سوزش معده یکی از شایع‌ترین بیماری‌های گوارشی است که اغلب شدت آن باعث ایجاد درد در پشت و کمر می‌شود. اغلب افراد این عارضه را به صورت سوزش سردل تجربه می‌کنند که به‌دلیل برگشت اسید معده به سمت بالا رخ میدهد.
مواد غذایی که می‌خوریم تاثیر به‌سزایی بر عملکرد معده و دستگاه گوارش ما دارد. این‌روزها اغلب افراد با انتخاب غذاهای فرآوری شده و سبک زندگی غلط مثل ساعت اشتباه غذا خوردن یا از خواب بیدار شدن باعث بروز بیماری‌های گوارشی همچون سوزش معده می‌شوند.
این درد ناخوشایند معمولا در بالای معده یا سردل احساس می‌شود. راه‌کارهای درمانی بسیاری اعم از روش‌های بهبود سوزش معده خانگی و داروهای تسکین‌دهنده وجود دارند که می‌توان بر اساس علت ایجاد این عارضه از آنها استفاده کرد. اگر شما هم در اغلب موارد پس از غذا خوردن یا از خواب بیدار شدن احساس سوزش سر معده دارید در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا درباره علت، علائم و راه‌های درمان سوزش معده بیشتر صحبت کنیم.
همچنین می‌توانید برای دریافت مشاوره با دکتر آنلاین گوارش درمانکده در ارتباط باشید.
فهرست محتوا:
بیشتر بدانید: علائم سرطان معده بدخیم چیست؟
سوزش معده از چیست؟
سوزش معده درد مبهم و آزاردهنده‌ای در پشت قفسه سینه است. اسید معده ماده حیاتی برای دستگاه گوارش محسوب می‌شود که به فرایند هضم مواد غذایی کمک می‌کند. زمانی که این اسید به‌دلایل مختلف به سمت بالا یعنی انتهای مری و برخی اوقات گلو برسد، فرد احساس سوزش سردل یا معده خواهد داشت.
یکی از بارزترین نشانه‌های این عارضه، طعم تلخ در گلو است. به برگشت غذا از معده به مری رفلاکس معده می‌گویند که این‌روزها شایع‌ترین بیماری گوارشی در زنان، مردان، کودکان، جوانان و کهنسالان به‌شمار می‌آید.
بیشتر بخوانید: بهترین روش درمان اسید معده
اغلب افراد سوزش معده را پس از خوردن غذاهای چرب و سنگین یا موقع دراز کشیدن با شدت بیشتری احساس می‌کنند. از همین‌رو پزشکان اولین اقدام برای درمان این مشکل را تغییر سبک زندگی و عادات غلط می‌دانند. اما در صورت عدم بهبود سوزش سردل پس از ایجاد تغییرات، آن را دست کم نگیرید و به متخصص گوارش مراجعه کنید.
علائم سوزش معده
سوزش معده اغلب به‌صورت احساس سوزش شدیدی در مرکز قفسه سینه و پشت استخوان سینه حس می‌شود. این احساس سوزش می‌تواند چند دقیقه و گاهی حتی چند ساعت طول بکشد. در برخی موارد نشانه های حمله قلبی با سوزش معده اشتباه گرفته می‌شوند. از همین‌رو بهتر است با نشانه‌های اصلی این عارضه آشنا شوید:
بیشتر بدانید: اسید معده چیست؟
- احساس فشار یا درد در ناحیه قفسه سینه با خم شدن یا دراز کشیدن
- احساس سوزش در ناحیه گلو
- مزه ترش، اسیدی یا شور در قسمت عقبی گلو
- مشکل در بلعیدن
- سرفه یا گرفتگی صدا
- احساس درد معده به شکل سوزش بعد از غذاخوردن و هنگام شب
- نفخ شکمی
- حالت تهوع
- درد شکمی
- احساس پری شکم هنگام غذاخوردن یا بعد از آن
- احساس سروصدا در شکم
همچنینبخوانید: علت ولولوس معده
بیشتر بخوانید: سرطان روده چگونه تشخیص داده می شود
سوزش معده نشانه چیست؟
مری لوله‌ای است که غذا و مایعات را از دهان به معده می‌برد. مری در نقطه‌ای به نام اسفنکتر تحتانی مری (LES) به معده متصل می‌شود. اگر اسفنکتر تحتانی مری عملکرد درستی داشته باشد، زمانی‌که غذا از مری خارج و وارد معده می‌شود، بسته خواهد شد.
بیشتر بدانید: داروی رفلاکس معده چیست؟
اما در برخی از افراد اسفنکتر تحتانی مری عملکرد درستی ندارد یا ضعیف شده است. این امر سبب نشت محتویات معده به مری می‌شود. در این شرایط اسید معده می‌تواند مری را تحریک کند و سبب بروز علائم سوزش سر دل شود. به این وضعیت رفلاکس معده می‌گویند.
بیشتر بدانید: علائم معده درد چیست؟
علت سوزش معده در شب یا روز
مهمترین دلایل عبارت‌اند از:
- یبوست
- زخم معده
- سیگار کشیدن
- بی‌خوابی و استرس زیاد
- اضافه وزن
- غذاهای تند و شور
- مصرف زیاد کافئین، الکل، شکلات یا نوشیدنی‌های گازدار
- دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذاخوردن
- مصرف مرکبات مثل لیموشیرین، پرتقال
- سس کچاپ و محصولات تولید شده از گوجه‌فرنگی
- خوردن سیر و پیاز خام
- غذاهای چرب، حجیم و سرخ‌کردنی
- برخی داروها مثل آسپرین و ایبوپروفن
- فتق هیاتال (بخشی از معده توسط دیافراگم به قفسه سینه فشار می‌آورد و باعث رفلاکس معده می‌شود)
بیشتر بدانید: درمان زخم معده چقدر طول می‌کشد؟
سوزش معده در بارداری طبیعی است؟
بزرگ شدن رحم بر اثر رشد جنین باعث ایجاد فشار به معده و روده‌ها می‌شود. اکثر زنان باردار در این حالت سوزش معده احساس می‌کنند. افزایش سطح پروژسترون در دوره بارداری تاثیر زیادی بر ماهیچه‌های معده می‌گذارد و باعث تنبلی آنها می‌شود که نتیجه‌اش بروز سوزش سردل است.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان کبد چیست
دیگر علت سوزش‌معده در زنان باردار را می‌توان ناشی از تهوع و استفراغ مداوم دانست که در سه ماه اول حاملگی بسیار شایع است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر تنها گاهی اوقات سوزش معده را تجربه می‌کنید، نیازی به مراجعه به پزشک نیست. اما اگر به‌طور مکرر درگیر آن هستید، به‌طوری‌که در زندگی روزمره‌تان تداخل ایجاد کرده، ممکن است این علامت نشان‌دهنده یک بیماری جدی‌تر باشد.
بیشتر بدانید: درمان درد بالای معده چیست؟
سوزش‌معده اغلب در کنار سایر بیماری‌های گوارشی، همچون زخم‌های گوارشی (که زخم‌هایی در بافت پوششی مری و معده هستند) رخ میدهد. درصورتی‌که علائم زیر را تجربه کردید فورا با پزشکتان تماس بگیرید:
- درد هنگام بلع
- مدفوع تیره، قیری یا خونی
- تنگی نفس
- دردی که از پشت به شانه‌ها منتشر می‌شود.
- سرگیجه
- عرق کردن هنگامی که در ناحیه قفسه سینه درد دارید.
سوزش‌معده با چه بیماری‌هایی مرتبط است؟
این بیماری اغلب با بیماری‌های قفسه سینه همچون ذات‌الریه، آمبولی ریه، درد شدید قفسه سینه یا حمله قلبی مرتبط می‌شود.
بیشتر بخوانید: آیا میداند بیماری اسیدوز چیست؟
درمان سوزش معده
اگر این فکر ذهن‌تان را درگیر کرده که برای سوزش معده چی خوبه؟ در جواب باید بگوییم سوزش سردل را می‌توان با راه‌کارهای مختلف درمان کرد. انتخاب بهترین روش به شدت و علت بیماری بستگی دارد. برای درمان سریع سوزش معده به موارد زیر توجه کنید:
بیشتر بدانید: درمان سوزش معده چیست؟
داروی سوزش معده
گاهی اوقات این بیماری بسیار آزاردهنده است و می‌خواهیم بدانیم برای سوزش معده چه قرصی بخوریم؟ داروهای تجویزی توسط متخصص گوارش برای کاهش و کنترل میزان اسید معده مفید هستند. بدین شکل درد و سوزش سردل درمان می‌شود. آنها عبارت‌اند از:
بیشتر بدانید: تنگی پیلور چیست؟
- آنتی اسیدها مانند فاموتیدین، سایمتیدین
- مهارکننده‌های پمپ پروتون مانند امپرازول، رابپرازول، پنتوپرازول، لانزوپرازول
بیشتر بدانید: علائم معده درد عصبی چیست؟
این داروها بادی حتما زیر نظر پزشک متخصص گوارش مصرف شوند. زیرا استفاده طولانی مدت از آنها بدون نظارت پزشکی امکان بروز برخی عوارض مانند علائم آپاندیسیت یا التهاب روده (از مصرف آنتی‌اسیدها)، اسهال، سرگیجه، سردرد، تب، گلودرد، ضعف یا خستگی غیرعادی را افزایش میدهد.
بیشتر بخوانید: دلیل ایجاد تومورهای خوش خیم معده
درمان خانگی سوزش معده
اگر سوزش سردل شدید نباشد، می‌توان آن را با راه‌کارهای خانگی درمان کرد. مثلا موز رسیده بهترین میوه برای سوزش معده است. سایر روش‌های درمان سریع سوزش معده در خانه شامل مصرف خوراکی‌های زیر می‌شود:
- دمنوش بابونه و عسل
- دمنوش زنجبیل و عسل
- آلوئه‌ورا
- بروکلی
- بادام خام
- دمنوش رازیانه
- مصرف لبنیات پروبیوتیک
- جویدن آدامس با قند کم
- میوه انار و به
- خوردن غذاهای گرم و خانگی
- جوش شیرین
- ترکیب یک قاشق چای‌خوری سرکه سیب با آب
- عسل (برای کاهش التهاب مری نیز موثر است)
بیشتر بدانید: مهمترین دلایل اسپاسم معده چیست؟
تغییر سبک زندگی
اگر برای رفع سوزش معده از دارو استفاده می‌کنید بهتر است به‌طور همزمان با تغییر سبک زندگی خود به درمان این عارضه کمک بیشتری کنید.
بیشتر بدانیم: بیماری کولیت زخمی چیست
- حدود سه ساعت قبل از خواب وعده شام را میل کنید.
- بلافاصله بعد از غذاخوردن دراز نکشید.
- مصرف غذاهای پرچرب را به حداقل برسانید.
- سطح استرس و اضطراب خود را مدیریت کنید.
- نوشیدنی‌های گازدار، نعنایی و کافئین‌دار عضلات و ماهیچه معده را ضعیف می‌کنند. آنها را محدود کنید.
- از انجام ورزش‌های پریدنی تا زمان بهبودی کامل خودداری کنید. بهترین ورزش برای تعادل اسید معده پیاده‌روی است.
- از مصرف ادویه‌جات بسیار گرم و تحریک کننده سوزش معده مانند زیره و دارچین خودداری کنید.
- آبلیمو و آبغوره به‌دلیل اسیدی بودن برای سوزش سردل مضر هستند.
بیشتر بدانید: خواص زنجبیل چیست؟ فوایدی که علم آنها را تایید می‌کند
درمان سوزش معده با جراحی
شامل دو گزینه است:
- فوندوپلیکاسیون: این جراحی به روش باز یا لاپاراسکوپی انجام می‌شود و هدف پیچاندن قسمت فوقانی معده به دور قسمت تحتانی مری است.
- عمل استرتا: این عمل با هدف تقویت ماهیچه معده و مسدود کردن عصب‌هایی انجام می‌شود که به اسید بازگشتی از مری واکنش نشان می‌دهند.
همپنین بخوانید: پیوند کبد چگونه انجام می شود
روش تشخیص سوزش سرمعده
پزشک می‌تواند از روی علائم‌تان تشخیص دهد که آیا بیماری رفلاکس اسیدمعده به مری، علت سوزش سر دل است یا خیر. اما برای تشخیص دقیق و تعیین این که بیماری تا چه حد جدی است به چندین آزمایش نیاز دارد. جدول زیر آزمایشات مورد نیاز را نشان میدهد:
بیشتر بخوانید: بیماری آشالازی چیست و چگونه درمان می شود
| آزمایش تشخیصی سوزش معده | توضیحات |
| عکسبرداری رادیولوژی | بررسی التهاب و عملکرد مری توسط تاباندن اشعه ایکس به معده و مری |
| آندوسکوپی | بررسی فضای داخلی دستگاه گوارش و نمونه‌برداری از بافت مری و معده |
| مانومتری و آزمایش PH | اندازه‌گیری فشار و PH معده در صورت وجود علائم غیرعادی شبیه آسم و درد در ناحیه گلو، سینه یا شکم |
| الکتروکاردیوگرام | تست نوار قلب برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب |
| تست تنفسی | اندازه‌گیری مقدار اسیدبرگشتی از معده به مری توسط ارسال لوله پلاستیکی از بینی به مری |
بهتر است بخوانید: علائم سرطان معده چیست
راه‌کارهای پیشگیری از سوزش سر دل
بهترین روش‌های مدیریت و کنترل اسید معده شامل موارد زیر است.
بیشتر بدانید: درمان معده درد چیست؟
- غذاها را در اندازه کمتر و تعداد دفعات بیشتر میل کنید.
- به پهلوی چپ بخوابید.
- با شکم پر به رختخواب نروید. (خوردن غذاهای حجیم علت سوزش معده در شب است)
- لباس‌های گشاد و راحت بپوشید.
- مدتی را در آفتاب بگذرانید. (نور طبیعی خورشید به تامین ویتامین D بدن و درمان رفلاکس اسید کمک می‌کند.)
- با گذاشتن یک بالش اضافه‌تر زیر سر، شانه و گردن را بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا بازگشت اسید معده به مری نداشته باشید.
بهتر است بخوانید: علائم ورم معده چیست
آیا سوزش سر دل خطرناک است؟
این بیماری معمولا خطرناک نیست اما اگر جدی گرفته نشود می‌تواند مشکل‌ساز باشد. عوارض سوزش معده عبارت‌اند از:
- لارنژیت (التهاب حنجره)
- مری بارت (التهاب یا زخم مری)
- پوسیدگی دندان‌ها
- سرفه‌های شدید
- گرفتگی صدا
بیشتر بخوانید: علل درد شکم چیست
راهنمای مراجعه به پزشک
سوزش معده یکی از بیماری‌های گوارشی شایع است که در اغلب موارد به سبک زندگی و عادات غذایی غلط ما بستگی دارد. از همین‌رو می‌توان با رعایت برخی راه‌کارهای خانگی این عارضه را تسکین داد. اما در صورتی که سوزش سر دل شما ادامه دار بود، بهتر است برای تشخیص و درمان این بیماری به متخصص گوارش مراجعه کنید.
وب‌سایت درمانکده با گرد هم آوردن بهترین متخصصین گوارش این امکان را برای شما فراهم کرده است تا بدون نیاز به مراجعه حضوری، نزد پزشکان با تجربه این مجموعه وقت معاینه رزرو کنید. یکی از خدمات درمانکده شامل نوبت‌دهی و مشاوره آنلاین پزشکی به صورت تلفنی، تصویری و متنی است.
بیشتر بدانید: پانکراس یا بیماری لوزالمعده چگونه درمان می شود
سوالات متداول
بهترین داروهای کنترل‌کننده اسید معده و التیام‌بخش درد سوزش سر دل شامل فاموتیدین، سایمتیدین، امپرازول است. این داروها باید زیر نظر متخصص گوارش مصرف شوند.
در طب سنتی برای درمان سوزش سر دل مصرف چای بابونه، دانه‌های رازیانه، زنجبیل و شیرین‌بیان توصیه می‌شود.
موز حاوی پتاسیم بالایی است که آن را به یک میوه نسبتا قلیایی تبدیل کرده است. بدین معنا که می‌تواند در مقابله با اسید معده که مری را تحریک می‌کند، موثر باشد.
منبع: verywellhealth | webmd | medicalnewstoday
سوزش معده دام باردارم چیکار کنم خیلی داغونم
سلام چندسالیه سوزش معده دارم ودندانهایم راخراب کرده اگرقرص معده درروز نخورم اذیت میشم لطفا راهنمایی کنید
سلام
درد و سوزش گلو و معده دقیقا در حین غذا خوردن و مشکل در بلع چه دلیلی داره؟
به علت اسید زیاد معده بیشتر اوقات سر درد شدید دارم چه کار کنم
سلام .یه دوهفته ای میشه سوزش شدید معده دارم طوری که بین شب از درد شدید از خواب بیدار میشم در طول روز چن بار این درد تکرار میشه چه قرصی پیشنهاد میدین برای تسکینش
علت سوزش معده ناگهانی چیست
سلام سوزش معده دارم چکار کنم
وقتی غذا میخورم حالت تحوه میگیرم
سلام من کاهی سوزش دل دارم ووقتی دردم میگیره احساس گرمای وزود زوددستشویم میگیره لطفاراهنماییم کنیدببینم به کدوم دکتربرم ودرداصلاچیه
باسلام من چند سال مشکل گوارش دارم دوباره آندسگوپی کردم اما فایده نداشت میگن عصبی معدت ولی همیشه سوزش سر دل دارم شکمم بزرگ ورم میکنه قفسه سینه میسوزه از دهنم صبح ها خون میاد دل درد شدید دارم همیشه دکترم رفتم ولی فایده ندارده باید چکار کنم
سلام من چند روزی هست که سوزش معده دارم ولی هوس ترشی جات میکنم همش دوست دارم بخورم
سلام یه دکتر تو سایت نیست که جواب این همه بیمار رو بده متاسفم برا درمان کده
سلام
من یه چند ماهیه که سوزش شدید معده دارم ترش هم میکنم احساس پری و خفگی درشکمم دارم بعد از غذا وقبلش هم حالت تهوع دارم ولی استفراغ نکردم درد قفسه سینه سمت چپ هم دارم بعضی وقتا هم سمت چپ شکمم دردی احساس میکنم که الان بهتر شده
ولی حالا وقتی غذا میخورم به شکمم فشار میاد
وگلومم از سرفه هایی که میکردم درد میکنه
ولی الان کمتر سرفه میکنم اشتها هم ندارم
رفتم دکتر عمومی بهم پنتو پرازول فاموتیدین
و قرص چوشان و قرص آهن داده ولی
هیچ فرقی نکردم هنوز علائمو دارم بعد از هر داروی که میخورم
حالت تهوع میگیرم میشه راهنماییم کنید
ممنون میشم
سلام
حتما متخصص داخلی مراجعه کنین.
به احتمال عفونت معده هم دارین
هر۱۲ ساعت آموکسی سیلین و هر ۸ساعت مترومیندازول و هر ۱۲ ساعت لانزوپرازول و ایزنیوم مصرف کنین
سوزش معده و دل بدی نفس تنگی و درد سر
سلام وقت بخیر من شب ها بادرد شدیدی از خواب بیدار میشم مثل حالت سوزش داخل قفسه سینه ومعده سمت چپ بالای سرم هم با هاش درد میکنه
سلام من ۲۴ ساعته درد معده دارم سردرد هم دارم
من چن روز احساس سوزش سرمعده دارم غذارو ب سختی میخورم احساس میکنم ی چیز تو نای منوقرار داده نمیتونم حتی اب ب خوبی بخورم ایا چیز خاصیه
سلام مهلا جان.این علائم دیسفاژی نامیده میشه و شایع ترین علتش وجود ریفلاکس شدید معده است.بهتره حتما برای پیشگیری از مشکلات جدی تر مثل آشالازی یا کنسر های مری درمان صورت بگیره.پیشنهاد میکنم از فوق تخصص گوارش درمانکده نوبت بگیرید و حضورا برای معاینه و بررسی دقیق مراجعه کنید.امیدوارم همیشه سلامت باشید.
سلام
راه جامدات معده اتون احتمالا گرفته ،حتما آندوسکوپی بشین
سلام
من سرما خوردم و تعدادی قرص مصرف کردم(البته گذاشتمشون کنار) و سه روزی میشه که اگر ۳ ساعت چیزی نخورم ،سوزش معده ی شدید میگیرم، حتی نصفه شب بیدار میشم و باید غذا بخورم، چه مشکلی برام پیش اومده؟
سلام
من یک هفتس سوزش معده دارم بخصوص صبح ها که بیدار میشم سوزش معده شدید دارم و خیلی اذیتم
برای درمانش چه دارویی مصرف کنم ممنون میشم جواب بدین
سلام
یک هفته ازقاعدگیم میگذره البته ۳تاقرص جلوگیریخوردم الن عقب انداختم معدم میسوزه وسنه راستم دردمیکنه
میشه بگین جرااینجوری شدم ممنون میشم
معدته عزیزم حتمن بایدبری متخصص دارو برات تجویز کنه چون اسید زیادی نابود میکنه مری رو
درود بر شما آیا مصرف دارو های ضد انعقاد به مشکل معده منتهی می شود در این صورت من که مجبور به استفاده از این دارو هستم برای پیش گیری چکاری باید انجام بدم.
درد سوزش سر دل و ورم شکم دارم بسیار به تکلیف استم راه در مان آن چیست داکتر ص
ایامصرف متادون باعث زخم اثنی عشر وسوزش معده میشه؟ثابت شده؟
سلام
من مشکل روده و معده دارم و تنها چیزی ک خوبه استیک کردن گوشت ابداره و فقط اب گوشت رو بخورید مث اب رو اتیشع
سلام میشه بیشترتوضیح بدین.گوشت قرمزیاسفیداگه میشه لطف کنین بیشترتوضیح بدین
سلام من بعد از کرونا سرفه خشک شدید گرفتم نزدیک ۴۰ روز وبعدش سرگیجه و حالت تهوع و خلط شدید گلو دارم یکساله و سوزش معده و به کافئین حساسیت پیدا کردم قبلا اینجوری نبود مدام خلط گلو دارم و در روز معدم میسوزه رو به نای و یه هفته اس تنگی نفس میگیرم حس میکنم نمیتونم کامل و درست نفس بکشم سنگینه قلبم حس میکنم اکسیژن نیست و توان ندارم نفس بکشم
سلام وقت بخیرمادرم مدتی سوزش معده داره امروزحالت تهوع بالااوردزرداب بودبراش امپرازول پنت پرازول گرفتم فعلادردداره شب ازدهنش اب میادتوخواب
طبع بدن مادرتون خیلی سردع و بلغمی هستن
سلام من شب ها وقتی شام میخوردم نفخ و درد معده داشتم دو روزی هست ک سوزش معده شدید دارم
مطلب خیلی خوبی بود ممنونم کاش در مورد رژیم مخصوص سوزش معده هم توضیح بدین من یه چیزی در این باره خوندم نمیدونم چقدر صحت داره! نوشته بود:
باید بگوییم مهمترین راه درمان سوزش معده توجه به نوع تغذیه و نحوه غذا خوردن است. اگر هنگام غدا خوردن عجله نکنید، همراه غذا آب ننوشید و با آرامش غذا بخورید مطمئنا این مشکل به راحتی برطرف می‌شود. مدتی به یک رژیم سوزش معده عمل کنید تا متوجه شوید دقیقا چه موادی مسبب ایجاد این مشکل گوارشی می‌شوند.
سلام.من مدت طولانیه که درگیر سوزش معده هستم. طی این مدت انواع و اقسام روش‌هایی که امتحان کردم رو یکجا تو این مقاله دیدم.سپاسگزارم.
سلام شب بخیر برای درمان سوزش معده قرص اعصاب مثل تری فلوپرازین و گابا پنتین۳۰۰ مصرف میکنم آیا فایده داره؟ برای درمان سریعتر چکار باید کرد
عالی
بسیار اموزنده
عالی
مطالب آموزنده ای بود ممنونم
عالی