تب مالت یا بروسلوز (Brucellosis) یک بیماری عفونی مشترک بین دام و انسان است که توسط باکتری بروسلا (Brucella) منتقل می‌شود. دلیل اصلی انتقال این بیماری به انسان خوردن محصولات شیر غیرپاستوریزه یا در تماس بودن با حیوانات آلوده همچون گاو، شتر، گوسفند یا بز است.
نرخ مرگ و میر ناشی از این بیماری چندان بالا نیست اما ابتلا به تب مالت باعث می‌شود تا فرد با علائم مختلفی مثل تب، درد مفاصل و تعریق شدید روبه‌رو شود. این علائم می‌توانند مدت طولانی باقی بمانند ،اما خوشبختانه با مصرف آنتی‌بیوتیک که بهترین درمان برای تب بروسلوز به‌شمار می‌آید، این بیماری عفونی درمان خواهد شد.
اگر شما هم از افرادی محسوب می‌شوید که به زندگی در طبیعت علاقه‌مندند یا طرفدار نوشیدن شیر غیرپاستوریزه هستید تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم تب مالت چیست و چه علائمی دارد.
فهرست محتوا:
تب مالت چیست؟
بیماری بروسلوز (Brucellosis) یا تب مالت ناشی از باکتری بروسلا بین انسان و دام مشترک است. به این معنی که فرد در صورت تماس با حیوان آلوده یا مصرف شیرغیر پاستوریزه می‌تواند این باکتری را دریافت کند. این بیماری با نام‌هایی نظیر تب مدیترانه‌ای، تب دیوانه و تب مواج هم شناخته می‌شود. همچنین به بیماری تب بروسلوز در حیوانات سقط جنین واگیردار می‌گویند که باعث از بین رفتن طیف وسیعی از پستانداران خواهد شد.
در صورت آلوده بودن دام، سقط جنین در اولین مرحله آبستنی اتفاق می‌افتد. از طرفی هنگام سقط، ترشحات رحمی بسیار آلوده باعث آلودگی محیط اطراف، مراتع یا مزارع می‌شوند. شیر دام مبتلا به تب مالت یا بروسلوز از آلودگی بالایی برخوردار بوده و می‌تواند به راحتی سایر دام‌ها و انسان‌هایی که در آن محیط فعالیت می‌کنند را بیمار کند.
خوب است بدانید که تب مالت در ابتدا بدون آزمایشات مورد نیاز به‌راحتی قابل تشخیص نیست. زیرا اکثر افراد این بیماری عفونی را با سرماخوردگی اشتباه می‌گیرند. شما می‌توانید در صورت مشاهده علائمی که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم، از خدمات درمانکده همچون آزمایش در محل استفاده کنید. همچنین امکان دسترسی به شماره تلفن و آدرس پزشکان نامی در تخصص‌های مختلف نیز از طریق سایت درمانکده امکان‌پذیر است.
بیشتر بدانید: با تب دانگ (Dengue Fever) آشنا شوید
علائم تب مالت
از زمانی‌که در معرض تب بروسلوز قرار گرفتید تا مشخص شدن علائم بیماری حدود 1 تا 3 هفته طول می‌کشد. علائم تب مالت در همه افراد به یک شکل نیست و بسته به شدت بیماری می‌تواند متفاوت ظاهر شود. عده‌ای نشانه‌های این بیماری عفونی را مشابه آنفلوانزا می‌دانند. در برخی افراد علائم بیماری تب مالت تا مدت‌ها نهفته باقی می‌ماند اما بعد از گذشت 6 ماه نشانه‌ها نمایان خواهند شد.
علائم تب مالت در بزرگسالان
- تب
- یبوست
- سردرد
- افسردگی
- تورم قلب
- تعریق شدید
- درد شکم (معده)
- خستگی و ضعف
- از دست دادن اشتها
- بروز احساس ناخوشی
- تورم و بزرگی غدد لنفاوی
- درد مفاصل (لگن،زانو یا کمر)
- کاهش وزن زیاد و غیرقابل توضیح
بیشتر بدانید: تب در بزرگسالان چه زمانی رخ می‌دهد؟
تب مالت در کودکان چه علائمی دارد؟
- ضعف
- کسالت
- ناتوانی
- دردهای عضلانی
- التهاب غدد لنفاوی
علائم تب مالت در گوسفندان
اصلی‌ترین نشانه بروسلوز در دام‌ها خصوصا گوسفند سقط جنین در اولین دوره آبستنی است.
راه انتقال بیماری تب مالت
اصلی‌ترین راه انتقال بیماری بروسلوز تماس با حیوان آلوده و مصرف شیر غیرپاستوریزه است. باکتری بروسلا با جوشاندن و عمل پاستوریزاسیون در دمای بالا از بین می‌رود. احتمال انتقال این بیماری در همه فصل سال وجود دارد اما در فصل بهار و پاییز که دام‌ها زاد و ولد انجام می‌دهند بیشتر از حد معمول بروز پیدا می‌کند.
در ادامه با سایر راه‌های انتقال تب Brucellosis آشنا می‌شوید:
- مصرف گوشت خام یا نیم‌پز حیوان آلوده
- نوشیدن فرآورده‌های شیر غیرپاستوریزه مثل پنیر یا بستنی
- استنشاق باکتری بروسلا از طریق ذرات هوا و بافت در معرض خون حیوان آلوده
- لمس بافت آلوده یا مایعات بدن دام‌ها (باکتری بروسلا از طریق شکاف در پوست، چشم، بینی یا دهان منتقل می‌شود).
بیشتر بدانید: تب زرد چیست؟
آیا تب مالت واگیر دارد؟
راه‌های انتقال تب مالت از انسان به انسان بسیار نادر است. درواقع شیوه گسترش بیماری بروسلوز از فردی به فرد دیگر نیست. مگر این‌که زن باردار آلوده به باکتری بروسلا هنگام زایمان بیماری را به جنین خود منتقل کند. همچنین امکان انتقال این بیماری از مادر شیرده به نوزاد خود وجود دارد. گسترش باکتری بروسلا انسان به انسان از طریق فعالیت جنسی و خون آلوده به ندرت اتفاق می‌افتد.
کدام افراد بیشتر در معرض بروسلوز هستند؟
افرادی که با حیوانات کار می‌کنند یا در تماس با خون آلوده هستند بیشتر در معرض ابتلا به تب مالت قرار دارند:
- دامداران
- شکارچیان
- دامپزشکان
- کارگران کشتارگاه
- میکروبیولوژیست‌ها
تشخیص تب بروسلوز (Brucellosis)
علائم تب مالت با سایر بیماری‌ها همچون سرماخوردگی و آنفولانزا شباهت زیادی دارد. از همین‌رو تشخیص آن کمی دشوار خواهد بود و ممکن است چندین هفته طول بکشد تا نتیجه نهایی آزمایشات مشخص شود.
در این مدت پزشک با گرفتن شرح حال بیماری از شما همچون پرسش در مورد علائم و بررسی نتایج آزمایش خون در مورد تایید یا رد باکتری بروسلا تصمیم می‌گیرد. همچنین ممکن است برای تشخیص نهایی به آزمایشات بیشتری نیاز داشته باشد که در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| تست بروسلوز | توضیحات |
| آزمایش خون | بررسی آنتی‌بادی یا آنتی‌ژن در خون |
| تست سایر مایعات بدن | ارزیابی علائم بروسلا در طول زمان به کمک مایعات نخاعی یا مفاصل |
| بیوپسی بافت | گرفتن نمونه‌هایی از مغز استخوان برای ارزیابی علائم بروسلا در طول زمان |
| اشعه ایکس | بررسی آسیب و تغییرات استخوان |
| MRI یا سی‌تی اسکن | بررسی آسیب وارد شده به بافت‌های بدن |
| سونوگرافی | ارزیابی تغییرات اندام‌های داخلی بدن |
| اکوکاردیوگرام (echocardiogram) | بررسی آسیب وارد شده به قلب |
عوارض تب مالت
بروسلوز یک بیماری عفونی است. جالب است بدانید با وجود این‌که باکتری بروسلا می‌تواند بخش‌های مختلف بدن را درگیر کند اما بیشترین عوارض را در ناحیه قلب، استخوان‌ها، کبد، سیستم عصبی مرکزی و سیستم تولید مثل ایجاد می‌کند.
شایع‌ترین عوارض تب مالت شامل موارد زیر است:
- سقط جنین
- عفونت کبد و طحال
- تورم اپیدیدیم (لوله حمل کننده اسپرم)
- epididymo-orchitis: عفونت بیضه
- اندوکاردیت(endocarditis): عفونت و التهاب قلب
- آرتریت مداوم (عفونت مفاصل خصوصا دست، زانو، ستون فقرات، مچ پاها و ران)
- انسفالیت(encephalitis) یا مننژیت(meningitis): عفونت و التهاب مغز و پوشش آن
بیشتر بدانید: تب در کودکان؛ علت‌ها و راه‌های درمان تب کودک
آیا تب مالت کشنده است؟
میزان مرگ و میر در اثر بروسلوز بین 1 تا 2 درصد از کل موارد است. از همین‌رو می‌توان گفت به ندرت پیش می‌آید انسانی بر اثر ابتلا به این بیماری فوت کند.
در مان تب مالت
پزشک متخصص داخلی با تجویز حداثل دو نوع آنتی‌بیوتیک برای درمان بروسلوز اقدام می‌کند. بهترین آنتی‌بیوتیک‌ها عبارتند از:
- ریفامپین (Rifampin)
- داکسی سایکلین (Doxycycline)
- سیپروفلوکساسین (Ciprofloxacin)
- استرپتومایسین (Streptomycin) یا جنتامایسین (gentamicin)
- تری متوپریم/سولفامتوکسازول (Trimethoprim/Sulfamethoxazole)
درمان تب مالت چقدر طول می‌کشد؟
مصرف آنتی‌بیوتیک برا درمان عفونت‌ها معمولا نیازمند زمان کافی است. شما باید حداقل 6 تا 8 هفته آنتی‌بیوتیک تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید تا علائم بیماری بهبود پیدا کنند. همچنین بسته به شدت بیماری و خاص بودن بروسلوز ممکن است به درمان‌های دیگر همچون تخلیه ناحیه آلوده یا مدیریت عوارض بیماری نیاز داشته باشید.
بیشتر بدانید: چه زمانی تب خطرناک است؟
روش پیشگیری از بیماری بروسلوز (Brucellosis)
آن‌ها عبارتند از:
- واکسینه کردن حیوانات اهلی
- اجتناب از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه
- خوردن گوشت به صورت کاملا پخته شده
- پوشیدن دستکش لاتکس هنگام کار با حیوانات و تماس با آن‌ها
- رعایت احتیاط و تمامی جوانب در محیط‌های کاری آلوده مثل آزمایشگاه
نتیجه تب مالت
بیماری بروسلوز (Brucellosis) نوعی عفونت باکتریایی محسوب می‌شود که رشد آن کُند بوده اما به مدت طولانی ادامه پیدا خواهد کرد. علائم اولیه تب مالت به بیماری‌های دیگر همچون آنفولانزا شباهت دارد و در بلندمدت مفاصل، قلب، کبد و سیستم عصبی مرکزی را درگیر می‌کند.
ما در این مقاله از درمانکده ضمن تعریف این‌که تب مالت چیست و چه علائمی دارد به بررسی عوارض و راه‌کار درمانی آن پرداختیم. آیا تاکنون اطرافیان شما درگیر بروسلوز شده‌اند؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
بیشتر بدانید: تب یونجه چیست؟
سوالات متداول Brucellosis
اگر به صورت مداوم با حیواناتی همچون گوسفند، خوک، سگ، بز، گاو یا شتر در ارتباط هستید پس از بروز علائم تب مکرر، خستگی و درد مفاصل حتما به پزشک مراجعه کنید.
میزان مرگ و میر در این بیماری 1 تا 2 درصد از کل موارد است و کشنده بودن آن بسیار نادر خواهد بود.
علائم طولانی مدت همچون تب، خستگی و درد مفاصل که معمولا با تعریق شدید، سردرد، ضعف جسمانی و کمردرد همراه خواهد بود.
آنتی‌بیوتیک‌هایی همچون داکسی سایکلین(Doxycycline) و ریفامپین (Rifampin)
منبع: mayoclinic | my.clevelandclinic
