدون علامت بودن بیماری یا شباهت زیاد نشانه‌های آن با بیماری‌های دیگر معمولا تشخیص آن به‌راحتی انجام نمی‌شود. اگر شما هم کنجکاو شده‌اید بدانید آیا همانژیوم کبدی قابل درمان است یا خیر تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید.

بیشتر بخوانید: انواع سندرم بود کیاری

همانژیوم کبدی چیست؟

همانژیوم کبدی یا hepatic hemangioma نوعی تومور غیر سرطانی در کبد است که از رگ‌های خونی انباشته با شکل نامناسب تشکیل می‌شود. این رگ‌های خونی توسط شریان کبدی تغذیه خواهند شد و به ندرت مشکل مهمی در کبد ایجاد می‌کنند. درواقع این نوع تومور خوش‌خیم کبدی به سرطان تبدیل نمی‌شود و تنها در صورت بزرگ شدن با علائم ناراحت‌کننده‌ای همراه است.

بیشتر بدانید: خطرات کبد چرب در بارداری چیست؟

بیشتر بدانید: بیوپسی کبد چیست؟

خوب است بدانید که همانژیوم کبدی در افراد دارای سطح استروژن بالا ریسک ابتلا بیشتری دارد. یکی از خدمات درمانکده انجام آزمایش در محل است که شما می‌توانید برای چکاپ سالانه تغییرات توده خونی خوش‌خیم کبدی خود یا بررسی سطح استروژن بدنتان از این خدمات استفاده کنید و در مورد نتایج آزمایش با بهترین دکتر گوارش آنلاین درمانکده به صورت مشاوره تلفنی، متنی یا تصویری در ارتباط باشید.

بیشتر بدانید: آبسه کبدی چیست؟

علائم همانژیوم کبدی

در اکثر موارد این توده خونی کوچک هستند و علائمی ایجاد نمی‌کنند. همانژیوم‌های کوچکتر از 4 سانتی‌متر در بیشتر از 99 درصد مواقع بی‌خطرند اما 10 سانتی‌متر اندازه خطرناک همانژیوم کبدی است که به آن همانژیوم غول‌پیکر می‌گویند. تومورها در این حالت به‌دلیل تورم زیاد و فشاری که به معده می‌آورند باعث بروز علائم می‌شوند. 

بیشتر بدانید: درمان کبد چرب چیست؟

شایع‌ترین علائم عبارتند از:

• نفخ شکم
• حالت تهوع
• درد قسمت بالای راست شکم
• احساس پر بودن معده یا بی‌اشتهایی

در صورت داشتن چنین علائمی می توانید به متخصص گوارش مراجعه کنید.

علت ایجاد همانژیوم کبدی (hepatic hemangioma)

متخصصین هنوز نتوانسته‌اند دلیل اصلی ایجاد توده خونی خوش‌خیم در کبد را پیدا کنند. به‌نظر می‌رسد این عارضه مادرزادی باشد و بتوان آن را با ژنتیک افراد مرتبط دانست. از طرفی برخی پزشکان بین توده خونی خوش‌خیم کبد و استروژن ارتباط موثری در نظر می‌گیرند. زیرا این بیماری در زنان شیوع بیشتری دارد و زمانی که سطح استروژن بالا باشد (مثل دوران بلوغ دختران، بارداری و درمانهای هورمونی) رشد سریع‌تری خواهد داشت.

بیشتر بدانید: آنزیم کبدی بالا نشانه چیست؟

عوارض توده خونی کبدی خوش‌خیم

این بیماری به ندرت با عوارض همراه است که در صورت ایجاد عبارتند از:

• لخته شدن خون، اسکار یا رسوبات کلسیم داخل تومور
• خونریزی رگ‌های خونی بد شکل تومور به داخل حفره شکمی
• خونریزی داخلی به‌دلیل پارگی تومور ناشی از فشار شدید یا ضربه مستقیم
• بیماری ترومبوز (thrombosis) یا یرقان (jaundice) ناشی از فشرده شدن رگ‌های خونی یا مجاری صفراوی

بیشتر بدانید: فیبروز کبد چیست؟

همانژیوم کبدی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

از آن‌جایی که این بیماری با علائمی همراه نیست، معمولا هنگام آزمایش تصویربرداری برای بیماری‌های دیگر به صورت تصادفی تشخیص داده می‌شوند. جدول زیر نشان‌دهنده تست‌های تصویربرداری است که می‌تواند توده خونی کبدی را شناسایی کند:

تست توده خونی کبدی	توضیحات
سونوگرافی با کنتراست	ارسال امواج صوتی با فرکانس بالا از طریف بافت بدن و ضبط پژواک‌ها به صورت فیلم یا عکس
CT اسکن	ثبت تصاویری از سطح مقطعی (برش) کبد شما توسط اشعه ایکس
MRI	ثبت تصاویر دقیق از کبد به کمک امواج رادیویی و میدان مغناطیسی
اشعه ایکس با کنتراست	مشاهده رگ‌های خونی بدن شما
اسکن هسته ای بدن	ثبت تصویر از همانژیوم با ماده ردیابی رادیواکتیو به نام تکنتیوم-99M

بیشتر بخوانید: سندرم کبدی

همانژیوم کبدی و کرونا

در حال حاضر داده‌های کافی در مورد ارتباط بین همانژیوم کبدی و کرونا (COVID-19) وجود ندارد. دانشمندان همچنان در حال تحقیق بر روی این نظریه هستند. با این حال می‌توان گفت بیماران مبتلا به کرونا ویروس و توده خونی کبدی ممکن است در برابر عفونت‌ها و ویروس‌ها حساسیت بیشتری داشته باشند. 

برخی از تحقیقات نشان داده بیماران مبتلا به توده خونی کبدی خوش‌خیم در صورت ابتلا به COVID-19 برای بستری شدن و مراقبت‌های ویژه دارای ریسک بالاتری هستند. از طرفی دانشمندان معتقدند بیمار مبتلا به توده خونی کبدی در صورت ابتلا به کرونا ویروس با عوارض جانبی و علائم شدیدتری مواجه خواهد شد.

بیشتر بدانید: چطور از ادنوم کبدی پیشگیری کنیم؟

آیا همانژیوم کبدی قابل درمان است؟

در صورتی که توده خونی کبدی شما کوچک باشد و علائمی ایجاد نکند، نیاز به درمان ندارد. در اغلب موارد این تومور خوش‌خیم کبدی رشد نمی‌کند و باعث بروز مشکلی نخواهد بود. 

اما در صورتی که همانژیوم بزرگ شود پزشک برای بررسی دوره‌ای آن برنامه‌ریزی می‌کند. معمولا پزشک با تجویز یک یا دو بار اسکن تصویربرداری در سال تومور خوش‌خیم کبدی را بررسی می‌کند تا در صورت ایجاد تغییر درمان مناسب صورت گیرد.

درمان همانژیوم کبدی (hepatic hemangioma)

درمان توده خونی کبدی به محل، اندازه، تعداد همانژیوم و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:

1. جراحی

پزشک اگر بتواند به‌راحتی همانژیوم را از کبد جدا کند با عمل جراحی برای برداشتن توده اقدام خواهد کرد. در غیر این صورت بخشی از کبد شما همراه با توده خونی بد شکل برداشته می‌شود.

2. توقف جریان خون به همانژیوم

رشد توده خونی بدون خون‌رسانی کُند یا متوقف می‌شود. این کار به کمک 2 روش انجام خواهد شد. یکی از آن‌ها بستن شریان اصلی (بستن شریان کبدی) و دیگری تزریق دارو به شریان برای مسدودسازی (آمبولیزاسیون شریانی) است. در این صورت بافت سالم کبد به‌دلیل دریافت خون از رگ‌های مجاور دچار آسیب نمی‌شود.

3. دارودرمانی

این بیماری با وجود کم عوارض بودن اما عضو حیاتی بدن را درگیر کرده و درمان آن باید حتما زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. در حال حاضر هیچ دارویی را نمی‌توان قرص همانژیوم کبدی برای درمان در نظر گرفت. پزشکان اغلب از داروهایی مانند بتابلوکرها و نیترات‌ها برای کنترل فشار خون استفاده می‌کنند.

4. پیوند کبد

در مواقعی که همانژیوم بسیار بزرگ یا متعدد باشد و نتوان آن را با روش‌های دیگر درمان کرد، پزشک پیوند کبد را توصیه می‌کند.

5. پرتو درمانی

در این روش از پرتوهای انرژی قدرتمند همچون اشعه ایکس برای از بین بردن سلول‌های همانژیوم استفاده می‌کنند. روش پرتو درمانی معمولا به ندرت استفاده می‌شود، زیرا راه‌کارهای درمانی ایمن و موثرتر وجود دارد.

6. درمان گیاهی همانژیوم کبدی

از گذشته درمان بیماری‌ها به روش سنتی و گیاهی طرفداران زیادی داشت. افراد زیادی برای جلوگیری از بزرگ شدن توده خونی کبدی از گیاهان موثر استفاده می‌کنند. البته لازم به ذکر است که قبل از استفاده این گیاهان باید حتما با پزشک خود مشورت کنید. 

گیاهان دارویی موثر عبارتند از:

• پونه (کاهش التهاب کبد)
• گل چای سفید (کاهش التهاب کبد و تسکین علائم همانژیوم)
• گل بابونه (خاصیت ضد التهابی و ضد تشنجی/کاهش التهاب کبد و کنترل سطح استرس بدن)
• آلوئه‌ورا (خاصیت ضد باکتریایی و آنتی‌اکسیدانی/کاهش التهاب کبد و جلوگیری از تخریب سلول‎های کبدی)

بیشتر بدانید: علائم سرطان کبد چگونه است؟

آیا همانژیوم کبدی قابل پیشگیری است؟

دلیل اصلی بروز این بیماری مشخص نیست، از همین‌رو هنوز متخصصین نمی‌دانند چگونه باید از بروز آن جلوگیری کنند. با این حال سطح بالای استروژن بدن می‌تواند ریسک ابتلا به همانژیوم کبدی را افزایش دهد. در صورت بالا بودن سطح این هورمون در بدن‌تان با انتخاب درمان جایگزینی هورمون آن را کاهش دهید یا از افزایش بیشتر جلوگیری کنید.

تاثیر رژیم غذایی بر همانژیوم کبدی

رژیم غذایی در بروز این بیماری تاثیری ندارد اما می‌تواند سلامت کلی کبد شما را حفظ کند. بنابراین با انتخاب رژیم غذایی سالم و دور ماندن از استرس به سلامت کبد خود کمک کنید. همچنین عدم مصرف قند و چربی به کاهش ذخیره چربی در کبد شما کمک می‌کند.

نتیجه همانژیوم کبدی

تومور یک واژه ترسناک است که همه ما با شنیدن نام آن دچار دلهره می‌شویم. اما همانژیوم کبدی (hepatic hemangioma) یا تومور خوش‌خیم کبد در صورت کوچکی و متعدد نبودن، آزاردهنده نیست و در اغلب موارد نیازی به درمان ندارد. با این حال مهم است با چکاپ سالانه پزشک خود را در جریان تغییرات آن قرار دهید. 

ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با علائم، روش تشخیص و اندازه خطرناک توده خونی کبدی آشنا کردیم. شما هم می‌توانید نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.

پرسش و پاسخ در مورد همانژیوم کبدی

منبع: ncbi | my.clevelandclinic | webmd