زمانی که صحبت از کم خونی می‌شود کمتر کسی ذهنش به سراغ کم خونی در مردان می‌رود. به این خاطر که کم خونی یک بیماری شایع در زنان شناخته شده است. اما اینطور نیست، با اینکه کم خونی در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود اما به این معنی نیست که کم خونی در مردان وجود ندارد. این بیماری می‌تواند خطرناک و آسیب رسان باشد، بخصوص اگر که اقدامی برای درمان و پیشگیری آن صورت نگیرد. به همین منظور آشنایی با علائم و نشانه‌های بیماری کمک می‌کند تا سریع‌تر بیماری را تشخیص داده و کاری در قبال آن انجام دهید. ما در این مطلب قصد داریم که به طور مفصل در رابطه با علائم کم خونی در مردان، درمان سریع کم خونی و مواردی از این قبیل صحبت کنیم. پیشنهاد می‌کنیم که این مطلب را از دست ندهید و تا انتها همراه مجله درمانکده باشید.
بیشتر بخوانید: علت کم خونی در زنان
کم خونی چیست؟
قبل از هر چیز اجازه دهید ببینیم که اصلا این بیماری، یعنی همان کم خونی به چه معنا بوده و چیست؟
کم خونی یا همان Anemia زمانی رخ داده که گلبول‌های قرمز سالم کافی به منظور حمل کردن اکسیژن به ارگان‌های بدن وجود نداشته باشند. همان طور که می‌دانید اکسیژن منبع انرژی ارگان‌ها بوده و شما را قادر به انجام کارها می‌کند. در نتیجه زمانی که گلبول‌های قرمز قادر به حمل کردن اکسیژن نباشند شما انرژی کافی دریافت نمی‌کنید و بدن‌تان عملکرد طبیعی خودش را از دست می‌دهد. برخی مدل‌های کم خونی کوتاه مدت و متوسط هستند، این در حالی است که برخی دیگر شدت بیشتری داشته و در تمام طول زندگی همراه فرد خواهند ماند. به یاد داشته باشید که در صورت عدم پیگیری این بیماری می‌تواند جان شما را به خطر بیندازد.
بیشتر بدانید: درمان کم خونی در نوجوانان
علت کم خونی در مردان چیست؟
کم خونی علل مختلفی دارد. هر کدام از دلایل کم خونی می‌توانند برای فرد خطر آفرین باشند و زندگی نرمال را برای او دشوار کنند. قبل از اینکه به سراغ ادامه مطلب برویم اجازه دهید یک موضوع را روشن کنیم.
اغلب مردم کم خونی و فقر آهن را یکی می‌دانند. در صورتی که کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از مدل‌های این بیماری است. در واقع فقر ماده معدنی آهن به عنوان یکی از شایع‌ترین دلایل کم خونی شناخته می‌شود. در ادامه بیشتر در رابطه با این موضوع صحبت خواهیم کرد.
بسیاری از افراد ممکن است با نوعی از کم خونی به دنیا بیایند. در واقع این بیماری می‌تواند کاملا ژنتیکی باشد و از بد تولد همراه جنین باشد. به علاوه اینکه برخی بیماری‌های مزمن در طول زندگی می‌توانند منجر به بروز کم خونی در فرد شوند. علاوه بر این‌ها رژیم غذایی نقش بسیار پر رنگی در بروز کم خونی دارد، مخصوصا رژیم غذایی که فاقد آهن باشد.
خونریزی داخلی
خونریزی داخلی یکی دیگر از دلایل شایع کم خونی در مردان است. خونریزی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد، از زخم معده گرفته تا زخم روده. اگر که این خونریزی ادامه داشته باشد می‌تواند منجر به بروز کم خونی در مردان شود.
بیماری هموروئید
بیماری هموروئید یکی از بیماری‌های زمینه‌ای بوده که می‌تواند هم در مردان و هم زنان منجر به کم خونی شود. در مراحل اولیه بیماری هموروئید خونریزی آشکاری ندارد، اما زمانی که بیماری شدت بیشتری پیدا کند می‌تواند خونریزی بیشتری به همراه داشته باشد که در نتیجه آن فرد ممکن است دچار کم خونی شود. هموروئید در طولانی مدت خطرناک بوده و حتما باید برای درمان آن اقدام کنید.
رژیم غذایی
همان طور که گفتیم فقر آهن می‌تواند منجر به پیدایش بیماری کم خونی در مردان شود. زمانی که رژیم غذایی روزانه حاوی مقادیر کافی آهن و مواد معدنی نباشد احتمال بروز کم خونی بسیار بالاست. اگر رژیم غذایی حاوی مواد مورد نیاز بدن نباشد حداقل باید به سراغ مکمل‌های آهن بروید تا بتوانید کمبود آن را در بدن جبران کنید.
بیشتر بدانید: آیا کم خونی و ریزش مو با کمبود ویتامین در ارتباط است؟
با انواع مختلف کم خونی آشنا شوید
کم خونی مدل‌های مختلفی داشته که هر کدام آن‌ها به نحوی سطح گلبول‌های قرمز یا سلامت آن‌ها را تهدید می‌کنند. در ادامه بیشتر در مورد انواع مختلف کم خونی در مردان صحبت خواهیم کرد.
کم خونی ناشی از تغذیه
- کم خونی پرنیشیوز: کم خونی که به دلیل کمبود ویتامین B12 آغاز می‌شود. این یک بیماری خود ایمنی بوده که بدن را از جذب ویتامین B12 منبع می‌کند.
- کم خونی ناشی از فقر آهن: شایع‌ترین نوع کم خونی که همان طور از نامش مشخص است به دلیل کمبود آهن اتفاق می‌افتد. زمانی که آهن بدن کم باشد شما توانایی ساخت هموگلوبین کافی را ندارید. هموگلوبین ماده‌ای در گلبول‌های قرمز بوده که امکان حمل کردن اکسیژن در بدن را فراهم می‌کند.
- کم خونی مگالوبلاستیک: این مدل کم خونی زمانی دیده می‌شود که ویتامین B12 و B9 کافی در رژیم غذایی وجود نداشته باشد.
بیشتر بدانید: کم خونی در پریودی چه علائمی دارد؟
کم خونی ارثی و ژنتیکی
- کم خونی داسی شکل: هموگلوبین طبیعی و سالم شکلی صاف و گرد دارد. در حالی که در بیماری داسی شکل، ظاهر هموگلوبین تغییر کرده و شبیه به سلول‌هایی که شکل داس داشته سفت و چسبنده می‌شوند. همین تغییر شکل باعث شده که جریان خون مسدود شود و خون و اکسیژن به راحتی در بدن در رفت و آمد نباشد.
- کم خونی فانکونی: بیماری که کاملا ژنتیکی بوده و به طور شایع مغز استخوان را درگیر می‌کند. این بیماری رفته رفته منجر به کاهش تولید انواع سلول‌های خونی شده که در نتیجه آن کم خونی پدید می‌آید.
- کم خونی دیاموند بلک فان: یک بیماری ژنتیکی دیگر که در آن تعداد گلبول‌های قرمز فرد پایین بوده و مغز استخوان به اندازه کافی گلبول قرمز تولید نمی‌کند.
کم خونی ناشی از اختلالات گلبول‌های قرمز
برخی مدل‌های کم خونی هستند که به دلیل مشکلات گلبول‌های قرمز پدیدار می‌شوند. در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم:
- کم خونی همولیتیک: در این مدل گلبول‌های قرمز سریع‌تر از حد معمول تجزیه شده یا می‌میرند.
- کم خونی آپلاستیک: آپلاستیک زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های بنیادی در مغز استخوان گلبول قرمز کافی نمی‌سازند.
- کم خونی همولیتیک خود ایمنی: در این بیماری سیستم ایمنی بدن به اشتباه به گلبول‌های قرمز حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برد.
- کم خونی سیدروبلاستیک: در این بیماری با اینکه آهن زیادی در بدن دارید اما تعداد گلبول‌های قرمز کم هستند.
- کم خونی ماکروسیتیک: زمانی که مغز استخوان گلبول‌های قرمز بزرگ‌تر از حد معمولی تولید کند بیماری ماکروسیتیک در فرد دیده می‌شود.
- کم خونی میکروسیتیک: این مدل زمانی دیده می‌شود که گلبول‌های قرمز به دلیل نداشتن هموگلوبین کافی کوچک‌تر از حد نرمال هستند.
- کم خونی نورموسیتیک: در این بیماری علاوه بر اینکه تعداد گلبول‌های قرمز کم بوده بلکه همان تعداد کم مقدار هموگلوبین کافی نیز ندارند.
تا اینجای کار با انواع مختلف کم خونی آشنا شدیم.
بیشتر بدانید: 10 مورد از علائم فقر آهن و کم خونی
علائم کم خونی در مردان کدام‌اند؟
علائم کم خونی در مردان می‌تواند در هر فرد متفاوت باشد. اما به طور کلی از رایج‌ترین نشانه‌های این بیماری می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- سرگیجه
- تنگی نفس
- رنگ پریدگی
- پاهای بی قرار
- درد قفسه سینه
- سردردهای مداوم
- فرو رفتگی ناخن‌ها
- دست و پاهای سرد
- تورم و درد زبان یا دهان
- صدای کوبش در گوش‌ها
- ضربان قلب بالا یا نامنظم
- پوست و موی خشک و آسیب دیده
- احساس خستگی و ضعف شدید مداوم
- احساس خستگی در حین انجام فعالیت‌های روزانه
- و…
در صورت داشتن چنین علائمی می توانید با دکتر انلاین داخلی مشورت کنید و در صورت لزوم می توانید به صورت حضوری به متخصص داخلی مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: کم خونی در کودکان و نوزادان به چه صورت است؟
روش تشخیص کم خونی در مردان
تشخیص کم خونی در مردان با بررسی تاریخچه بیماری‌ها، سابقه بیماری در خانواده و معاینه فیزیکی آغاز می‌شود. همان طور که بالاتر هم اشاره کردیم کم خونی ارثی یکی از متداول‌ترین کم خونی‌ها در بین افراد بود که از بدو تولد همراه با فرد هستند. علاوه بر این‌ها برخی آزمایش‌ها به منظور تشخیص دقیق‌تر کم خونی از سمت پزشک پیشنهاد می‌شوند. از این آزمایش‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- شمارش کامل خون: در صورتی که پزشک شما با معاینه اولیه و بررسی سوابق سلامتی‌تان قادر به تشخیص دقیق کم خونی نباشد به سراغ آزمایش شمارش کامل خون یا همان CBC می‌رود. در این آزمایش تمامی سلول‌های خونی به صورت کامل مورد بررسی قرار می‌گیرند. از طرفی تمرکز این آزمایش بر روی گلبول‌های قرمز است. در آزمایش CBC اندازه، تعداد و شکل گلبول‌های قرمز بررسی شده و همچنین سطح ویتامین‌های B12 و B9 هم اندازه‌گیری می‌شود.
- آزمایش اسمیر خون محیطی: آزمایشی که در آن گلبول‌های قرمز به صورت دقیق زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرند.
از دیگر آزمایش‌های مورد نیاز برای بررسی وضعیت کم خونی بیمار می‌توانیم به:
- سطح آهن
- آزمایش فریتین
- آزمایش کومبس
- آزمایش فولیک اسید
- آزمایش مغز استخوان
- تعداد رتیکولوسیت‌ها
- و آزمایش خون مخفی مدفوع
اشاره کنیم.
روش درمان کم خونی در مردان
به نظر شما روش درمان سریع کم خونی در مردان کدام است؟ آیا متدی واحد برای درمان این بیماری در دنیای پزشکی وجود دارد؟
درمان کم خونی در مردان به دلیل بیماری و نوع آن بستگی دارد. اگر که مشکلات خونی و بیماری شما جدی باشد باید با یک هماتولوژیست مشورت کنید، فردی که در زمینه اختلالات خونی تخصص دارد. اما اگر که صرفا دلیل کم خونی به دلیل نداشتن رژیم غذایی مناسب یا فقر آهن باشد پزشک شما رژیم غذایی‌تان را تغییر داده و در کنار آن مکمل‌های آهن به شما تجویز می‌کند. همچنین اگر که کم خونی در نتیجه بیماری‌های زمینه‌ای مزمن شروع شود به احتمال زیاد پزشک به کمک داروها سطح گلبول‌های قرمز را به حد نرمال می‌رساند.
بیشتر بدانید: کم خونی پنهان چیست؟
سخن پایانی
همان طور که دیدید کم خونی یک بیماری خطرناک در مردان است و تنها مختص به زنان نیست. از شایع‌ترین علائم این بیماری خستگی، رنگ پریدگی و ضربان قلب نامنظم هستند. شدت علائم بستگی به شدت بیماری، دلیل بیماری و نوع آن دارد. یکی از اصلی‌ترین دلایل کم خونی نداشتن آهن کافی در بدن است که این نوع با تغییر رژیم غذایی و مصرف مکمل کنترل می‌شود. اگر که فکر می‌کنید علائم این بیماری برایتان آشنا هستند همین حالا با یک پزشک متخصص در درمانکده مشورت کنید و زودتر جلوی پیشرفت کم خونی را بگیرید.
منابع: clevelandclinic – healthline
