پولیپ کیسه صفرا چیست؟ با روش‌های درمانی جدید آن آشنا شوید!

پولیپ کیسه صفرا (Gallbladder Polyps) نوعی زائده کوچک در لایه داخلی کیسه‌صفرا است که اغلب هیچ علائمی ندارد. این نوع پولیپ‌ها بسته به نوع آن می‌توانند خوش‌خیم، نشانه‌ای از التهاب یا ناشی از رشد غیرطبیعی سلولی باشند.

پولیپ نوعی رشد غیرطبیعی در بافت است. افراد مبتلا به پولیپ‌های کیسه صفرا معمولا علائمی تجربه نمی‌کنند و پزشک به‌طور اتفاقی پولیپ کیسه صفرا در سونوگرافی یا CT اسکن کشف خواهد کرد. این نوع پولیپ‌ها اغلب خوش‌خیم هستند و حدود 0.5 درصد احتمال تبدیل آن‌ها به سرطان وجود دارد. 

معمولا تا زمانی که قطر پولیپ‌ها کمتر از یک سانتی‌متر است پزشک درمان دارویی را ضروری نمی‌داند. اگر پزشک برای شما تشخیص پولیپ کیسه صفرا داده تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید که می‌خواهیم درباره علت، علائم و راه‌کارهای درمان آن بیشتر صحبت کنیم.

منظور از پولیپ کیسه صفرا چیست؟

برای درک بهتر این عارضه باید ابتدا اطلاعاتی در مورد کیسه صفرا داشته باشید. این اندام کوچک و توخالی بخشی از دستگاه گوارش است که زیر کبد قرار دارد. کیسه صفرا باید صفرا را از کبد بگیرد و در حین ذخیره با استخراج آب، آن را غلیظ کند. 

درواقع کیسه صفرا پس از ارسال چربی‌ها به سیستم گوارش تحریک می‌شود تا با آزادسازی صفرای غلیظ شده در روده کوچک به تجزیه چربی‌ها کمک کند. حال اگر رشد غیرطبیعی در بافت این اندام ایجاد شود و از پوشش مخاطی داخلی کیسه‌صفرا بیرون بزند به آن پولیپ کیسه صفرا یا Gallbladder Polyps می‌گویند. آن‌ها معمولا بی‌ضرر هستند اما گاهی اوقات می‌توانند نشان‌دهنده یک بیماری دیگر در این اندام باشند.

خوب است بدانید پولیپ کیسه صفرا در صورت بروز علائم می‌تواند خطرناک باشد. بنابراین در صورت مشاهده هر نوع علامت غیرطبیعی می‌توانید با مشاوره آنلاین دکتر گوارش در سایت درمانکده راهنمایی دریافت کنید.

بیشتر بدانید: کیسه صفرا و انواع بیماری‌های آن + آزمایش و شیوه‌های درمان

انواع بافت غیرطبیعی کیسه صفرا

آن‌ها شامل موارد زیر هستند:

• پولیپ‌های کاذب: به آن‌ها پولیپ‌های کلسترولی می‌گویند زیرا نتیجه یک بیماری خوش‌خیم به نام کلسترولوز هستند. به این معنی که شما دارای چربی‌های کلسترول اضافی هستید که پس از جمع شدن به دیواره کیسه‌صفرا می‌چسبند و باعث تشکیل پولیپ می‌شوند.
• پولیپ‌های التهابی: این‌ها نوعی بافت اسکار هستند که با التهاب مزمن دیواره کیسه صفرا همراه می‌شوند.
• آدنومیوماتوز: به رشد بیش از حد غیرطبیعی پوشش کیسه صفرا می‌گویند که باعث ایجاد کیست در دیواره کیسه‌صفرا می‌شود.
• آدنوم: تومورهای خوش‌خیمی هستند که از سلول‌های شبیه به پوشش مجرای صفراوی تشکیل خواهند شد. درواقع در کانالی که کیسه صفرا را به سایر اندام‌ها متصل می‌کند، ایجاد می‌شوند. خطر سرطانی شدن این تومورهای بسیار کم است.
• پولیپ‌های بدخیم: این نوع پولیپ معمولا آدنوکارسینوم هستند. شایع‌ترین نوع سرطان که بر اندام‌های داخلی بدن اثر می‌گذارد.
• پولیپ‌های واقعی: این نوع پولیپ به ندرت در کیسه صفرا ایجاد می‌شود و قابلیت سرطانی شدن دارد. پولیپ‌های واقعی قطر حدود 10 تا 20 میلی‌متر دارند که در صورت رسیدن به یک سانتی‌متر پزشک برداشتن آن را تجویز می‌کند.

بیشتر بدانید: آیا علائم بیماری کیسه صفرا در مردان و زنان یکسان است؟

Widget not in any sidebars

علت بروز پولیپ کیسه صفرا چیست؟

افرادی که دارای سطح بالای کلسترول یا نمک در صفرا هستند، در معرض خطر افزایش پولیپ‌های کیسه صفرا قرار دارند. کبد صفرا را تولید می‌کند و آن را در کیسه صفرا ذخیره خواهد کرد. عملکرد اصلی کیسه صفرا کمک به بدن برای هضم چربی است.

پولیپ کیسه‌صفرا نیز با تشکیل سنگ کیسه‌صفرا مرتبط است. بسیاری از افراد هم این عارضه و هم سنگ کیسه صفرا را با هم تجربه می‌کنند.

در صورت داشتن موارد زیر احتمال ابتلا به پولیپ کیسه صفرا افزایش می‌یابد:

• پولیپوز خانوادگی (یک بیماری ارثی)
• سندرم گاردنر (نوعی پولیپوز خانوادگی)
• سندرم پوتز-جگرز (یک بیماری خاص ژنتیکی)
• هپاتیت B (یک عفونت ویروسی حاد یا مزمن)

نشانه‌های رشد غیر طبیعی در بافت کیسه صفرا

این عارضه معمولا به ندرت علائم ایجاد می‌کند. اما در صورت بروز نشانه‌ها مجاری منشعب از کیسه‌صفرا مسدود شده‌اند. 

علائم پولیپ کیسه صفرا عبارتند از:

• تب
• نفخ
• زردی
• حالت تهوع و استفراغ
• درد شکمی در سمت راست بالا

آیا پولیپ کیسه صفرا در بارداری شایع است؟

تغییرات هورمونی در بارداری باعث می‌شود تا سطح کلسترول صفرا افزایش پیدا کند. از همین‌رو 5 تا 8 درصد زنان در دوران حاملگی دچار سنگ کلیه خواهند شد. همچنین بروز پولیپ‌های کیسه صفرا از عوارض شایع دوران بارداری است که به‌دلیل تغییر هورمونی یا افزایش وزن ایجاد می‌شود.

بیشتر بدانید: علائم پر شدن کیسه صفرا چیست؟ بررسی عوارض و درمان خانگی آن

روش تشخیص پولیپ کیسه صفرا

همان‌طور که گفتیم این عارضه به‌طور اتفاقی در سونوگرافی دیده می‌شود. اما اگر دارای علائم بیماری بودید متخصص گوارش سونوگرافی شکم انجام می‌دهد. پولیپ‌های کیسه صفرا در سونوگرافی پیدا می‌شوند اما ممکن است نتوان نوع آن‌ها را تشخیص داد. به‌همین منظور تصویربرداری دقیق‌تر مانند CT اسکن یا سونوگرافی آندوسکوپی برای بررسی بهتر داخل شکم انجام خواهد شد.

آیا پولیپ کیسه صفرا خطرناک است؟

پولیپ‌ها به‌طور معمول کمتر از 2 میلی‌متر در سال رشد می‌کنند. اما پولیپ بدخیم ممکن است رشد سریع‌تری داشته باشد. اگر پزشک معالج شما در معاینات سالانه متوجه رشد سریع آن‌ها شود، برداشتن پولیپ را توصیه می‌کند. پولیپ‌های خوش‌خیم معمولا با تعداد بیشتر اما کم خطر ظاهر می‌شوند، در حالی‌که پولیپ‌ بدخیم کیسه‌صفرا اغلب یکی است.

عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش دهند، عبارتند از

• سن بالای 50 سال
• سابقه بیماری کلانژیت اسکلروزان
• سابقه ضخیم شدن دیواره کیسه صفرا
• سابقه بیماری پولیپ مسطح یا بدون ضخامت

بیشتر بدانید: سرطان کیسه صفرا ؛ علائم، علل، تشخیص و درمان

درمان پولیپ کیسه صفرا

پولیپ‌های کاذب و التهابی که کوچکتر از 1 سانتی‌متر هستند و علائمی ایجاد نمی‌کنند، خوش‌خیم بوده و نیازی به درمان ندارند. با این حال پزشک به‌طور منظم پولیپ‌های کیسه صفرا را تحت نظر خواهد داشت تا مطمئن شود خیلی بزرگ نشده‌اند یا سرعت رشد آ‌ن‌ها سریع نیست. 

پزشک این کار را با آزمایشات دوره‌ای اولتراسوند انجام می‌دهد. هر نوع تغییر مشکوکی در سلول‌های پولیپ ممکن است خطرناک باشد و به سمت سرطانی شدن پیش برود. اما اگر در طول 2 سال هیچ تغییر رخ نداد می‌توان گفت رشد پولیپ‌های کیسه صفرا متوقف شده و دیگر خطری ندارد. 

روش های درمانی برای پولیپ بزرگتر از یک سانتی‌متر شامل موارد زیر می‌شود:

جراحی

اگر پولیپ با التهاب یا سنگ کیسه صفرا همراه باشد، پزشک برای جلوگیری از عوارض بیشتر یا ابتلا به سرطان برداشتن آن را توصیه می‌کند. زندگی بدون کیسه صفرا برای بدن مشکل جدی ایجاد نخواهد کرد و با رعایت رژیم غذایی سالم امکان‌پذیر است. 

بیشتر بدانید: عفونت کیسه صفرا چیست؟ آیا این بیماری خطرناک است؟

نحوه عمل پولیپ کیسه صفرا به 2 شکل زیر است:

1. عمل پولیپ کیسه صفرا با لیزر (LC)

به این روش  کوله سیستکتومی لاپاراسکوپیک می‌گویند که یک روش جراحی کم تهاجمی است. جراح به کمک چند برش کوچک کیسه صفرا را خارج می‌کند. درواقع به جای باز کردن شکم، یک دوربین کوچک با نور به نام لاپاراسکوپ به کمک برش بسیار کوچک وارد می‌شود. جراحان ترجیح می‌دهند در صورت امکان از روش لاپاراسکوپی استفاده کنند، زیرا باعث عوارض کمتر و زمان بهبودی کوتاه‌تری (حدود 2 هفته) خواهد شد.

2. کوله سیستکتومی باز (OC)

این روش زمانی‌که پزشک به سرطان مشکوک باشد، استفاده می‌شود. زیرا احتمالا جراح باید سایر بافت‌های مجاور و غدد لنفاوی آسیب دیده را خارج کند. در این روش برش بزرگ زیر قفسه سینه به سمت راست ایجاد می‌شود تا شکم باز شود. زمان بهبودی جراحی باز پولیپ‌های کیسه صفرا حدود 6 تا 8 هفته است.

درمان پولیپ کیسه صفرا با دارو

جراحی لاپاراسکوپی بهترین گزینه درمانی برای پولیپ‌های کیسه صفرا خواهد بود. اما زمانی‌که پولیپ کوچک است و علائمی ندارد، پزشک از روش دارو درمانی (مُسکن‌ها، ضدالتهاب‌ها و آنتی‌‌بیوتیک‌ها) استفاده می‌کند. داروها می‌توانند باعث کاهش علائم  و التهاب شوند.

درمان پولیپ کیسه صفرا در طب سنتی

در طب سنتی روش‌هایی برای درمان این عارضه وجود دارد، اما اثرگذاری آن‌ها برای هر فرد متفاوت خواهد بود. بنابراین قبل از استفاده روش درمانی طب سنتی حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید. مصرف گیاهان دارویی زیر گزینه مناسبی برای کمک به درمان این بیماری هستند:

• آویشن
• رازیانه
• آلوئه‌ورا
• زردچوبه
• شیرین‌بیان

برای پولیپ کیسه صفرا چی بخوریم؟

بهترین گزینه‌ها عبارتند از:

• حبوبات
• میوه و سبزیجات تازه
• محصولات لبنی کم چرب
• گوشت، مرغ و ماهی با چربی محدود
• مصرف غلات کامل (نان سبوس‌دار، جو دوسر، برنج قهوه‌ای)

بیشتر بدانید: سنگ کیسه صفرا و هر آن چیزی که باید در مورد درمان آن بدانید

پولیپ کیسه صفرا در یک نگاه

پولیپ کیسه صفرا اشکال مختلفی دارد اما اکثر آن‌ها کم خطر هستند. اگر آن‌ها کوچکتر از یک سانتی‌متر باشند احتمال تبدیل شدن به سرطان کمتر 0.5 درصد است. با این حال توصیه می‌شود زمانی‌که سونوگرافی پولیپ‌های کیسه‌صفرا را نشان داد، به‌طور منظم تحت نظر پزشک متخصص گوارش باشید تا سرعت رشد و اندازه پولیپ‌ها بررسی شود.

سوالات متداول

منبع: medicalnewstoday | clevelandclinic