آناتومی معده

شناخت بیشتر از آناتومی معده

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

آناتومی معده (Stomach)، مانند کیسه ای دستگاه گوارش، بین مری و روده کوچک؛ در اکثر مهره داران در قسمت قدامی حفره شکمی قرار دارد. معده به عنوان یک ظرف موقت برای ذخیره‌ سازی و توزیع مکانیکی غذا قبل از انتقال به روده عمل می‌کند. در حیواناتی که معده آن‌ها دارای غدد گوارشی است، برخی از فرآیند‌های شیمیایی هضم در معده نیز رخ می‌دهد.

بیشتر بدانید: آناتومی شکم چیست؟

در این مطلب قصد داریم همه چیز را درباره آناتومی معده در اختیار شما عزیزان قرار دهیم، پس در ادامه با مجله درمانکده همراه باشید.. .

بیشتر بدانید: درمان زخم معده چقدر طول می‌کشد؟

تصویر معده
تصویری از جایگاه معده در بدن انسان

آناتومی معده

معده اولین قسمت داخل شکمی دستگاه گوارش یا دستگاه گوارش است. ساختار معده بدین صورت است که یک اندام کیسه‌ای شکل عضلانی و بسیار عروقی است که قابل انبساط است و بسته به ساختار و وضعیت بدن و وضعیت پر بودن اندام ممکن است شکل‌های مختلفی به خود بگیرد. معده در ربع فوقانی سمت چپ شکم قرار دارد. جالب است بدانید که معده وسیع‌ترین قسمت دستگاه گوارش است.

بیشتر بدانید: درمان معده درد چیست؟

نه تنها غذا را هضم می‌کند، بلکه آن را نیز ذخیره می‌کند. به گفته بی‌بی‌سی، معده می‌تواند کمی بیش از یک لیتر (۱ لیتر) غذا را در آن واحد نگه دارد. طراحی معده به فرد این امکان را می‌دهد که یک وعده غذایی بزرگ بخورد که به آرامی در طول زمان هضم شود. هم‌چنین محققین به این نتیجه رسیده‌اند که، هضم یک وعده غذایی ممکن است چهار تا شش ساعت یا بیشتر طول بکشد. هر چه میزان چربی غذا بیشتر باشد، مدت زمان بیشتری برای هضم غذا طول می‌کشد.

بیشتر بخوانیم: آناتومی و ساختار سینه (پستان) + راهنمایی کامل

فوندوس معده

فوندوس معده (Stomach fundus) یکی از بخش‌های اصلی این اندام است. این انبساط فوق العاده گنبدی شکل معده است که بالاتر از سطح روزنه قلبی (که دهانه بین مری و معده است) بیرون می‌زند. این عضو از معده در تماس با گنبد سمت چپ دیافراگم قرار دارد و امکان تجمع گازهای تولید شده توسط هضم را فراهم می‌کند.

بیشتر بدانید: داروی رفلاکس معده چیست؟

فوندوس معده
تصویر فوندوس بخشی از معده

 تنه معده

تنه معده (Stomach trunk) یکی از اجزای اصلی آناتومی معده است که در قسمت بالا، میانی و پایین این عضو جای دارد، این بخش از آناتومی معده تمامی اندام‌های درونی را شامل می‌شود که از چندین پیچ و خم و خمیدگی تشکیل شده است.

بیشتر بدانید: درمان سوزش معده چیست؟

تنه معده
تصویری از تنه-معده در جایگاه بدن انسان

بیشتر بدانید: تنگی پیلوریک کودکان چگونه درمان می‌شود؟

غار معده یا آنتروپیلوریک

غار معده (Stomach or anthropiloric cave) در محلی درست در بین تنه و مجرای پیلوریک آناتومی معده جای دارد و این قسمت نیز از غدد‌هایی که از سلول‌های ترشح کننده موکوس، تشکیل شده است.

مجرای پیلوریک

پیلوریک (Pyloric duct) یک ورودی عضلانی است که در حدفاصل بین معده و روده کوچک قرار دارد، این بخش از معده که به دوازدهه یا خروج معده نیز مشهور است، موادغذایی، اسیدها و مایعات داخل معده را درون خود نگه‌ می‌دارد و سپس به روده کوچک می‌فرستد و باعث هضم و جذب مواد غذایی می‌شوند.

بیشتر بخوانیم: آناتومی تخمدان + بیماری های تخمدان زنان

پیلوریک معده
تصویری از مجرای-پیلوریک در معده

مایع معده

مایع یا همان شیره معده (Gastric fluid) برای یک انسان بالغ در طول روز بین 2 – 3 تولید می‌شود و نوعی مایع اسیدی شناخته می‌شود که رقیق است و به وسیله غدد درون دیوارهای داخلی معده ترشح می‌شوند.

محل قرار گرفتن معده در بدن

ساختار معده در سمت چپ قسمت فوقانی حفره شکمی قرار دارد. مری تنها پس از سوراخ کردن دیافراگم که حفره سینه را از حفره شکمی جدا می‌کند، می‌تواند وارد آناتومی معده شود. خروجی معده از طریق اثنی عشر، بخشی از روده کوچک است. هم‌چنین قسمت پایین قفسه سینه تا حدی از معده محافظت می‌کند.

در صورتی که در این قسمت از بدنتان، درد یا هرگونه رفتار غیر عادی احساس کردید حتما به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید یا از طریق مشاوره تلفنی با فوق تخصص گوارش مشکل خود را بگویید.

تصویر اینفوگرافیک مری

مری

اینفوگرافیکی از مری انسان

وظایف معده

معده مهره‌داران یک اندام کیسه مانند است که در قسمت فوقانی دستگاه گوارش بین مری و روده قرار دارد و تعدادی از عملکردهای مهم را برای شروع فرآیند گوارش انجام می دهد. فعالیت‌های حرکتی معده به عملکرد آن به‌عنوان اندام ذخیره‌سازی غذا، آسیاب کردن و مخلوط کردن غذا با ترشحات معده و تنظیم میزان غذای رسیدن به روده مربوط می‌شود.

ترشحات معده با دناتوره کردن اسید غذای مصرف شده و با ترویج هیدرولیز آنزیمی پروتئین‌ها هضم را آغاز می‌کند. علاوه بر نقش مستقیم آن در هضم، ماهیت شدید اسیدی شیره معده باعث کاهش تعداد میکروارگانیسم‌هایی می‌شود که از طریق دهان به بدن حمله می‌کنند و یکی از اجزای شیره به نام فاکتور ذاتی باعث جذب ویتامین B12 می‌شود. برای بلوغ طبیعی گلبول‌های قرمز ضروری است.

بیشتر بخوانیم: آناتومی رحم، چگونگی عملکرد و بیماری‌های رحم

ترشح هورمون گاسترین

یک نوع هورمون پپتیدی (Peptide hormone) است که در غده‌های پیلوری در بخش انتهای آناتومی معده ترشح می‌شوند، لازم است بدانید که مواد پروتئینی باعث تحریک این سلول‌ها می شود و در نهایت منجر به عمل آزاد‌سازی گاسترین در خون می‌شود که به سلول‌های معده می‌روند، هم‌چنین جالب است بدانید که گاسترین از دوازدهه و لوزالمعده نیز ترشح می‌شود.

نقش معده در هضم و جذب غذا

فعالیت‌های مختلفی در زندگی هم‌چون خوردن و آشامیدن طبیعی به نظر می‌رسند. در بدن شما آن‌ها را هر روز انجام می‌دهید بدون این‌که زیاد به آن‌ها فکر کنید. با این حال، آن‌چه بعد از غذا خوردن در بدن شما اتفاق می‌افتد پیچیده است. فرآیند هضم انرژی مورد نیاز برای عملکرد را بیرون می‌کشد و سپس آن‌چه را که در پشت سرمان باقی مانده است بیرون می‌اندازد. وقتی می‌جوید و قورت می‌دهید، زنجیره‌ای از وقایع به خوبی سازماندهی شده در بدن شما رخ می‌دهد که شما از آن بی خبرید.

پریستالسیس یک عمل عضلانی غیر‌ارادی است که غذا را از طریق دستگاه گوارش شما هل می‌دهد. این بخش مهمی از فرایند گوارش است. اگر بخواهید این فرآیند را با اشعه ایکس تماشا کنید، تقریباً شبیه امواج اقیانوسی خواهد بود که غذا را از یک اندام به اندام دیگر هل می‌دهد. در اولین قدم این سفر، غذا به سمت لوله غذای شما (مری) حرکت می‌کند. این آن را از گلو به معده شما می‌برد. بهتر است بدانید که دروازه ورود به ساختار معده شما اسفنکتر تحتانی مری نامیده می‌شود. این عضله حلقه مانند مسیر بین مری و معده را در صورت نیاز باز و بسته می‌کند.

در طول فرآیند گوارش، اسفنکتر شل می‌شود و اجازه می‌دهد غذا وارد معده شما شود. این‌گونه که غذا بخش قابل توجهی از فرایند گوارش را در معده شما طی می‌کند. ممکن است شکم خود را یک کیسه ساده در نظر بگیرید. اما در واقع بسیار سخت‌تر از سایر اندام‌های بدن شما است.  لازم به ذکر است که: این فرآیند برای برخی از انواع غذاها نسبت به سایرین بیشتر طول می‌کشد. 

بیشتر بخوانید: ولولوس معده چیست؟

بیماری‌های معده

معده می‌تواند شرایط و بیماری‌های مختلفی داشته باشد که می‌تواند باعث درد، ناراحتی، مشکلات گوارشی و حتی مرگ شود.

رفلاکس معده

بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) زمانی اتفاق می‌افتد که قسمت بالایی دستگاه گوارش به درستی کار نمی‌کند و باعث می‌شود محتویات معده به لوله عضلانی (مری) که دهان را به معده متصل می‌کند، برگردد. در هضم طبیعی، یک حلقه تخصصی ماهیچه ای در انتهای مری به نام اسفنکتر تحتانی مری (LES) باز می شود تا غذا به معده عبور کند و سپس به سرعت بسته می شود تا از برگشت به مری جلوگیری شود. LES می‌تواند عملکرد نادرستی داشته باشد و به محتویات معده، از جمله غذا و دستگاه گوارش اجازه دهد.

علائم GERD عبارت‌اند از:

تعدادی از داروها در اشکال مختلف برای تسکین علائم GERD که خفیف هستند و در هفته با حداقل تأثیر بر کیفیت زندگی بروز می‌کنند، موجود است. با این حال، همیشه قبل از شروع هر دارویی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

  •  اشکال در بلع
  •  حالت تهوع
  •  سرفه
  •  گلودرد
  •  تنگی نفس
  •  گرفتگی صدا
  •  خس خس سینه
  •  فرسایش دندان‌ها
  •  عفونت گوش
  • سوء هاضمه (دیس پپسی)

عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا به GERD را افزایش دهند

  • سال‌خورده
  • بارداری
  • چاقی
  • سیگار کشیدن
  • پرخوری و مصرف غذاهای تند/چرب/ گوجه‌فرنگی، شکلات، آب پرتقال، نوشیدنی‌های کافئین‌دار/ گازدار، الکل، نعناع فلفلی و پیاز
  • استفاده از برخی داروها مانند کدئین، نیفدیپین، سالبوتامول، پرازوسین، ایبوپروفن، نمک‌های آهن و آلندرونات
  • شرایط پزشکی مانند: اضطراب، افسردگی، بیماری زخم معده و سندرم روده تحریک‌پذیر
  • برگشت اسید، محتویات اسیدی معده به گلو یا دهان افزایش می‌یابد.
رفلاکس معده
رفلاکس نوعی بیماری در معده انسان

زخم معده

زخم معده (Ulcers)، زخمی است که در پوشش معده ایجاد می‌شوند. هم‌چنین می‌تواند در قسمتی از روده درست فراتر از معده دچار زخم شود که به آن زخم اثنی‌عشر می‌گویند. زخم معده و زخم اثنی‌عشر علائم یکسانی دارند و درمان هر دو یکسان است.

علائم زخم معده

شایع‌ترین علامت زخم در آناتومی معده درد سوزش یا گاز گرفتن در مرکز شکم (شکم) است. اما زخم معده همیشه دردناک نیست و برخی افراد ممکن است علائم دیگری مانند: سوء هاضمه، سوزش سر دل و رفلکس اسید و احساس بیماری را تجربه کنند.

لازم به ذکر است که اگر فکر می‌کنید ممکن است زخم معده داشته باشید، باید به پزشک متخصص این حوزه درمانی خود مراجعه کنید. هم‌چنین اگر: مدفوع تیره، چسبناک و قیر مانند دارید، شما یک درد ناگهانی و شدید در شکم خود دارید که به طور پیوسته بدتر می‌شود، خون استفراغ می‌کنید، چرا که خون می‌تواند قرمز روشن به نظر برسد یا ظاهری قهوه‌ای تیره و دانه ای شبیه به تفاله قهوه داشته باشد. این موارد می‌تواند نشانه یک عارضه جدی مانند خونریزی داخلی باشد.

دلیل بروز زخم معده

زخم معده زمانی اتفاق می‌افتد که به لایه‌ای که از پوشش معده در برابر اسیدهای موجود در معده محافظت می‌کند آسیب وارد شود. این معمولاً نتیجه موارد زیر است:

  • عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori).
  • مصرف داروهای ضدالتهابی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن یا آسپرین، به ویژه اگر آن‌ها برای مدت طولانی یا در دوزهای بالا مصرف شوند.

قبلاً تصور می‌شد که استرس یا برخی غذاها ممکن است باعث زخم معده شوند، اما شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد این مورد وجود دارد. زخم معده می‌تواند هر فردی را درگیر کند اما در افراد بالای 60 سال شایع‌تر است. جالب آن‌که مردان بیشتر از زنان تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

نحوه درمان زخم معده

در ابتدا بهتر است بدانید درمان بستگی به علت ایجاد زخم دارد. برای اکثر افراد دارویی به‌نام مهارکننده پمپ پروتون (PPI) برای کاهش میزان اسید در معده آن‌ها تجویز می‌شود. هم‌چنین اگر زخم شما ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری باشد، به آنتی بیوتیک نیاز خواهید داشت. خبر بد این‌که زخم معده می‌تواند پس از درمان عود کند، اگرچه اگر علت زمینه‌ای برطرف شود، احتمال کمتری وجود دارد که این اتفاق بیفتد.

عوارض احتمالی عدم درمان زخم معده

عوارض زخم معده نسبتاً نادر است، اما می‌تواند بسیار جدی و بالقوه تهدید کننده زندگی باشد.

  • خونریزی در محل زخم
  • پوشش معده در محل باز شدن زخم ( سوراخ شدن )
  • زخمی که حرکت غذا را از طریق دستگاه گوارش مسدود می‌کند (انسداد معده)
زخم معده
تصویری واضح از زخم -معده

بیشتر بخوانیم: کیسه صفرا و انواع بیماری‌های آن + آزمایش و شیوه‌های درمان

خونریزی معده

همان‌طور که در مباحث پیشین نیز به خوبی به آن اشاره کرده‌ایم، خونریزی معده (Stomach bleeding) از جمله عوارض شایع و خطرناک عارضه زخم معده است که با شروع این اتفاق خونریزی اسید معده اطراف زخم خنثی شده و اسید نواحی زخم دیگر موجب سوزش شدید در معده نمی‌شود، این‌گونه که با این اتفاق درد متوقف شده اما مشکلات وخیم‌تری در انتظار فرد بیمار است، چرا که بعد از اتمام روند درد و سوزش فرد ممکن است فکر کند که بیماری او رو به بهبودی است و دیگر مانند قبل رژیم غذایی مناسب و درمان خود را متوقف کند و در نتیجه زخم معده و سایر بیماری‌های معده تشدید می‌شوند.

التهاب معده یا گاستریت

گاستریت (Gastritis)، بسیار شایع است. زمانی اتفاق می‌افتد که پوشش داخلی آناتومی معده شما متورم می‌شود (التهاب). گاستریت معمولاً خفیف است و بدون هیچ درمانی برطرف می‌شود. با این حال، ورم معده می‌تواند باعث درد در قسمت بالای شکم شود و ممکن است منجر به زخم معده شود.

برخی تغییرات ساده در سبک زندگی شما و استفاده از داروهای ضد اسید بدون نسخه اغلب تنها چیزی است که لازم است. گاهی اوقات به داروهای دیگری برای کاهش اسید معده نیاز است. ورم معده معمولا بدون هیچ مشکلی برطرف می‌شود. با این حال، اگر به درستی درمان نشود، گاستریت می‌تواند طولانی‌مدت طول بکشد یا ممکن است منجر به زخم معده یا کم‌خونی شود.

بیشتر بخوانیم: سوزش معده؛ علائم، علل، تشخیص و درمان سوزش سر دل

سرطان معده

سرطان معده (gastric cancer)، سرطانی است که منشا آن معده است. طبق گزارش کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده (NLM)، این بیماری بیشتر افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. دو سوم افراد مبتلا به سرطان معده بالای 65 سال سن دارند. در مراحل پیشرفته، برخی از علائم سرطان معده کاهش وزن غیرقابل توضیح، استفراغ، خون در مدفوع، یرقان یا مشکل در بلع است. طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، سالانه حدود 10720 نفر بر اثر سرطان معده جان خود را از دست می‌دهند.

الیسون

سندرم زولینگر-الیسون (ZES) با ایجاد تومور (گاسترینوما) یا تومورهایی مشخص می‌شود که سطوح بیش از حد گاسترین ترشح می‌کنند، هورمونی که تولید اسید توسط معده را تحریک می‌کند. بسیاری از افراد مبتلا دچار گاسترینومای متعدد می‌شوند که تصور می‌شود پتانسیل سرطانی (بدخیم) بودن را دارند. در بیشتر بیماران، تومورها در پانکراس و/یا ناحیه فوقانی روده کوچک (اثنی‌عشر) ایجاد می‌شوند.

به دلیل تولید بیش از حد اسید، افراد مبتلا به ZES ممکن است به زخم معده، اثنی‌عشر و یا سایر نواحی دستگاه گوارش مبتلا شوند. زخم‌های گوارشی زخم‌ها یا نواحی خامی در دستگاه گوارش هستند که پوشش داخلی آن توسط اسید در آناتومی معده و شیره‌های گوارشی فرسایش یافته است.

علائم و یافته‌های مرتبط با ZES ممکن است شامل درد خفیف تا شدید شکمی باشد. اسهال؛ افزایش مقدار چربی در مدفوع (استئاتوره)؛ و/یا سایر ناهنجاری ها در اکثر افراد مبتلا، به نظر می‌رسد ZES به دلایل نامعلوم به طور تصادفی (به صورت پراکنده) ایجاد می‌شود. در تقریباً 25 درصد از بیماران، ZES همراه با یک سندرم ژنتیکی به نام نئوپلازی غدد درون ریز متعدد نوع 1 (MEN-1) رخ می‌دهد. همه تومورها دارای پتانسیل بدخیم هستند.

بیشتر بخوانیم: سرطان روده (سرطان کولون یا کولورکتال)چیست و چه علائمی دارد

واریس معده

واریس وریدهای متسع در مری دیستال یا معده پروگزیمال (Varicose veins in the distal esophagus or proximal stomach) است که در اثر افزایش فشار در سیستم ورید پورتال، معمولاً از سیروز ایجاد می‌شود. آن‌ها ممکن است به شدت خونریزی کنند اما علائم دیگری ایجاد نمی‌کنند. تشخیص با آندوسکوپی فوقانی است. درمان عمدتاً با باندینگ آندوسکوپی و اکتروتاید IV است.

گاهی اوقات به یک روش شنت پورتوسیستمیک داخل کبدی ترانس ژوگولار نیاز است. فشار خون ناشی از تعدادی از شرایط، عمدتا سیروز کبدی است. اگر فشار پورتال برای مدت قابل توجهی بیشتر از فشار ورید اجوف تحتانی باقی بماند، واریس‌های وریدی ایجاد می‌شوند. خطرناک‌ترین آن‌ها در قسمت انتهایی مری و فوندوس معده اتفاق می‌افتند و باعث ایجاد رگ‌های زیر مخاطی مارپیچ به نام واریس می‌شوند.

این واریس‌ها تا حدی فشار خون پورتال را کاهش می‌دهند، اما می‌توانند پاره شوند و باعث خونریزی شدید دستگاه گوارش شوند. محرک پارگی واریس ناشناخته است، اما خونریزی تقریباً هرگز رخ نمی‌دهد مگر این‌که گرادیان فشار پورتال/سیستمیک > 12 میلی‌‍متر جیوه باشد. انعقادهای ناشی از بیماری کبد ممکن است خونریزی را تسهیل کند.

گاستروپارزی (تخلیه معده تاخیری)

گاستروپارزی (Gastroparesis)، هم‌چنین به عنوان تاخیر در تخلیه آناتومی معده شناخته می‌شود، یک اختلال حرکتی است که در آن معده غذا را به سرعتی که باید تخلیه نمی‌کند. هنگامی که دستگاه گوارش به طور طبیعی کار می‌کند، معده باید در عرض چهار ساعت پس از صرف غذا 90 درصد خالی باشد. وقتی غذا برای مدت طولانی در معده می‌ماند، می‌تواند باعث درد، حالت تهوع و سایر علائم ناراحت کننده شود.

تاخیر در تخلیه معده گاهی اوقات می‌تواند نتیجه التهاب، انسداد یا در موارد بسیار نادر نوروپاتی (مشکلات عصبی) به دلیل دیابت یا جراحی‌های گذشته باشد. در اکثر موارد علت گاستروپارزی در اطفال ایدیوپاتیک است که به معنی ناشناخته است. با توجه به تحقیقاتی که انجام شده است شیوع گاستروپارزی کودکان وجود ندارد، اما این یک بیماری شایع نیست. یک مطالعه نشان داد که گاستروپارزی می‌تواند تا 2 درصد از جمعیت عمومی را تحت تاثیر قرار دهد. در مورد علل بروز این بیماری می‌تواند پس از عفونت، ایجاد شود و از هفته‌ها تا ماه‌ها ادامه یابد.

بیشتر بخوانیم: با سیروز کبدی و درمان آن بیشتر آشنا شویم

زمان مراجعه به پزشک

اگر با هر یک از این علائم بیماری‌های مختلف و یا اگر دچار آسیب شدیدی در این ناحیه از بدن‌تان شدید باید حتما در اسرع وقت به پزشک متخصص داخلی و گوارش مراجعه نمایید تا با تشخیص به موقع روند درمانی مورد نیاز برای رفع آن عارضه آغاز شود و در نهایت جلوی رشد بیماری گرفته شده و سلامتی کامل برای شما یا عزیزان‌تان حاصل می‌شود.

آزمایش‌های معده

تست تشخیصی هر روشی است که برای تایید یا رد شرایط مشکوک استفاده می‌شود. برای رسیدن به تشخیص، ممکن است پزشک از شما بخواهد که بیش از یک آزمایش تشخیصی انجام دهید. این تست‌ها می‌توانند تهاجمی و غیرتهاجمی، ساده و پیچیده باشند، اما همه این تست‌های تشخیصی برای شناسایی و درمان شرایط و یادگیری بیشتر در مورد علائم بسیار مهم هستند. این تست‌های تشخیصی در شناسایی علت مشکلات معده به‌ویژه زمانی که ترکیب شوند، بسیار ایمن و موثر هستند.

در حالی که برخی ممکن است ناخوشایند به نظر برسند، آرام‌بخش‌ها و بی‌حس‌کننده‌ها به این معنی هستند که در تمام طول مدت احساس درد نخواهید کرد. اینها حداکثر می‌توانند ناراحت کننده باشند، در بهترین حالت می‌توانند نجات دهنده باشند. در ادامه، ما به برخی از تست‌های تشخیصی رایج برای سلامت گوارش نگاه می‌کنیم، از جمله این‌که کدام اندام‌های گوارشی را می‌توانند بررسی کنند، چه بیماری‌هایی را می‌توانند به تشخیص کمک کنند و این روش‌ها شامل چه مواردی است. این تست ها به پنج دسته تقسیم می شوند: تنفس، مدفوع، تصویربرداری، آندوسکوپی و مانومتری

بیشتر بخوانیم: هر آنچه باید درباره بیماری سلیاک بدانیم

تست کالپروتکتین

در این آزمایش(Calprotectin test)، یک فرد نمونه مدفوع می‌گیرد و آن را برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستد تا سطوح کالپروتکتین را بررسی کند. این پروتئینی است که در گلبول‌های سفید خون ما یافت می‌شود که دارای خواص ضد باکتریایی قوی است و برای پاسخ ایمنی بدن ما نقش اساسی دارد. هنگامی که التهاب در روده ما رخ می‌دهد، کالپروتکتین از گلبول های سفید فعال شده آزاد می‌شود. به این ترتیب، سطح این پروتئین می‌تواند به عنوان یک شاخص تشخیصی بیماری‌های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسراتیو مورد استفاده قرار گیرد. ممکن است لازم باشد که بیماران چندین نمونه مدفوع را طی چند روز ارائه دهند.

تست های تنفسی

هلیکوباکتر پیلوری Helicobacter pylori)، اگر پزشک شما مشکوک به عفونت هلیکوباکتر پیلوری است، یک باکتری که معده را آلوده می‌کند و باعث ایجاد زخم می شود، ممکن است شما را برای آزمایش تنفس بفرستد. بیمارانی که برای این آزمایش ارجاع می‌شوند باید کمی قبل از عمل از خوردن غذا خودداری کنند. در طول آزمایش، بیمار یک کپسول کوچک با ماده ای به نام C13-urea داخل آن می‌گیرد. اگر هلیکوباکتر پیلوری در معده وجود داشته باشد، با این ماده واکنش داده و گازهای قابل تشخیص در تنفس تولید می‌کند. آزمایش حدود 30 دقیقه طول می‌کشد.

تست تنفس هیدروژن و متان

آزمایش تنفس هیدروژنی (Hydrogen respiration test)، را می‌توان برای تشخیص عدم تحمل لاکتوز و رشد بیش از حد باکتری‌های روده کوچک (SIBO) استفاده کرد. هر دو آزمایش نیاز به ناشتا بودن بیمار تا 14 ساعت دارند. در آزمایش عدم تحمل لاکتوز، به افراد نوشیدنی با محتوای لاکتوز بالا داده می‌شود و از آن‌ها خواسته می‌شود در فواصل زمانی حدود 2 ساعت در دستگاه تنفس کنند. مقادیر بالای هیدروژن می تواند نشان دهنده قند‌های هضم نشده و در نتیجه عدم تحمل لاکتوز باشد. در آزمایش تنفس SIBO، بیماران تحت همین فرآیند قرار می‌گیرند، با این حال، پزش سطوح متان را نیز اندازه گیری می‌کند. سطوح بالای هر دو گاز نشانه این است که باکتری وارد روده کوچک شده و خیلی زود شروع به تجزیه فیبر کرده است.

آزمایشات مدفوع

یکی از راه‌های بررسی سلامت دستگاه گوارش، بررسی مواد زائدی است که تولید می‌کند، یا به عبارت دیگر، تجزیه و تحلیل مدفوع شما است.

آزمایش خون مخفی

خون مخفی به سادگی به این معنی است که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شود. در این آزمایش مدفوع، بیماران نمونه مدفوع را برای تجزیه و تحلیل ارائه می‌دهند تا ببینند آیا خون وجود دارد یا خیر؟

آندوسکوپی

در این روش (endoscopy) آندوسکوپ از طریق دهان وارد می‌شود، آندوسکوپی انواع مختلفی دارد که به عنوان یکی از مهم‌ترین روش‌های تشخیص بیماری‌های مرتبط با معده حائز اهمیت است.

روش‌های درمانی معده

هر یک از روش‌های درمانی مذکور برای هر نوع بیماری متفاوت است، بدین ترتیب هر یک از عارضه‌های مربوط به ساختار معده به شرایط جسمی و پزشکی فرد بیمار بستگی دارد که پزشک با تشخیص و صلاح‌دید خود از هر یک از آن‌ها استفاده کند و در نهایت سلامتی کامل برای بیمار حاصل شود.

 دارو درمانی

برخی از علائم ابتلا به برخی از عارضه‌های مربوز به آناتومی معده می‌توانند نسبتاً جزئی و کوتاه مدت باشند و به راحتی با داروهای بدون نسخه درمان می‌شوند. به عنوان مثال، سوء‌هاضمه و رفلاکس اسید را می‌توان با آنتی اسیدها یا داروهایی مانند: امپرازول و رانیتیدین درمان کرد. در مورد این‌که کدام دارو برای شما مناسب است، از یک داروساز راهنمایی بخواهید. اگر هر یک از علائم بیماری نگران کننده است یا بیش از دو هفته طول می‌کشد، با پزشک خود وقت ملاقات بگیرید. 

بیشتر بخوانیم: چه چیزی باید در مورد پانکراتیت مزمن بدانید؟

دارو‌های شایع مورد استفاده در درمان بیماری‌های معده

  • هیدروکسید آلومینیوم
  • بالسالازید (کلازید)
  • بیزاکودیل (Dulcolax)
  • فوم و تنقیه رکتال بودزوناید (فوم رکتال بودنوفالک، انتوکورت تنقیه)
  • سایمتیدین برای کاهش اسید معده (تاگامت)
  • کیسه های کلستیرامین (Questran)
  • فاموتیدین برای کاهش اسید معده
  • پماد گلیسریل تری نیترات رکتوم (Rectogesic)
  • قرص هیوسین بوتیل بروماید (Buscopan)
  • لانزوپرازول برای کاهش اسید معده (Zoton FasTab، Prevacid)
  • تری سیلیکات منیزیم
  • مسالامین (Asacol، Apriso، Canasa، Delzicol، Lialda، Pentasa، Rowasa)
  • قرص متیل سلولز (سلواک)
  • قرص میزوپروستول برای زخم معده (سایتوتک)
  • نیزاتیدین برای کاهش اسید معده
  • امپرازول برای کاهش اسید معده (Losec، Mepradec، Prilosec)
  • پنتوپرازول برای کاهش اسید معده
  • کپسول روغن نعناع (Apercap، Colomint، Colpermin، Mintec، PepperMinn)
  • فوم پردنیزولون رکتوم، تنقیه و شیاف
  • قرص پروپانتلین (Pro-Banthine)
  • رابپرازول برای کاهش اسید معده (Pariet)
  • رانیتیدین برای کاهش اسید معده (زانتاک)
  • قرص سدیم فنیل بوتیرات (آموناپس)
  • پیکوسولفات سدیم (Dulcolax Pico)
  • گرانول استرکولیا (Normacol)
  • سولفاسالازین (سالازوپیرین)
  • اسید اورسودوکسی کولیک (Destolit، Ursofalk، Ursogal)
  • Ursodiol (Actigall، Urso)

ورزش

شواهدی مبنی بر اثرات مثبت فعالیت بدنی در مورد سرطان معده و پانکراس، بیماری ریفلاکس معده به مری، بیماری زخم معده وجود دارد. 

جراحی

جراحی های مربوط به آناتومی معده، تومورها یا التهاب، بیماری ریفلاکس معده و غیره به منظور درمان و ریشه کن شدن بیماری انجام می‌شود. پزشک ممکن است بسته به وضعیت سلامتی شما، جراحی را به صورت یک روش باز یا کم تهاجمی انجام دهد.

بیشتر بخوانیم: علائم، علل و درمان کبد چرب و ناسالم

لاپاراسکوپی

یک روش کم تهاجمی یا لاپاراسکوپی (laparoscopy) به پزشک شما اجازه می‌دهد تا با برش‌های کوچک‌تر و یک دوربین کوچک عمل کند. مزایای بی‌شماری نسبت به سایر روش‌های تهاجمی به همراه دارد.

جراحی چاقی

 معده را کوچک‌تر می‌کند تا به کاهش وزن کمک کند.

درمان خانگی و سنتی

همه افراد گهگاه پس از خوردن یا آشامیدن دچار ناراحتی معده و سوء هاضمه می‌شوند. این عارضه معمولاً جای نگرانی ندارد و اغلب می‌توان علائم را با استفاده از داروهای خانگی درمان کرد.

برخی از شایع‌ترین درمان‌های خانگی برای ناراحتی آناتومی معده و سوء هاضمه عبارت‌اند از:

  1. آب خوردن

بدن برای هضم و جذب موثر مواد مغذی از غذاها و نوشیدنی‌ها به آب نیاز دارد. کم آبی هضم غذا را دشوار‌تر و موثرتر می‌کند، که احتمال ناراحتی معده را افزایش می‌دهد.

به طور کلی، زنان باید حدود 2.7 لیتر (لیتر) یا 91 اونس آب در روز میل کنند.

مردان باید حدود 3.7 لیتر یا 125 اونس آب در روز میل کنند.

  1. صحیح خوابیدن

وقتی بدن افقی است، اسید موجود در معده بیشتر به سمت عقب حرکت می‌کند و به سمت بالا حرکت می‌کند که می‌تواند باعث سوزش سر دل شود.

افراد مبتلا به ناراحتی معده باید حداقل برای چند ساعت از دراز کشیدن یا خوابیدن خودداری کنند تا این مشکل برطرف شود. کسی که نیاز به دراز کشیدن دارد باید سر، گردن و بالای سینه خود را با بالش نگه دارد، در حالت ایده آل با زاویه 30 درجه.

  1. زنجبیل

زنجبیل یک درمان طبیعی رایج برای ناراحتی معده و سوء هاضمه است. این میوه حاوی مواد شیمیایی به نام جینجرول و شوگاول است که می‌تواند به تسریع انقباضات معده کمک کند. این ممکن است غذاهایی که باعث سوء هاضمه می شوند را سریع‌تر از طریق معده منتقل کند.

  1. نعناع

علاوه بر شیرین کردن نفس، منتول موجود در نعناع ممکن است به موارد زیر کمک کند:

جلوگیری از استفراغ و اسهال

کاهش اسپاسم عضلانی در روده

تسکین درد

محققان دریافته اند که نعناع یک درمان سنتی برای سوء هاضمه، گاز و اسهال در ایران، پاکستان و هند است.

  1. حمام آب گرم یا استفاده از کیسه گرما

گرما ممکن است عضلات منقبض را شل کند و سوء هاضمه را کاهش دهد، بنابراین حمام آب گرم ممکن است به کاهش علائم ناراحتی معده کمک کند. همچنین استفاده از کیسه یا پد گرم شده روی معده به مدت 20 دقیقه یا تا زمانی که خنک شود می‌تواند مفید باشد.

بیشتر بخوانید: آناتومی دستگاه گوارش

راه‌های سلامت معده

  1. از رژیم غذایی مناسبی تبعیت کنید.

رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه ها و سبزیجات فیبری را فراهم می کند که باکتری‌های خوب و سلامت معده را می سازد.

  1. خواب کافی داشته باشید.

نداشتن خواب کافی با شیوع بیشتر چاقی مرتبط است که شما را برای اختلالات سیستم گوارشی و آناتومی معده آماده می‌کند.

  1. فعالیت بدنی داشته باشید

مانند سایر جنبه‌های سلامتی، ورزش بهترین راه برای کاهش وزن و حفظ وزن سالم بدن برای دفع مشکلات مربوط به آناتومی معده است.

  1. استرس را مدیریت کنید.

 کاهش استرس برای کاهش سوزش سر دل ضروری است. “هیچ رژیم غذایی جادویی وجود ندارد که کار کند.” درمان های آرامش بخش را همراه با سایر تکنیک های مراقبه امتحان کنید.

بیشتر بخوانید: علائم تومورهای خوش خیم معده

در پایان

برای داشتن ساختار معده سالم و دوری از رنج‌های ناشی از بیماری بهتر است از بهترین دکتر متخصص در این حوره درمانی کمک بگیرید و هم‌چنین تمامی راهکارهای جلوگیری از ابتلا به انواع بیماری را در پیش بگیرید این‌گونه با رفتاری هوشمندانه می‌توانید از سلامتی‌تان محافظت کنید. 

یکی از خدمات اصلی درمانکده نوبت دهی آنلاین پزشکی و مشاوره آنلاین پزشکی می باشد. با استفاده از این خدمات می توانید در زمان خود صرفه جویی کنید و با چند پزشک متخصص مشورت کنید.

و در آخر از اینکه تا پایان این مطلب با درمانکده همراه بودید از شما سپاسگزاریم و امیدواریم که این مطلب برایتان مفید واقع شده باشد.

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4.1 / 5. تعداد رای‌ها 46

هنوز امتیازی ثبت نشده

zahra
زهرا پارسای

زهرا پارسای، دانش‌آموخته رشته فلسفه و مسلط به خبرنگاری، نشریه‌نویسی، نقد ادبی، سئو و تولید محتوا است. او تجربه زیادی در زمینه تولید محتوای تخصصی حوزه سلامت و پزشکی دارد و در حال حاضر یکی از اعضای تیم تحریریه مجله پزشکی درمانکده است که به نوشتن مقالات تخصصی در حوزه پزشکی، به‌خصوص سلامت روان و روان‌درمانی، می‌پردازد.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

5 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها
آناتومی معده یعنی چی
آناتومی معده یعنی چی
10 ماه قبل
  1. آناتومی معده یعنی چه
اکبر
اکبر
11 ماه قبل

سلام من چند سال هست سوزش معده پسر دل دارم بیشتر موقعه ای ک سرما میخورم عود می‌کند واریز میشم نمی‌دونم چ کنم خیلی اذیت هستم با این بیماری وعصبهها همیشه اذیت میکنن.مثل نبض میزنم کنار معده وطحال لطفاً راهنمایی کنید

شهر
مشهد
مبینامقیمی
مبینامقیمی
1 سال قبل

من همیشه استرس دارم دم به دقیقه لرزش دشتم دارم چرا

شهر
تهران
Ali
Ali
1 سال قبل

سلام
من مدت چند سال دچار ریفلاکس معده شدم ولی درمانی برام پیدا نشد ولی نکته جالب اینجا بود که متوجه شدم بعضی از مواد غذایی در معده باعث بالا آوردنم میشه مثلا پیاز داغ یا چند تکه سبزی خوب جویده نشده و فقط آب به همراه چند تکه سبزی بالا میارم و جالبتر اینه که اگردو روز مثلا از وعده سبزی خوردنم گذشته و غذاهایی متفاوتی خوردم همه از معده خارج و به روده میره ولی اون دوتکه سبزی در معده باقی میمونه تا بالا بیارم و معده ام آروم بگیره