متاپلازی روده‌ای معده یک بیماری مربوط به تغییر شکل یا جایگزینی سلول‌های بافت پوشش مری و معده است که اغلب در افرادی که به رفلاکس مزمن اسید معده مبتلا هستند، ایجاد می‌شود. برخی شواهد نشان می‌دهد که ابتلا به هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند تا 38/6 درصد ریسک ابتلا به متاپلازی روده‌ای معده را افزایش دهد. اما مهم‌ترین علائم متاپلازی روده‌ای معده چیست و چه عوارضی دارد؟ آیا چیزی در مورد روش‌های درمان متاپلازی روده‌ای می‌دانید؟ در این مقاله از مجله درمانکده می‌توانید با هر آن چیزی که لازم است در مورد متاپلازی روده‌ای معده بدانید، آشنا شوید.
فهرست محتوا:
متاپلازی روده‌ای معده چیست؟
متاپلازی روده‌ای معده یا Intestinal metaplasia بیماری است که در آن سلول‌های پوشش معده و مری تغییر شکل می‌دهند یا جایگزین می‌شوند. سلول‌های جایگزین شده معمولاً شبیه به سلول‌های دیواره پوششی روده‌ها هستند و این وضعیت معمولاً به عنوان شرایط پیش سرطانی شناخته می‌شود و در برخی افراد موجب ایجاد معده درد و بروز ناراحتی‌های گوارشی می‌شود.
بیشتر بدانید: علّت مشکلات هضم غذا چیست؟
بیشتر بدانیم: سردی معده و دستگاه گوارش چیست و چه علل و راهکارهای درمانی دارد؟
انواع متاپلازی روده‌ای معده
متاپلازی روده‌ای معده 2 نوع متفاوت ناقص و کامل دارد. در متاپلازی روده‌ای معده کامل سلول‌های معده شبیه به سلول‌های روده کوچک می‌شوند. متاپلازی روده‌ای معده ناقص نیز موجب می‌شود تا سلول‌های معده شبیه به سلول‌های روده بزرگ شود. در این شرایط لازم است متخصص گوارش از آندوسکوپی استفاده کند و عدم وجود سرطان معده در فرد مشخص شود.
علائم متاپلازی روده‌ای معده
به‌طورمعمول متاپلازی روده‌ای معده علامت خاصی ندارد و اکثر افراد مبتلا به بیماری معمولاً علائم خاصی را تجربه نمی‌کنند. برای تشخیص متاپلازی روده معمولاً از غربالگری با روش‌های آندوسکوپی و بیوپسی استفاده می‌شود. برخی افراد ممکن است علائمی نظیر رفلاکس اسید معده یا علائم عفونت هلیکوباکتر پیلوری را تجربه کنند و برخی افرادی نیز هیچ علائم خاصی را تجربه نمی‌کنند.
بیشتر بدانیم: قرص فاموتیدین برای چیست؟ اثر فاموتیدین در بهبود کرونا
علل متاپلازی روده‌ای معده
حقیقت این است که علت متاپلازی روده‌ای معده به طور دقیق مشخص نیست، اما معمولاً عامل متعددی موجب بروز این مشکل می‌شوند. برخی شواهد نشان می‌دهد که ابتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند ریسک ابتلا به متاپلازی روده‌ای را افزایش دهد. جالب است بدانید که بیشتر از 50 درصد جمعیت دنیا به هلیکوباکتر پیلوری مبتلا هستند و این عفونت می‌تواند در برخی افراد بدون علامت و در برخی دیگر سبب بروز مشکلات گوارشی شود. اما هلیکوباکتر پیلوری تنها عامل ایجاد متاپلازی روده‌ای معده نیست و عوامل دیگر نیز در بروز این مشکل نقش دارند. در ادامه به مهم‌ترین دلایل متاپلازی روده‌ای معده اشاره شده است.
- عفونت هلیکوباکتر پیلوری
- سابقه خانوادگی
- سیگار کشیدن
- سموم محیطی
- افزایش سن
- کمبود ویتامین c
- مصرف نمک زیاد
- مصرف الکل
- رفلاکس اسید مزمن
بیشتر بدانیم: بیماری‌های ناشی از آشامیدن آب آلوده
بیشتر بدانید: عفونت هلیکوباکتر پیلوری چیست؟
تشخیص متاپلازی روده
اولین قدم برای تشخیص متاپلازی روده‌ای معده آندوسکوپی و بیوپسی پوشش داخلی معده است. برای آندوسکوپی یک لوله بلند و نازک وارد بدن می‌شود و پزشک می‌تواند با کمک دوربین پوشش معده را مشاهده کند. در صورتی که متاپلازی تشخیص داده شود، لازم است بیوپسی یا نمونه‌برداری از سلول‌های پوششی نیز انجام شود.
گاهی اوقات لازم است برای تشخیص متاپلازی روده‌ای معده تست هلیکوباکتر پیلوری و تست آنتی‌بادی انجام شود.
شما عزیزان می‌توانید از طریق امکان مشاوره آنلاین با دکتر گوارش به صورت متنی و تصویری با بهترین پزشکان کشور در ارتباط باشید و به درمان نزدیک شوید.
بیشتر بدانید: سرطان روده کوچک کشنده است؟
درمان متاپلازی روده
درمان متاپلازی روده معمولاً به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. برای شروع لازم است پزشک با روش آندوسکوپی یک لوله را وارد دهان و سیستم گوارش کند. در برخی از شرایط نیز پزشک مقداری از بافت معده را جدا و آزمایش می‌کند. بعد از این که آزمایش‌های لازم برای تشخیص متاپلازی روده انجام شد، پزشک درمان بیماری را آغاز می‌کند. در ادامه می‌توانید با روش‌های درمان متاپلازی روده آشنا شوید.
استفاده از آنتی‌بیوتیک
اگر عامل ابتلا به متاپلازی روده، عفونت هلیکوباکتر پیلوری باشد، باید برای درمان بیماری از آنتی‌بیوتیک استفاده شود. معمولاً درمان با آنتی‌بیوتیک با داروهای آموکسی‌سیلین، مترونیدازول، کلاریترومایسین، تتراسایکلین برای مدت 2 هفته انجام می‌شود.
بیشتر بدانیم: همه چیز راجع‌به ارتباط افسردگی با مشکلات گوارشی؛ از کاهش تولید هورمون‌ها تا افزایش اسید معده
بیشتر بدانید: عفونت روده چیست؟
مصرف داروهای کاهنده اسید معده
یکی دیگر از داروهایی که برای درمان متاپلازی روده‌ای معده استفاده می‌شود، داروهای کاهنده اسید معده است. این داروها به بهبود پوشش معده کمک می‌کند و علائم بیماری را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. برای این امر معمولاً از داروهای بدون نسخه مثل پیتوبیسمول یا امپرازول استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: علائم پیچ خوردگی معده
رژیم غذایی برای متاپلازی روده‌ای معده
تأثیر رژیم غذایی بر متاپلازی روده‌ای معده هنوز در حال بررسی است. شواهد نشان می‌دهد که برخی تغییرات در رژیم غذایی ممکن است به پیشگیری یا درمان این بیماری و همچنین کنترل هلیکوباکتر پیلوری کمک کند. مصرف غذاهای سالم و طبیعی مثل سبزیجات، میوه‌ها، آجیل و غلات کامل برای افرادی که به متاپلازی روده‌ای معده مبتلا هستند، بسیار مفید است. این افراد بهتر است از مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان استفاده کنند و از مصرف غذاهای فرآوری شده اجتناب کنند.
این افراد نباید از غذاهای سرخ شده، چرب و یا تند استفاده کنند زیرا این کار موجب کاهش التهاب معده می‌شود. یکی دیگر از مواردی که افراد مبتلا به متاپلازی روده‌ای معده رعایت کنند، کاهش مصرف نمک و غذاهای شور است. در ادامه می‌توانید با لیست مواد غذایی مفید برای متاپلازی روده‌ای آشنا شوید.
- سیب
- زردآلو
- کنگر
- کلم پیچ
- فلفل دلمه‌ای
- موز
- چغندر
- انواع توت
- گیلاس
- سیر
- انگور
- چای سبز
- گیاهان
- تره فرنگی
- انبه هلو
- آلو
- آجیل
- سیب زمینی شیرین
- گوجه فرنگی
- غلات سبوس‌دار
بیشتر بدانیم: از ارتباط روده و مغز چه می‌دانید؟ آیا این ارتباط مثبت است یا منفی؟
پیشگیری از متاپلازی روده‌ای معده
برای پیشگیری از متاپلازی روده‌ای معده ابتدا باید سیگار و الکل را ترک کنید و برای کاهش مشکلات گوارشی رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید.
مصرف غذاهای سالم خانگی و آنتی‌اکسیدان‌های فراوان می‌تواند تا حدی در جلوگیری از متاپلازی روده‌ای موثر باشد. از طرف دیگر انجام معاینات منظم نیز می‌تواند به شناسایی زودتر بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن کمک زیادی کند.
عوارض متاپلازی روده
رشد سلول‌های غیرطبیعی در دستگاه گوارش می‌تواند موجب دیسپلازی و تبدیل به سرطان شود. برخی پزشکان معتقد هستند که متاپلازی روده‌ای معده یک ضایعه پیش سرطانی است که ممکن است در صورت عدم درمان به سرطان معده تبدیل شود. آمارها نشان می‌دهد که متاپلازی روده‌ای ریسک ابتلا به سرطان معده را تا 6 برابر افزایش می‌دهد.
بیشتر بدانید: درمان سوراخ شدن روده چست؟
سخن نهایی
متاپلازی روده‌ای معده یک بیماری رایج در میان افراد مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری و افراد مبتلا به مشکلات گوارشی است. ازآنجایی‌که ریسک ابتلا به سرطان معده در این افراد بیشتر است، لازم است که با مشاهده کوچک‌ترین علائم هر چه سریع‌تر برای درمان اقدام کنید و با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی به سلامت بدن خود کمک کنید.
سوالات متداول
حقیقت این است که علت بروز متاپلازی روده‌ای معده هنوز به طور دقیق مشخص نیست. اما افرادی که به زخم معده یا هلیکوباکتر پیلوری مبتلا هستند، بیشتر به متاپلازی روده‌ای معده مبتلا می‌شوند. آمارها نشان می‌دهد که یک سوم افرادی که به عفونت هلیکوباکتر پیلوری مبتلا هستند، به متاپلازی روده‌ای معده مبتلا می‌شوند.
متاپلازی روده‌ای معده وضعیتی است که در آن سلول‌های پوششی معده حالت غیرطبیعی پیدا می‌کنند و از همین رو این بیماری می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان را افزایش دهد، اما به هر حال ابتلا به متاپلازی روده‌ای معده نمی‌تواند نشانه سرطان باشد. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که متاپلازی روده‌ای معده بین 4/5 تا 5 سال بعد به سرطان مبتلا می‌شوند.
متاپلازی روده‌ای معده یک عامل مهم در بروز سرطان در نظر گرفته می‌شود، اما این به آن معنا نیست که متاپلازی روده همیشه مشکلی جدی و خطرناک است. غربالگری منظم و جلوگیری از پیشرفت متاپلازی می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی را کاهش دهد.
منابع: medicalnewstoday، healthline، verywellhealth
