آزمایش گلوکز ادرار یک روش سریع و ساده برای تشخیص بالا بودن غیرعادی گلوکز در ادرار است. گلوکز قندی است که بدن برای تولید انرژی به آن نیاز دارد، و آن را مصرف می‌کند. بدن کربوهیدرات های خورده شده را به گلوکز تبدیل می‌کند.
وجود گلوکز بیش از حد در بدن نشانه‌ای از وجود برخی بیماری‌ها است. در صورتی که درمان‌های لازم را دریافت نکنید و مقادیر گلوکز بدن در سطح بالایی باقی بماند، با عوارض و آسیب‌های جدی روبه‌رو می‌شوید.
آزمایش گلوکز ادرار مستلزم تهیه نمونه ادرار است. به محض آماده شدن نمونه، از یک دستگاه تک لایه کوچک به اسم نوار عمیق، برای اندازه گیری میزان گلوکز استفاده می‌شود.
رنگ نوار عمیق با توجه به میزان گلوکز موجود در ادرار تغییر می‌کند. اگر میزان گلوکز ادرار شما در حد متوسط یا زیاد باشد، پزشک درخواست انجام تست‌های بیشتر را می‌دهد تا علت بروز چنین حالتی مشخص شود.
مطالب دیگر: ۷ تاثیر انسولین بر بدن
بیماری دیابت اصلی‌ترین دلیل بالا رفتن غلظت گلوکز بدن است. این بیماری روی توانایی بدن برای مدیریت سطوح گلوکز تأثیر منفی به جا می‌گذارد. اگر در گذشته ابتلای شما به دیابت تشخیص داده شده باشد یا نشانه‌هایی از پیش دیابت در شما وجود داشته باشند، در این صورت نظارت بر سطوح گلوکز موضوع بسیار مهمی خواهد بود.
در این مطلب از مجله درمانکده قصد داریم تا شما را بیشتر با آزمایش گلوکز ادرار و کاربرد آن آشنا کنیم پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید… .
قصد انجام آزمایش گلوکز در خانه دارید؟
علائم بیماری گلوکز ادرار
علائم این بیماری عبارتند از :
- تشنگی خیلی شدید
- ضعیف شدن بینایی (مبهم و تاری دید)
- خستگی
در صورت داشتن هر یک از علائم فوق بهتر است مشاوره آنلاین با دکتر متخصص غدد و متابولیسم داشته باشید.
در صورتی که دیابت برای مدت طولانی به حال خود رها شود و هیچ درمانی روی آن صورت نگیرد، قطعاً زمینه ساز بیماری‌های بلندمدتی همچون نارسایی کلیه یا آسیب به سیستم عصبی خواهد بود.
مطالب دیگر: آزمایش قند خون چیست و چرا ضروری است؟
آزمایش گلوکز ادرار به چه دلیلی انجام می‌شود؟
کاربرد آزمایش گلوکز ادرار این است که برای تعیین ابتلا یا عدم ابتلا به دیابت انجام می‌شود. علاوه بر این افراد دیابتی می‌توانند از آزمایش گلوکز خون، به عنوان روشی برای نظارت بر میزان کنترل اعمالی بر قند خون و تعیین میزان اثربخشی درمان‌ها استفاده کنند.
در گذشته آزمایش‌های ادرار اصلی‌ترین نوع از تست‌هایی بودند که برای اندازه گیری میزان گلوکز، در افرادی با خطر ابتلا به دیابت به کار می‌رفتند. این در حالی است که اکنون با افزایش دقت و سهولت آزمایش خون، از گستردگی استفاده از آن‌ها کاسته شده است.
در برخی موارد پزشک درخواست انجام آزمایش ادرار را صادر می‌کند. هدف وی بررسی و تشخیص انواع بیماری‌های کلیوی یا عفونت در مجرای ادراری است.
مطالب دیگر: پیش دیابت چیست و چگونه کنترل می‌شود؟
چگونه خود را آماده انجام آزمایش گلوکز ادرار کنیم؟
باید حتماً به پزشک خود راجع به هرگونه داروی نسخه دار، داروی آزاد یا مکمل‌های در حال مصرف اطلاع دهید. این اقدام نکته بسیار مهمی محسوب می‌شود. برخی داروها امکان اثرگذاری روی نتایج آزمایش را دارند. البته در واقعیت امر هرگز نباید مصرف داروها را متوقف کنید، مگر اینکه پزشک چنین درخواستی را مطرح کرده باشد.
آزمایش گلوکز ادرار چگونه انجام می‌شود؟
انجام آزمایش گلوکز ادرار توسط پزشک در مطب یا مرکز آزمایشگاهی انجام می‌شود. پزشک یا تکنیسین آزمایشگاه یک ظرف پلاستیکی درب دار را در اختیار شما قرار می‌دهد. از فرد خواسته می‌شود تا نمونه ادراری خود را داخل ظرف ذخیره کند. پس از ورود به سرویس بهداشتی دست‌های خود را بشویید و با استفاده از دستمال توالت مرطوب، اطراف ناحیه ادراری را تمیز کنید.
اجازه دهید ادرار اندکی وارد دستشویی شود، تا مسیر ادراری کاملاً تمیز شود. سپس ظرف را زیر مسیر ادرار قرار بدهید. پس از بدست آوردن نمونه مدنظر (معمولاً نصف ظرف کفایت می‌کند) ادرار کردن در توالت را ادامه دهید تا تخلیه ادرار کامل شود. درپوش را با احتیاط روی ظرف قرار دهید و مطمئن شوید که قسمت داخلی ظرف را لمس نمی‌کنید.
نمونه تهیه شده را به فرد مناسبی تحویل بدهید. وی با استفاده از دستگاهی به نام نوار عمیق، میزان گلوکز ادرار را اندازه گیری می‌کند. آزمایش‌های صورت گرفته به کمک نوار عمیق معمولاً در همان نقطه نمونه گیری انجام می‌شوند. لذا قادر خواهید بود که نتایج را طی چند دقیقه دریافت کنید.
مطالب دیگر: دیابت بارداری چیست و چگونه می‌توان آن را کنترل کرد؟
نتایج غیرعادی آزمایش گلوکز ادرار
مقدار گلوکز عادی موجود در ادرار بین 0 الی 0.8 میلی مول / لیتر در نوسان است. بالاتر بودن غلظت گلوکز، نشانه‌ای از وجود بیماری محسوب می‌شود. دیابت شایع‌ترین علت بالا رفتن میزان گلوکز خون محسوب می‌شود. پزشک با انجام یک آزمایش خون ساده، تشخیص صورت گرفته را تأیید می‌کند.
در مواردی خاص بالا بودن گلوکز ادرار، به دلیل بارداری پدید می‌آید. میزان گلوکز ادرار، در زنان باردار بیشتر از زنان غیرباردار است. آن دسته از زنانی که سطح گلوکز ادرارشان بالا است، پس از بارداری باید دقیقاً از نظر ابتلا به دیابت بارداری مورد غربالگری قرار بگیرند.
بالا رفتن مقدار گلوکز ادرار می‌تواند در نتیجه گلیوکوزوریای کلیوی رخ دهد. این یک بیماری نادر است که طی آن کلیه‌ها گلوکز را وارد خون می‌کنند. گلیکوزوریای کلیوی منجر به بالا رفتن مقدار گلوکز ادرار می‌شود، حتی در مواقعی که گلوکز خون در حد طبیعی باشد.
اگر نتایج تست گلوکز ادرار شما غیرعادی هستند، پزشک دستور آزمایش‌های بیشتری را می‌دهد تا علت را شناسایی کند. بسیار مهم است که در این دوران با پزشک خود صادق باشید.
مطمئن شوید که فهرستی از تمامی داروهای نسخه دار و بدون نسخه را تهیه نموده باشید. برخی داروها می‌توانند در میزان گلوکز خون و ادرار تداخل ایجاد کنند. همچنین در صورتی که به استرس شدید دچار هستید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید، زیرا این حالت منجر به افزایش میزان گلوکز خون می‌شود.
سایت درمانکده در این زمینه به شما پیشنهاد می کند تا در صورت نیاز به مشاوره آنلاین با دکتر غدد و متابولیسم بپردازید.
مطالب دیگر: یک آشنایی ساده با غده تیروئید در کمتر از ۵ دقیقه
انواع دیابت و آزمایش گلوکز ادرار
دیابت اصلی‌ترین عامل بالا رفتن گلوکز ادرار است. دیابت شامل یک دسته از بیماری‌ها است که روی نحوه مصرف گلوکز توسط خون تاثیرگذار هستند. به طور طبیعی، هورمونی به اسم انسولین، میزان گلوکز موجود در جریان خون را کنترل می‌کند.
البته در افراد دیابتی بدن انسولین کافی را تولید نمی‌کند، یا انسولین تولید شده به درستی عمل نمی‌کند. در چنین شرایطی میزان گلوکز موجود در خون افزایش می‌یابد. نشانه‌های دیابت عبارتند از :
- گرسنگی یا تشنگی بیش از حد
- ادرار مکرر
- خشک شدن دهان
- خستگی
- تیره شدن دید
- التیام یافتن زخم‌ها و بریدگی‌ها با سرعت کم
در صورت داشتن هر یک از علائم فوق بهتر است هر چه سریع‌تر به دکتر فوق تخصص غدد و متابولیسم مراجعه کنید. در ادامه با انواع مختلف دیابت بیشتر آشنا خواهیم شد.
مطالب دیگر: گریوز؛ هر آنچه باید درباره این بیماری خودایمنی بدانید
دیابت نوع 1
دیابت به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود. دیابت نوع 1 که با عنوان دیابت نوجوانان نیز نام گذاری شده است، یک بیماری از نوع خود ایمنی است که هنگامی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به سلول‌های تولیدکننده انسولین موجود در پانکراس حمله می‌کند. این بدین معنی است که بدن قادر به تولید انسولین کافی نخواهد بود.
این شرایط منجر به این می‌شود که میزان گلوکز موجود در خون افزایش یابد. افرادی که به دیابت نوع 1 مبتلا هستند، باید برای کنترل بیماری هر روز انسولین مصرف کنند.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 بیماری است که معمولاً در گذر زمان توسعه می‌یابد. معمولاً از این نوع دیابت تحت عنوان دیابت آغاز شده در دوران بزرگسالی یاد می‌شود، هر چند ممکن است در کودکان نیز رخ دهد. در افراد مبتلا به دیابت نوع 2، بدن قادر به تولید انسولین نیست، بنابراین سلول‌ها در برابر اثرات آن مقاومت پیدا می‌کنند.
این بدان معنا است که سلول‌ها قادر به دریافت و ذخیره گلوکز نیستند. لذا گلوکز در خون باقی می‌ماند. دیابت نوع 2 اکثراً در افراد دچار اضافه وزن و افرادی با سبک زندگی نشسته رخ می‌دهد.
مطالب دیگر: تیروئید هاشیموتو چیست؟
درمان دیابت
با درمان صحیح می‌توان هر دو نوع از دیابت را کنترل کرد. این کار معمولاً با مصرف دارو و ایجاد تغییرات در سبک زندگی صورت می‌گیرد. انجام تمرینات ورزشی بیشتر و مصرف رژیم غذایی سالم‌تر از جمله این اقدامات محسوب می‌شوند. اگر به دیابت مبتلا باشید، ممکن است پزشک شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع بدهد. متخصص تغذیه به شما کمک می‌کند تا با خوردن غذاهای سالم سطوح گلوکز خون خود را بهتر کنترل کنید.برای کسب اطلاعاتی در مورد آزمایش گلوکز ادرار بهتر است به پزشک متخصص غدد و متابولیسم و متخصص خون و آنکولوژی مراجعه کنید. امکان رزرو نوبت اینترنتی دکتر متخصص از طریق سایت درمانکده به سادگی امکانپذیر است. دسترسی به شماره تماس و آدرس مطب نیز از طریق درمانکده میسر شده است.
