آدرنالین (epinephrine) هورمونی است که غدد فوق کلیوی، از طریق جریان خون آن را به سراسر بدن ارسال می‌کند. این هورمون زمانی در بدن فعال میشود که به صورت ناگهانی دچار ترس یا استرس شوید. اگر بخواهیم توضیح غیر علمی در مورد هورمون آدرنالین در بدن بگوییم؛ آدرنالین چیزی است که بدن، شما را برای مبارزه یا فرار از خطر آماده می‌کند!
در ادامه این مقاله از مجله درمانکده قصد داریم تا خیلی کامل در مورد کاربرد هورمون آدرنالین در بدن بگوییم. اگر شما هم خیلی بیش از حد دچار تاثیرات ترشح هورمون آدرنالین در بدن‌تان هستید، می‌توانید با متخصصان غدد و روانپزشکان در درمانکده در ارتباط باشید تا بهترین راهنمایی را جهت رفع این مشکل داشته باشید.
بیشتر بدانید: همه آن چیزی که باید درباره بلوغ دختران و پسران بدانید
عملکرد آدرنالین در بدن به چه صورت است؟
عملکرد هورمون آدرنالین در بدن به عملکرد سلول‌ها بستگی دارد و ممکن است واکنش‌های متفاوتی در هر بدن داشته باشد. در حالت کلی اثر هورمون آدرنالین به گونه‌ای است که بدن را برای واکنش “مبارزه یا فرار” در موقعیت‌های استرس‌زا آماده می‌کند و این واکنش موجب گشاد شدن مجاری هوا میشود تا اکسیژن مورد نیاز، ماهیچه‌ها را برای مبارزه با خطر یا فرار به ماهیچه‌ها رسانده شود.
بیشتر بدانید: 0 تا 100 عمل افزایش قد؛ عوارض عمل افزایش قد + معرفی متخصص
گاهی هم اثرات هورمون آدرنالین در بدن به گونه‌ای است که عروق خونی منقبض می‌شوند تا خون دوباره به گروه‌های اصلی عضلانی، از جمله قلب و ریه‌ها هدایت شود. گاهی هم موجب انقباض در بسیاری از شبکه رگ‌های خونی کوچک میشود و رگ‌های خونی ماهیچه‌های اسکلتی و کبدی گشاد میشود.
به بیان دیگر توانایی و واکنش بدن برای احساس درد، در زمان آزاد شدن هورمون آدرنالین کاهش پیدا کرده و بعد از آرام شدن شرایط و دور شدن از موقعیت خطر یا استرس‌زا، تاثیرات آدرنالین تا یک ساعت بعد هم ادامه خواهد داشت.
بیشتر بدانید: کم‌کاری تیروئید در کودکان و هرآنچه که باید بدانید
بیشتر بدانید: آیا دیابت بر قلب تاثیر دارد؟ راه های مقابله با آن چیست؟
تفاوت هورمون آدرنالین و نورآدرنالین چیست؟ (اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین)
اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین (آدرنالین و نورآدرنالین) هر دو انتقال‌دهنده‌های عصبی هستند که به عنوان هورمون هم شناخته می‌شوند. این دو ماده تاثیر بسیار زیادی بر روی قسمت‌های مختلف بدن و تحریک سیستم عصبی مرکزی دارد. به گونه‌ای که اگر مقدار یکی از این دو کمتر یا بیشتر از حد مجاز باشد، می‌تواند تاثیرات متفاوتی را بر سلامت افراد داشته باشد.
هورمون آدرنالین و نورآدرنالین از نظر شیمیایی بسیار مشابه هم هستند. ولی آدرنالین روی گیرنده‌های آلفا و بتا و نورآدرنالین فقط روی گیرنده‌های آلفا کار می‌کنند. (گیرنده‌های آلفا فقط در عروق و گیرنده‌های بتا در قلب، ریه‌ها و عروق ماهیچه‌های اسکلتی قرار دارند) به همین خاطر است که این دو هورمون کمی با هم تفاوت دارد و عملکردهای مختلفی را دارا می‌باشند.
بیشتر بدانید: چه غذاهایی باید در رژیم غذایی کم کاری تیروئید وجود داشته باشد؟
علائم ترشح آدرنالین چگونه است؟
علائم ترشح آدرنالین در شرایط استرس‌زا متفاوت است و این احساس را به فرد خواهد داد که توانایی بسیار زیادی برای مقابله با سختی‌ها داشته باشند که این واکنش طبیعی بدن شما است. بدن ترشح آدرنالین را به‌عنوان راهی برای محافظت اندام‌ها انجام می‌دهد.
این هورمون تمرکز ذهنی را به شدت افزایش می‌دهد و احساس درد را به مدت کوتاهی کاهش می‌دهد. از جمله دیگر اثرات هورمون آدرنالین در بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضربان قلب سریع
- فشار خون بالا
- اضطراب
- تعریق زیاد
- گشاد شدن مردمک چشم
- زیاد شدن تپش قلب
- سریع‌تر شدن نبض
بیشتر بدانید: انواع بیماری ارثی و اختلال ژنتیکی + روش های پیشگیری و درمان
عوارض ناشی از افزایش غیرطبیعی آدرنالین در بدن
شاید در ابتدا با خواندن تمامی مطالبی که بالاتر به آنها اشاره کردیم فکر کنید که ترشح آدرنالین در بدن چقدر می‌تواند هیجان‌انگیز باشد. ولی اگر این احساسات بیش از حد باشد، می‌تواند تاثیرات منفی در سلامت جسمی و روحی شما داشته باشد و خطرات بسیاری را برای قلب به وجود بیاورد.
بیشتر بدانید: غدد لنفاوی چه وظایفی دارند و در کجای بدن قرار گرفته‌اند؟
میزان اندازه‌گیری مقدار ترشح هورمون آدرنالین در بدن کاری بسیار دشوار است و از این رو به طور دقیق نمی‌توانید در مورد عوارض افزایش هورمون آدرنالین در بدن نظر داد. اگر این احساس ادامه‌دار باشد و برای مدت زمان طولانی آدرنالین ترشح کند، ممکن است دچار اختلالاتی مثل موارد زیر شوید:
- مشکلات گوارشی
- بیماری‌های قلب و عروقی
- افزایش وزن
- مشکلات متابولیکی
- سردرد
- فشار خون بالا
- اختلال در حافظه و تمرکز
- اختلالات خواب
- اضطراب
- افسردگی
- سرگیجه
- دو بینی
این نشانه‌ها شرایط را ملزوم به مراجعه فوق تخصص غدد و متابولیسم می‌کند که اگر در این مورد نیاز به کسب راهنمایی بیشتر دارید می‌توانید از طریق امکان مشاوره آنلاین با بهترین دکتر‌های غدد و متابولیسم با آنها در ارتباط باشید.
بیشتر بدانید: سندروم شوگرن چیست و تا چه حد خطرناک است؟
چگونه درمان اختلالات آدرنالین انجام میشود؟
با توجه به عوارض افزایش هورمون آدرنالین، با برخی راه‌کارهای ساده می‌توان این علائم را کنترل کرد تا احساس آرامش بیشتری داشته باشد و درمان اختلالات آدرنالین انجام داد. کارهایی مانند:
- تنفس‌های عمیق
- پیاده‌روی در طبیعت
- گوش دادن به موسیقی‌های آرامش‌بخش
- مدیتیشن
- وقت گذراندن با دوستان و خویشاوندان
- دور شدن از عوامل استرس‌زا
- ورزش کردن (یوگا یا تای‌چی)
- داشتن رژیم غذایی سالم و مصرف سبزیجات، میوه، غلات، آجیل‌ها و پروتئین
- داشتن خواب کافی
اگر روش‌هایی که برای پایین آوردن مقدار هیجان گفته شد مفید نبودند، می‌توانید با روانپزشکان مجموعه درمانکده در تماس باشید تا بهترین راهنمایی و مشاوره را به شما بدهند.
بیشتر بدانید: تفسیر و نتیجه آزمایش TSH تیروئید
آیا راه درمانی برای اختلالات ترشح هورمون آدرنالین وجود دارد؟
به روش‌های گوناگونی می‌توان درمان اختلالات آدرنالین را انجام داد. ترشح بیش از حد هورمون آدرنالین را کنترل کرد. روش‌هایی از جمله:
1) درمان رفتاری شناختی (CBT)
این روش درمانی یکی از بهترین روش‌های برای درمان بیشتر اختلالات اضطرابی است. در این روش درمانی به طور کامل به شناسایی موقعیت‌ها، افکار و افراد محرک و سپس یادگیری و تمرین مهارت‌های مقابله سالم پرداخته میشود.
بیشتر بخوانید : آمپول کتورولاک چیست؟ + دوز مصرفی و عوارض جانبی
2) حساسیت زدایی و پردازش مجدد حرکت چشم (EMDR)
با استفاده از این تکنیک درمانی تمامی باورهای منفی در مورد خود شخص یا جهان شناسایی میشود و درمانگر به بیمار کمک خواهد کرد تا به جای این باورهای منفی، به باورهای مثبت یا جایگزین و باورهایی که قدرتمند هستند و کمتر ترسناک و منفی هستند برسد.
بیشتر بدانید: انواع آزمایش های هورمون رشد
3) مصرف دارو
روش‌های درمانی با مصرف دارو به دو دسته تقسیم می‌شوند:
1) مصرف داروهای مسدود کننده‌های بتا
این داروها با جلوگیری از تماس آدرنالین با گیرنده‌های بتا قلب، به کاهش علائم استرس در فرد کمک خواهد کرد. با مصرف این داروها بیمار دیگر احساس تپش قلب و افزایش ضربان قلب نخواهد داشت. همین‌طور با شل کردن رگ‌های خونی و کاهش فشار خون، دیگر احساس هیجان ناشی از ترشح هورمون آدرنالین را نخواهد داشت.
لازم به ذکر است که عملکرد این داورها هم کوتاه مدت هستند و فقط می‌توان از آنها در شرایط خاصی که برای‌تان کمی استرس‌زا هستند استفاده کرد. تاثیر این داروها هم معمولا بین 12 تا 24 ساعت است. از جمله رایج‌ترین داروهای مسدود کننده بتا که ممکن است پزشک تجویز کند می‌توان به داروهایی مثل آتنولول، پروپرانولول و متوپرولول اشاره کرد.
بیشتر بدانید: جوش های هورمونی چیست؟
2) مصرف بنزودیازپین‌ها برای کنترل هورمون آدرنالین
داروهای بنزودیازپین هم یکی دیگر از داروهای کوتاه مدت هستند که تاثیر بسیار سریعی دارند. این داروها بر روی انتقال‌دهنده‌های عصبی و آرام کردن ماهیچه‌ها و ذهن کار می‌کنند. بنزودیازپین‌ها در بیشتر مواقع برای درمان اختلال‌های مثل اختلال هراس، اختلال اضطراب عمومی و اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می‌شوند.
بنزودیازپین‌ها در اوج اضطراب یا حمله وحشت می‌تواند بسیار کارآمد باشد و در صورت بروز مشکلات تنفسی تنفس یا سرگیجه‌های ناشی از وحشت زدگی، با غیرفعال کردن سریع آدرنالین اضافی خون، علائم را به سرعت تسکین می‌دهند. از حمله رایج‌ترین داروهای بنزودیازپین‌هایی که ممکن است پزشک تجویز کند به داروهایی مثل آلپرازولام، کلونازپام، لورازپام و دیازپام می‌توان اشاره کرد.
بیشتر بدانید: تومور غدد بزاقی: علل، علائم، درمان و راه های پیشگیری از عفونت غدد بزاقی
چه‌زمانی باید به پزشک برای کنترل هورمون آدرنالین مراجعه کرد؟
اگر تمامی راه‌حل‌هایی که بالاتر به آنها اشاره کردیم را انجام دادید و همچنان علائمی که در مورد ترشح آدرنالین گفتیم را درون خود حس کردید و یا اینکه اگر استرس و اضطراب شدید دارید و شب‌ها نمی‌توانید به خوبی استراحت کنید، حتما با یک متخصص غدد و روانپزشک از مجموعه درمانکده مشورت کنید؛ تا در صورت لزوم از داروهای ضد استرس و بازدارنده‌های باز جذب سروتونین استفاده کنید تا این مشکل به صورت کامل برطرف شود. همچنین می‌توانید به راحتی با استفاده از امکان مشاوره آنلاین با دکتر روانپزشک در وقت خود صرفه‌جویی کنید.
بیشتر بدانید:هورمون دوپامین چیست؟ چگونه و از کجا ترشح میشود؟
جمع‌بندی
در این مقاله خیلی کامل و تخصصی در مورد کاربرد هورمون آدرنالین در بدن گفته شد. توجه داشته باشید که بیماری‌هایی که موجب ترشح بیش از حد آدرنالین در بدن می‌شوند بسیار نادر هستند ولی ممکن است در برخی موارد دچارشان شوید. به طور مثال بیماری‌هایی مثل تومور در غدد فوق کلیوی، صرع و… .
با ایجاد برخی تغییرات ساده در سبک زندگی و در موقعیت‌های پراسترس قرار نگرفتن می‌توان تا حد زیادی به سلامت روان و بدن‌تان کمک کنید. ولی اگر با وجود رعایت تمامی این موارد باز هم به دفعات دچار این احساس می‌شوید، حتما با پزشک‌تان در تماس باشید.
