آلوپسی آره آتا (Alopecia Areata) چیست؟ علت، علائم و راه‌های درمان آن

آلوپسی آره آتا (Alopecia Areata) یا ریزش سکه‌ای مو یک اختلال خود ایمنی شایع است که اغلب منجر به ریزش مو می‌شود. در حال حاضر بیش از 147 میلیون نفر در سراسر جهان به این اختلال دچار هستند. زمانی فرد دچار آلوپسی آره آتا می‌شود که سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و در نهایت منجر به ریزش مو می‌شود. در این مقاله از مجله درمانکده ما قصد داریم در مورد این موضوع که آلوپسی آره آتا چیست و در مورد علت، علائم و راهکارهای درمانی آن بپردازیم. در صورتی که شما هم دچار این عارضه شده‌اید و به دنبال یک راه حل قطعی می‌گردید، می‌توانید از متخصصان پوست و مو در درمانکده کمک بگیرید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای همیشه از شر این مشکل خلاص شوید.

ریزش مو سکه‌ای چیست؟

ریزش مو سکه‌‌ای یا آلوپسی آره تا نوعی ریزش مو است که موها به صورت پلاک‌های گرد مانند در نواحی مختلف سر، گردن و یا در قسمت‌های مختلف بدن شروع به ریزش می‌کنند. همان‌طور که گفته شد، این بیماری موجب ریزش مو در نواحی گوناگونی در بدن می‌شود؛ انواع ریزش مو که به دلیل بیماری آلوپسی آره آتا ایجاد می‌شود عبارتند از:

• آلوپسی آره آتا منطقه‌ای
• آلوپسی توتالیس (در این عارضه، فرد تمامی موهای سر خود را از دست می‌دهد)
• آلوپسی یونیورسالیس (در این عارضه فرد تمام موهای بدن خود را از دست خواهد داد)

نکته‌ای که در مورد این اختلال باید بدانید که این اختلال به هیچ عنوان مسری نیست و بر خلاف آنچه تصور می‌شود، در اثر آسیب‌های عصبی ایجاد نمی‌شود. دلیل اصلی آن حمله سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو  است که در نهایت منجر به ریزش می‌شود و ممکن است هر کسی در طول زندگی خود به هر دلیلی به آن دچار شود!

در ریزش مو سکه‌ای ممکن است موها به صورت تکه‌های کوچک و به اندازه یک چهارم ریزش پیدا کند. در برخی موارد هم ممکن است فقط چند به اندازه چند تکه کوچک ریزش داشته باشد. آلوپسی آره تا صرف نظر از سن، جنسیت، یا نژاد ممکن است برای هر فردی اتفاق بیفتد که بیشتر میزان ابتلا به آن، در بین افراد زیر 30 سال دیده می‌شود.

بیشتر بدانید: درمان شپش سر چیست؟

علل آلوپسی آره آتا چیست؟

آلوپسی آره آتا همان‌طور که گفته شد، یک بیماری خود ایمنی است. یک وضعیت خودایمنی زمانی در فرد ایجاد می‌شود که سیستم ایمنی، سلول‌های سالم را با موارد بیرون اشتباه بگیرند. در حالت عادی سیستم ایمنی از بدن در برابر تهاجمات خارجی مثل ویروس‌ها و باکتری‌ها دفاع می‌کند. زمانی که فرد دچار آلوپسی آره آتا می‌شود، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول‌های مو حمله می‌کند. رشد مو هم توسط فولیکول‌ها انجام می‌شود؛  هنگامی که فولیکول‌ها کوچک می‌شوند، در نهایت رشد و تولید مو نیز متوقف می‌شود و منجر به ریزش مو می‌شود.

علت اصلی ریزش سکه‌ای هنوز به صورت قطعی مشخص نشده است. ولی برخی مواردی که محققان بر این باور هستند که در این موضوع دخیل هستند عبارتند از:

ژنتیک	ممکن است در گذشته یکی از اعضای خانواده مبتلا به ریزش موی سکه‌ای بوده
شرایط سلامت بدن	داشتن برخی شرایط سلامتی مانند سندرم داون، بیماری تیروئید یا ویتیلیگو
کمبود ویتامین‌ها	گاهی اوقات کمبود برخی ویتامین‌های ضروری مثل ویتامین D
ابتلا به نیولوماب	این بیماری در افرادی به وجود می‌آبد که تحت درمان سرطان با داروی نیولوماب هستند

علائم آلوپسی آره آتا چیست؟

یکی از اصلی‌ترین علائم ابتلا به آلوپسی آره آتا، ریزش مو به صورت تکه‌ای یا سکه‌ای در ناحیه پوست سر، ریش یا حتی مژه و ابرو است. این ریزش ممکن است در ابتدا با ریزش خفیف و سپس خارش و سوزش خود را نشان دهد. در بسیاری موارد پس از ریزش فولیکول‌های مو از بین نمی‌روند و اگر التهاب فولیکول‌ها کاهش پیدا کند، مجددا موها رشد خواهد کرد.

برخی از افراد ممکن است علاوه بر علائمی که گفته شد، با برخی تغییراتی در ناخن‌ها مثل موارد زیر مواجه شوند:

• فرورفتگی‌های عمیق
• به وجود آمدن لکه‌ها و خطوط سفید
• خشن‌، کدر و نازک شدن ناخن‌ها
• شکاف‌خوردن ناخن‌ها از وسط

از دیگر علائم رایج در این عارضه خود ایمنی هم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

موهایی به شکل علامت تعجب	این مورد زمانی به وجود می‌آید که تعداد کمی از موهای کوتاه که در انتهای خود باریک‌تر می‌شوند، در لبه‌های لکه‌های طاس یا اطراف آن رشد ‌کنند
موهای مرده	این مورد زمانی رخ می‌دهد که موها قبل از رسیدن به سطح پوست بشکند
موهای سفید	در این مورد ممکن است موهای سفیدی در نواحی تحت‌تاثیر ریزش مو رشد کنند
نازک شدن موها	در این مورد موهای اطراف حاشیه نواحی که در اثر آلوپسی آره آتا دچار ریزش مو شده‌اند نازک می‌شوند
ریزش مو گسترده	برخی از افراد ممکن است تمام موهای بدن خود را از دست بدهند

درمان سریع ریزش مو سکه‌ای

متاسفانه در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای ریزش موی سکه‌ای وجود ندارد. ولی برخی روش‌های درمانی نسبتا موثر توسط پزشکان به بیماران ارائه می‌شود. یکی از رایج‌ترین اشکال درمان آلوپسی آره آتا، استفاده از کورتیکواستروئیدها که نوعی داروهای ضد التهابی قوی هستند می‌باشد که می‌توانند سیستم ایمنی را سرکوب کنند. این داروها معمولاً از طریق تزریق موضعی، پمادهای موضعی یا قرص‌های خوراکی تجویز می‌شوند. در صورت لزوم به دکتر پوست مراجعه کنید.

بیشتر بدانید: ریزش مو در زنان چه علتی دارد؟

سایر داروهایی که می‌توانند برای رشد مو یا تأثیر بر سیستم ایمنی توسط پزشک تجویز شوند عبارتند از:

ماینوکسیدیل	محلول 5 درصد ماینوکسیدیل به رشد مجدد موها در بیماران مبتلا به آلوپسی آره آتا کمک می‌کند. بعد از مصرف سه ماه و به صورت دو بار در روز این دارو، موها شروع به رشد می‌کنند
آنترالین	این دارو عملکرد ایمنی پوستی را تغییر می‌دهد به این صورت که دارو به پوست سر مالیده می‌شود و بعد 20 تا 60 دقیقه با آن را شست تا از تحریکات پوستی پیشگیری شود
دیفن سیپرون	این دارو بر روی نواحی طاس شده مالیده می‌شود و ممکن است عوارض آلرژیکی مثل قرمزی، تورم و خارش در پوست ایجاد شود. این واکنش‌های آلرژیک سیستم ایمنی را فریب داده و موجب ارسال گلبول‌های سفید به سطح پوست سر می‌شوند و در نهایت این عمل با التهاب مقابله می‌کند و از غیر فعال شدن فولیکول‌های مو و ریزش مو جلوگیری می‌نماید
درمان‌های ترکیبی	برخی بیماران ممکن است در یک زمان، بیش از چند روش درمانی را برای آلوپسی آره آتا به کار گیرند که تا حد زیادی این ترکیب چندین روش برای درمان این عارضه می‌تواند موثر باشد
روفانیب	روفانیب داروی جدیدی است که به صورت خوراکی در موارد شدید و مقاوم استفاده می‌شود
فوتوشیمی درمانی	این درمان، یک جایگزین بالقوه برای بیمارانی است که قادر یا مایل به استفاده از درمان‌های سیستمیک یا تهاجمی نیستند
روش‌های محافظتی	استفاده از ضدآفتاب، عینک، کلاه گیس، کلاه یا روسری برای محافظت از پوست، مو، مژه و ابرو در برابر نور خورشید یا گرم نگه‌داشتن آن

درمان‌های خانگی برای ریزش مو سکه‌ای

از آنجایی که روش‌های درمانی برای آلوپسی آره آتا بسیار محدود است، مطالعاتی در مورد درمان‌های خانگی صورت گرفته است. از جمله روش‌های درمانی خانگی آلوپسی آره آتا استفاده از:

• آب پیاز یا سیر
• چای سبز خنک شده
• روغن بادام
• روغن رزماری
• عسل
• شیرنارگیل
• روغن کرچک

برخی دیگر از افراد به روش‌های درمانی جایگزین مانند طب سوزنی و رایحه‌درمانی روی می‌آورند، که البته اثربخشی این روش‌ها هنوز به صورت کامل تایید یا تکذیب نشده است!

روش‌های جلوگیری از ابتلا به ریزش سکه‌‌ای

همان‌طور که گفته شد، نه درمان قطعی برای جلوگیری از این عارضه وجود دارد و نه دلیل اصلی ابتلا به آن مشخص شده است. ولی با رعایت کردن نکاتی که در ادامه خواهیم گفت، تا حد زیادی می‌توانید از ابتلا به این عارضه در خود جلوگیری کنید:

• در صورتی که مجبور به ماندن در زیر آفتاب شدید، حتما از کرم ضد آفتاب استفاده کنید
• برای محافظت از چشم، ابروها و مژه‌ها در برابر نور خورشید از عینک‌های آفتابی بزرگ استفاده کنید
• از کلاه، روسری و یا شال برای محافظت از سر در برابر آفتاب یا گرم نگه داشتن آن همیشه استفاده کنید
• با استفاده از قطره بینی همیشه غشاهای داخلی بینی را مرطوب نگاه دارید که این کار به محافظت در برابر ارگانیسم‌هایی که به طور معمول توسط موهای سوراخ بینی به دام افتاده‌اند
• داشتن یک رژیم غذایی متعادل و مغذی از غذاهای کامل برای سلامت بدن و موها ضروری است
• مصرف ویتامین سی برای ساخت کلاژن و بافت همبند پوست که فولیکول‌های مو وجود دارد (مرکبات، بروکلی، فلفل دلمه‌ای، توت فرنگی)
• مصرف ویتامین B (سبزیجات برگ‌دار تیره؛ لوبیا، آجیل، آووکادو)
• مصرف ویتامین E (تخمه آفتاب‌گردان، اسفناج، روغن زیتون؛ کلم بروکلی، میگو)
• هیدراته نگه داشتن بدن با نوشیدن آب به مقدار کافی
• نداشتن استرس و یادگیری نحوه مدیریت موثر سطوح استرس

برای درمان و اطلاع بیشتر مشاوره با پوست و مو مشورت کنید.

بیشتر بدانید: آیا کاشت مو دائمی است؟

جمع‌بندی

در این مقاله ما سعی کردیم که هر آنچه در مورد آلوپسی آره آتا یا ریزش مو سکه‌ای باید بدانید را به شما معرفی کنیم. با رعایت نکاتی که گفته شد و مصرف ویتامین‌ها و… می‌توانید تا حد زیادی از ابتلا به این عارضه جلوگیری کنید.

اگر شما هم به هر دلیلی با این بیماری خود ایمنی درگیر بوده‌اید و از آن عبور کردید و یا همچنان با آن درگیر هستید، خوشحال می‌شویم که در انتهای همین مقاله تجربیات و یا سوالات خود را بنویسید تا هم پزشکان و متخصصان پوست مو در درمانکده به سوالات شما پاسخ دهند و هم اینکه دیگران از این تجربیات استفاده کنند.

سوالات متداول