درد پشت گوش نوعی احساس فشار مبهم و تیز است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. ساختار گوش چندین منابع عصبی مشترک با سر و گردن دارد؛ از همین‌رو عواملی مانند عفونت دندان، التهاب مفصل فک یا فشار بر روی عصب‌های گوش باعث بروز درد پشت گوش می‌شوند. پس از مشاهده علائم غیر معمول که به صورت انحصاری در پشت گوش بروز پیدا کرده‌اند، حتما به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید تا دکتر با معاینه ناحیه دهان، گردن و اعصاب، فک، غدد لنفاوی، پوست اطراف صورت و پوست سر به تشخیص درستی برسد.
همه افراد در طول زندگی خود با سردردهای مختلفی مواجه شده‌اند، اما سردرد پشت گوش با انواع دیگر متفاوت است. برای شناخت علت درد پشت گوش و آشنایی با روش‌های درمانی آن، در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید.
فهرست محتوا:
علائم درد پشت گوش
علائم این عارضه معمولا با بافتی که دچار آسیب شده (مانند استخوان، عضله، عصب یا مفصل در ارتباط با گوش)، مرتبط است. به عنوان مثال، ابتلا به عفونت گوش میانی باعث بروز دردهای فشاری در پشت گوش می‌شود. از طرفی، عفونت استخوان پشت گوش ممکن است در این ناحیه، درد ضربان‌دار، تورم و قرمزی ایجاد کند. مشکلات دندانی یا التهاب مفصل فک عوامل موثری در احساس سوزش و دردهای آزاردهنده پشت گوش به‌شمار می‌آیند.
دیگر علائمی که می‌توان آن‌ها را با این عارضه مرتبط دانست، عبارت‌اند از:
- حساسیت فک
- تحریک‌پذیری
- اختلال در خواب و غذا خوردن
- ترشحات گوش
- درد چشم
- بروز بثورات و تغییرات پوستی
- سردرد سوزشی یا ضربان‌دار
- درد دندان
- وزوز گوش
- مشکلات شنوایی
بیشتر بخوانید:گوش درد نشانه چیست؟ + معرفی روش درمان معجزه آسای آن
اگر درد در این ناحیه با هر یک از علائم جدی زیر همراه شد، سریعا به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید تا اقدامات اورژانسی پزشکی صورت گیرند:
- حساسیت به نور
- سفتی گردن
- تب بالا
- ترشحات شدید از گوش
- احساس توده در گردن
- کاهش وزن ناخواسته
- احساس گرما، قرمزی و تورم در پشت گوش
درد پشت گوش نشانه چیست؟
متخصصان معتقدند علت درد پشت گوش در اغلب موارد می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
۱- نورالژی اکسیپیتال (Occipital Neuralgia)
این عارضه نوعی سردرد همراه با درد پشت گوش است که به دلیل آسیب اعصاب گردن ایجاد می‌شود. خمیده نگه داشتن طولانی‌مدت گردن در تحریک اعصاب گردن و بروز بیماری نورالژی اکسیپیتال نقش مهمی دارد. از دیگر عوامل موثر می‌توان به آرتروز گردن و شانه اشاره کرد. این عارضه معمولا باعث احساس درد ضربان‌دار در گردن، پشت، یک طرف سر و پشت‌گوش می‌شود.
۲- ماستوئیدیت (Mastoidit)
بیماری ماستوئیدیت که بیشتر در کودکان دیده می‌شود، ناشی از التهاب یا عفونت استخوانی به نام ماستوئید در پشت گوش است. در اغلب موارد این عارضه به دلیل عفونت گوش میانی درمان‌نشده بروز پیدا می‌کند و در صورت عدم مراجعه به متخصص باعث سردرد شدید، تب و از دست دادن شنوایی می‌شود. از دیگر علائم این عارضه می‌توان به قرمزی، تورم و ترشح از گوش اشاره کرد.
۳- اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
در صورت آسیب‌دیدگی این مفصل که نقش مهمی در باز و بسته کردن فک دارد، حرکت دهان دشوار می‌شود و می‌تواند ساییدگی ایجاد کند. در واقع این اختلال، فک‌ها را قفل می‌کند؛ به همین دلیل فرد هنگام حرکت دهان صدای کلیک کردن می‌شوند که با درد شدید فک و احساس تیر کشیدن پشت‌گوش همراه است.
بیشتر بخوانید:خارش گوش نشانه چیست؟
۴- سندروم رمزی هانت (Ramsay Hunt Syndrome)
فعال شدن مجدد ویروس واریسلا زوستر (عامل آبله مرغان) نقش مهمی در بروز این سندروم دارد. بثورات دردناک و همراه با تاول از نشانه‌های اصلی سندروم رمزی هانت هستند که در مجرای گوش یا قسمت بیرونی آن ایجاد می‌شوند. این بیماری اگر شدت بالایی داشته باشد به گردن سرایت می‌کند که از نشانه‌های آن می‌توان به درد پشت گوش، وزوز گوش، سرگیجه، فلج صورت در سمت آسیب‌دیده، کاهش شنوایی، تهوع و استفراغ اشاره کرد.
۵- مشکلات دهان و دندان
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند باعث بروز درد پشت گوش شود، مشکلات دندانی است. این مشکلات معمولا شامل دندان نهفته، آبسه دندان، التهاب عصب دندان، عفونت لثه یا فرسایش دندان‌ها هستند. مطالعات نشان داده‌اند، مشکلات دهان و دندان شایع‌ترین علت درد پشت گوش به‌شمار می‌آیند و اغلب افراد به دلیل یکی از بیماری‌های مرتبط با دندان که به درستی درمان نشده به این عارضه مبتلا می‌شوند.
درد شدید پشت گوش چپ نشانه چیست؟
التهاب گوش داخلی می‌تواند باعث درد شدید پشت گوش چپ شود. این التهاب ممکن است ناشی از عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی، آلرژی‌ها و ترشح زیاد از گوش باشد. همچنین التهاب استخوان ماستوئید که دقیقا پشت‌گوش قرار گرفته، یکی دیگر از عوامل موثر در درد شدید پشت گوش به‌شمار می‌آید.
علل دیگر درد پشت گوش چپ شامل موارد زیر هستند:
- فشار فیزیکی به گردن و اطراف سر
- فشار بر روی عصب گوش چپ
- آنژین قلبی (کاهش جریان خون در عضلات قلب)
- التهاب عضلات گردن
درد پشت گوش در بارداری
درد پشت گوش می‌تواند ناشی از التهاب و عفونت گوش باشد. یکی از علل شایع این عارضه در بارداری، تغییرات هورمونی است که معمولا به التهاب گوش یا سایر مشکلات مرتبط با گوش منجر می‌شود. همچنین اغلب زنان باردار به دلیل وزن‌گیری نوزاد، فشار بیشتری را در ناحیه گردن و اطراف گوش‌ها تحمل می‌کنند که می‌تواند باعث تحریک عصب این ناحیه و بروز درد در پشت گوش شود.
بنابراین اگر در دوران بارداری درد غیر معمول و انحصاری را در پشت گوش تجربه کردید، بهتر است با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید تا علت دقیق آن مشخص شود. در صورتی که علت درد پشت گوش ناشی از یک وضعیت پزشکی جدی باشد، متخصص زنان شما را به دکتر متخصص گوش، حلق و بینی ارجاع می‌دهد. شما میتوانید برای دریافت راهنمایی های بیشتر از مشاوره آنلاین دکتر گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید:علائم کم شنوایی حسی عصبی چیست؟
روش تشخیص دردهای پشت گوش
اغلب افراد با احساس درد و سوزش پشت گوش به پزشک عمومی مراجعه می‌کنند. دکتر پس از تشخیص التهاب یا عفونت گوش، شما را برای درمان تخصصی‌تر به متخصص گوش، حلق و بینی ارجاع می‌دهد. مراحل تشخیص دقیق این عارضه با معاینه فیزیکی و بررسی تک تک عوامل موثر در بروز آن آغاز می‌شود.
به عنوان مثال، پزشک داروهای بی‌حسی مسدود کننده عصب را برای نورالژی اکسیپیتال تجویز می‌کند که در صورت قطع درد، بیماری تایید خواهد شد. در غیر این صورت، برای بررسی اختلال گیجگاهی فکی به جراح فک و صورت ارجاع داده می‌شوید تا پزشک با عکس‌برداری از وجود اختلال مطمئن شود.
اگر این ۲ علت رد شوند، باید آزمایشات زیر را برای تشخیص دقیق علت درد زیر نظر متخصص مغز و اعصاب انجام دهید:
- عکس‌برداری با اشعه ایکس
- سی‌تی اسکن
- اسکن MRI
از آن‌جایی که مشکلات دهان و دندان یکی از شایع‌ترین علل درد پشت گوش محسوب می‌شوند، چکاپ دندانپزشکی هم می‌تواند به تشخیص علت این عارضه کمک کند.
بیشتر بخوانید:گوش درد نوزاد؛ علت، علائم، روش تشخیص و راه‌های درمان
درمان درد پشت گوش راست و چپ چگونه است؟
برای بهبود این عارضه می‌توان از درمان پزشکی و خانگی استفاده کرد.
درمان پزشکی درد پشت گوش
پزشک متخصص بر اساس علت بیماری، شدت علائم و وضعیت بیمار داروهای زیر را تجویز می‌کند:
- داروهای مسکن و ضد التهابی، مسدود کننده‌های عصبی موضعی، شل‌کننده عضلات، کورتیکواستروئیدها، فیزیوتراپی و ورزش برای بیماری نورالژی اکسیپیتال
- تجویز آنتی‌بیوتیک، شستشوی گوش میانی یا ماستوئیدکتومی برای درمان درد استخوان پشت گوش راست و چپ (بیماری ماستوئیدیت)
- داروهای مسکن، داروهای ضد التهاب، شل‌کننده عضلات، گاردهای دندانی، فیزیوتراپی، خارج کردن مایعات مفصلی، تزریق کورتیکواستروئید، جراحی آرتروسکوپی و عمل جراحی باز مفصل برای اختلال TMJ
- داروهای ضد ویروسی و استروئیدها برای درمان سندروم رمزی هانت
بیشتر بخوانید:علت پارگی پرده گوش چیست؟
درمان خانگی درد پشت گوش
برای تسکین درد پشت گوش میتوانید از روش‌های خانگی کمک بگیرید:
- استراحت و خواب کافی
- دوری از استرس و اضطراب
- مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق برای آرامش بیشتر ذهن
- گرما درمانی برای رفع اسپاسم عضلانی با استفاده از کمپرس گرم
- مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن
برای بهبود سریع‌تر درد پشت گوش، از راه‌کار درمان خانگی همراه با روش‌های درمان پزشکی، زیر نظر دکتر متخصص گوش، حلق و بینی استفاده کنید.
راهنمای مراجعه به پزشک
درد پشت گوش که اغلب به شکل سردرد پشت گوش توصیف می‌شود، ناشی از عوامل مختلفی است که می‌توان آن را با مراجعه به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی درمان کرد. شما میتوانید برای آشنایی با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر گوش، حلق و بینی باتجربه به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از طریق سیستم نوبت‌دهی این مجموعه برای مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین تلفنی، متنی و تصویری نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این عارضه می‌تواند ناشی از بیماری نورالژی اکسیپیتال، ماستوئیدیت، اختلال مفصل گیجگاهی فکی، سندروم رمزی هانت و مشکلات دندان باشد.
در صورت احساس درد شدید، خروج ترشحات زیاد از گوش، تب بالا، کاهش وزن بدون علت، سردرد ناگهانی و قفل شدن فک حتما به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
نگه داشتن سر و گردن در وضعیت مناسب، عدم استفاده طولانی‌مدت از موبایل و هدفون، کاهش مصرف مواد غذایی مضر برای سردرد، استراحت و خواب کافی.
منابع: healthline | verywellhealth
