ریزش آب دهان در بزرگسالان معمولا به دلیل بیماری‌های زمینه‌ایی مانند سکته مغزی یا پارکینسون ایجاد می‌شود. این موضوع در کودکان نوپا که هنوز کنترلی بر عضلات دهان خود ندارند، نیز رایج است. علت آب دهان هنگام خواب نیز بیشتر به وضعیت بدن در هنگام خوابیدن باز می‌گردد. در این مقاله از مجله درمانکده بیشتر راجع به این موضوع مطالعه می‌کنید.
ریختن آب دهان نشانه چیست؟
ریزش آب دهان معمولا به دلیل افزایش بیش از بزاق، مشکلات بلع و ناتوانی در نگه داشتن آن بروز می‌کند. عوامل زیر در بروز این عارضه نقش دارند:
- رژیم غذایی: خوراکی‌هایی که میزان اسید بالایی دارند، بزاق را افزایش می‌دهند.
- سن: کودکان در سنین ۳ تا ۶ ماهگی، با این مشکل مواجه هستند که امری طبیعی است. ریختن آب دهان هنگام دندان درآوردن در کودکان افزایش می‌یابد.
- بیماری‌های زمنیه‌ایی: رفلاکس اسید معده، عفونت لوزه‌ها، آلر‌ژی، سینوزیت و گلو درد استرپتوکوکی از جمله بیماری‌هایی هستند که منجر به این عارضه میشوند.
- اختلالات عصبی: افرادی که دچار سکته مغزی میشوند یا مبتلا به پارکینسون هستند، با مشکلاتی مانند بلع و ریزش بزاق مواجه میشوند. علت ریزش آب دهان در بیداری معمولا به این بیماری‌های زمینه‌ایی و اختلالات عصبی باز می‌گردد.
بیشتر بدانیم: تلخی دهان به چه علت بروز می‌دهد؟
ریختن آب دهان هنگام خواب نشانه چیست؟
تولید بزاق در طی شب ادامه دارد و متوقف نمی‌شود؛ البته مقدار آن نسبت به روز کاهش پیدا می‌کند. علت آب دهان هنگام خواب می‌تواند مربوط به یکی از موارد زیر باشد:
بیشتر بدانید: خشکی دهان و هرآنچه که باید درباره آن بدانید
وضعیت خوابیدن
بیشتر اوقات زمانی با ریزش بزاق در خواب مواجه می‌شوید که به شکم یا پهلو خوابیده باشید. در این حالت بزاق در یک سمت دهان جمع می‌شود و میزان اضافه آن خارج خواهد شد. زمانی که به پشت می‌خوابید، نیروی جاذبه آب دهان را به سمت پایین می‌کشد و به همین دلیل کمتر با این مشکل درگیر خواهید بود.
بیماری‌های زمینه‌ایی
بیماری‌هایی مانند عفونت لوزه، سرماخوردگی، گلودرد استرپتوکوکی، سینوزیت و آنفولانزا راه‌های تنفس بینی را می‌بندند. در این شرایط بیمار مجبور به تنفس دهانی است و همین امر باعث افزایش بیش از حد بزاق می‌شود.
رفلاکس معده نیز از دیگر بیماری‌هایی است که می‌تواند باعث بروز این عارضه شود که اگر چنین مشکلی را دارید بهتر است به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید یا از طریق مشاوره آنلاین با دکتر فوق تخصص گوارش مشکل خود را برطرف کنید.
بیشتر بدانیم: همه آن چیزی که باید در مورد بوی بد دهان یا هالیتوزیس بدانید + راه‌کارهای درمان آن
مصرف داروهای خاص
هر دارویی در کنار درمان با عوارض جانبی احتمالی نیز همراه است. آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد افسردگی و داروهایی که برای درمان آلزایمر بکار می‌روند، می‌توانند باعث افزایش بزاق شوند.
آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب)
این بیماری باعث می‌شود تا در طی خواب شبانه با توقف‌های کوتاه تنفسی مواجه شوید. بروز این اختلال در افرادی که اضافه وزن دارند و همچنین سالمندان بیشتر شایع است. برای درمان آپنه خواب لازم است با پزشک متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید.
بیشتر بدانیم: اختلال مفصل گیجگاهی فکی یا TMJ چیست؟ علل، نشانه‌ها و راه‌های درمان آن
بیشتر بدانیم: اسکن مغز چیست و به تشخیص و درمان چه بیماری‌های جسمی و روانی کمک می‌کند؟
دندان قروچه
علت ریزش آب دهان در کودکان در خواب، می‌تواند مربوط به دندان قروچه (bruxism) باشد. در این بیماری کودک بدون اختیار، عضلات فک را منقبض می‌کند و بدون حرکت فک، دندان‌های خود را به یکدیگر سایش می‌دهد. وضعیت قرارگیری دندان‌ها، استرس، بیش فعالی و عوامل ژنتیکی در بروز دندان قروچه موثر هستند. از علائم شایع این بیماری نیز میتوان به ریزش آب دهان، گوش درد، سردرد، خرابی و لق شدن دندان‌ها اشاره کرد. که در اینجا نیز می‌توانید از دکتر متخصص گوش، حلق و بینی کمک بگیرید.
بیشتر بدانید: علت زیاد شدن آب دهان چیست؟
انگل‌های گوارشی
انگل‌های گوارشی میکروارگانیسم‌های هستند که برای زنده ماندن از بدن شما تغذیه می‌کنند. آنها از طریق غذا و آب آلوده می‌توانند وارد بدن شوند. درد‌های شکمی، حالت تهوع، استفراغ، احساس خستگی مداوم بدون انجام دادن فعالیت خاصی و همچنین ریزش آب دهان موقع خواب از علائم شایع ابتلا به انگل‌های گوارشی است. متخصص گوارش برای تشخیص انگل با توجه به شرح حال و نشانه‌ها، ممکن است تست خون و آزمایش مدفوع را تجویز کند. اگر بدن به انگل آلوده باشد، در آزمایش خون میتوان آنتی‌بادی‌ها را تشخیص داد. بسیاری از بیماران با دارو درمان میشوند.
بیشتر بدانیم: بی‌مزه شدن غذا در دهان؛ از علل تا درمان
سردی معده
در طب سنتی منظور از سردی معده، غلبه خلط بلغم است. بدن دارای چهار نوع خلط است:
- صفرا
- سودا
- بلغم
- دم
خلط بلغم سرد و مرطوب است و مصرف غذاهایی که طبع سرد دارند، شدت آن را افزایش می‌دهند. غلبه این خلط بر بدن سبب می‌شود تا این افراد از سردی و نفخ معده رنج ببرند. از رایج‌ترین علائم این خلط میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردی دست و پا
- خواب‌آلودگی
- احساس ترشی در دهان
- دیرهضمی غذا
- ریزش آب دهان در خواب
- کم حواسی
- تنگی نفس
- احساس ضعف و سستی
بیشتر بدانیم: سنگ لوزه؛ علائم، دلایل و راه‌کارهای درمانی
رژیم غذایی مناسب بلغمی‌ها، بهترین راهکار برای درمان این مشکل است. برای این منظور لازم است غذاهایی که طبع سرد را دارند با مصلح آن مصرف کنید. همچنین باید بدانید فعالیت ورزشی منظم می‌تواند در رفع این مشکل به شما کمک کند. لیست غذاهایی که طبع سرد دارند وسیع است: در ادامه به رایج ترین آنها اشاره می‌کنیم:
- ماست
- دوغ
- پنی
- گوشت ماهی
- خیار
- گوجه
- ترشیجات
- عدس
- انار ترش
- اسفناج
- کاسنی
- سیب ترش
بیشتر بدانیم: حس بویایی در کرونا؛ علامتی دیگر از کرونا
بیشتر بدانید: اسکن مغز چیست و به تشخیص و درمان چه بیماری‌های جسمی و روانی کمک می‌کند؟
درمان ریزش آب دهان در بزرگسالان چیست؟
درمان بیماری زمینه‌ای
شیوه درمان ریزش بزاق دهان در بزرگسالان به علت زمینه‌ایی آن بستگی دارد. با رفع علت اصلی، این عارضه نیز درمان می‌شود. مثلا اگر یک بیماری عفونی باعث ایجاد این مشکل شده باشد، مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان موثر است؛ البته اگر عفونت منشا باکتریایی داشته باشد. چنانچه پوزیشن بدن هنگام خواب دلیل بروز آن است، تغییر وضعیت بدن یا استفاده از بالش مناسب موثرترین راه برای درمان ریزش آب دهان در خواب می‌تواند باشد.
دارو درمانی
پزشک ممکن است برخی داروها را با هدف کاهش تولید بزاق تجویز کند. اسکوپولامین (Transderm Scop) از جمله آنهاست که به شکل پچ (برچسب پوستی) روی بدن قرار می‌‌گیرد. هر پچ چیزی حدود ۷۲ ساعت ماندگاری دارد.
بیشتر بدانیم: شکاف کام و لب چیست؟ علت، علائم و راه‌کارهای درمانی آن
جراحی
متخصصان معمولا از جراحی برای افرادی استفاده می‌کنند که به دلیل بیماری‌های عصبی، آسیب‌های جدی دیده‌اند و سایر روش‌های درمانی برای آنها موثر نبوده است. در طی جراحی، ممکن است غدد بزاقی برداشته شوند.
بیشتر بدانیم: خارش گلو به چه علت ایجاد می‌شود و چگونه میتوان آن را درمان کرد؟
چه زمانی برای درمان ریزش آب دهان باید به پزشک مراجعه کنیم؟
ریزش بزاق دهان نمی‌تواند نگران کننده باشد؛ با این حال اگر با موارد زیر مواجه شدید بهتر است با پزشک مشورت کنید:
- آبریزش ناگهانی ایجاد شده است.
- هیچ دلیل خاص و شناخته‌شده‌ایی برای آن وجود ندارد.
- فرد با تب و مشکلات تنفسی مواجه است
- ترشح بزاق دهان بحدی است که بیمار احساس خفگی می‌کند.
- خارج شدن بزاق از دهان با گذشت زمان، شدیدتر می‌شود.
بیشتر بدانیم: سندروم سوزش دهان چیست؟
روش جلوگیری از ریزش آب دهان در بیماران مبتلا به اختلالات عصبی چیست؟
بیماری‌هایی مانند پارکینسون باعث ریزش آب دهان در بیداری میشوند. این نوع بیماری‌ها حالتی پیشرونده دارند؛ یعنی با گذشت زمان شدیدتر خواهند شد. این بیماران معمولا با بلع مشکل دارند، بسیاری از متخصصان مکیدن آدامس و آب‌نبات‌های سفت و بدون قند را به این بیماران توصیه می‌کنند. این کار باعث می‌شود تا عضلاتی بلع، کمی فعال شوند و به این ترتیب از ریزش آب دهان جلوگیری خواهد شد.
تکنیک دیگر برای درمان ریزش آب دهان در بزرگسالانی که با این نوع بیماری‌های درگیر هستند، تزریق بوتاکس است. تزریق این به غدد بزاقی باعث کاهش تولید آب دهان می‌شود. این راه‌حل دائمی نیست و نمی‌توان همیشه و برای همه بیماران از آن استفاده کرد. مدت زمان ماندگاری بوتاکس می‌تواند یک تا سه ماه باشد. برای این منظور بهتر است با پزشک متخصص مشورت داشته باشید.
بیشتر بدانید: هپاتیت الکلی چیست و چطور درمان می شود؟
بیشتر بدانیم: علت خون دماغ چیست و چطور درمان می شود؟
سخن آخر
فاکتورهای متنوعی باعث ریزش آب دهان میشوند که برخی آنها مشکل خاصی نیستند. در بیشتر مواقع با استفاده از دارو و رفع مشکل زمنیه‌ایی، این عارضه نیز درمان می‌شود. اگر احساس می‌کنید در این زمینه مشکل جدی دارید، با پزشک مشورت کنید تا علت اصلی آن تشخیص داده شود. همچنین می‌توانید از طریق امکان رزرو نوبت آنلاین پزشکی در سایت درمانکده به راحتی و با چند کلیک نوبت خود را رزرو کنید.
سوالات رایج
تا سن ۲ سالگی و حتی ۴ سالگی، ریزش بزاق در کودکان طبیعی است، چون کودکان توانایی کنترل عضلات دهان خود را ندارند.
ریزش شدید بزاق دهان می‌تواند با عوارض زیر همراه باشد:
تحریک شدن و ترک خوردن پوست
بروز مشکلات ریوی مانند ذات‌الریه
برای این منظور بهتر است با متخصص مشورت کنید. گیاهان دارویی برای همه مناسب نیستند و همچنین می‌توانند تداخل دارویی ایجاد کنند.
منبع: healthline | my.clevelandclinic | medicalnewstoday
