یکی از هزاران مشکل و بیماری که برای اعضای بدن انسان وجود دارد که البته ناخوشایندترین آن‌ها و به گفته متخصصین این حوزه درمانی یعنی همان روماتولوژیست‌های حاذق، عارضه روماتیسم زانو است که درمانی قطعی نیز در این‌باره وجود ندارد به دلیل این‌که هنوز علل اصلی بروز آن به طور واضح مشخص نشده است و صرفا برخی عوامل را در بروز چنین بیماری دخیل می‌دانند، پس برای شناخت بیشتر و جلوگیری از بروز آن بهتر است علائم مرتبط با آن را به خوبی شناخت و درک کرد و این امر نیز حاصل مطالعه مقالاتی از این دست در مجله درمانکده است.
روماتیسم زانو چیست؟
آرتریت التهاب مفاصل است و می‌تواند مفاصل بزرگ و بافت اطراف زانو را تحت تاثیر قرار دهد و حرکت بدون درد را دشوار کند. زانو محتمل‌ترین قسمت بدن است که تحت تاثیر آرتروز قرار می‌گیرد. آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی مزمن است که اغلب پس از حمله به مفاصل کوچک‌تر به مفصل بزرگ‌تر مانند: زانو پیشرفت و معمولا هر دو زانو را درگیر میکند. روماتیسم مفصلی زانو زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به بافت‌های خود حمله و منجر به تورم غشای سینوویال پوشاننده مفصل زانو می‌شود که در نتیجه زانو درد و سفتی ایجاد می‌شود.
بیشتر بخوانیم: معرفی انواع زانوبند؛ کدام زانوبند مناسب من است؟
علائم روماتیسم زانو
اکثر افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید قبل از شروع احساس درد زانو علائمی را در دست و پاهای خود تجربه می‌کنند. در واقع، به همین دلیل است که درد زانو یکی از نشانه‌های پنهان‌تر است.
بیشتر بدانید: خطرناکترین نوع روماتیسم چیست؟
- احساس سفتی
- احساس حرارت در هنگام لمس زانو
- تورم در مفصل زانو که به سختی خم یا صاف می‌شوند
- صداهای خرخر کردن یا ساییدن زانوها
- ضعف در زانو یا ناپایداری با تحمل وزن
- خستگی
- سوزن سوزن شدن یا بی حسی در انگشتان دست و پا
- خشکی چشم و دهان
- تب با درجه پایین
- توده های زیر پوست روی نواحی استخوانی
لازم به ذکر است که ممکن است زمانی متوجه شوید که علائم بدتر می‌شود و هنگامی که علائم بهبود می‌یابند. متاسفانه، این غیرقابل پیش‌بینی بودن می‌تواند برنامه ریزی فعالیت‌های روزانه را به یک چالش تبدیل کند.
بیشتر بخوانیم: تق تق زانو نشانه چیست؟ آیا باید به پزشک مراجعه کنم؟
بیشتر بدانید: قرص سلکوکسیب چیست؟
علل بروز روماتیسم مفصلی زانو
در یک فرد سالم، سیستم ایمنی با مهاجمانی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها مبارزه میکند. با یک بیماری خود ایمنی مانند RA، سیستم ایمنی سلول‌های بدن را با مهاجمان خارجی اشتباه می‌گیرد و مواد شیمیایی التهابی آزاد و به آن سلول‌ها حمله می‌کنند. Tn RA، به سینوویوم، پوشش بافتی اطراف مفصل که مایعی را برای کمک به حرکت نرم مفصل تولید میکند، حمله میکند. سینوویوم ملتهب ضخیم‌تر می‌شود و منجر به حساس و دردناک‌تر شدن ناحیه مفصل می‌شود و در نهایت قرمز و متورم به نظر برسد و حرکت مفصل ممکن است دشوار باشد.
همان‌طور که در مباحث پیشین نیز بدان اشاره شد، محققان مطمئن نیستند که چرا افراد به چنین عارضه‌ای مبتلا می شوند. آن‌ها بر این باورند که این افراد ممکن است دارای ژن‌های خاصی باشند که توسط یک محرک در محیط فعال می‌شوند، مانند ویروس یا باکتری، استرس فیزیکی یا احساسی یا برخی عوامل خارجی دیگر باعث بروز چنین بیماری می‌شود.
بیشتر بخوانیم: جراحی استئوتومی و شناخت بیشتر آن …
روش تشخیص روماتیسم زانو
تشخیص دقیق در اسرع وقت اولین گام برای درمان موثر است. پزشک با آموزش تخصصی در درمان روماتیسم زانو (به نام روماتولوژیست) بهترین فرد برای تشخیص صحیح با استفاده از تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایشات آزمایشگاهی است.
بررسی سوابق پزشکی
دکتر ارتوپدی در مورد علائم مفاصل (درد، حساسیت، سفتی، مشکل در حرکت)، زمانی که شروع شد، اگر می‌آیند و می‌روند، شدت آن‌ها چقدر است، چه اقداماتی باعث بهتر یا بدتر شدن آن‌ها می‌شود و آیا اعضای خانواده به RA یا بیماری خودایمنی دیگری مبتلا هستند، می‌پرسد.
معاینه‌ی جسمی
پزشک به دنبال حساسیت مفاصل، تورم، گرما و حرکت دردناک یا محدود، برجستگی‌های زیر پوست یا تب خفیف خواهد بود.
بیشتر بدانید: پلی میالژیا روماتیکا درمان قطعی دارد؟
بیشتر بخوانیم: سینووکتومی و شناخت ابعاد مختلف آن
آزمایشات خون
آزمایش خون به دنبال التهاب و پروتئین‌های خون (آنتی‌بادی) است که با RA مرتبط هستند:
- میزان رسوب گلبول‌های قرمز (ESR یا “sed rate”) و سطح پروتئین واکنشی C (CRP) نشانگرهای التهاب هستند. ESR یا CRP بالا همراه با سایر سرنخ‌های RA به تشخیص کمک میکند.
- فاکتور روماتوئید (RF) یک آنتی‌بادی است که در نهایت در حدود 80 درصد افراد مبتلایان یافت می‌شود. در 60 تا 70 درصد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، آنتی‌بادی‌ها علیه پپتید سیترولینه حلقوی (CCP) یافت می‌شود.
بیشتر بدانید: درمان روماتیسم چیست؟
تست‌های تصویربرداری
روماتیسم مفصلی زانو می‌تواند باعث فرسایش انتهای استخوان‌های داخل مفصل شود.
- اسکن اشعه ایکس
- سونوگرافی اولتراسوند
- ام آر آی (تصویربرداری تشدید مغناطیسی)
می‌توانداین عارضه را به خوبی تشخیص دهند. اما اگر در اولین آزمایش‌ها ظاهر نشدند، می‌تواند به این معنی باشد که RA در مراحل اولیه است و هنوز به استخوان آسیب ندیده است. نتایج تصویربرداری هم‌چنین می‌تواند نشان دهد که درمان چقدر خوب کار میکند.
شما می‌توانید از طریق سایت درمانکده به رزرو نوبت آنلاین مطب پزشک بپردازید یا از طریق مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان متخصص ارتوپد از دکتر راهنمایی کسب کنید.
بیشتر بخوانیم: علل قفل شدن زانو چیست و چگونه درمان می‌شود؟
روش‌های درمان روماتیسم زانو
روماتولوژیست بسته به شرایط متعدد بیمار و بیماری ممکن است یک یا چند روش درمانی زیر را پیشنهاد کند:
- داروهای ضد التهابی، تسکین دهنده درد و تجویزی می‌توانند به کاهش سرعت گسترش بیماری کمک کنند.
- استراحت و استفاده از یخ به ناحیه مورد نظر در زانو
- تمرینات خاصی برای بهبود دامنه حرکتی و تقویت زانو
- ممکن است در برخی موارد جراحی توصیه شود.
بیشتر بخوانیم: کلاب فوت و چگونگی شکل‌گیری آن
درمان خانگی روماتیسم زانو
همکاری با پزشک
برای اطمینان از دریافت درمان پزشکی مناسب ضروری است، اما شما هم‌چنین می‌توانید اقداماتی را برای مدیریت این بیماری و کاهش درد و خستگی انجام دهید. رژیم غذایی، ورزش، ترک سیگار و سلامت روان همگی کلید سلامت کلی و کنترل روماتیسم مفصلی هستند.
تغذیه سالم
یک رژیم غذایی متعادل و مغذی متشکل از مقادیر توصیه شده از همه گروه‌های غذایی به ارتقای سلامتی کمک و حفظ وزن سالم را آسان‌تر میکند.
حرکت روزانه
حتی زمانی که برای ورزش کردن وقت ندارید، سعی کنید حرکت را بخشی از برنامه روزمره خود کنید. به جای استفاده از آسانسور از پله‌ها استفاده کنید. در محلی پارک کنید که کمی پیاده روی کنید تا وارد ساختمان شوید. راه طولانی‌تری انتخاب کنید.
متعادل کردن فعالیت با استراحت
تلاش برای فعال ماندن از نظر بدنی حتی در هنگام شعله‌ور شدن بسیار مهم است، اما استراحت نیز به ویژه در زمانی که RA فعال است و مفاصل احساس درد، متورم یا سفت شدن دارند، مهم است. استراحت به کاهش التهاب و خستگی کمک میکند که ممکن است با شعله‌ور شدن همراه باشد. استراحت در طول روز از مفاصل محافظت و انرژی را حفظ میکند.
بیشتر بخوانیم: زانوی پرانتزی + علت، راههای تشخیص و درمان پای پرانتزی
درمان‌های سرد و گرم
درمان‌های حرارتی، مانند پدهای حرارتی یا حمام‌های گرم، برای تسکین مفاصل سفت و ماهیچه‌های خسته بهتر عمل می‌کنند. سرما برای درد حاد و مفاصل متورم بهترین است. می‌تواند نواحی دردناک را بی‌حس کرده و التهاب را کاهش دهد.
استفاده از محصولات موضعی مانند کرم‌ها، ژل‌ها یا چسب‌ها
می‌توانند درد روماتیسم زانو یا عضله را کاهش دهند. برخی حاوی دارویی هستند که می‌توانید در یک قرص تهیه کنید، و برخی دیگر از موادی استفاده می‌کنند که اعصاب شما را تحریک میکند تا از درد منحرف شود.
بیشتر بخوانیم: بیماری های رایج روماتیسمی
کاهش استرس و درمان‌های مکمل
راههای مختلفی برای آرامش و توقف تمرکز بر درد وجود دارد. آن‌ها شامل مدیتیشن، تنفس عمیق و فکر کردن به تصاویری هستند که در ذهن شما احساس شادی می‌کنند. ماساژ می‌تواند به کاهش درد، شل کردن عضلات دردناک و کاهش استرس یا اضطراب کمک کند. طب سوزنی شامل قرار دادن سوزن‌های ظریف در بدن در امتداد نقاط خاص برای تسکین درد است. اگر سوزن را دوست ندارید، طب فشاری به جای آن از فشار محکم استفاده میکند.
سیستم نگرش مثبت و پشتیبانی
شبکه‌ای از دوستان، اعضای خانواده و همکاران ایجاد کنید که می‌توانند به ارائه حمایت عاطفی کمک کنند. زمانی را برای انجام کارهایی که از آن‌ها لذت می‌برید برای بهبود خلق و خوی خود اختصاص دهید که می‌تواند به تسکین درد کمک کند.
بیشتر بخوانید: علائم رایج روماتیسم
در انتها
نیز باید در نظر گرفت با توجه به تحقیقات بسیاری که در این زمینه انجام شده است هیچ راه شناخته شده‌ای برای پیشگیری از آرتریت روماتوئید وجود ندارد، زیرا علل آن در حال حاضر ناشناخته است. چندین راه برای کاهش خطر آسیب عمده مفصلی پس از تشخیص این بیماری وجود دارد که در این مقاله به طور کامل بدان پرداخته شد.
