علائم پر شدن کیسه صفرا چیست؟ بررسی عوارض و درمان خانگی آن

پر شدن کیسه صفرا به معنی تجمع کلسیم، کلسترول و سایر ترکیبات شیمیایی در کیسه‌صفرا است. این وضعیت اغلب خودش بیماری نیست اما می‌تواند نشان دهنده بیماری زمینه‌ای باشد.

کیسه‌صفرا یکی از اندام‌های مهم در دستگاه گوارش است که با انبساط و انقباض صفرا را جمع کرده و درون روده تخلیه می‌کند. حال زمانی‌که این فرآیند تخلیه به دلایل مختلف با مشکل روبه‌رو شود به آن اصطلاحا پر شدن کیسه صفرا می‌گویند. 

این عارضه همیشه علائمی ایجاد نمی‌کند که در این صورت به درمان پزشکی نیازی نیست، اما اگر فرد دچار درد شکمی شدید شود باید حتما برای درمان باید به دکتر متخصص گوارش مراجعه کند. اگر شما هم کنجکاو شده‌اید بدانید پر شدن کیسه صفرا چه علائمی دارد تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید.

بیشتر بخوانید: کیسه صفرا کجاست؟

منظور از پر شدن کیسه صفرا چیست؟

این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که زرداب برای مدت طولانی در کیسه‌صفرا باقی بماند. صفرا ماده زرد مایل به سبز رنگ است که در کبد تولید می‌شود و محل ذخیره آن کیسه‌صفرا خواهد بود. این ماده به بدن در هضم چربی کمک می‌کند. اگر ذرات صفراوی مانند کلسترول یا نمک‌های کلسیم برای مدت طولانی درون این اندام باقی بمانند غلیظ می‌شوند که به آن پر شدن کیسه صفرا می‌گویند.

بیشتر بدانید: ایلئوس چیست؟

خوب است بدانید پر شدن کیسه صفرا در بلندمدت می‌تواند به ایجاد سنگ و مسدود شدن مجرای صفراوی منجر شود. بنابراین با مشاهده درد شکمی غیرعادی می‌توانید به لیست بهترین پزشکان متخصص داخلی و فوق تخصص گوارش برای رزرو نوبت آنلاین یا مشاوره تلفنی، متنی و تصویری مراجعه کنید.

علت پر شدن کیسه‌صفرا

تجمع ذرات درون کیسه‌ی صفرا می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. پزشکان یکی از علل رایج پر شدن کیسه صفرا از سنگ داخل آن می‌دانند. این سنگ‌ها دارای مواد معدنی و نمک هستند که با تجمع درون کیسه‌صفرا به مرور زمان باعث انسداد مجرای صفراوی می‌شوند. 

به‌طور کلی اصلی‌ترین علل تجمع ذرات در این اندام عبارتند از:

• سنگ صفرا
• سنگ کلیه
• التهاب کیسه‌صفرا
• تنگی یا انسداد مجرای صفرا
• کاهش وزن سریع پس از اضافه وزن شدید
• تنظیم ناصحیح حرکات کیسه صفراوی
• جراحی معده
• پیوند اعضا
• برخی از داروها
• رژیم‌های بسیار محدودکننده

بیشتر بخوانید: انواع سنگ صفرا

تجمع ذرات درون مخزن صفرا موقع بارداری نشانه چیست؟

زمانی‌که این عارضه ناشی از یک عامل خطر مانند بارداری باشد، معمولا پس از ناپدید شدن آن عامل خطر تجمع هم از بین می‌رود. بنابراین می‌توان گفت پر شدن کیسه صفرا در بارداری غیر طبیعی نیست. زیرا بارداری باعث فشار به کیسه صفراوی می‌شود که نتیجه آن تجمع ذرات خواهد بود. این وضعیت معمولا پس از پایان بارداری برطرف می‌شود.

نشانه‌های تجمع ذرات در مخزن صفرا

پس از آشنایی با مفهوم این عارضه حال وقت آن رسیده بدانیم پر شدن کیسه صفرا چه علائمی دارد؟ در جواب این سوال باید گفت در اغلب موارد پر شدن کیسه صفرا بدون علامت است. حتی زمانی‌که این عارضه منجر به سنگ صفراوی هم می‌شود، بیشتر افراد علائمی مشخصی ندارند. تنها وقتی که پرشدن کیسه صفرا باعث پانکراتیت حاد شود علائم و نشانه‌های بیماری ظاهر خواهند شد.

علائم پر شدن کیسه صفرا در مردان

شایع‌ترین علائم عبارتند از:

• درد شکم
• حالت تهوع و استفراغ
• مدفوع چرب یا مدفوع مانند قیر و خاک رس
• درد در قسمت بالای شکم، شانه یا قفسه سینه

علائم پر شدن کیسه صفرا در زنان

زنان حدود 2 تا 3 برابر بیشتر از مردان به این عارضه مبتلا می‌شوند. پرشدن کیسه صفرا در بارداری بسیار شایع است که ارتباط مستقیمی با تغییرات هورمون زنانه دارد. در غیر این صورت علائم و نشانه‌های دیگر تجمع ذرات کیسه‌صفرا در زنان با مردان تفاوت چندانی نخواهد داشت.

بیشتر بخوانید: علائم سرطان کیسه صفرا

عوارض پر شدن کیسه صفرا

آن‌ها شامل موارد زیر هستند:

1. پانکراتیت حاد (التهاب پانکراس)
2. سنگ کیسه‌صفرا (با درد بالای شکم همراه است)
3. مسدودسازی مجرای صفراوی (نیاز به درمان فوری دارد)
4. کوله سیستیت/Cholecystitis (التهاب کیسه‌صفرا همراه با درد مکرر)
5. فرسایش دیواره کیسه صفراوی (منجر به سوراخ شدن و نشت محتویات کیسه‌صفرا داخل حفره شکم می‌شود)

روش تشخیص پرشدن کیسه‌ صفراوی

افراد معمولا با درد شدید شکم که تداوم دارد به دکتر مراجعه می‎کنند. پزشک متخصص داخلی یا فوق تخصص گوارش با معاینه فیزیکی و گرفتن شرح حال در مورد مدت و علت درد نواحی مختلفی از شکم را فشار می‌دهند. 

اگر پزشک به تجمع ذرات مخزن صفرا مشکوک شود انجام سونوگرافی شکم را تجویز می‌کند تا سنگ‌های صفراوی در صورت وجود به دقت مورد ارزیابی قرار بگیرند. پس از تشخیص سنگ یا پر شدن کیسه صفرا پزشک آزمایشات دیگری را برای تعیین علت این عارضه انجام می‌دهد. 

این تست شامل یک مرحله آزمایش خون برای بررسی سطح کلسترول و سدیم است. سپس آزمایش خون دیگری برای اطمینان از عملکرد صحیح کبد انجام خواهد شد. در برخی مواقع هنگام مشاهده نتایج CT اسکن یا سونوگرافی که برای بیماری دیگری انجام شده، به‌طور تصادفی تجمع ذرات مخزن صفرا پیدا می‌شود.

بیشتر بخوانید: بیماری کلانژیت چیست؟

برای پر شدن کیسه صفرا چه باید کرد؟

در برخی مواقع برای درمان تجمع ذرات مخزن صفرا نیازی به نظارت بر وضعیت نیست. زیرا این عارضه خودبه‌خود برطرف می‌شود. اما در صورت بروز بیماری‌های حاد پزشک از گزینه‌های درمانی زیر استفاده می‌کند:

درمان پر شدن کیسه صفرا با دارو

پزشک در مواقعی که درد بسیار شدید است از داروهای موثر برای از بین رفتن سنگ کیسه‌صفرا یا التهاب آن استفاده می‌کند. همچنین برای درمان عفونت آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد شد.

درمان خانگی پر شدن کیسه صفرا

• رعایت رژیم غذایی کم چرب
• اجتناب از مصرف الکل و سیگار
• حفظ تناسب اندام و کاهش وزن

بیشتر بخوانید: آیا پولیپ کیسه صفرا باعث کاهش وزن میشود؟

جراحی

در روش عمل پر شدن کیسه صفرا برای از بین بردن درد یا سنگ، کیسه‌صفرا را برمی‌دارند. زندگی بدون این اندام امکان‌پذیر است. از همین‌رو می‌توان آن را یک گزینه درست برای افرادی که دچار علائم شدید تجمع ذرات درون مخزن صفرا هستند، دانست.

درمان پر شدن کیسه صفرا در طب سنتی

• از گیاهان دارویی با خاصیت ضدالتهابی مانند زنجبیل، ریشه بومادران، زیره سیاه و نعناع استفاده کنید.
• استفاده از ماساژ می‌تواند به بهبود عملکرد صفراوی از جمله حرکت ذرات جمع شده در این اندام کمک کند.
• مصرف دمنوش‌های طبیعی مانند چای شاه‌تره، زنجبیل و بابونه برای کاهش التهاب و تسکین درد ناشی از این عارضه مفید است.

پیشگیری از تجمع ذرات در کیسه صفراوی

برای جلوگیری از پر شدن کیسه صفرا بهتر است:

• رژیم غذایی سالم داشته باشید.
• مواد غذاهایی پرفیبر مانند غلات کامل، لوبیا، میوه و سبزیجات استفاده کنید.
• چربی‌های سالم مانند روغن ماهی یا روغن زیتون را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
• مصرف کربوهیدرات تصفیه شده، شکر فراوان، غذاهای سرخ شده و چربی‌هایی با ترانس بالا را محدود کنید.

بیشتر بخوانید: علائم عفونت کیسه صفرا

نتیجه پر شدن کیسه صفرا

پر شدن کیسه صفرا خودش یک بیماری نیست اما می‌تواند نشانه‌ای از بیماری زمینه‌ای باشد. این عارضه در اکثر مواقع خودبه‌خود بهبود می‌یاید اما ممکن است علائمی از بیماری جدی‌تر باشد. 

از همین‌رو ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با علت، علائم و روش تشخیص این بیماری آشنا کردیم تا در زمان درست برای درمان به پزشک از درمانکده مراجعه کنید و یا با مشاور آنلاین متخصص گوارش مشورت کنید. شما از کدام راه‌کار برای تسکین علائم تجمع ذرات در کیسه‌صفرا استفاده کرده‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول

منبع: healthline | medicalnewstoday