زگیل پا یک برآمدگی کوچک و زبر است که معمولا روی پاشنه و سینه پا ایجاد میشود؛ یعنی در قسمتهایی که بیشترین فشار را تحمل میکنند. همین فشار ممکن است باعث شود زگیل به سمت داخل رشد کند و زیر لایه ضخیم و سخت پوست پنهان شود.
بیشتر زگیلها مشکل جدی برای سلامتی ایجاد نمیکنند و اغلب بدون نیاز به درمان از بین میروند. با این حال، با استفاده از روشهای خانگی یا پزشکی میتوان سریعتر از شر آنها خلاص شد. برای آشنایی بیشتر با این مشکل و راههای درمان آن تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید.
فهرست محتوا
علائم زگیل پا
علائم و نشانههای شایع شامل موارد زیر است:
- برجستگی کوچک و زبر در کف پا
- سفت و ضخیم بودن پوست در نقطهای از پا که برجستگی به سمت داخل رشد کرده است
- نقاط سیاه ریز که در واقع عروق خونی لختهشده هستند و به آنها دانههای زگیل میگویند
- احساس درد هنگام راه رفتن یا ایستادن
زگیلها میتوانند در نواحی مختلفی از بدن ظاهر شوند و بسته به محل بروز، علائم و نشانههای مختلفی ایجاد کنند. به همین دلیل، لازم است به این نکته توجه داشته باشید که علائم زگیل دهانی یا زگیل مقعدی ممکن است به طور قابلتوجهی با علائم زگیل پا یا سایر بخشهای بدن متفاوت باشد.

تفاوت زگیل پا با میخچه
زگیل و میخچه ۲ ضایعه پوستی هستند که در ناحیه پا ظاهر میشوند، اما از نظر علت بروز و نحوه درمان تفاوتهای قابلتوجهی دارند:
- زگیل توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد شده و از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. اما میخچه در اثر فشار یا اصطکاک مداوم روی پوست به وجود میآید و مسری نیست.
- درمان میخچه شامل کاهش فشار و اصطکاک، استفاده از پدهای محافظ و پوشیدن کفش مناسب است؛ در حالی که برای درمان زگیل معمولا از روشهای دیگری مثل کرایوتراپی و لیزردرمانی استفاده میشود.
زگیلهای موجود در نواحی مختلف بدن ممکن است با سایر ضایعات پوستی اشتباه گرفته شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع پیشنهاد میکنیم مقاله «از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا تبخال» و «از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا جوش؟؟» را بخوانید.
عوارض زگیل پا
وقتی انواع زگیل پا دردناک میشوند، ممکن است ناخودآگاه نحوه ایستادن، راه رفتن یا دویدن خود را تغییر دهید تا از بروز درد جلوگیری کنید. این امر در طول زمان میتواند باعث احساس ناراحتی در عضلات یا مفاصل شود.
زمان مراجعه به پزشک
اگر موارد زیر را مشاهده کردید، بهتر است به متخصص پوست مراجعه کنید:
- ایجاد برآمدگی روی پوست همراه با خونریزی و درد
- تغییر شکل و رنگ ضایعات پوستی
- بیاثر بودن درمانهای خانگی یا بدون نسخه
- مختل شدن فعالیتهای روزمره به دلیل درد
- کاهش حس در پاها (بهخصوص اگر به دیابت مبتلا هستید)
- ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن به دلیل مصرف دارو یا ابتلا به ایدز و سایر اختلالات سیستم ایمنی
علاوه بر این، اگر مطمئن نیستید که برجستگیهای ایجادشده روی پوست واقعا زگیل هستند یا خیر، لازم است نزد پزشک بروید.
زگیل پا از چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی که از طریق بریدگیها و خراشها وارد بدن شود، علت زگیل کف پا است. این ویروس بسیار رایج است و بیش از ۱۰۰ نوع مختلف دارد که تنها تعداد کمی از آنها باعث زگیل پا میشوند.
نحوه انتقال ویروس
سیستم ایمنی هر فرد واکنش متفاوتی به HPV نشان میدهد. بنابراین همه کسانی که با این ویروس تماس دارند الزاما دچار زگیل پوستی نمیشوند؛ حتی اعضای یک خانواده هم ممکن است واکنشهای متفاوتی به آن داشته باشند.
گونههای HPV که باعث زگیل کف پا میشوند، چندان مسری نیستند و به راحتی از طریق تماس مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل نمیشوند. با این حال، در محیطهای گرم و مرطوب به خوبی رشد میکنند و هنگام پابرهنه راه رفتن در استخرها یا رختکنها باعث آلوده شدن فرد میشوند.

اگرچه این مقاله به طور اختصاصی به موضوع زگیل پا میپردازد، اما پرسشهایی مانند علت زگیل تناسلی بدون رابطه چیست و آیا زگیل تناسلی از استخر منتقل می شود یا خیر، بسیار رایج است. در صورتی که با چنین سوالاتی مواجه شدید، توصیه میشود برای دریافت اطلاعات دقیقتر با پزشک مشورت کنید یا مقالات مرتبط را در مجله درمانکده بخوانید.
عوامل خطر ابتلا به زگیل پا
هر فردی ممکن است دچار این عارضه شود، اما احتمال بروز آن در گروههای زیر بیشتر است:
- کودکان و نوجوانان
- افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است
- افرادی که در گذشته سابقه ابتلا به این عارضه را داشتهاند
- کسانی که پابرهنه در رختکنها یا استخرهای شنا راه میروند
نحوه تشخیص بیماری
همانطور که تشخیص زگیل تناسلی در خانه دشوار است، تشخیص زگیل پا در کودکان و بزرگسالان هم ممکن است به تنهایی امکانپذیر نباشد. از اینرو بهتر است برای تشخیص قطعی به متخصص پوست مراجعه کنید.
پزشک معمولا زگیل را با چشم تشخیص میدهد. با این حال، در بعضی موارد ممکن است لایه بالایی آن را برای مشاهده عروق خونی لختهشده بردارد یا بخشی از زگیل را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه بفرستد.
بهترین درمان برای زگیل پا چیست؟
بیشتر زگیلهای پا بیضرر هستند و بدون درمان از بین میروند. با این حال، ممکن است زگیل کف پا در کودکان از چند ماه تا ۲ سال و در بزرگسالان برای مدت زمان بیشتری باقی بماند.
همانطور که برای انتخاب سریع ترین روش درمان زگیل تناسلی به پزشک مراجعه میکنید، برای سرعت بخشیدن به درمان زگیل پا هم باید نزد پزشک بروید. روشهایی که ممکن است توسط متخصص پوست برای درمان این عارضه توصیه شوند عبارتاند از:
۱. کرایوتراپی (فریز کردن)
کرایوتراپی در کلینیک و با استفاده از بیحسی انجام میشود و شامل استفاده از نیتروژن مایع برای فریز کردن زگیل است.
فرآیند فریز کردن باعث ایجاد تاول در اطراف زگیل میشود و طی حداقل یک هفته به رفع بافت مرده کمک میکند. این روش همچنین باعث تحریک سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با زگیلهای ویروسی میشود. البته برای کسب نتیجه مطلوب ممکن است لازم باشد درمان را هر ۲ تا سه هفته یکبار تکرار کنید.
اگرچه زگیل پا بعد از فریز از بین میرود، اما این روش عوارضی دارد که باید از آنها آگاه باشید. این عوارض عبارتاند از: درد، تاول و تغییر رنگ دائمی پوست بهویژه در افراد با پوست تیره.
در ادامه میتوانید یک نمونه عکس زگیل پا بعد از کرایو را مشاهده کنید:

۲. سالیسیلیک اسید
در این روش، پزشک توصیه میکند از دارو به طور منظم در خانه استفاده کنید و گاهیاوقات به مطب یا کلینیک بروید. درمان زگیل پا با اسید سالیسیلیک معمولا چند هفته طول میکشد.
به یاد داشته باشید داروهایی که برای زگیل کف پا توصیه میشوند ممکن است برای زگیل ناحیه تناسلی مفید نباشند. بنابراین بهتر است در مورد بهترین پماد برای درمان زگیل تناسلی مردان و زنان با پزشک مشورت کنید.
۳. جراحی یا سایر روشها
اگر کرایوتراپی و داروهای حاوی سالیسیلیک اسید موثر نباشند، پزشک ممکن است یک یا چند مورد از روشهای زیر را پیشنهاد کند:
- جراحی: در این روش برای جلوگیری از درد از داروی بیحسی استفاده میشود. از آنجا که جراحی ممکن است با اسکار (جای زخم) همراه باشد، فقط در صورت موثر نبودن سایر درمانها انجام میشود.
- داروهای ایجاد تاول: پزشک ممکن است داروی کانتاریدین را به زگیل بزند تا باعث ایجاد تاول زیر آن شود. در این روش لازم است پس از یک هفته برای بریدن زگیل مرده به کلینیک مراجعه کنید.
- ایمونوتراپی: در این روش از داروها یا محلولهای مختلف برای تحریک سیستم ایمنی بدن به منظور مبارزه با زگیلهای ویروسی استفاده میشود.
- درمان با لیزر: پزشک از لیزر برای تولید گرما و از بین بردن عروق خونی کوچک داخل زگیل استفاده میکند. این روش که اغلب هر ۲ تا چهار هفته یکبار تکرار میشود، جلوی خونرسانی به زگیل را میگیرد و باعث مرگ آن میشود. ذکر این نکته ضروری است که لیزر زگیل تناسلی را هم درمان میکند.
۴. درمانهای خانگی
بسیاری از افراد به درمان زگیل پا با شیره انجیر، حنا، پوست موز، سرکه سیب و سایر روشهای خانگی روی میآورند. اگرچه بعضی از این روشها ممکن است موثر باشند، اما درمورد آنها شواهد علمی کافی وجود ندارد. از سوی دیگر، بعضی از مواد طبیعی ممکن است باعث تحریک یا بروز واکنشهای آلرژیک شوند. در ادامه به ۲ مورد از رایجترین روشهای خانگی اشاره میکنیم:
- درمان زگیل پا با چسب: شما باید چسبهای حاوی سالیسیلیک اسید را به مدت سه تا چهار روز روی ناحیه مورد نظر بچسبانید. سپس پا را بشویید و پوستهای مرده را جدا کنید.
- درمان زگیل پا با سیر: یک حبه سیر را له کرده و با آب مخلوط کنید. سپس آن را روی زگیل قرار دهید و با باند بپوشانید. این کار را هر روز به مدت سه تا چهار هفته تکرار کنید. همچنین میتوانید از آب سیر استفاده کنید یا یک حبه سیر را مستقیما روی زگیل بمالید.
بیشتر بدانید: عکس از میلیا

چند نکته در مورد درمان کودکان
رعایت نکات زیر کمک میکند روند بهبودی در کودکان به طور موثر و با حداقل عوارض طی شود:
- اگر پزشک دارو تجویز کرده است، آن را دقیقا طبق دستور مصرف کنید.
- اجازه ندهید فرزندتان پابرهنه راه برود. چون این کار باعث گسترش زگیل میشود.
- به کودک خود کفش و جوراب راحت و مناسب بدهید و از انتخاب کفشهایی که فشار زیادی به پا وارد میکنند، خودداری کنید.
- اگر کودک درد دارد، به او یک داروی بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید. تمام دستورالعملهای روی برچسب را بخوانید و اگر شک دارید که دارو برای فرزندتان مناسب است یا خیر، با پزشک مشورت کنید.
- به افراد کمتر از ۱۸ سال آسپرین ندهید. چون ممکن است به یک عارضه خطرناک به نام سندرم ری منجر شود.
- به طور همزمان از دو یا چند داروی ضد درد مختلف استفاده نکنید؛ مگر اینکه پزشک اجازه این کار را به شما داده باشد.
پیشگیری از زگیل پا
اکنون که با بهترین درمان زگیل پا آشنا شدید، بهتر است در مورد راههای پیشگیری از آن اطلاعات کسب کنید. رعایت نکات زیر برای جلوگیری از بروز این عارضه مفید است:
- از تماس مستقیم با زگیل، حتی زگیلهای خود، بپرهیزید و دستهایتان را پس از لمس آنها به دقت بشویید.
- پاهای خود را تمیز و خشک نگه دارید.
- هنگام راه رفتن در استخر یا رختکن حتما از دمپایی استفاده کنید.
- از کندن یا خاراندن زگیلها بپرهیزید.
کلام پایانی
در بیشتر موارد، زگیل پای کودک و بزرگسال خودبهخود از بین میرود. اما برای تسریع روند بهبودی توصیه میشود از متخصص پوست کمک بگیرید. اگر در مورد بهترین دارو برای زگیل پا یا سایر روشهای درمان این عارضه به راهنمایی نیاز دارید، میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر پوست آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر پوست از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
خیر. این بیماری عوارض جدی به همراه ندارد.
بله. در هنگام راه رفتن یا ایستادن ممکن است دردناک باشد.
بعضی از افراد به طور سنتی از حنا به تنهایی یا همراه با سایر گیاهان دارویی برای درمان زگیل استفاده میکنند. اما شواهد علمی کافی برای تایید این روش وجود ندارد.
زگیل توسط ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد میشود؛ در حالی که میخچه به دلیل فشار و اصطکاک به وجود میآید. بهعلاوه، روش درمان این ۲ عارضه هم با هم متفاوت است.
منبع: mayoclinic