اگر بخواهیم با چند جمله ساده توضیح دهیم که یبوست چیست باید بگوییم که یبوست داشتن بدین معنی است که شکم سفت است و به سختی کار می‌کند. یا به عبارت دیگر حرکات روده خیلی کمتر از حالت طبیعی است.
با اینکه یبوست مسئله خیلی جدی نیست، اما زمانی که فرد دوباره به حالت عادی برمی گردد، احساس بهتری دارد. جالب اینجاست که تقریبا همه افراد در مقطعی از زندگی خود یبوست را تجربه می کنند. بنابراین اگر دچار یبوست شده‌اید، لازم نیست نگران باشید.
فاصله زمانی طبیعی حرکات روده در افراد مختلف متفاوت است. گاهی اوقات افراد سه بار در روز و برخی فقط چند بار در هفته اجابت مزاج می کنند. البته ناگفته نماند که اگر به مدت 3 روز یا بیشتر اجابت مزاج نداشته باشید، مدت طولانی به حساب می آید. زیرا پس از سه روز، مدفوع به شدت سفت می‌شود و عبور آن از روده رفته رفته سخت‌تر می‌شود.
علائم یبوست چیست ؟
برای اینکه بتوانید از مشکل اجابت مزاج جلوگیری کنید، بهتر است علائم یبوست را بشناسید. برخی از این علائم در ادامه آمده است:
- حرکات کم روده
- مشکل در حرکت روده (تلاش برای دفع)
- مدفوع سفت یا با قطعات کوچک
- این حس که کاملا راحت نشده‌اید
- نفخ شکم
بیشتر بدانید: درمان یبوست چیست؟
[sibwp_form id=5]
علاوه بر علائم فوق، ممکن است احساس کنید که برای خالی کردن روده خود نیاز به کمک جانبی دارید. به عنوان مثال ممکن است احساس کنید که نیاز دارید به شکم خود فشار بیاورید یا از انگشتتان برای بیرون آوردن مدفوع کمک بگیرید.
دلایل بروز یبوست چیست؟
یبوست ممکن است به دلایل مختلفی بروز کند. در ادامه لیستی از این دلایل را برای شما آورده‌ایم :
- تغییر در غذا یا فعالیت
- عدم استفاده از مقدار کافی آب یا فیبر در رژیم غذایی
- مصرف مقادیر زیادی از محصولات لبنی
- فعال نبودن
- مقاومت در برابر احساس دفع مدفوع
- استرس
- استفاده بیش از حد مسهل ها
- برخی داروها، به ویژه داروهای ضد درد مانند مواد مخدر، داروهای ضد افسردگی و قرص آهن
- داروهای ضد اسید که کلسیم یا آلومینیوم دارند
- اختلالات اشتها
- سندروم روده تحریک پذیر
- بارداری
- مشکل در اعصاب یا ماهیچه های دستگاه گوارش
- سرطان کولون
- بیماری های عصبی مانند پارکینسون یا ام اس
- کم کاری تیروئید، که به آن هیپوتیروئیدی می گویند.
بیشتر بدانید: کدام دارو برای یبوست خوب است؟
راه‌های رفع و درمان یبوست چیست ؟
هر چند یبوست مشکل خاصی نیست. اما در صورت عدم درمان می‌تواند مشکلات متعددی را برای شما ایجاد کند. از این رو برای درمان یا رفع یبوست خود می‌تواند راهکارهای زیر را امتحان کنید:
- روزانه دو تا چهار لیوان آب اضافی بنوشید. مگر این که متخصص گوارش و کبد شما مصرف مایعات را به دلایل دیگری برای شما محدود کرده باشد.
- مایعات گرم را به خصوص در صبح میل کنید.
- میوه و سبزیجات را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- آلو و سبوس غلات بخورید.
- بیشتر روزهای هفته را ورزش کنید. زیرا وقتی بدنتان را تکان می دهید، ماهیچه های روده هایتان نیز فعال می‌شوند.
- تحت هیچ شرایطی احساس دفع مدفوع را نادیده نگیرید.
در صورت نیاز می توانید از ملین‌ها نیز استفاده کنید. چندین نوع ملین وجود دارد که می توانید بسیاری از آن ها را بدون نسخه خریداری کنید. هر کدام از آنها به روش متفاوتی در کاهش یبوست تأثیر دارند. برای اطمینان بیشتر بهتر است با دکتر گوارش یا داروساز خود مشورت کنید تا متوجه شوید که کدام نوع از ملین‌ها می تواند برای شما مفید باشد و چه مدت باید آن را مصرف کنید.
بیشتر بدانید: یبوست مزمن چیست؟
آیا یبوست نیاز به مراجعه به پزشک متخصص گوارش دارد؟
اگر دچار یبوست ناگهانی با درد شکم یا گرفتگی ماهیچه شده‌اید و به هیچ وجه قادر به مدفوع کردن یا دفع گاز نیستید، لازم است که فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
همچنین در صورت مواجهه با هر یک از موارد زیر بهتر است با پزشک خود مشورت کنید:
- یبوست مشکلی جدید برای شما است و ایجاد تغییر در شیوه زندگی به شما کمکی نکرده است.
- هنگام دفع مدفوع دچار خونریزی می‌شوید.
- با اینکه سعی در کاهش وزن ندارید، در حال کم کردن وزن هستید.
- هنگام حرکات روده و اجابت مزاج درد شدید دارید.
- یبوست شما بیش از 2 هفته به طول انجامیده است.
- اندازه، شکل و قوام مدفوعتان به طرز چشمگیری تغییر کرده است.
توجه داشته باشید که پزشک گوارش ممکن است برای یافتن علت یبوست شما توصیه کند تا برخی آزمایش‌ها را انجام دهید.
- آزمایش خون برای چک کردن سطح هورمون ها.
- آزمایش هایی که ماهیچه های مقعد را بررسی می کنند.
- آزمایش هایی که نشان می دهند مواد دفعی چگونه در کولون یا بیرون از آن حرکت می کنند.
- کولونوسکوپی برای یافتن انسداد در کولون.
بیشتر بدانید: رفلاکس معده چگونه است؟
راه‌های پیشگیری از یبوست چیست ؟
در بسیاری از موارد به کمک چند راهکار ساده می‌توانید از بروز یبوست پیشگیری کرده و یا آن را به سادگی رفع کنید.
- یک رژیم غذایی متعادل با فیبر فراوان داشته باشید.
میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، نان و غلات سبوس دار از بهترین منابع فیبر موجود هستند. - روزانه 1 الی 2 لیتر آب و مایعات دیگر بنوشید.
فیبر و آب با همکاری هم حرکات روده را منظم نگه می دارند. - از مصرف کافئین خودداری کنید.
کافئین می تواند آب بدن را کم کند. همین موضوع هم باعث ایجاد یبوست می‌شود.
- مصرف شیر را محدود کنید.
محصولات لبنی به دلیل داشتن لاکتوز فراوان می توانند در برخی از افراد باعث ایجاد یبوست شوند. - به طور منظم ورزش کنید.
حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید و حرکات کششی انجام دهید تا به انبساط و انقباض روده‌های خود کمک کنید. - هر زمان نیاز به دفع داشتید، به دستشویی بروید.
در بسیاری از مواقع مراجعه دیر هنگام به دستشویی عامل اصلی ایجاد یبوست است.
منبع : Webmd
