بیماری میاستنی گراویس یک بیماری مربوط به سیستم ایمنی بدن است. که بر اثر اختلال سیستم ایمنی بدن به‌وجود می‌آید. سیستم ایمنی بدن وظیفه دارد در مقابل ویروس‌ها و میکروب‌های مضر مقاومت کرده و آن‌ها را از بین ببرد. هنگامی که سیستم ایمنی بدن دچار اختلال شود علاوه بر ویروس‌ها و میکروب‌های مضر به سلول‌های مفید نیز حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برد. این از بین بردن سلول‌های مفید سبب ایجاد بیماری‌های خودایمنی می‌شود که بیماری میاستنی گراویس یکی از این بیماری‌هاست.
بیماری میاستنی گراویس چیست؟
همان‌طور که گفته شد بیماری میاستنی یک بیماری خودایمنی است که سبب تضعیف عضلات می‌شود. در این بیماری سیستم ایمنی و آنتی‌بادی‌های موجود در بدن به عضلات حمله کرده و باعث ضعیف شدن و از بین رفتن عضلات می‌شود و بیشترین تاثیر آن بر از بین بردن عضلات دهان، چشم و گلو است. با ازبین رفتن عضلات اسکلتی در بدن انجام فعالیتهای روزانه بسیار سخت و طاقت فرسا شده و مشکلاتی چون افتادگی پلک، مشکل در صحبت کردن و همین‌طور بلع غذا به‌وجود می‌آید. احتمال ابتلا به بیماری میاستنی در همه افراد با سنین مختلف وجود دارد اما در زنان، بین 20 تا 40 سال و در مردان بالای سن 50 سال بیشتر مشاهده شده است.
بیشتر بخوانید: علائم فلج بلز
علائم ابتلا به بیماری میاستنی گراویس
ابتلا به این عارضه با علائم و نشانههایی همراه است. در آغاز ابتلا به آن، به مرور عضلات تضعیف شده و با انجام فعالیتهایی در طول روز تشدید می‌شود. در ابتدای ابتلا معمولا این ضعف عضلات در آغاز روز کم‌تر بوده و در شب وضعیت بدتری پیدا میکند. ایجاد ضعف و از کار افتادگی هریک از عضلات سختی‌ها و مشکلات فراوانی به دنبال خود دارد.
ضعف عضلات چشم‌ها
در اکثر افراد با مشکل تضعیف عضلههای چشم، عضلات قسمت دور چشم ضعیف شده و مشکلاتی از جمله دوبینی و افتادگی پلک در افراد را به‌وجود میآورد. با انجام کارهایی مانند تماشا کردن تلویزیون، رانندگی و مطالعه این عضلات ضعیفتر شده و مشکلات بیشتری ایجاد می‌شود. برای کاهش آسیب‌های ناشی از این فعالیت‌ها استفاده از عینکهای آفتابی میتواند گزینه مناسبی باشد.
بیشتر بخوانید: شایع ترین اختلالات خود ایمنی را بیشتر بشناسیم
ضعف عضلات گلو و مشکل در بلعیدن
با تضعیف عضلات بلع مشکلاتی در بلعیدن غذا به‌وجود می آید به این صورت که فرد در بلع کامل و درست غذا دچار مشکل می‌شود یعنی با تلاش برای بلعیدن غذا هم‌چنان مقداری از آن داخل دهان باقی مانده و یا به جای ورود نوشیدنیها و غذا به گلو، وارد قسمت بینی می‌شود.
ضعف عضلات صورت و مشکل در صحبت کردن
ضعیف شدن عضلات صورت و عضلات داخلی دهان باعث ایجاد مشکل در قدرت تکلم و صحبت کردن می‌شود. با آسیب به عضلات صورت و دهان قدرت سخنگفتن در فرد مبتلا به بیماری کاهش یافته و گفتار وی به‌صورت نامفهوم، آهسته و حالت تو دماغی می‌شود. گاه با ضعف این عضله جویدن و حتی بستن دهان نیز دچار مشکل شده و حالت صورت همیشه به حالت غمگین و ناراحت درمی‌آید.
ضف عضلات سر و گردن
ضعیف شدن عضلات سر و گردن گاه موجب افتادگی سر و عدم توان در نگهداری مناسب آن می‌شود. یعنی با ضعیف شدن عضلات گردن سر به سمت جلو و یا دو طرف بدن افتاده و گردن نمی‌تواند آن را روی تن نگه دارد.
برای درمان این بیماری باید به دکتر مغز و اعصاب بپردازید یا از طریق مشاوره آنلاین با بهترین متخصص مغز و اعصاب سوالات خود را بپرسید.
بیشتر بخوانید: علت به کما رفتن
علل ابتلا به بیماری میاستنی گراویس
همان‌گونه که ذکر شد این بیماری به علت اختلال در سیستم ایمنی بدن به‌وجود می‌آید و باعث تضعیف عضلات ارادی می‌شود. علل متفاوتی در ابتلا به این بیماری وجود دارد:
آنتی بادی و گیرنده‌های عصبی
انتقال دهندههای عصبی در قسمت گیرنده‌های سلول عصبی در بدن وجود دارند. در ابتلا به این بیماری گاه بعضی از قسمت‌های گیرنده سلول عصبی دچار انسداد شده و یا از بین می‌روند. پس ارتباط بین عضله و عصب از بین می‌رود. در این بیماری آنتیبادیهایی تولید می‌شود، که این آنتی‌بادی‌ها باعث می‌شود استیل کویین که یک گیرنده عصبی در قسمت اتصال عصب و عضله است تخریب و یا مسدود شود. در نتیجه بر اثر این تخریب، هماهنگی بین اعضا ازبین رفته و توانایی حرکت در آن‌ها با مشکل روبه‌رو می‌شود.
بیشتر بخوانید: علت فلج مغزی در کودکان
غده تیموس
قسمتی از سیستم ایمنی بدن را غده تیموس شکل میدهد. غده تیموس در قسمت بالایی زیر استخوان قفسه سینه قرار گرفته است. براساس تحقیقات صورت گرفته غده تیموس باعث تحریک یا تولید آنتیبادیهایی می‌شود که استیل کویین (گیرنده عصبی) را مسدود می‌کنند. این غده در ابتدای تولد نوزاد بزرگ بوده و با افزایش سن اندازه آن کاهش پیدا میکند اما در افراد بزرگسال مبتلا به میاستنی گراویس اندازه غده تیموس بزرگ است.
سایر عوامل بروز ابتلا به بیماری میاستنی گراویس
این بیماری یک بیماری است که قدرت سرایت به افراد دیگر را ندارد همین‌طور احتمال ابتلا به آن از طریق وراثت بسیار اندک است اما در صورت انتقال بیماری از مادر باردار به فرزند، اگر نوزاد بلافاصله پس از تولد تحت درمان قرار گیرد معمولا تا سن دوماهگی درمان شده و اثری از بیماری در آن‌ها باقی نمی‌ماند.
بیشتر بخوانید: انواع سندروم پای بیقرار
عواملی که موجب تشدید بیماری می‌شوند
در زمان ابتلا به این بیماری بعضی از عوامل مانند خستگی، ابتلا به برخی از بیماری‌ها و همین‌طور داروها، نداشتن استراحت کافی و فعالیت زیاد در طول روز، بارداری، عملهای جراحی، نامتعادل بودن فشار خون و عواملی از این دست موجب تشدید و بدتر شدن بیماری می‌شود.
نحوه تشخیص بیماری میاستنی گراویس
تشخیص بیماری میاستنی گراویس مخصوصا در افرادی که بیماری تازه در آن‌ها آغاز شده و علائم کمی دارند دشوار است اما به‌طورکلی شناسایی و تشخیص این بیماری راه و روش‌های متفاوتی دارد.
معاینه توسط پزشک
در این روش پزشک، بیمار و همه علائم او که مربوط به این بیماری باشد را چک میکند. به این صورت که تمامی عضلات چشم،صورت و اختلالات عضلانی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: کاربرد آزمایش مغزی نخاعی
تجویز انجام آزمایش خون
با انجام آزمایش خون، تغییرات خونی و میزان آنتی بادی موجود در خون که معمولا در افراد مبتلا بسیار بالا است و هم‌چنین سایر ویژگی‌های مربوط به بیماری در آزمایش خون مورد بررسی قرار می‌گیرد.
پیشگیری از بیماری میاستنی گراویس
همان‌طور که علت ابتلا به این بیماری مشخص نیست، را‌های پیشگیری و تلاش برای عدم ابتلا به آن نیز هنوز مشخص نشده است. این بیماری یک بیماری شایع نبوده و درصد ابتلا به آن بسیار کم است.
درمان بیماری میاستنی گراویس
بیماری میاستنی از قابلیت کنترل و درمان مطلوبی برخوردار است و با انجام روش‌هایی می‌توان تا حد زیادی آن را کنترل کرده و علائم را کاهش داد.
بیشتر بخوانید: تشخیص ام اس (MS)
درمان دارویی
استفاده از داروهای کنترل کننده بیماری و افزایش‌دهنده میزان استیل کولین در خون که سبب تقویت ارتباط از سمت عصب به عضله می‌شود، عضلات را تقویت کرده و مانع از ازبین رفتن آن‌ها می‌شود.
جراحی
هنگامی که علت بیماری غده توموس باشد، با خارج کردن این غده به صورت کامل و یا برداشت قسمت توموری غده بیماری درمان می‌شود.
تعویض پلاسما
پلاسمای موجود در خون حاوی مقدار زیادی آنتی بادی است، با انجام پلاسما فرز آنتی‌بادی موجود در خون جدا شده و پلاسمای خون بدون آنتی بادی به بدن باز می‌گردد. در این روش بیماری در فرد بهطور موقت درمان می‌یابد.
بیشتر بخوانید: انواع سردرد
عوارض بیماری میاستنی گراویس
- مشکل در به حرکت درآوردن عضلات
- ایجاد مشکلات تنفسی
- مشکلات ناشی از عمل جراحی
- اختلال در روش زندگی
- خستگی
سوالات متداول
آیا بیماری میاستنی گراویس خطرات جانی دارد؟
بیماری گراویس قابلیت کنترل و تلاش برای عدم پیشرفت دارد اما درصورت پیشروی بیماری و عدم رسیدگی میتواند خطر جانی نیز داشته باشد.
چه افرادی در معرض ابتلا به گراویس هستند؟
احتمال ابتلا به این بیماری در همه افراد و در همه گروههای سنی ممکن است اما در زنان زیر 40 سال و مردان بالای 50 سال بیشتر دیده شده است.
آیا میاستنی گراویس قابل درمان است؟
این بیماری قابلیت درمان به صورت قطعی ندارند اما با انجام اقداماتی می‌توان از پیشروی آن جلوگیری کرد.
سخن پایانی
همان‌طور که در این مقاله از مجله درمانکده گفتیم، بیماری میاستنی گراویس یک بیماری مربوط به سیستم ایمنی بدن است که در آن عضلات ارادی بدن ضعیف شده و یا از بین می‌رود. علت ابتلا به این بیماری هنوز مشخص نشده است به همین علت روشی برای پیشگیری آن نیز موجود نیست. اما قابلیت کنترل و بهبود آن وجود دارد.
سایت درمانکده با فراهم آوردن فضایی برای امکان رزرو نوبت آنلاین پزشکی و مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان باعث شده تا مراجعین در وقت خود صرفه‌جویی کنند و سریع‌تر روند درمان خود را آغاز کنند.
