ویروس اپشتین بار، ویروسی است که بسیاری از ما در زندگی خود حداقل یک بار به آن مبتلا می‌شویم. این ویروس خیلی خطرناک نیست، ولی گاهی برای کودکان یا افرادی با سیستم ایمنی ضعیف مشکل ساز می شود. بنابراین با انجام آزمایشهایی مثل آزمایش آنتی ژن اولیه (EA)، جواب نهایی مشخص می‌شود و باید در پی آن درمان صورت بگیرد.
ما نیز در این مطلب از درمانکده، ابتدا کمی درباره‌ی علائم این ویروس صحبت می‌کنیم، سپس به تفسیر آزمایش آنتی ژن اولیه (EA) می‌پردازیم و به شما می‌گوییم این آزمایش تا چه حد قابل اطمینان است. در ادامه همراه ما باشید.
ویروس اپشتین بار چیست؟ (EBV)
پیش از آن‌که بخواهیم در مورد این آزمایش صحبت کنیم، ابتدا باید کمی درباره ویروسی صحبت کنیم که شما را مجبور می‌کند تا برای درمان، آزمایش آنتی ژن اولیه (EA) بدهید. ویروس اپشتین بار یکی از رایج‌ترین ویروس‌ها است، که مردم زیادی تا سن 40 سالگی حداقل یک بار در معرض آن قرار گرفته‌اند.
بسیاری از افراد در دوران کودکی به این ویروس آلوده می‌شوند. عفونت اپشتین بار در کودکان معمولا علائمی ایجاد نمی‌کند، یا علائم آن از سایر بیماری‌های خفیف کودکی قابل تشخیص نیست. معمولا نوجوانان یا بزرگسالان، طی دو تا چهار هفته بهبود می‌یابند. با این حال برخی از افراد ممکن است برای چندین هفته یا حتی ماه‌ها احساس خستگی کنند.
بعد از ابتلا به عفونت، ویروس در بدن شما پنهان (غیرفعال) می‌شود. در برخی موارد ممکن است ویروس دوباره فعال شود. این همیشه باعث بروز علائم نمی‌شود، اما اگر ویروس در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند دوباره فعال شود، علائم آن‌ها بیشتر می‌شود.
این مطلب راهم مطالعه کنید: تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله با ویروس کرونا
علائم بیماری
در بسیاری از افراد ویروس علائمی ندارد. کسانی که در دوران بلوغ یا بزرگسالی آلوده شده‌اند، ممکن است به بیماری مونونوکلئوز عفونی (مونو) مبتلا شوند. علائم رایج این بیماری عبارتند از:
• خستگی
• تب
• گلودرد
• تورم غدد لنفاوی
• گاهی بزرگ شدن طحال یا کبد
بیشتر بدانید: آزمایش ویتامین D3 چیست؟
البته شاید عوارض دیگری مثل مشکلات قلبی و تاثیرات منفی بر سیستم عصبی را نیز شامل شود، ولی با این حال خیلی رایج نیستند و در موارد نادر رخ می‌دهند. این علائم به طور معمول پس از چند ماه برطرف می‌شوند، اما EBV تا پایان عمر در بدن فرد به‌طور خاموش خواهد ماند. البته فعال شدن مجدد دوره‌ای ویروس ممکن است رخ دهد، اما معمولا علائم یا بیماری ایجاد نمی‌کند. EBV به طور معمول از طریق تماس با بزاق فرد آلوده منتشر می‌شود. برخی از افراد قادر به انتقال ویروس در طول زندگی خود هستند.
Widget not in any sidebars
این ویروس از طریق موارد زیر به سرعت منتشر می‌شود:
• بوسیدن
• اشتراک نوشیدنی و غذا
• استفاده از فنجان، ظروف غذا یا مسواک فرد مبتلا
• تماس با اسباب بازی‌هایی که بزاق کودکان روی آن‌ها ریخته است.
بیشتر بدانید: آزمایش آهن خون به چه دلیل انجام می شود؟
اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در زمینه این ویروس پیدا کنید، می‌توانید مطلب ویروس اپشتین بار (EBV) چه خطراتی دارد؟ را مطالعه کنید
آزمایش آنتی ژن اولیه (EA) چیست؟
پس از آن‌که این علائم شدید و طولانی شدند، شما باید به پزشک متخصص عفونی مراجعه کنید تا در صورت نیاز برای شما آزمایش را تجویز کند. آزمایش آنتی ژن اولیه (EA) برای پیدا کردن نوعی آنتی بادی تجویز می‌شود که بدن معمولا در پاسخ به ویروس اپشتین بار ایجاد می‌کند. این آنتی‌بادی‌ها معمولا در مرحله حاد عفونت ایجاد می‌شوند و پس از 3-6 ماه به زیر سطح قابل تشخیص می‌رسند.
در بسیاری از افراد، میزان آنتی بادی اولیه قابلِ تشخیص، نشانگر عفونت فعالی است که در آن ویروس به طور فعال تکثیر می‌شود. این حالت معمولا در هنگام عفونت اولیه اتفاق می‌افتد، اما آنتی بادی های EA در صورت عفونت پنهانی که دوباره فعال شده است نیز قابل تشخیص هستند. با این حال در 20٪ از افراد، آنتی بادی هایِ EA برای سال‌ها قابل شناسایی خواهند بود، حتی اگر ویروس فعال نباشد.
این آزمایش معمولا هنگامی انجام می‌شود که فرد از آزمایش‌های دیگر اپشتین بار، نتایج غیرقطعی گرفته باشد. ولی وقتی علائم مربوط به ویروس هنوز هم وجود دارند، حتما باید آزمایش آنتی ژن اولیه (EA) انجام شود. آزمایش معمولا به خودی‌خود به عنوان غربالگری اولیه انجام نمی‌شود، زیرا برای پزشک سخت است که فقط بر اساس نتایج این آزمایش ویروس را تشخیص دهید.
بنابراین نتایج آزمایش آنتی بادی‌های آنتی‌ژن هسته‌ای، می‌تواند به‌طور همزمان با آزمایش آنتی ژن اولیه انجام شود تا به تشخیص دقیق‌تر کمک کند. نتیجه آزمایش آنتی ژن اولیه (EA) معمولا 2-3 روز کاری مشخص می‌شود. البته این به آزمایشگاه مورد نظر بستگی دارد و باید ببینید که آن‌ها با توجه به تجهیزاتشان چند روزه این جواب را مشخص می‌کنند.
آنتی بادی های اولیه، معمولا حدود 4 هفته پس از عفونت، قابل تشخیص هستند و پس از 3-6 ماه از بین می‌روند. در برخی از افراد، این آنتی بادی‌ها ممکن است سال‌ها قابل تشخیص باشند، حتی اگر سالم باشند.
مشاهده بیشتر : بهترین متخصص عفونی
تفسیر جواب آزمایش آنتی ژن اولیه (EA)
جواب آزمایش آنتی ژن اولیه (EA) می‌تواند مثبت یا منفی باشد. وجود این آنتی بادی نشان می‌دهد که ویروس اپشتین بار به طور فعال در حال تکثیر است. ولی به طور کلی، این آنتی بادی فقط در حین ویروس فعال، مثل بیماران مبتلا به مونونوکلئوز عفونی قابل تشخیص است. مطالعات بالینی نشان می‌دهند که در بیمارانی که مبتلا به عفونت ویروس اپشتین بار مزمن فعال یا مجددا فعال هستند، معمولا سطح بالاتری از آنتی ژن IgG را دارند.
آنتی بادی IgG ویژه آنتی ژن اولیه EA، اغلب در بیماران مبتلا به سرطان نازوفارنکس یافت می‌شود. از بیمارانی که به تیپ 2 یا 3 این سرطان مبتلا هستند، به ترتیب 94٪ و 83٪ آن‌ها پاسخ مثبتی به آنتی بادی نشان می‌دهند. به‌علاوه، فقط 35٪ بیماران با NPC نوع 1، دارای پاسخ مثبت هستند.
ویژگی آزمایش به گونه‌ای است که 82 تا 91 درصد از افراد سالم اهداکننده خون و بیمارانی که باکتری‌های هتروتروف (HPC) ندارند، پاسخ آزمایش منفی می‌شود. در این بین شاید حدود 9 تا 18 درصد هم خطا نشان دهد و به صورت اشتباه مثبت شود. اگرچه این سطح هم برای تشخیص ویروس کافیست، ولی همین میزان پاسخ مثبت کاذب، نشان می‌دهد که این آزمایش برای غربالگری نازوفارنکس مفید نیست.
نتیجه‌گیری
در این مطلب به‌طور خلاصه درباره‌ی علائم ویروس اپشتین بار صحبت کردیم. بنابراین چنانچه شما یا کودکتان دچار این علائم شدید و بعد از چند هفته از بین نرفتند، حتما به پزشک مراجعه کنید تا به عوارض جدی‌تری مبتلا نشوید. در بیشتر موارد آزمایش آنتی ژن اولیه (EA) تجویز می‌شود و درمان نسبتا آسانی هم دارد. همچنین اگر سوالی درباره این آزمایش دارید، یا به‌دنبال دریافت نوبت برای بیماری‌های دیگر هستید، می‌توانید با پزشکان درمانکده در ارتباط باشید و به‌صورت آنلاین نوبت بگیرید. آیا در زمینه ابتلا به ویروس اپشتین بار و آزمایش آنتی‌ژن اولیه (EV) تجربه‌ای دارید؟
[sibwp_form id=5]
