قرص فاموتیدین (Famotidine) با نام تجاری پپسید (Pepcid) یکی از داروهای پرکاربرد در درمان بیماری‌های گوارشی است. این دارو با مهار گیرنده‌های H2 هیستامین در سلول‌های جداری معده، میزان تولید اسید معده را کاهش داده و به بهبود علائمی مانند سوزش سردل، رفلاکس معده، زخم‌های گوارشی و سایر مشکلات مرتبط کمک می‌کند. فاموتیدین به دلیل اثربخشی بالا و عوارض نسبتا کم به عنوان یکی از داروهای تجویزی رایج برای درمان ناراحتی معده شناخته می‌شود. در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم قرص فاموتیدین برای چیست و چگونه باید آن را مصرف کرد.
فهرست محتوا
اطلاعات شناسنامه‌ای قرص فاموتیدین
مهم‌ترین اطلاعات دارویی قرص فاموتیدین را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید:
| عناوین مرتبط با شناسنامه دارو | توضیحات |
| چکیده راهگشای دارو | این دارو یک قرص کاهش‌دهنده اسید معده است که برای درمان زخم معده، رفلاکس معده معده به مری، سندرم زولینگر-الیسون و زخم فعال دوازدهه تجویز می‌شود. |
| نام دارو | قرص فاموتیدین (Famotidine) با نام تجاری پپسید (Pepcid) به فروش می‌رسد. |
| گروه دارو | فاموتیدین یک داروی آنتاگونیست گیرنده H2 هیستامین (آنتی‌هیستامین) است. |
| ساختار دارو |  |
| فرمول شیمیایی دارو | C8H15N7O2S۳ |
| پیشینه دارو | داروی فاموتیدین در دهه ۱۹۸۰ توسعه یافت و به عنوان نسل دوم مهارکننده‌های گیرنده H2 مورد استفاده قرار گرفت. |
| داروهای هم‌گروه | سایمتیدین، رانیتیدین و نیزاتیدین |
| فرم‌های موجود دارو | قرص روکش‌دار ۲۰ و ۴۰ میلی‌گرمی |
بیشتر بخوانید: قرص آسپرین 80 برای غلظت خون
مکانیسم اثر داروی فاموتیدین
مکانیسم اثر فاموتیدین بر اساس مهار گیرنده‌های H2 هیستامین در سلول‌های جداری معده عمل می‌کند. هیستامین یکی از محرک‌های اصلی ترشح اسید معده است و با اتصال به گیرنده H2 روی سلول‌های معده، باعث فعال‌سازی آنزیم خاصی می‌شود و میزان ترشح اسید معده را افزایش می‌دهد. قرص فاموتیدین با مسدود کردن این گیرنده، از اتصال هیستامین به آنها جلوگیری می‌کند و در نتیجه باعث کاهش ترشح اسید معده در زمان استراحت معده یا در پاسخ به تحریک غذا و سایر عوامل محرک می‌شود.
قرص فاموتیدین ۴۰ برای چیست؟
اگر این سوال ذهن شما را درگیر کرده که فاموتیدین برای چیست، باید بگوییم شایع‌ترین دلیل مصرف قرص فاموتیدین 40 و ۲۰ میلی‌گرمی رفلاکس معده به مری و سوزش سردل است. دیگر بیماری‌هایی که موجب افزایش ترشح اسید معده می‌شوند و فاموتیدین می‌تواند به بهبود آنها کمک کند، شامل موارد زیر هستند:
زخم معده و زخم دوازدهه
درد معده، مخصوصا وقتی معده خالی باشد یکی از شایع‌ترین علائم زخم معده به‌شمار می‌آید. از دلایل ابتلا به این عارضه که معمولا در قسمت داخلی معده یا بخش فوقانی روده کوچک (دوازدهه) ایجاد می‌شود، می‌توان به عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری (H.Pylori) یا مصرف بیش از حد داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی اشاره کرد. تجویز فاموتیدین برای کاهش میزان اسید معده یکی از راه‌کارهای درمان زخم معده و دوازدهه است.
رفلاکس معده
در بیماران مبتلا به رفلاکس معده، اسید معده به مری بازمیگردد و التهاب و سوزش ایجاد می‌کند. افراد مبتلا به این عارضه اغلب با مشکلاتی همچون احساس مزه ترش در دهان، آروغ زدن، احساس سوزش در قفسه سینه یا گلو، مشکل در بلع، استفراغ، مشکل تنفسی و فرسودگی مینای دندان مواجه می‌شوند. دکتر گوارش در چنین شرایطی، برای کاهش اسید معده قرص فاموتیدین تجویز می‌کند. البته اگر علائم این عارضه شدید باشند، داروهای قوی‌تر مانند مهارکننده‌های پمپ پروتون ( قرص امپرازول) بهترین دارو برای رفلاکس معده به‌شمار می‌آیند.
بیشتر بخوانید: قرص معده
سوزش سردل
قرص فاموتیدین برای سوزش سردل ناشی از سوءهاضمه مفید است. این عارضه معمولا با علائمی مانند احساس سوزش در قفسه سینه و طعم تلخ در دهان یا گلو بروز پیدا می‌کند و بعد از خوردن یک وعده غذایی سنگین یا دراز کشیدن شدیدتر می‌شود. زمانی که سوزش سردل ناشی از سوءهاضمه و ترشح بیش از حد اسید معده پس از خوردن غذا یا نوشیدنی باشد، پزشک فاموتیدین تجویز می‌کند. اگر برایتان سوال پیش آمده سوء هاضمه چیست، می‌توانید مقاله مرتبط با آن را در درمانکده مطالعه کنید.
سندرم زولینگر-الیسون
سندرم زولینگر-الیسون یک بیماری نادر است که به دلیل ایجاد تومورهایی در لوزالمعده بروز پیدا می‌کند. این تومورها باعث ترشح مقدار زیادی هورمون گاسترین می‌شوند. گاسترین میزان تولید اسید معده را افزایش می‌دهد و در نتیجه علایمی همچون احساس درد در قسمت فوقانی شکم، اسهال، رفلاکس اسید، سوزش معده، حالت تهوع و استفراغ، کاهش اشتها و لاغری ناخواسته بروز پیدا می‌کنند. بهترین درمان برای این سندرم، تجویز داروهای کاهش‌دهنده اسید معده مانند فاموتیدین و برداشتن تومور از طریق جراحی است.
معده درد
درد معده یکی از شایع‌ترین دردهایی است که کودکان و بزرگسالان را درگیر می‌کند و می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. این درد گاهی مبهم و گاهی بسیار شدید و تیز است. پزشک پس از بررسی علائم و تاریخچه پزشکی بیمار ممکن است برای کاهش درد خفیف تا متوسط معده، به‌ویژه اگر معده درد ناشی از رفلاکس اسید باشد، قرص فاموتیدین ۲۰ یا ۴۰ میلی‌گرمی تجویز کند. اما در صورت شدید بودن معده دردی که ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده است، داروهای قوی‌تر مانند قرص پنتوپرازول تجویز می‌شوند.
سرماخوردگی
قرص فاموتیدین به طور مستقیم در درمان سرماخوردگی نقشی ندارد. اما بسیاری از داروهای درمان‌کننده این بیماری پس از چند دوز مصرف، موجب بروز سوزش سردل و معده می‌شوند. در چنین شرایطی، پزشک داروهای ضد اسید مانند فاموتیدین را تا پایان دوره درمان سرماخوردگی برای بهبود سوزش سردل تجویز می‌کند.
کرونا
رابطه بین کرونا و داروی فاموتیدین به علائم گوارشی این بیماری بازمیگردد. کووید ۱۹ از زمان شکل‌گیری خود، به شیوه‌های گوناگون بدن انسان را تحت تاثیر قرار داده است. در اوایل ظهور آن، علائمی مانند تب، آبریزش بینی، سرفه‌های خشک و سردرد مورد توجه پزشکان قرار گرفت. اما کم‌کم مشکلات گوارشی نیز در بیماران مبتلا به کرونا ویروس دیده شد. به همین دلیل پزشکان تجویز Famotidine را برای درمان کرونا در دستور کار خود قرار دادند. با این حال، فاموتیدین جزء داروهای ثابت برای درمان بیماران کرونایی به‌شمار نمی‌آید و فقط زمانی که بیمار درگیر مشکل گوارشی ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اگر درگیر مشکلات گوارشی هستید و به راهنمایی فوری پزشک نیاز دارید، می‌توانید از طریق مشاوره آنلاین با دکتر گوارش درمانکده ارتباط بگیرید.
نحوه مصرف قرص فاموتیدین
پزشک این دارو را با دوز پایین تجویز می‌کند و پس از بررسی وضعیت بیمار، در صورت نیاز آن را کم یا زیاد خواهد کرد. فاکتورهایی مثل سن، شدت بیماری، سابقه پزشکی بیمار و سایر داروهای مصرفی در تعیین میزان دوز مصرفی فاموتیدین موثر هستند. دوز معمول مصرف فاموتیدین برای سوزش سردل و رفلاکس اسید یک عدد قرص ۲۰ یا ۴۰ میلی‌گرمی است و بیشتر از آن توصیه نمی‌شود. همچنین باید بدانید قرص فاموتیدین برای کودکان زیر ۱۲ سال، جزء مواردی که پزشک تجویز کند، مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
نکات مهمی که حین مصرف این قرص باید به آنها توجه کنید، شامل موارد زیر هستند:
- دارو را طبق دستورالعمل پزشک مصرف کنید.
- دوز مصرفی دارو متناسب با علائم بیماری شما تجویز شده؛ بنابراین از توصیه آن به دیگران بپرهیزید.
- دارو را تا اتمام دوره درمان به طور کامل مصرف کنید و اگر پس از مصرف چند دوز احساس بهتری داشتید، آن را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید.
- قرص بلعیدنی فاموتیدین باید همراه با یک لیوان پر از آب قورت داده شود؛ بنابراین از شکستن، جویدن و خرد کردن آن اجتناب کنید.
- فاموتیدین را می‌توانید همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید.
- اگر مصرف یک نوبت از دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. با این حال، در صورتی که زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است (کمتر از چهار ساعت) می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و دارو را طبق دستورالعمل پزشک مصرف کنید.
- تحت هیچ شرایطی برای اثربخشی بیشتر دارو و بدون مشورت با پزشک، ۲ دوز از آن را به صورت همزمان مصرف نکنید؛ زیرا موجب بروز عوارض جانبی می‌شود.
بیشتر بدانید: ویروس جدید گوارشی
قرص فاموتیدین را کی بخوریم؟
متخصصان گوارش معتقدند، بهتر است این قرص را یک ساعت قبل از غذا بخورید. همچنین بسیار مهم است که آن را هر روز در ساعت مشخصی مصرف کنید تا دوز ثابتی از دارو در بدن باقی بماند.
موارد احتیاط و منع مصرف فاموتیدین
داروی فاموتیدین در صورت وجود بیماری یا شرایط زیر باید با احتیاط مورد استفاده قرار بگیرد و ممکن است در مواردی منع مصرف داشته باشد:
- مشکلات تنفسی مانند آسم یا COPD (بیماری انسداد ریوی مزمن)
- بیماری‌های کلیوی
- ناراحتی‌های کبدی
- سابقه حساسیت به داروهایی با مکانیسم مشابه مثل قرص رانیتیدین (Ranitidine)، سایمتیدین (Cimetidine) و نیزاتیدین (Nizatidine)
- سرطان معده
- تومور در ناحیه شکم
لازم به ذکر است، الکل، سیگار و سایر دخانیات تاثیر داروی فاموتیدین را کاهش می‌دهند. همچنین مصرف غذاهای پرچرب باعث کاهش اثر درمانی فاموتیدین می‌شود؛ بنابراین در دوره مصرف دارو از خوردن غذاهای پرچرب و به طور کلی پرخوری بپرهیزید.
قرص فاموتیدین در بارداری و شیردهی
این قرص در دوران بارداری تنها باید در صورت ضرورت و با تجویز مستقیم پزشک مصرف شود. چرا که در حال حاضر تحقیقات انسانی کافی در مورد اثرگذاری آن بر روز جنین در دوران حاملگی وجود ندارد. همچنین از آن جایی که مقداری از ترکیبات فاموتیدین از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود، بهتر است این قرص را در دوران شیردهی زیر نظر پزشک مصرف کنید.
بیشتر بخوانید: سردی معده
عوارض قرص فاموتیدین
قرص فاموتیدین مانند همه داروهای دیگر در کنار خواص درمانی، می‌تواند عوارض جانبی نیز به همراه داشته باشد. باید بدانید بروز این عوارض در همه بیماران به یک شکل نیست و گاهی برخی افراد دچار عوارض جانبی نمی‌شوند.
از عوارض نسبتا شایع آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردرد
- سرگیجه
- یبوست
- اسهال
بیشتر بخوانید: بنفوتیامین
علائم زیر جزء عوارض جدی فاموتیدین به‌شمار می‌آیند و باید جدی گرفته شوند:
- درد و سفتی مفاصل
- احساس خستگی
- آریتمی یا همان تغییرات ضربان قلب
- تغییر رنگ ادرار
- تشنج
- تغییرات خلق‌و‌خو مانند گیجی، توهم، بی‌قراری و حالت افسردگی
- خونریزی
- نشانه‌های عفونت مانند تب و لرز و خلط گلو
در صورت مشاهده هر یک از عوارض جدی داروی فاموتیدین، حتما به متخصص گوارش مراجعه کنید.
تداخل دارویی قرص معده فاموتیدین
تداخل دارویی اثربخشی این قرص را کاهش می‌دهد و می‌تواند موجب افزایش احتمال بروز عوارض جانبی شود. داروهایی که ممکن است با فاموتیدین تداخل ایجاد کنند، عبارت‌اند از:
- سفوروکسیم
- داساتینیب
- دلاویردین
- دی‌کلروفنامید
- پازوپانیب
- زدرونات
- ایتراکونازول و کتوکونازول
- آتازاناویر، دلاویردین و داساتینیب
- داروهای ضد اسید دیگر مانند سایمتیدین، نیزاتیدین و رانیتیدین
بیشتر بخوانید: تنبلی معده در هضم غذا
تفاوت قرص رانیتیدین و فاموتیدین چیست؟
فاموتیدین و رانیتیدین، هر ۲ از داروهای مهارکننده گیرنده H2 هستند و برای کاهش اسید معده استفاده می‌شوند. اما قرص فاموتیدین اثربخشی قوی‌تر، مدت اثر طولانی‌تر و عوارض جانبی کمتری نسبت به رانیتیدین دارد. همچنین یکی از تفاوتهای مهم این ۲ دارو، ایمنی آن‌هاست. قرص رانیتیدین در سال‌های اخیر به دلیل داشتن ناخالصی از داروخانه‌ها جمع‌آوری شده و اغلب پزشکان فاموتیدین را جایگزین ایمنی برای آن می‌دانند.
راهنمای مراجعه به پزشک
قرص فاموتیدین یک داروی موثر و ایمن برای کاهش اسید معده است و می‌تواند بیماری‌های مرتبط با این عارضه مانند رفلاکس معده، سوزش سردل، زخم معده و سندرم زولینگر-الیسون را بهبود ببخشد. این دارو با مهار گیرنده‌های H2 هیستامین، ترشح اسید معده را کنترل کرده و علائم آزاردهنده گوارشی را تسکین می‌دهد. در حال حاضر، فاموتیدین به دلیل اثربخشی بالا و عوارض جانبی حداقلی به عنوان جایگزین رانیتیدین شناخته می‌شود.
ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با کاربرد، روش مصرف، عوارض احتمالی و تداخل دارویی قرص فاموتیدین آشنا کردیم. اگر در مورد ایمنی مصرف آن متناسب با شرایط خاص خود سوالات بیشتری دارید، می‌توانید وارد وب‌سایت درمانکده شوید و از بهترین پزشکان متخصص همچون دکتر متخصص گوارش مشورت بگیرید. همچنین درمانکده امکان رزرو نوبت آنلاین مطب پزشک جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین تلفنی، متنی و تصویری را برای شما فراهم کرده است.
سوالات متداول
فاموتیدین ۴۰ نوعی داروی ضد اسید است و برای بهبود علائم بیماری‌های گوارشی مرتبط با اسید معده همچون رفلاکس معده، سوزش سردل ناشی از سوءهاضمه، سندرم زولینگر-الیسون، زخم معده و دوازدهه تجویز می‌شود.
این دارو برای کودکان زیر ۱۲ سال، جزء مواردی که پزشک تجویز کند، توصیه نمی‌شود.
پزشک فاموتیدین ۲۰ را برای بهبود علائم بیماری‌های گوارشی خفیف تا متوسط ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده مانند رفلاکس معده به مری تجویز می‌کند.
در حال حاضر، تحقیقات انسانی کافی درباره اثرگذاری این قرص بر جنین در دوران بارداری وجود ندارد؛ بنابراین بهتر است آن را بدون مشورت با پزشک مصرف نکنید.
قيمت
آیا من که صبح ها ناشتا از اس امپرازول استفاده میکنم ، با مصرف فاموتیدین به مشکل میخورم؟پزشک متخصص عفونی برام بهمراه داروهای دیگه تجویز کردند
سلام دختر کوچیکم سرفه میکنه ولی سرما نخورده بیشتر صبح و شب اما در طول روزم ادامه داره، به نارنگی هم حساسیت داره، دکتر فاموتیدین ۲۰ و آلومینیوم ام جی اس نوشته درسته مصرفش با هم دیگه؟
سلام من رفتم دکتر حساسیت داشتم به من قرص فاموتیدین رو داده مگه فاموتیدین برا حساسیته ؟
سلام خسته نباشید رفتم دکتر کیسه صفرام کیست داره قرص فاموتیدین ۴۰ دادن بخورم اصلا ربطی داره ممنونم
ب چه دلیل عنوان شده کدوک زیر ۱۲ سال فاموتیدین نخورد؟
سلام وصبح بخیرترش کردن صبهاچه داروی استفاده کنم وانواع امپراذول استفاده کردم ممنون
با عرض سلام و عرض ادب خدمت شما خانم دکتر بزرگوار و عزیز خیلی ممنون و سپاسگزاریم از مطالب خوب و مفیدتات
خانم دکتر با عرض پوزش و تشکر از اینکه وقت تان را در اختیار بنده قرار میدهید
بنده هر سری بعد از دو سه روز از مصرف قرص فارماتیدین بر روی هرمون های من تاثیر می گذارد و ببخشید در ناحیه سینه باعث بزرگ و متورم شدن آنها که در صورت ادامه سرازیر شدن شیر با درد و اذیت می شوم لطفا در این مورد خواص هم دکترهای گرامی و محترم مطالعه و تحقیق بفرمایند
با تشکر فراوان
من هم مثل شما دچار عارضه ای نادر نشدم اما من غدد لنفاوی ریر بغلم متورم مسچیشود و چون فیبری.م دارم سینه هام دردناک میشه
سلام چند روزبود که سر گیجه داشتم اکتوسرک ۴تا روزی یکی مصرف کردم کمی بهتر شدم درضمن ماسک زیاد استفاده میکنم الان ۹روزه که سرفه میکنم نایم سوز میزنه پزشک داخلی رفتم بدون معاینه بهم آزیتومایسین و فاموتیدین۴۰ داده شب اول تب ولرز داشتم ،درضمن ۲ماهه قرص،الپرا ۲۵۰ مصرف میکردم پزشک نرولوژیست ۵۰۰ کرده حساسیت دارم چون درعمرم هیچ وقت تب ولرز نکرده بودم ،لطف کنید راهنمایی کنید،
برای چی خوبه
چندین سال امپرازول مصرف می کردم الان دکترداخلی فاموتیدین تجویز کرده …حال کدام دارو را مصرف کنم.
….متشکرم
سلام دوست عزیز.هر دو دارو با دو مکانیسم متفاوت جهت کاهش اسید معده و جلوگیری از ریفلاکس به کار میره.درین مورد بهتره با فوق تخصص گوارش مشورت کنید.میتونید از مشاوره‌ی آنلاین با فوق تخصص گوارش درمانکده استفاده کنید.امیدوارم همیشه سلامت باشید.