علائم کبد چرب در مردان چیست؟ شایع‌ترین علائم

با اینکه کبد چرب یک بیماری شایع محسوب می‌شود؛ اما بسیاری از نشانه‌های کبد چرب در مردان، در مراحل اولیه تشخیص داده نمی‌شوند! تخمین زده می‌شود که بین 20 تا 25 درصد از بزرگ‌سالان و 5 درصد از کودکان کبد چرب دارند. کبد دومین عضو بزرگ بدن است. این اندام به هضم مواد مغذیِ غذا کمک کرده و خون را از مواد سمی پاک می‌کند.

دیابت (Diabetes)، فشار خون بالا (High Blood Pressure) و آسیب کلیوی (Renal Damage) به‌دلیل سطح بالای چربی کبد ایجاد می‌شوند. بدین‌ترتیب، شناخت علائم بیماری برای مراجعه سریع به پزشک مهم است. در ادامۀ این مقاله از مجلۀ درمانکده، علائم شایع و عوامل خطر کبد چرب در مردان را بررسی خواهیم کرد.

انواع بیماری کبد چرب

تجمع چربی اضافی در سلول‌های کبد، بیماری کبد چرب (Fatty Liver) یا استئاتوز (Steatosis) نامیده می‌شود. این بیماری به 2 دسته تقسیم می‌شود:

• کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) که به استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) نیز معروف بوده و ناشی از اضافه وزن است.
• کبد چرب الکلی (AFLD) که به‌دلیلِ مصرف الکل ایجاد می‌شود.

علائم کبد چرب در مردان

این بیماری به بیماری کبد خاموش نیز معروف است؛ زیرا در اغلب موارد، بدون هیچ علائم خاصی ایجاد می‌شود. علاوه بر این، ممکن است سال‌ها طول بکشد تا علائم این بیماری در مردان ظاهر شود. این بیماری می‌تواند باعث آسیب شدید یا زخم شدن کبد شود که به آن، سیروز کبدی (Liver Cirrhosis) می‌گویند.

اغلب مردان تا زمانی که کبد چرب پیشرفت نکرده و به تبدیل سیروز نشده است، متوجه علائم بیماری نمی‌شوند. برخی از شایع‌ترین علائم این بیماری عبارت‌اند از:

• درد شدید در شکم
• احساس پُری در سمت راست و بالای شکم
• حالت تهوع
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن سریع و بدون دلیل
• زردی پوست و چشم
• کبودی یا خون‌ریزی آسان اندام‌ها
• ادرار تیره رنگ
• ورم پاها (Edema)
• تجمع مایع در شکم (Ascites)
• خوشه‌های شبکه‌مانند (تار عنکبوتی) رگ‌های خونی زیر پوست شما
• خستگی و ضعف
• بزرگ شدن سینه در مردان
• خارش پوست
• آشفتگی ذهنی.

بیشتر بدانید: علائم کبد چرب چیست؟

هم‌چنین، این بیماری می‌تواند در 4 مرحلۀ زیر پیشرفت کند:

• کبد چرب ساده: تجمع چربی اضافی در کبد وجود دارد و با تغییر سبک زندگی می‌توان آن را کنترل کرد.
• استئاتوهپاتیت (Steatohepatitis): علاوه بر چربی اضافی، التهاب نیز در کبد وجود دارد.
• فیبروز (Fibrosis): التهاب مداوم در کبد باعث ایجاد زخم شده است؛ اما کبد هنوز عملکرد طبیعی خود را از دست نداده است.
• سیروز: در این مرحله توانایی کبد مختل می‌شود.

بیشتر بدانید: علائم کبد چرب در زنان چیست؟

چگونه کبد چرب در مردان تشخیص داده می‌شود؟

از آنجایی که این بیماری اغلب هیچ علامتی ندارد، تشخیص آن دشوار است. با این حال، پزشک می‌تواند در معاینات روتین متوجه بزرگی کبد شود. بزرگ شدن کبد، یکی از نشانه‌های چرب شدن آن است. علاوه بر این، پزشکان از روش‌های زیر برای تشخیص کبد چرب استفاده می‌کنند:

• بررسی سابقۀ پزشکی
• معاینۀ فیزیکی
• تجویز آزمایش‌های مختلف، از جمله آزمایش خون (Blood Tests)، تصویربرداری (Imaging Tests) و بیوپسی (Biopsy).

هم‌چنین، پزشک دربارۀ مصرف الکل از شما سوال خواهد کرد تا تعیین کند، به کدام نوع چربی کبد مبتلا شده‌اید. پزشک در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید نیز از شما سوال خواهد کرد؛ زیرا برخی از داروها می‌توانند باعث بروز کبد چرب غیرالکلی شوند. علاوه بر این، پزشک، شما را از نظر علائم کبد چرب الکلی، مانند بزرگ شدن کبد و یرقان نیز ارزیابی می‌کند.

آزمایش‌ شمارش خون (CBC) و آزمایش عملکرد کبد (Liver Function Test)، از جمله آزمایش‌هایی هستند که برای تشخیص کبد چرب در مردان تجویز می‌شوند. هم‌چنین، از روش‌های تصویربرداری، مانند سونوگرافی (Sonography) برای بررسی سفتی و محتوای چربی کبد استفاده می‌شود. برای تشخیص علائم کبد چرب در مردان، پیشنهاد می‌کنیم سالانه برای معاینات سلامت به متخصص کبد چرب مراجعه کنید.

در صورت لزوم می توانید با دکتر گوارش آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص گوارش مراجعه کنید.

عوامل خطر برای کبد مردان چیست؟

دلیل بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) ناشناخته است. با این حال، کبد چرب بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که یکی از مشکلات سلامتی زیر را دارند:

• دیابت نوع 2 (Type 2 diabetes) و پیش دیابت (Prediabetes)
• چاقی
• سطوح بالای چربی در خون
• فشار خون بالا
• برخی اختلالات متابولیک، از جمله سندرم متابولیک (Metabolic Syndrome)
• کاهش وزن سریع
• برخی عفونت‌ها، مانند هپاتیت سی (Hepatitis C)
• قرار گرفتن در معرض برخی سموم.

اگر یکی از مشکلات بالا را دارید، می‌بایست به‌طور مرتب توسط پزشک معاینه شوید. هم‌چنین، کبد چرب الکی فقط در افرادی بروز پیدا می‌کند که به‌مدت طولانی از نوشیدنی‌های الکی استفاده کنند.

بیشتر بدانید: درمان کبد چرب چیست؟

درمان کبد چرب در مردان

در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان کبد چرب در دسترس نیست. علائم اولیه این بیماری در مردان معمولاً با اصلاح رژیم غذایی، کاهش وزن، ورزش و مدیریت عوامل خطر، از جمله دیابت کنترل می‌شود. اگر بیماری پیشرفت کرده و به سیروز کبدی تبدیل شده باشد، تنها گزینۀ درمانی برای بیمار، پیوند کبد خواهد بود.

هم‌چنین، اگر عامل ایجاد بیماری، الکل یا نوعی دارو باشد، پزشک به شما توصیه می‌کند که مصرف الکل یا دارو را متوقف کنید. البته به یاد داشته باشید که بدون نظارت پزشک نباید مصرف داروهای خود را قطع کنید.

تغییر سبک زندگی برای کنترل بیماری کبد چرب در مردان

بهترین روش برای کنترل این بیماری، تغییر سبک زندگی است. اگر به‌تازگی متوجه شده‌اید که به کبد چرب مبتلا هستید، می‌توانید نکات زیر را برای تغییر سبک زندگی خود، مدنظر داشته باشید.

بیشتر بدانید: برای کبد چرب چی بخوریم؟

• از یک رژیم غذایی سالم و متعادل پیروی کنید.
• اگر اضافه وزن دارید، می‌بایست وزن خود را کاهش دهید. البته از رژیم‌های غذایی شدید که گرسنگی را توصیه می‌کنند، دوری کنید.
• مراقب باشید که به‌طور ناگهانی وزن زیادی را از دست ندهید.
• حداقل 30 دقیقه ورزش را به کارهای روزانه خود اضافه کنید.
• غذاهای غنی از کربوهیدرات، برنج سفید، سیب زمینی، نان سفید را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
• از نوشیدن آب میوه‌های غیرطبیعی و نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید.
• از مصرف نوشیدنی‌های الکی بپرهیزید.
• ویتامین C و E را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

سوالات متداول

جمع‌بندی

کبد چرب یک تهدید خاموش اما بسیار خطرناک برای سلامت افراد است. هم‌چنین، چاقی، دیابت، کلسترول و فشار خون بالا می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. کبد یکی از اندام‌های مهم و کاربردی بدن بوده و پیشرفت بیماری کبد چرب می‌تواند باعث مرگ در افراد شود.

در این مقاله، انواع علائم کبد چرب در مردان را بررسی کردیم. اگر احساس می‌کنید، این علائم در شما وجود دارند، فوراً به پزشک مراجعه کنید. هم‌چنین، می‌توانید از متخصصان کبد چرب سایت درمانکده به‌صورت آنلاین مشاوره دریافت کنید.

منبع:

bansalhospital | healthline | webmd