رحم اجاره‌ای چیست؟ همه چیز درباره انواع، موارد استفاده و قوانین انجام آن

رحم اجاره ای راهکاری است که این روزها برای افرادی که مشکل باروری دارند و یا به هر دلیلی تمایلی به بارداری ندارند، استفاده می‌شود. درواقع زوج‌هایی که به دلیلی توانایی باردار شدن را نداشته باشند و یا زن نتواند در رحم خود جنین را پرورش دهد، با پرداخت هزینه‌ای قراردادی، از فرد سوم برای این کار کمک می‌گیرند. آمارها نشان می‌دهد که حدود 75 درصد از افرادی که از این طریق استفاده می‌کنند، با موفقیت روبرو می‌شوند. جالب است بدانید که از سال 1999 تا 2013 حدود 184 هزار نوزاد از طریق این عمل به دنیا آمده‌اند. اما مهم‌ترین دلیل این چیست و چه قوانین و شرایطی دارد؟ در این مقاله از مجله درمانکده می‌توانید با هر آن چیزی که لازم است در مورد این فرایند بدانید آشنا شوید.

رحم اجاره‌ای چیست؟

surrogacy یعنی فردی قبول کند تا نوزاد فرد دیگری را در بدن خودش پرورش دهد و به دنیا بیاورد و در ازای آن هزینه‌ای دریافت کند. در این شرایط قراردادی بین والدین و فردی که رحم خود را اجازه می‌دهد، بسته می‌شود و فرد باید بعد از به دنیا آمدن نوزاد حضانت و سرپرستی او را به والدین بدهد.

درواقع اگر یک خانم توانایی باردار شدن را نداشته باشد و نتواند نوزاد را در رحم خودش پرورش دهد، بعد از فرآیند لقاح، تخمک بارور شده داخل رحم شخص سوم قرار می‌گیرد و او تا زمان زایمان از جنین مراقبت می‌کند. در برخی شرایط لازم است برای تشکیل جنین از تخمک یا اسپرم فرد دیگری برای بارداری استفاده شود، در این شرایط فرآیند لقاح خارجی انجام می‌شود و طبق قرارداد در بدن فرد سوم قرار می‌گیرد.

بیشتر بدانید: هر آنچه باید درباره عفونت در دوران بارداری بدانید

انواع رحم اجاره‌ای

معمولاً به دو صورت مختلف انجام می‌شود. در نوع اول تخمک و اسپرم متعلق به یک زوج لقاح می‌شوند و سپس در بدن نفر سوم قرار می‌گیرد. در این شرایط فرد سوم تنها باید از تخمک باردار شده یک زوج مراقبت کند. اگر مرد مشکل ناباروری داشته باشد، از اسپرم اهدایی برای لقاح درون لوله آزمایش یا IVF استفاده می‌شود.

روش بعدی در شرایطی استفاده می‌شود که خانم توانایی بارداری نداشته باشد. در این شرایط کسی که تخمک را اهدا می‌کند، رحمش را نیز در اختیار می گذارد. در این روش لقاح به روش درون رحمی یا IUI انجام می‌شود و اسپرم مرد به صورت آزمایشگاهی وارد بدن زن می‌شود.

بیشتر بدانید: دختردار شدن؛ بهترین راه‌کارهای موثر دختردار شدن که خوب است بدانید

دلیل اجاره رحم

بسیاری از خانم‌ها توانایی باردار شدن ندارند و یا ممکن است یکی از والدین به هر دلیلی نمی‌توانند صاحب فرزند شوند. در این شرایط والدین تخمک بارور شده را داخل بدن شخص سوم قرار می‌دهند تا به جای آن‌ها از جنین مراقبت کند. در ادامه به مهم‌ترین موارد استفاده از این فرایند اشاره شده است.

• ابتلا به بیماری‌ها و ناهنجاری‌های رحم
• خطرناک بودن بارداری
• چسبندگی‌های غیرقابل درمان رحم
• ناباروری
• ناموفق بودن روش‌های درمان ناباروری
• نداشتن رحم
• دیابت شدید
• سرطان تخمدان و رحم
• فیبروز سیستیک
• لوپوس
• بیماری‌های کلیوی و قلبی

در صورت اینکه قصد اینکار را داشتید اول از طریق مشاوره با متخصص زنان مشورت کنید.

بیشتر بدانید: ترشحات واژن در بارداری، علت و انواع آن

درصد موفقیت رحم اجاره‌ای

به‌طورکلی درصد موفقیت این کار به عوامل مختلفی بستگی دارد. معمولاً کلینیکی که در آن عمل این کار انجام می‌شود، وضعیت فیزیولوژیکی فردی که قرار است جنین در رحم او رشد کند، در کنار وضعیت سلامت اسپرم‌ها و تخمک‌های والدین اصلی روی درصد موفقیت در این کار موثر هستند. به علاوه روشی که برای عمل این کار استفاده می‌شود نیز روی نتیجه کار موثر خواهد بود.

مراحل رحم اجاره‌ای

به‌طورکلی رحم اجاره‌ای در 5 مرحله انجام می‌شود. در ادامه به مراحل این کار اشاره شده است.

بیشتر بدانید: سرطان دهانه رحم چیست؟

1:مراجعه به کلینیک و موسسه ناباروری

در اولین مرحله زوج مورد نظر باید به کلینیکی که عمل لقاح درون لوله آزمایش را انجام می‌دهد، مراجعه کنند. سپس برای انجام کارهای حقوقی لازم است به موسسه ناباروری رجوع کنند و در مورد شرایط این فرایند تصمیم بگیرند.

2:انتخاب رحم اجاره‌ای

بعد از اینکه مراحل ابتدایی انجام شد، لازم است فرد اهداکننده این کار و اهداکننده تخمک مشخص شود. در این شرایط می‌تواند از تخمک‌های بانک تخمک نیز برای بارداری استفاده نمود.

3:امضای قرارداد

در این مرحله یک قرارداد بین زوج مورد نظر و فردی که قصد اجاره دادن رحم خود را دارد بسته می‌شود. در این مرحله لازم است زوج متقاضی و اجاره دهنده رحم با کلینیک ناباروری همکاری کنند.

بیشتر بدانید: سوزش و درد شکمی در بارداری؛ دردهایی که نباید نادیده گرفت

بیشتر بدانید: چسب ضد بارداری چیست؟ مزایا، عوارض، طرز استفاده از آن

4:انجام فرآیندهای پزشکی

بعد از امضای قرارداد باید فرآیند لقاح در لوله آزمایش انجام شود. پیش از انتقال جنین لازم است فردی قصد این کار را دارد، از داروهایی خاص برای پذیرش جنین و آماده‌سازی رحم استفاده کند. سپس تخمک بارور شده از طریق تزریق وارد رحم فرد مورد نظر می‌شود. در برخی شرایط لازم است این فرآیند 2 روز متوالی انجام شود تا شانس باروری افزایش پیدا کند. بعد از 15 روز تست بارداری از فرد گرفته می‌شود و در صورت تأیید حاملگی مراقبت‌های لازم آغاز می‌شود.

4:تولد نوزاد

بعد از بارداری موسسه ناباروری تا تولد نوزاد از زوج مورد نظر و فردی که رحم خود را اجاره داده، حمایت می‌کند. بعد از تولد نوزاد لازم است زوج مورد نظر همراه با اجاره دهنده رحم اسنادی را امضا کنند و پس از پشت سر گذاشتن روال قانونی نوزاد به متقاضی تحویل داده می‌شود.

بیشتر بدانید: روش‌های رنگی شدن چشم جنین؛ آیا تغذیه در رنگی شدن چشم جنین موثر است؟

قوانین رحم اجاره‌ای

قوانین این کار در هر کشوری متفاوت است و لازم است این کار به صورت قانونی و کاملاً زیر نظر مراکز دولتی انجام شود.  به‌طورکلی فردی که اقدام به اجاره دادن رحم خود می‌کند نمی‌تواند هیچ‌گونه ادعایی در مورد سرپرستی نوزاد داشته باشد و باید قبل از هر اقدامی قراردادهای لازم را امضا کند. از طرف دیگر لازم است پیش از انجام این فرآیند فرد اجاره دهنده رحم ضمانت‌نامه‌ای را مبنی بر عدم سقط جنین، در دسترس بودن در دوران بارداری، رعایت نکات بهداشتی و تحویل به‌موقع نوزاد امضا کند. در ادامه می‌توانید با مهم‌ترین قوانین رحم اجاره‌ای آشنا شوید.

• درخواست این کار از دادگاه
• دریافت گواهی پزشکی ناباروری
• داشتن صلاحیت اخلاقی
• تابعیت ایرانی
• عدم اعتیاد به مواد مخدر
• امضای قرارداد بین زوج و فردی که اقدام به اجاره دهنده رحم

بعد اینکه از قوانین اطلاع داشتید به یک متخصص زنان مراجعه کنید.

شرایط رحم اجاره‌ای

افرادی که اقدام به اجاره دادن خود می‌کنند، باید شرایط خاصی داشته باشند. برای این لازم است فرد از نظر بدنی و روانی کاملاً سالم باشد و در محدوده سن مناسبی برای بارداری قرار داشته باشد. از طرف دیگر عدم استفاده از مواد مخدر و داشتن سبک زندگی سالم از ضروریات آن محسوب می‌شود. در ادامه به مهم‌ترین شرایط آن اشاره شده است.

• سن بین 21 تا 40 سال
• سبک زندگی سالم
• سابقه حداقل یک حاملگی موفق
• قبول شدن در تست‌های روانی و پزشکی

بیشتر بدانید: پسردار شدن و روش‌های مختلف آن

سخن نهایی

بسیاری از زوج‌هایی که توانایی بارداری ندارند و به هر دلیلی نمی‌توانند بچه‌دار شوند، از این برای این کار استفاده می‌کنند. در این شرایط اسپرم و تخمک در لوله آزمایش لقاح داده می‌شوند و سپس تخمک بارور شده داخل رحم فرد سوم قرار می‌گیرد. در این شرایط مهارت و امکانات پزشک و کلینیکی که فرآیند لقاح و ورود تخمک داخل بدن را انجام می‌دهد، اهمیت زیادی دارد. درمانکده دوستدار سلامتی شما است.

سوالات متد

منابع: pregnancybirthbaby، healthline