اولین سوالی که باید پاسخ داده شود این است که تشنج چیست؟ باید بدانید که تشنج عبارت است از یک دوره ی گذرای سفتی و گرفتگی غیرارادی عضلات که با تغییر سطح هوشیاری همراه است. این گرفتگی های عضلانی باعث ایجاد حرکات نامنظم می شوند که عموما یک تا دو دقیقه طول می‌کشند.
اکنون که می‌دانید تشنج چیست؟ جالب است بدانید که تشنج می تواند در انواع خاصی از صرع‌ها نیز اتفاق بیافتد. اما داشتن تشنج الزاما به این معنا نیست که فرد مبتلا به صرع نیز شده است. تشنج می‌‌تواند در شرایط خاصی نظیر تب بسیار بالا، تتانی و یا افت شدید قند خون نیز بوجود بیاید. در این مطلب اطلاعات جامعی در مورد این که تشنج چیست؟ و چه علائمی دارد را با شما عزیزان به اشتراک می‌گذاریم.
علت تشنج چیست؟
در تشنج یک سری فعالیت های الکتریکی انفجاری در مغز به وقوع می پیوندند. انواع مختلفی از تشنج ها وجود دارند و علایم هر یک به محل وقوع آنها در مغز بستگی دارد. این طوفان های الکتریکی مغزی ممکن است در اثر بیماری ، واکنش به داروهای خاص و یا دیگر بیماری ها بوجود بیایند. گاهی مواقع نیز علت تشنج ناشناخته است. اگر تشنج را تجربه کرده اید الزاما به این معنا نیست که به صرع مبتلا هستید اما احتمال وجود آن نیز کاملا از بین نمی رود. صرع یک وضعیت عصبی مزمن می باشد در حالی که تشنج به صورت حاد و در پاسخ به یک واقعه ی پزشکی منفرد و یا در اثر یک بیماری خاص رخ می دهد.
چه شرایطی باعث بروز تشنج می شوند؟
برخی از شرایط هستند که بستری مناسب را برای بروز تشنج فراهم می‌کنند. در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم:
تب (تشنج همراه با تب)
تشنج ناشی از تب را تشنج تب دار می گویند. این نوع تشنج معمولا در نوزادان و کودکانی اتفاق می افتد که دمای بدن آنها به طور ناگهانی افزایش پیدا کرده باشد. تغییر دما می تواند به حدی سریع باشد که والدین تا زمان وقوع تشنج متوجه وجود تب نشوند.
صرع
صرع یک بیماری مزمن عصبی است که باعث بروز تشنج های عود کننده به دلایلی متفاوت از دلایل شناخته شده می شود. انواع مختلفی از صرع وجود دارند اما صرع تونیک – کلونیک که تحت عنوان حمله صرع بزرگ نیز شناخته می شود، شایع‌ترین صرع ایجاد کننده تشنج می باشد.
نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که تشنجی که با تب همراه است، احتمال ابتلا به صرع را افزایش نمی‌دهد. برخی شرایط دیگر که می توانند باعث تشنج یا صرع همراه با تشنج شوند عبارتند از:
- تومور مغزی
- آریتمی قلبی
- اکلامپسی
- افت قند خون (هایپوگلایسمی)
- هاری
- افت ناگهانی فشار خون
- تتانی
- اورمی
- سکته مغزی
- عفونت مغز یا نخاع
- مشکلات قلبی
توجه کنید که صرع های همراه با تشنج نیز می توانند در پاسخ به داروهای خاص یا مصرف الکل و مواد مخدر بوجود بیایند.
علائم تشنج چیست؟
در صورتی که فردی علائم زیر را داشته باشد، تشخیص تشنج راحت است:
- فقدان هوشیاری، کاهش سطح هوشیاری
- سفید شدن چشم‌ها (فقط سفیدی چشم دیده می شود)
- قرمز یا آبی شدن رنگ صورت
- تغییر در تنفس
- قفل شدن بازوها، پاها و کل بدن
- حرکات جهشی در بازوها، پاها، بدن و یا سر
- عدم قابلیت کنترل حرکات
- عدم پاسخگویی به تحریکات بیرونی
این علائم معمولا از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشند. البته گاهی مواقع ممکن است طولانی‌تر نیز باشند. کودکان ممکن است پس از تشنج تب‌دار پرخاشگر شوند. برخی دیگر از آنها نیز ممکن است به خواب عمیق بروند که یک ساعت یا بیشتر طول خواهد کشید.
چه زمانی باید به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کرد؟
صرع، حتی اگر همراه با تشنج باشد، الزاما همیشه نیازمند مراقبت‌های فوری پزشکی نمی باشد. اما در صورت داشتن هر یک از این علائم باید با اورژانس تماس بگیرید:
- بیمار برای اولین بار دچار صرع یا تشنج شده باشد
- صرع یا تشنج بیمار بیش از ۵ دقیقه طول بکشد
- تنفس بیمار دشوار شده باشد
- راه رفتن بیمار پس از صرع مختل شده باشد
- بیمار دو بار پشت سر هم دچار صرع شود
- فرد بیمار به خود آسیب بزند
- فرد مبتلا به بیماری قلبی، دیابت و یا دیگر بیماری‌ها بوده و یا باردار باشد
موضوع حائز اهمیت این است که حتما باید تمام جزئیات حادثه و هر گونه مصرف الکل یا مواد مخدر را به اپراتور اورژانس اطلاع دهید. در صورت امکان از تشنج فرد فیلم بگیرید تا بتوانید آن را به پزشک نشان دهید.
در چه صورتی کودکی که دچار تشنج شده است باید به اورژانس منتقل شود؟
در مورد کودکان در موارد زیر مراجعه به اورژانس و تماس با آمبولانس ضروری است.
- کودک برای اولین بار است که دچار تشنج شده و یا مطمئن نیستید که دقیقا چه اتفاقی افتاده است.
- تشنج بیش از ۵ دقیقه طول بکشد.
- کودک پس از تشنج بیدار نشود و یا بسیار بدحال باشد.
- کودک پیش از تشنج بسیار بیمار بوده باشد.
- کودک بیش از یک تشنج را تجربه کند.
- چنانچه تشنج تب دار کمتر از ۵ دقیقه طول کشیده باشد در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید و قرار ملاقات تعیین کنید. تا حد ممکن جزئیات آن چه را که مشاهده کرده اید در اختیار پزشک قرار دهید.
تشنج چگونه تشخیص داده می شود؟
سوابق پزشکی و دیگر علائم بیمار به پزشک برای تعیین آزمایش‌های ضروری کمک می کنند. این آزمایش‌ها عبارتند از:
- آزمایش خون و ادرار به منظور بررسی عفونت و یا وجود مواد سمی
- نوار مغز (EEG) برای بررسی فعالیت الکتریکی مغز
- آزمایش‌های تصویربرداری نظیر MRI و CT اسکن مغز
درمان تشنج چیست؟
در خصوص بروز تشنج تب دار، در کودکان نیاز به درمان خاصی نمی باشد و فقط باید علت تب شناسایی شود. گاهی مواقع پزشک ممکن است داروی به خصوصی را تجویز کند تا در صورت وقوع مجدد تشنج تب دار مورد استفاده قرار بگیرد.
اگر حملات تشنج و صرع به طور مکرر اتفاق بیفتند پزشک داروهایی را تجویز خواهد کرد که از وقوع مجدد آنها پیشگیری می کنند. باید توجه کرد که گزینه‌های درمانی انتخاب شده به عامل بوجود آورنده تشنج بستگی دارند.
در برخورد با فرد دچار تشنج چه باید کرد؟
دیدن فرد مبتلا به تشنج می تواند ناراحت کننده باشد اما حفظ آرامش در این شرایط بسیار مهم است. در صورت برخورد با بیمار مبتلا به تشنج ضمن حفظ خونسردی اقدامات زیر را انجام دهید:
- از سر فرد با یک بالشتک نرم محافظت کنید.
- فرد را به یک سمت بچرخانید تا تنفس وی تسهیل شود.
- هر گونه جسم سخت یا تیز را از دسترس فرد خارج کنید چرا که ممکن است به خود آسیب برساند.
- هرگونه پوشش اطراف گردن را خارج کرده و عینک فرد را بردارید.
- مشخصات و سوابق پزشکی فرد را پیدا کنید.
- با اورژانس تماس بگیرید.
- تا برگشت به حالت عادی و اطمینان از هوشیاری کامل فرد در کنار او بمانید.
در برخورد با فرد دچار تشنج باید از انجام چه اقداماتی پرهیز کرد؟
- قرار دادن هر گونه جسم خارجی در دهان فرد
- نگه داشتن فرد برای جلوگیری از تشنج
- تنها گذاشتن فرد مبتلا به تشنج
- قرار دادن کودک مبتلا به تشنج تب دار در وان حمام به منظور کاهش تب
احتمال پایان یافتن تشنج تب دار پیش از رسیدن کمک وجود دارد. در این حالت به منظور کاهش تب، پتوی اضافی و لباس های ضخیم را کنار بگذارید و به بیمار اطمینان دهید که حالش بهتر می شود.
قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت کنید. پس از تشنج ممکن است کودک تا چند روز تحریک پذیر باشد. به کودک خوابیدن در زمان مناسب را آموزش داده و اجازه دهید در اتاق خودش بخوابد.
سیر تشنج در کودکان و بزرگسالان
تشنج های تب دار در کودکان موقتی هستند. ممکن است کودک در طول زندگی خود فقط یک بار دچار این حالت شود و دیگر آن را تجربه نکند. همچنین ممکن است کودک هر چند روز تا چند هفته یک بار دچار تشنج شود.
تشنج های تب دار معمولا باعث آسیب به مغز و یا افزایش احتمال صرع نمی شوند. این نوع تشنج ها معمولا خانوادگی هستند و مشکل مزمن خاصی بوجود نمی آورند.
توجه کنید که گاهی مواقع تشنج ها بدون علت رخ می دهند و هیچ عامل یا بیماری زمینه‌ای برای آنها شناسایی نمی شود. سیر تشنج ها (چه بدون صرع و چه همراه با صرع) به علت آنها بستگی داشته و ممکن است نیازمند درمان کوتاه مدت یا بلند مدت باشد. امروزه می توان صرع را به طور موثری کنترل کرد.
نتیجه‌گیری
در صورتی که خود یا یکی از نزدیکان تان دچار تشنج شدید با پزشک تماس بگیرید. اگر چه تشنج ممکن است فقط یک بار در طول عمر رخ دهد با این حال گاهی مواقع می تواند نشان دهنده وجود یک بیماری خطرناک زمینه‌ای باشد که باید شناسایی شده و درمان شود.
[sibwp_form id=1]
شما عزیزان برای کسب اطلاعات در مورد این که تشنج چیست؟ و چگونه علائم آن قابل تشخیص است، می‌توانید از راهنمایی‌های لیست پزشک فوق متخصص غدد ستفاده کنید. البته برای دریافت این راهنمایی‌ها لزومی ندارد که صبر کنید تا در زمان ممکن مراقبت‌های درمانی مورد نیاز خود را به دست آورید. می‌توانید آن را در یک چشم بر هم زدن به صورت آنلاین از طریق درمانکده انجام دهید.
تیم درمانکده پس از بررسی نیازهای بیماران مختلف و پزشکان، امکان نوبت دهی از بهترین پزشکان متخصص مغز و اعصاب را در سایت خود فراهم کرده است. برای انتخاب پزشک مورد نظر خود بدون نیاز به مراجعه حضوری و تماس با مطب، می‌توانید برای دریافت نوبت به لیست بهترین پزشکان مراجعه کرده و با توجه به اولین نوبت خالی پزشک، نظرات بیماران، تلفن مطب و آدرس مطب، نوبت خود را به صورت آنلاین رزرو کنید.
سلام خدمت شما
من حدود دو سال و نیم پیش دچار تشنج شدم
بعد از اون هم دو بار با فاصله یک ماهه تشنج کردم
بعد از مراجعه به پزشک لوبل مصرف کردم که خدارو شکر الان دوساله با کمک قرص تشنج نکردم
ولی بعد از اون تو این مدت هر یکماه یکبار یه حالت عجیبی بهم دست میده که توضیح دادنش برام سخته
جستجو کردم بیشترین شباهتش به علائم مه مغزی شبیهه.اکه ممکنه راهنمایی کنید خیلی روم تاثیر گذاشته یک حالت خلأ هستش که تو مغزم ایجاد میشه.بعد از حدود سی ثانیه تا یک دقیقه به حالت عادی بر میگردم
سلام
۱۱ روز پیش مامانم که از سرکار اومد سردش بود و بعد تب و لرز داشت بعد که می‌ره سرویس بهداشتی یک دفعه کامل روی زمین میوفته بعد ما صدا رو که شنیدیم رفتیم دیدم روی زمینه و داره بلند میشه وبعد دوباره روی دستای بابام افتاد
تا یک ربع یا ۲۰ دقیقه بیهوش بود ، دندون هاش رو بهم فشار میداد
به اورژانس زنگ زدیم گفتن اگر درد قفسه سینه داره میایم وگرنه زیاد مهم نیست
بیمارستان رفتیم ، یک آمپول زدن و قرص مسکن دادن ، دو روز بعد رفتیم یک بیمارستان دیگه سی تی اسکن گرفتن و گفتن چیزی نیست اما امشب تحت مراقبت هستی ، بعد از یکی از فامیلا پرسیدم گفتن علائم تشنج رو داره باید پیش مغز و اعصاب برین
دو سال پیش هم این حالتها رو داشته
به نظر شما واقعا تشنج هست؟
سلام
با سلام من امروز پسرم رو که دچار قارچ در ناحیه سر و کچلی شده رو بردم ازمایشگاه تا نمونه برداری کنن از پوست سرش حین نمونه برداری برای چند ثانیه از حال رفت بعد از اینکه بلندش کردم وبردم که تو سالن انتظار بشینیم دوباره از حال رفت و یه حالت تشنج بهش دست داد که کلا ۱۰ ثانیه شد و یه کم ادرار کرد دستش رو مشت کرد و گردنش به عقب کشیده شد کل تنش یخ کرد رنگش مثل گچ سفید شد باید به چه دکتری مراجه کنم پسرم دوازده سالشه و این اولین بار بود که اینجوری شده بود.یه بار هم از من خون گرفتن تو ازمایشگاه بازم از حال رفت ولی حالت تشنج نداشت انگار فوبیا خون داره کلا دل نداره میشه راهنمایی کنید ایا این خطرناکه بوده
سلام خسته نباشید همسر یکی از دوستان بیشتر نوقع ها دست و پاش سست میشه و میلرزه و نفسش هم میگیره تا چند دقیقه اینجوره موقع نزدیکی با شوهرش هم این حالت بهش دست میده ایا تشنجه و درمانش چیه
ؤ
با سلام سال گذشته تصادف داشتم و خونریزی مغزی و جراحی مغز بعد از عملم پنج مرتبه تشنج داشتم لوبل مصرف میکنم و اکس کارپین واقعا نگران شدم هین تشنج ها با من ماندگار بشن چه کنم
سلام دکتر۲۲ سالم هس قبلا تیک عصبی داشتم الان اگه شب خواب کافی داشته نداشته باشم یا استرس بهم وارد بشه یا قهوه استفاده کنم فقط صبح ها حالت تشنج بهم دست میده فقط دست پام میپره یا بدنم حالت لرزش پیدامیکنه هر دکتری هم میرم میگه مشکلی نیست برای اطمینان بهم قرص ازیپم ۱۰ولایپرور ۵۰ دادن میخواستم بدونم علت چیست
سلام برادر من بیشتر از ده ساله که تشنج داره وقتی بچه بود خیلی بردیم دکتر ولی تاثیری نداشت الان ماهی حدودا ۸بار تشنج میکنه و هر ۲.۳ماه یکبار به شدت حالت دیوونه و عصبی بهش دست میده طوری که بهمون حتی با چاقو حمله میکنه یا آهنگ میذاره و با صدای بلند گوش میده می‌رقصه و با خودش زیاد حرف میزنه حتی با شخصیت‌های توی تلویزیون هم حرف میزنه و سرمون داد میزنه که باید با اینا حرف زد آیا راهی برای درمانش هست؟! چندبار گفتیم بفرستیم تیمارستان ولی میگن هزینه داره
سلام دوست عزیز.این علائم نشونه‌ی بیماری‌های سایکوتیک مثل اسکیزوفرنیه که به درمان جدی نیاز داره.بیمارستان‌های دولتی که بخش روانپزشکی دارن هزینه‌ی زیادی برای بستری دریافت نمیکنن.میتونید از مشاوره‌ی آنلاین با روانپزشک درمانکده هم استفاده کنید.امیدوارم همیشه سلامت باشید.
سلام علیکم جناب داکتر صاحب انشاءالله که صحت مند بوده باشید.یک سوال داشتم اگر لطف نموده و جواب بدهید.
فرق عمده بین اختلاج و حمله مرگی در چیست؟
سلام من چند سال دارو تشنج میخورد م میخورم یک یکسال تشنج نکردم ولی امروز دوباره تشنج کردم
در صورتی که دارو رو هم مصرف میکنم
ببخشید اسم دکترتون چیه و چه دارویی مصرف میکردین؟
من از پارسال بعد از اینکه کرونا گرفتم دچار سرگیجه های شدید میشم تقریبا ماهی یکبار. دو بارم هست تشنج کرپم امروز شدیدتر بود ممکنه مشکل حاد دیگه ای باشه یجز افت فشار خون؟ خانم هستم ۴۹ ساله
سلام شوهر من ۱۳ ساله تشنج میکند اوایل فک میکردم این بخاطر عصابه ولی بخدا فهمیدم که ترومادول استفاده میکرده به خاطر اون تشنج میکرد بعد یک سالی بود که تشنج نمیکدم البته زیر نظر پزشک بودن بعد دوباره تشنج شوم زیاد شده باز م متسفانه فهمیدم تریاک استفاده میکنن مدت ۶ سال تریاک استفاده میکنن نمیکشم میخورن یک سال قبل بردم کمپ ترک کردن ولی مدت ۶ ماه میشه تشنج شون زیاد کلن در خواب شب تشنج میکنن فک‌میکنم دوباره چیزی استفاده میکنن شب۳ یا ۴ بار تشنج میکنن لطفا کمکم کنین
سلام دختر من ۹ سالشه دقیقا هر چهار ماه یکبار سردرد میگیره بعد استفراغ میکنه بعدش دست پاهای راستش سفت میشه چشماش بازه ولی به یه نقطه خیره میشه هر چقدرم صداش میزنم جواب نمیده میگه جلوی چشام کارتون عجیب غریب میبینم استفراغ میکنم بعدش خوابش میبره ام آر ای هم از سرش گرفتم گفتن سالمه لطفا راهنمایی کنید آیا ممکنه تشنج باشه ممنون
گرما هم باعث تشنج میشه
آيا گرما هم باعث میشه طرف تشنج کنه
علت تشنج در نوزاد 8روزه چه میتونه باشه
سلام
ممکنه ادم از بی خوابی تشنج بگیره؟
سلام مهدی جان.بله بی خوابی مداوم و طولانی میتونه باعث تشنج شه.مقدار بیخوابی در هر فرد بسته به آستانه متفادته.
سلام من دختر خالم تشنج دارد.
ایا درمان میشود یادخیر
سلام خسته نباشید متاسفانه پسرم همین تشنج داره از سفیدی چشم گرفتن عضلات دست و پا چیکار باید شود چه جوری درمان شود با تشکر
سلام من داروی لوبل هزار مصرف میکردم ب مدت هشت ماه پزشکم کم کرد بعد دو هفته دوباره بر اثر مصرف سیگار تشنج کردم اگه میشه راهنمایی کنید
سلام میخواستم علت تشنج رابدون ودرمانش چی هست ممنونم
سلام دوست عزیز.تشنج علت‌های زیادی داره اما به طور کلی اختلال در فعالیت الکتریکی مغز باعث تشنج میشه که اگر کل مغز درگیر باشه جنرالیزه و اگر یک قسمت خاص باشه پارشیال نامیده میشه.داروهایی وجود داره برای درمان که بسته به نوع بیماری داره.پیشنهاد میکنم اگر با این مسئله مواجهید از مشاوره‌ی آنلاین با متخصص مغز و اعصاب درمانکده استفاده کنید.امیدوارم همیشه سلامت باشید.
سلام دختر باجناق من یک ماه میشه که تشنج میکنه خیلی هم وزنش زیاد شده خیلی هم شیرینی میخوره باید چکار کنیم که دیگه تشنج نکنه ممنون میشم
سلام من چن ساله تشنج منو میگیرع
وقتی ک عصبی میشم یا فشارم میاد پایین منو تشنج میگیرع
وپیش هر دکتری رفتم بهم گفته هیچ کارت نیست
الان دارم قرص مصرف میکنم فنوباربیتال 100صب وشب میخورم کارمابازپین 200هم صب و شب میخورم ولی بازم تشنج منو میگیرع
لطفا کمکم کنید چون دارم کار و خانممو از دست میدم
ممنون میشم اگ کمکم کنید
سلام
داروهاتو قط کن و بجاش رهاکین مصرف کن
به همراه به آرام بخش
سلام من قبلا لوبل میخوردم اما بازم تشنج میکردم وقتی کابامازپین خوردم خوب شدم تشنج نمیکنم منظورم اینه که دارو تو عوض کن خوب میشی باید بدونی چه دارویی بهت میفته
سلام وعرض ادب خدمت همه من تصادف کردم 28روز کما بودم 2ماه بیمارستان بعدترخیص شدن از بیمارستان تا6ماه کسی رو نمیشناختم شکر خدا حالم بهتر شد و بعداز گذشت 10 سال ازتصادفم تشنج بهم دست داد درحال مُردن بردنم پیش پزشک مغزواعصاب که گفت چون تصادف کردم کما بودم و از کما بیرون اومدم این تشنج الزامی بوده واسه همه رخ میده میخوام بدونم بازم تکرار میشه تشنجم یا همون یکی دوبار بود؟
سلام. بنده تا ۱۶ ۱۷ سالگی تشنج داشتم وای الان ۴ ۵ سالی هست ک متوقف شده. ممکنه باز هم برگرده؟
سلام من ییار موقع خواب خیلی ناراحت بودم ک یهو دهنم قفل شد ب مدت ۲۰ثلنیه اینا فک کردم این تشنجه!؟ پشت سر هم اومد اونم
خیر حمله عصبیه باز پیش اومد و شدتش بیشتر وعلائم بیشنر به دکتر متخصص مراجعه کنید
سلام وعرض ادب من مدت10سال متادون مصرف میکردم ولی17روزبدون هیچ دارویی مصرف نکردم ولی بعد از 17روزلغزش کردم ولی دیگربعدازمصرف حالت استرس وبیقراری شدید دارم و اصلا جوابم نمی‌دهد لطفا راهنمایی کنید
بعداز ترک متادون طبیعیه
سلام من ام اس دارم ۳۳ ساله تا حالا ب فاصله ۲ ماه دو بار تو خواب تشنج کردم ، تقریبا یک ساعت بعدم خوب شدم ، چیکار کنم چرا اینجور میشم
باسلام به پزشکان طب سنتی مجرب مراجعه فرمایید که قابل درمان هست
سلام من 15 سالمه تشنج کردم 6 بار الانم قرص لوبل د رهاکین 2 ماه
اولا که تشنج میکردم هیچی حس نمیکردم الان حس دارم از اون موقعه که قرص خوردم الانم هوشیار تشنج میکنم دوز قرصمم بردن بالا دکترم بازم تشنج کردم :/
چیکار کنم هیچکس درکم نمیکنه
سلام پیش دکتر نجاران که مطبش میدان ونک تهران برین
برو مغز و اعصاب .
سلام دارو تو عوض کن من در روز ۵ بار اشنج میکردم اما با عوض کردن داروم حدارو شکر نزدیک دوسال و نیم عست که تشنج نمیکنم داروتو عوض کن