عفونت قارچی می‌تواند هر قسمتی از بدن را درگیر کند. معمولا قارچ‌ها در کنار باکتری‌های مختلف در بدن و روی بدن وجود دارند. اما زمانی که رشد آن‌ها بیش از حد افزایش می‌یابد، باعث عفونت می‌شوند. قارچ ناخن بیماری شایعی است که به صورت یک لکه سفید یا زرد-قهوه‌ای در زیر نوک ناخن دست یا پا ایجاد می‌شود. عمیق‌تر شدن عفونت قارچی ممکن است باعث تغییر رنگ، ضخیم شدن و خرد شدن ناخن شود.
به قارچ ناخن «اونیکومایکوزیس» هم می‌گویند. هنگامی که قارچ نواحی بین انگشت‌های پا و پوست پا را آلوده می‌کند، به آن «پای ورزشکار» گفته می‌شود. برای اینکه درباره این بیماری اطلاعات بیشتری کسب کنید، مقاله امروز مجله درمانکده را تا انتها بخوانید.
علائم قارچ ناخن
عفونت قارچی می‌تواند بخشی از ناخن، کل ناخن یا چند ناخن را درگیر کند. علائم شایع این عفونت عبارتند از:
- ضخیم شدن پوسته ناخن
- تغییر رنگ ناخن
- شکننده بودن ناخن یا ناهموار بودن سطح آن
- تغییر شکل ناخن
- جدا شدن ناخن از بستر
- بوی ناخوشایند
عفونت‌های قارچی ناخن‌های پا را بیشتر از ناخن‌های دست درگیر می‌کنند، احتمالا به این دلیل که انگشت‌های پا معمولا در کفش که یک محیط گرم و مرطوب است، قرار دارند.
بیشتر بخوانید: سیاهی ناخن پا؛ دلایل، علائم و درمان آن
عوارض قارچ ناخن
عفونت شدید قارچی ممکن است دردناک باشد و باعث آسیب دائمی ناخن‌ها شود. اگر سیستم ایمنی به دلیل مصرف دارو، ابتلا به دیابت یا سایر موارد سرکوب شده باشد، عفونت قارچی می‌تواند به عفونت‌های جدی دیگری منجر شود که علاوه بر ناخن سایر نقاط بدن را هم درگیر می‌کنند.
بیشتر بخوانید:علت شکستن ناخن
زمان مراجعه به پزشک
اگر خودمراقبتی در از بین بردن قارچ ناخن موثر نبود، بهتر است نزد پزشک بروید. همچنین در موارد زیر باید با پزشک مشورت کنید:
- به دیابت مبتلا هستید.
- اطراف ناخن خونریزی می‌کند.
- اطراف ناخن متورم شده است یا درد می‌کند.
- برای راه رفتن مشکل دارید.
بیشتر بخوانید : علت کبودی پوست چیست؟
علت ایجاد قارچ ناخن
عفونت قارچی ناخن از رشد بیش از حد قارچ‌ها در داخل، زیر یا روی ناخن ایجاد می‌شود. قارچ‌ها در محیط‌های گرم و مرطوب رشد می‌کنند و این نوع محیط‌ها می‌توانند به طور طبیعی باعث افزایش جمعیت آن‌ها شود.
قارچ‌هایی که از قبل در بدن یا روی بدن شما وجود دارند می‌توانند باعث عفونت ناخن شوند. همچنین اگر با فرد دیگری که عفونت قارچی دارد تماس داشته باشید، ممکن است به آن مبتلا شوید.
اگر برای مانیکور یا پدیکور ناخن‌های خود به آرایشگاه مراجعه می‌کنید، حتما بپرسید که کارکنان چگونه ابزار خود را ضدعفونی می‌کنند و هر چند وقت یک‌بار این کار را انجام می‌دهند. اگر ابزارهایی مانند سوهان و ناخن‌گیر ضدعفونی نشوند، می‌توانند عفونت‌های قارچی را از فردی به فرد دیگر منتقل کنند.
بیشتر بخوانید: هرآنچه در مورد بیماری زونا باید بدانید
عوامل خطر ابتلا به قارچ ناخن
بعضی از عوامل احتمال عفونت قارچی ناخن را افزایش می‌دهند، از جمله:
- ابتلا به دیابت
- ابتلا به بیماری‌هایی که باعث ضعیف شدن گردش خون می‌شوند
- ابتلا به بیماری‌های پوستی که روی ناخن‌ها تاثیر می‌گذارند، مثل پسوریازیس
- سن بالای 65 سال
- راه رفتن با پای برهنه در مکان‌های عمومی مرطوب مثل استخرها و سالن‌های ورزشی
- سابقه ابتلا به پای ورزشکار در گذشته
- استفاده از ناخن مصنوعی
- آسیب‌دیدگی ناخن یا پوست اطراف آن
- مرطوب بودن انگشت‌های دست یا پا برای مدت طولانی
- ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن
- پوشیدن کفش‌هایی که باعث تعریق شدید پاها می‌شوند
بیشتر بخوانید :روش درمان شکستن ناخن
عفونت ناخن در مردان بیشتر از زنان رخ می‌دهد و در بزرگسالان بیشتر از کودکان دیده می‌شود. اگر اعضای خانواده شما اغلب به این نوع عفونت‌های قارچی مبتلا می‌شوند، احتمال ابتلای شما افزایش می‌یابد.
تشخیص عفونت قارچ ناخن
از آنجا که سایر عفونت‌ها می‌توانند روی ناخن تاثیر بگذارند و علائم عفونت قارچ ناخن را تقلید کنند، تنها راه برای تایید تشخیص مراجعه به پزشک پوست و مو است. پزشک ناخن‌ها را معاینه می‌کند و احتمالا مقداری از ناخن یا ضایعات زیر آن را برداشته و برای شناسایی علت علائم به آزمایشگاه می‌فرستد. شما میتوانید برای دریافت راهنمایی های بیشتر به مشاور آنلاین دکتر پوست و مو مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: جلوگیری از خشکی پوست دست‌ها در اثر شست‌وشوی مدوام
درمان عفونت قارچ ناخن
قارچ ناخن همیشه به درمان نیاز ندارد و گاهی اوقات با محصولات بدون نسخه از بین می‌رود. با این حال در صورت برطرف نشدن عفونت باید با پزشک صحبت کنید. درمان به شدت بیماری و نوع قارچ ایجادکننده آن بستگی دارد و ممکن است ماه‌ها طول بکشد. در بعضی موارد هم علیرغم موفقیت‌آمیز بودن درمان، شاهد عفونت‌های مکرر خواهید بود.
داروها
ممکن است پزشک برای درمان عفونت قارچ ناخن داروهای ضدقارچ خوراکی یا موضعی را تجویز کند.
داروهای ضدقارچ خوراکی
داروهای ضدقارچ خوراکی مثل ایتراکونازول اغلب اولین انتخاب پزشکان هستند. این داروها به رشد ناخن کمک می‌کنند تا ناخن جدید و سالم به آرامی جایگزین قسمت عفونی شود.
معمولا باید این نوع داروها را هر روز به مدت 6 تا 12 هفته مصرف کنید. اما تا زمانی که ناخن به طور کامل رشد نکند، نتیجه نهایی درمان را نخواهید دید. از بین بردن عفونت ممکن است چهار ماه یا بیشتر طول بکشد. به نظر می‌رسد که میزان موفقیت این نوع درمان در بزرگسالان بالای 65 سال کمتر از دیگران باشد.
داروهای ضدقارچ خوراکی می‌توانند عوارض جانبی مانند بثورات پوستی و آسیب کبدی ایجاد کنند یا با سایر داروها تداخل داشته باشند. همچنین ممکن است برای بررسی نحوه عملکرد این داروها و تاثیر آن‌ها روی بدن لازم باشد هر از گاهی آزمایش خون بدهد. غالبا پزشکان استفاده از داروهای ضدقارچ خوراکی را به افراد مبتلا به بیماری کبدی یا نارسایی احتقانی قلب یا کسانی که داروهای خاصی را مصرف می‌کنند، پیشنهاد نمی‌دهند.
بیشتر بخوانید : اگزمای دست ؛ علل، پیشگیری و درمان
لاک ناخن ضدقارچ
گاهی اوقات، پزشک استفاده از لاک ناخن ضدقارچ را برای درمان عفونت توصیه می‌کند. روزی یک بار لاک را روی ناخن‌های آلوده و پوست اطراف آن بمالید. پس از هفت روز، لاک را با الکل پاک کنید و لاک جدید روی ناخن بزنید. ممکن است لازم باشد تقریبا یک سال هر روز از این لاک استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: قارچ پوستی چیست؟ با انجام این روش‌ها فوری درمان شوید!
کرم ناخن
کرم‌های ضدقارچ مثل افیناکونازول و توابورول هم می‌توانند به درمان عفونت قارچ ناخن کمک کنند. اگر قبل از مالیدن این محصولات روی ناخن سطح رویی ناخن را نازک کنید، اثربخشی آن‌ها بیشتر می‌شود. چرا که کرم می‌تواند از طریق سطح سخت ناخن به قارچ زیر آن برسد.
برای نازک شدن ناخن‌ها، از لوسیون بدون نسخه حاوی اوره استفاده کنید. البته ممکن است پزشک سطح ناخن را با ابزارهای دیگری نازک کند.
از عوارض کرم‌های ضدقارچ ناخن می‌توان به ایجاد بثورات پوستی اشاره کرد.
بیشتر بخوانید : هر آنچه که باید درباره پسوریازیس بدانید
جراحی
در بعضی موارد، پزشک برداشتن موقت ناخن را به شما پیشنهاد می‌دهد تا بتوان داروی ضدقارچ را مستقیما روی عفونت زیر ناخن مالید. موثرترین اما کم استفاده‌ترین گزینه، جراحی برای برداشتن دائمی ناخن و ریشه آن است.
درمان‌های خانگی
غالبا میتوانید با راهکارهای زیر از عفونت قارچ ناخن در خانه مراقبت کنید:
- کرم‌ها و پمادهای ضدقارچ بدون نسخه را امتحان کنید. محصولات مختلفی مانند تربینافین برای درمان عفونت قارچی ناخن وجود دارند. اگر متوجه علائم سفید روی سطح ناخن شدید، بعد از خیس کردن ناخن‌ها در آب و خشک کردن آن‌ها، از کرم ضدقارچ استفاده کنید.
- ناخن‌ها را کوتاه و نازک کنید. این کار با کاهش فشار وارد شده روی ناخن‌ها به تسکین درد کمک می‌کند. همچنین اگر این کار را قبل از استفاده از ضدقارچ انجام دهید، دارو می‌تواند به لایه‌های عمیق‌تر ناخن برسد.
قبل از کوتاه کردن ناخن‌ها یا استفاده از سوهان، ناخن‌ها را با کرم‌های حاوی اوره نرم کنید. اگر بیماری خاصی باعث ضعیف شدن جریان خون در پاهای شما شده است، برای مراقبت از پاهای خود به پزشک مراجعه کنید.
طب جایگزین
بعضی تحقیقات نشان داده‌اند که مکمل غذایی بیوتین به تقویت ناخن‌های ضعیف یا شکننده کمک می‌کند. همچنین مشخص شده است که روغن درخت چای دارای اثرات ضدقارچی است و می‌تواند برای درمان قارچ ناخن استفاده شود. قبل از امتحان کردن این روش‌ها با پزشک مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: علت خارش پوست چیست؟
پیشگیری از عفونت قارچ ناخن
ایجاد چند تغییر ساده در سبک زندگی می‌تواند به جلوگیری از قارچ ناخن کمک کند:
- ناخن‌های خود را تمیز و خشک نگه دارید.
- پس از لمس ناخن‌های آلوده، دست‌های خود را بشویید.
- پاهای خود را بعد از حمام به خوبی خشک کنید.
- در طول روز جوراب‌های ضدعرق بپوشید یا جوراب‌های خود را عوض کنید.
- از کفش‌هایی که قابلیت تنفس دارند، استفاده کنید.
- در استخر و رختکن کفش یا دمپایی بپوشید.
- برای مانیکور و پدیکور به سالن‌هایی بروید که ابزارهای خود را برای هر مشتری ضدعفونی می‌کنند.
- از لاک ناخن و ناخن مصنوعی استفاده نکنید.
بیشتر بخوانید : شپش سر و هر آن چیزی که باید در مورد آن بدانید
سوالات متداول
اگرچه قارچ ناخن شایع است، اما معمولا خطرناک نیست و علائم آن بیشتر بر ظاهر ناخن تاثیر می‌گذارند.
موثرترین درمان برای عفونت قارچی ناخن تا حد زیادی به علائم و وضعیت شما بستگی دارد. به طور کلی، داروهای ضدقارچ خوراکی تاثیر بیشتری دارند و ترکیب داروهای خوراکی با داروهای موضعی می‌تواند اثربخشی درمان را بهبود ببخشد.
ممکن است وسوسه شوید ناخن‌های تغییر رنگ یافته به دلیل عفونت را با لاک بپوشانید. اما اگر از داروهای ضدقارچ موضعی استفاده می‌کنید، احتمالا نباید لاک بزنید. به‌علاوه، لاک با به دام انداختن رطوبت در بستر ناخن باعث بدتر شدن عفونت می‌شود. چرا که قارچ‌ها در محیط مرطوب بهتر رشد می‌کنند.
کلام پایانی
گاهی اوقات، درمان عفونت قارچ ناخن دشوار است و ممکن است دور اول دارو درمانی کارساز نباشد. تا زمانی که ناخن جدیدی که عاری از عفونت باشد رشد نکند، نمی‌توان عفونت ناخن را درمان کرد. در موارد شدید، ممکن است آسیب دائمی به ناخن وارد شود و مجبور به برداشتن آن شوید.
درمان به موقع قارچ ناخن برای همه افراد، به خصوص بیماران دیابتی، ضروری است. افراد مبتلا به دیابت بیش از دیگران مستعد ابتلا به عوارض این نوع عفونت‌ها هستند. برای مشورت با بهترین متخصصان پوست در مورد نحوه درمان عفونت‌های ناخن میتوانید از خدمات سایت درمانکده استفاده کنید.
منابع: mayoclinic, healthline
