درد شکم عبارت است از ناراحتی یا هرگونه احساس ناخوشایند دیگری که در ناحیه شکم حس می کنید. تقریبا همه افراد گاهی دچار درد شکم می‌شوند.
اکثر عوامل ایجادکننده درد شکم نگران‌کننده نیستند و پزشک گوارش خوب می‌تواند به سادگی مشکل را تشخیص داده و درمان کند. با این وجود، گاهی درد شکم می‌تواند علامت یک بیماری جدی باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
انواع درد شکم
بر اساس سرعت شروع درد و مدت زمانی که درد باقی می‌ماند، چندین نوع درد شکم وجود دارد:
- درد حاد طی چند ساعت یا چند روز شروع می شود و می تواند با نشانه های دیگری همراه باشد.
- درد مزمن طولانی تر است – از چند هفته تا چند ماه یا بیشتر – و ممکن است متناوب باشد.
- درد پیشرونده به تدریج بدتر می شود و گاهی با نشانه های دیگر همراه است.
دلایل درد شکم
درد شکم می تواند دلایل متعددی داشته باشد. به عنوان مثال، ممکن است این درد ناشی از سوءهاضمه، یبوست یا ویروس معده باشد یا اگر زن هستید، ممکن است ناشی از گرفتگی های قاعدگی باشد.
بهتر است بخوانید: لیست علائم و نشانه های کرونا
سایر علل احتمالی عبارت اند از:
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- بیماری کرون یا کولیت زخمی
- مسمومیت غذایی
- حساسیت های غذایی
- نفخ
- عفونت مجرای ادراری
- کشیدگی عضله شکم
همچنین در صورت عدم تحمل لاکتوز یا وجود زخم یا بیماری التهابی لگن ممکن است درد شکم داشته باشید. دلایل دیگر عبارت اند از:
- فتق
- سنگ صفرا
- سنگ کلیه
- آندومتریوز
- بیماری رفلاکس معده و مری (GERD)
- آپاندیسیت
- دیورتیوکولیت
- آنوریسم آئورت شکمی (تورم شریان اصلی شکم)
- گرفتگی یا انسداد روده
- سرطان معده، لوزالمعده، کبد، مجرای صفراوی، کیسه صفرا یا سلول های ایمنی بدن
- کیست یا سرطان تخمدان
- پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)
- کله سیستیت (التهاب کیسه صفرا)
- جریان ضعیف خون به روده به علت انسداد رگ ها
- حاملگی خارج رحمی (وقتی تخمک های لقاح یافته در خارج از رحم رشد می کنند، مثلا در لوله رحمی)
چه موقع باید با پزشک متخصص گوارش تماس بگیرید
اگر درد شکم شما جدی است، از بین نمی رود، یا مدام برمی گردد، با پزشک خود صحبت کنید. اگر درد شکم شما به این علت است که اخیرا آسیب دیده اید یا هرگونه درد در قفسه سینه خود احساس می کنید، فورا با اورژانس تماس بگیرید.
همچنین اگر همراه با درد نشانه های زیر را تجربه می کنید، باید هر چه سریع تر با دکتر خود تماس بگیرید.
همچنین بخوانید: انواع درد شکم و راه های درمان
- تب
- بالا آوردن غذا بیشتر از 2 روز
- علائم کم آبی بدن، شامل ادرار نکردن مداوم، ادرار تیره، تشنگی شدید
- نمی توانید اجابت مزاج کنید، خصوصا اگر استفراغ نیز می کنید
- درد هنگام دفع ادرار، یا نیاز مداوم به دفع ادرار
در موارد زیر نیز با پزشک فوق تخصص گوارش خود تماس بگیرید:
- شکم شما به لمس حساس است
- درد بیش از چند ساعت ادامه دارد
ممکن است نشانه های دیگری داشته باشید؛ این نشانه ها می توانند بیانگر وجود مشکلی درون بدن شما باشند که ممکن است به درمان فوری نیاز داشته باشد. اگر موارد زیر را همراه با درد شکم تجربه می کنید، فورا تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرید:
- خون بالا می آورید
- مدفوع شما خونی، تیره یا سیاه است
- تنفس برای شما دشوار است
- به طور مداوم استفراغ می کنید
- شکم شما متورم شده است
- رنگ پوست شما زرد شده است
- باردار هستید
- کاهش وزن بدون دلیل
تشخیص درد شکم
از آنجا که دلایل زیادی برای درد شکم وجود دارد، لذا پزشک شما معاینه بدنی کاملی را انجام می دهد. همچنین سوالاتی در مورد نشانه ها و نوع دردی که احساس می کنید از شما خواهد پرسید. برای مثال، آیا احساس درد ناگهانی و شدید دارید یا درد به صورت خفیف و مداوم است؟
سوالات دیگری که ممکن است دکتر گوارش از شما بپرسد عبارت اند از:
- آیا کل ناحیه شکم یا فقط قسمت مشخصی از شکم شما درد می کند؟
- چه موقع احساس درد دارید؟ همیشه؟ اغلب صبح ها یا شب ها؟
- اگر درد متناوب است، هر بار چقدر طول می کشد؟
- آیا پس از خوردن غذاهای مشخص یا نوشیدن الکل درد دارید؟
- آیا در دوران قاعدگی درد دارید؟
- چه مدت است که درد دارید؟
- آیا گاهی اوقات درد به کمر، شانه، کشاله ران یا باسن شما منتقل می شود؟
- آیا از داروها یا مکمل های گیاهی استفاده می کنید؟
- آیا باردار هستید؟
- آیا فعالیت خاصی باعث کاهش درد می شود؟ مثلا خوردن غذا یا خوابیدن به یک طرف؟
- آیا فعالیت یا وضعیت خاصی باعث تشدید درد می شود؟
- آیا اخیرا آسیب دیده اید؟
پس از پایان معاینه و پاسخگویی به سوالات، ممکن است برای تعیین علت درد از شما آزمایش هایی گرفته شود. این آزمایش ها عبارت اند از:
- آزمایش مدفوع یا ادرار
- آزمایش خون
- تنقیه یا بلع باریم
- تصویربرداری اشعه ایکس
- آلتراسوند
- سی تی اسکن
- کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی
بیشتر بخوانید : پاراسنتز چیست؟
درمان درد شکم و روش‌های خانگی
درمان درد شکم به علت آن بستگی دارد و می تواند شامل موارد زیر باشد:
- داروهایی برای کاهش التهاب، جلوگیری از ریفلاکس اسید معده، یا درمان زخم یا عفونت
- عمل جراحی برای درمان مشکل یک اندام
مسکّن های بدون نسخه مانند آسپرین و ایبوپروفن می توانند معده شما را تحریک نموده و درد را تشدید کنند. این داروها را مصرف نکنید مگر آنکه پزشک علت درد شکم شما را تشخیص داده باشد و استفاده از آن ها را توصیه کند.
برخی از تغییرات سبک زندگی و رژیم های غذایی نیز می توانند به دردهای شکمی ناشی از نفخ و سوءهاضمه کمک کنند. موارد زیر را می توانید امتحان کنید:
- مقدار غذای خود در هر وعده را کمتر نموده و تعداد وعده های بیشتری را در نظر بگیرید
- آرام غذا بخورید
- غذای خود را خوب بجوید
- نوشیدنی ها را در دمای اتاق بنوشید
- از غذاهایی که باعث نفخ یا سوءهاضمه شما می شود پرهیز کنید
- استرس خود را مدیریت کنید
- مصرف الکل و کافئین را محدود کنید
- بعد از خوردن غذا دراز نکشید
- بعد از خوردن غذا فعالیت منظم بدنی داشته باشید و کمی پیاده روی کنید
منبع: webmd
شما عزیزان برای کسب اطلاعات در مورد درد شکم و راه‌های درمان آن می‌توانید از راهنمایی‌های پزشکان متخصص گوارش استفاده کنید. البته برای دریافت این راهنمایی‌ها لزومی ندارد که صبر کنید تا در زمان ممکن مراقبت‌های درمانی مورد نیاز خود را به دست آورید. می‌توانید آن را در یک چشم بر هم زدن به صورت آنلاین از طریق درمانکده انجام دهید.
تیم درمانکده پس از بررسی نیازهای بیماران مختلف و پزشکان، امکان نوبت دهی از بهترین پزشکان متخصص گوارش را در سایت خود فراهم کرده است. برای انتخاب پزشک مورد نظر خود بدون نیاز به مراجعه حضوری و تماس با مطب، می‌توانید برای دریافت نوبت به لیست بهترین پزشکان مراجعه کرده و با توجه به اولین نوبت خالی پزشک، نظرات بیماران، تلفن مطب و آدرس مطب، نوبت خود را به صورت آنلاین رزرو کنید.
