هر کسی در طول زندگی خود دچار سوختگی می‌شود؛ اما برخی از سوختگی‌ها کمتر رخ می‌دهند و اگر اتفاق بیفتند، نیازمند درمان فوری و دقیقی هستند. سوختگی درجه سه از همین نوع سوختگی‌های جدی است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. در این نوع سوختگی لایههای مختلف اپیدرم ( لایه بالایی پوست)، درم ( لایه میانی پوست) و هیپودرم (لایه چربی زیر پوست) درگیر سوختگی می‌شوند. گاهی این نوع سوختگی علاوه بر آسیب به لایههای مختلف، به غدد عرق، فولیکول مو و انتهای عصب‌ها نیز صدمه می‌زند.
در ادامه این مقاله از مجله درمانکده شما را بیشتر با این مدل سوختگی آشنا خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
ویژگی‌ها و علائم سوختگی درجه سه
سوختگی درجه سه بسته به علت، ویژگی‌ها و علائم زیر را دارد:
- رنگ مومی و سفید
- رنگ قهوه‌ای تیره
- بافت چرمی و برجسته پوست
- پوست خشک
- تورم
علاوه بر این، این مدل از سوختگی گاهی ویژگی‌های سوختگی درجه دو را نیز دارد. این ویژگی‌های مشترک عبارت‌اند از:
- تاول
- پوست براق و مرطوب
- تغییر رنگ پوست از قرمز تیره تا قهوه‌ای تیر
بیشتر بدانید: انواع سوختگی، پیشگیری و درمان آن
رایج‌ترین قسمت‌های سوختگی درجه سه
بسته به علت سوختگی، هر جایی از بدن می‌تواند دچار این سوختگی شود. قسمت‌های رایج برای سوختگی درجه سه عبارت‌اند از:
- دست‌ها
- صورت
- پاها
- بازوها
مقایسه سوختگی درجه سه با دیگر انواع سوختگی
درجه سوختگی با میزان درگیری لایههای پوست در ارتباط است و مشخص می‌کند که چند لایه از بدن فرد، آسیب دیده است. انواع درجه سوختگی و لایههای درگیر عبارت‌اند از:
- درجه یک: آسیب به لایهیِ بالایی پوست
- درجه دو: صدمه به لایهیِ بالایی و میانیِ پوست
- درجه سوم: آسیب به لایهیِ بالایی، لایهیِ میانی پوست و لایهیِ چربی
سوختگی‌های بسیار جدی‌تر از سوختگی درجه سه نیز وجود دارد. این نوع از سوختگی‌ها کمتر رایج هستند. این مدل از سوختگی‌های شدید شامل موارد زیر هستند:
- درجه چهارم: این نوع سوختگی علاوه بر آسیب به سه لایه اول پوست به لایههای زیر جلدی، اعصاب و تاندون‌ها آسیب جدی وارد می‌کند.
- درجه پنج: در این نوع مشکل پوستی عضله‌ها درگیر هستند و آسیب و صدمه جدی به آن‌ها وارد می‌شود.
- درجه شش: سوختگی درجه شش وخیم‌تر از دیگر سوختگی‌ها است و به استخوان‌ها آسیب می‌رساند.
بیشتر بدانید: سوختگی درجه یک چیست؟ راه های درمان آن چگونه است؟
سوختگی‌های درجه یک یا دو با قطر کمتر از ۸ سانتی‌متر را می‌توان در خانه درمان کرد مگر اینکه پوست صورت بسوزد؛ اما برای سوختگی‌های جدی که شامل سوختگی شماره سه به بالا هستند، باید به بیمارستان مراجعه کرد.
بیشتر بدانید: سوختگی سرد یا سرمازدگی و اثرات آن
شایع‌ترین علل سوختگی درجه سه
شایع‌ترین عوامل سوختگی درجه سه یا سوختگی‌های کامل ناشی از موارد زیر است:
- شعله‌های آتش
- لمس یک جسم داغ (به‌خصوص برای مدت زمان طولانی)
- اشعه ماوراءبنفش (آفتاب‌سوختگی)
- سوختگی درجه ۳ با اب جوش یا بخار
- مواد شیمیایی (مانند اسیدها و بازها)
- تشعشع (سوختگی با اشعه)
- منبع الکتریکی (برق)
- یخ خشک، نیتروژن مایع یا سایر منابع سرمای شدید (مانند اسپری‌های آئروسل
بیشتر بدانید: مراقبت پوستی چیست؟ + ۱۱ راه ساده برای داشتن پوست صاف
درمان سوختگی درجه سه
اگر فردی سوختگی گرید سه دارد، برای درمان باید بلافاصله به بیمارستان مراجعه کند. دقت کنید که در سوختگی درجه سه گاهی آسیب به‌حدی شدید است که درد حس نمی‌شود. تشخیص این مدل سوختگی توسط دکتر جراح عمومی انجام می‌شود. انتخاب روش درمان سوختگی درجه سه به علت، اندازه و محل سوختگی بستگی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق مشاوره آنلاین با حراح عمومی از دکتر راهنمایی کسب کنید.
پزشک متخصص این مدل سوختگی را با تکنیک و روش‌های زیر درمان می‌کند:
- تمیز کردن سوختگی شما: متخصص ابتدا مواد زائد، پوست مرده و بافت از بین رفته را از ناحیه سوخته جدا و سپس تمیز می‌کند.
- پوشاندن سوختگی: در سوختگی گرید سه احتمال عفونت ناحیه مورد نظر زیاد است. به همین دلیل پزشک پس از تمیز‌کردن محل سوختگی، پماد آنتی‌بیوتیک روی آن می‌زند و به‌آرامی محل و روی سوختگی را با بانداژ پوشش می‌دهد. انتخاب بهترین پماد برای سوختگی گرید سه بسته به نوع سوختگی و نظر پزشک مراقب است. محل سوختگی باید تمیز نگه داشته شود تا عفونت سرایت نکند. به همین خاطر باید حداقل یک بار در روز بانداژ آن را عوض شود.
- آنتی‌بیوتیک‌ها: گاهی برای پیشگیری و پاک‌سازی عفونت از بدن به آنتی‌بیوتیک نیاز است. پزشک گاهی آنتی‌بیوتیک داخل وریدی تجویز می‌کند؛ اما زمانی که میزان سوختگی آن کم است قرص یا کپسول تجویز می‌شود.
بیشتر بدانید: سوختگی درجه دو؛ مروری بر علائم، درمان و کمک‌های اولیه
- جایگزینی مایعات: هنگامی که سوختگی بزرگ یا شدید است، فرد خون و مایعات بدن را از دست می‌دهد. این میزان از شدن با شوک برای فرد همراه است که در صورت عدم درمان، امکان خطر مرگ وجود دارد. پزشک برای درمان در چنین مواقعی مایعات حاویِ الکترولیت را با سرنج وارد رگ‌ها می‌کند.
- داروهای ضددرد: ممکن است فرد پس از سوختگی احساس درد نکند؛ اما با بهبودی بدن احساس درد می‌کند. پزشک متخصص مسکن‌هایی برای کمک و احساس راحتی بیشتر پیشنهاد می‌دهد.
- پیوند پوست یا جراحی ترمیمی :پزشکان معمولا برای سوختگی‌های درجه سه و بزرگ، پیوند پوست را برای بسته‌شدن زخم توصیه می‌کنند. برای پیوند پوست، پوستی سالم از قسمت‌های دیگری بدن گرفته شده تا زخم پوشش داده شود. پیوند پوست نوعی جراحی پوست است. برای ترمیم پوست سوختهِ جراحی‌های احتمالی دیگری نیز وجود دارد که برای بازسازی پوست و ترمیم آسیب‌های بسیار شدید استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید: فواید پماد زینک اکساید چیست؟
سخن پایانی
سوختگی درجه سه نوعی سوختگی ضخامت کامل پوست است و علاوه بر صدمه به لایه بیرونی پوست (اپیدرم) و کل لایه زیرین (درم)، لایه چربی زیر پوست را نیز درگیر خود می‌کند. در این نوع سوختگی در ابتدا دردی احساس نمی‌شود و فرد تصور می‌کند که سوختگی جدی نیست؛ اما متاسفانه عصب پوستی درگیر سوختگی شده و از بین رفته است.
پوست ممکن است سفت، سفید، مومی‌مانند، چرمی و برنزه شود. برای درمان این نوع سوختگی نیاز است به بیمارستان مراجعه شود. اگر در زمان سوختگی نیاز به مشاوره فوری داشتید می‌توانید با پزشکان متخصص جراحی پلاستیک وب‌سایت درمانکده ارتباط برقرار کنید تا در سریع‌ترین زمان ممکن سوالات‌تان پاسخ داده شود.
بیشتر بدانید: سوختگی درجه چهار چیست؟
بله، متاسفانه سوختگی درجه سه سبب ایجاد اسکار بر پوست فرد می‌شود. البته اگر دستورالعمل‌های پزشک به‌درستی رعایت شود، جای زخم و اسکار حاصل از آن کوچک‌تر از حد انتظار می‌شود. این اسکارها به مرور زمان با درمان‌ها مختلف می‌توانند محو شوند.
برای پیشگیری از سوختگی درجه سه است یا کاهش خطر وقوع آن راه‌کارهای زیر موثر است:
• در برابر آفتاب از کرم ضد آفتاب استفاده شود.
• از دست‌زدن مستقیم به اجسام داغ خودداری شود.
• اشیا داغ، سطوح، سیم‌های برق و پریزهای برق دور از دسترس کودکان قرار داده شود.
• دمای آب گرم خانه کاهش داده شود.
• قبل از خوردن غذا و نوشیدنی به‌خصوص به کودکان، دمای آن را تست شود.
• از شعله‌های آتش دوری شود.
• اعضای بدن و هر چیز قابل اشتعال را از منابع گرمایش خانگی (مانند شومینه، رادیاتور و غیره) دور نگه داشته شود.
زمانی که میزان سوختگی گرید 3 کم است، حداقل سه هفته زمان می‌برد تا سوختگی بهبود یابد؛ اما در سوختگی‌های درجه سه با میزان سوختگی بیشتر چند سال زمان لازم است.
برای درمان آن به‌سرعت به بیمارستان باید مراجعه شود. این سوختگی باید توسط پزشک درمان شود و درمان خانگی سوختگی گرید سه باید با توجه به نظر پزشک انجام شود.
سوختگی نوعی آسیب به بافت‌های بدن است که در نتیجه تماس با گرما، تشعشع یا مواد شیمیایی ایجاد می شود. در سوختگی درجه 3 کودکان پوست سفید، سوخته یا ذغالی می‌شود. برای درمان گاهی نیاز است کودک در بیمارستان بستری شود.
نوعی سوختگی است که لایههای مختلف پوست به‌شدت آسیب می‌بینند و برای درمان و جلوگیری از عفونت باید به بیمارستان مراجعه کرد.
این سوختگی علاوه بر آسیب به پوست با عوارض روحی و روانی و جسمی همراه است. فرد سوخته تا مدت‌ها بسته به علت سوختگی درگیر شوک و جای اسکار است.
