پره اکلامپسی بعد از زایمان می‌تواند منجر به مرگ مادر شود؛ چون می‌تواند منجر به اکلامپسی شود، یک بیماری جدی که برای سلامتی مادر خطرناک بوده و در موارد نادر باعث مرگ می‌شود. زنان مبتلا به پره اکلامپسی با تشنج، اکلامپسی دارند.
تنها راه درمان پره اکلامپسی زایمان است. علائم پره اکلامپسی بعد از زایمان، می‌تواند 1 تا 6 هفته یا بیشتر طول بکشد. در ادامه این مطلب با درمانکده همراه باشید تا نگاهی به علائم و علل و عوارض پره اکلامپسی بعد از زایمان بپردازیم.
به یاد داشته باشید شما از طریق درمانکده می‌توانید از بهترین متخصصان زنان تهران، مشاوره آنلاین یا نوبت حضوری بگیرید.
پره اکلامپسی بارداری چیست؟
پره اکلامپسی بارداری که قبلاً توکسمی نامیده می‌شد، وضعیتی در زنان باردار که با فشار خون بالا، پروتئینوری و تورم پاها و دست‌ها همراه است. شدت آن می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. معمولاً در اواخر بارداری اتفاق می‌افتد، ممکن است پره اکلامپسی بعد از زایمان یا حتی زودتر از آن نیز رخ دهد.
با یادگیری علائم پره اکلامپسی بارداری و مراجعه به پزشک برای مراقبت‌های منظم قبل از تولد می‌توانید به محافظت از خود کمک کنید. ابتلا به پره اکلامپسی در اوایل ممکن است احتمال بروز مشکلات طولانی مدت را برای مادر و کودک کاهش دهد.
علائم و نشانه‌های پره اکلامپسی
علائم پره اکلامپسی بارداری علاوه بر تورم (ادم نیز نامیده می‌شود)، وجود پروتئین در ادرار و فشار خون بالا، عبارتند از:
- افزایش وزن طی 1 یا 2 روز به دلیل افزایش زیاد مایعات بدن
- درد شکم به ویژه در سمت راست و بالا
- سردردهای شدید
- تغییر در رفلکس‌ها
- کاهش ادرار یا قطع شدن آن
- سرگیجه
- استفراغ شدید و حالت تهوع
- تغییر بینایی مانند هاله‌های نور، اجسام شناور یا تاری دید
پره اکلامپسی بارداری معمولاً نزیک به زایمان رخ می‌دهد و بعضاً تا بعد زایمان همراه مادر است. برخی از زنان مبتلا به پره اکلامپسی بارداری هیچ علائمی ندارند، بنابراین مهم است که برای بررسی منظم فشار خون و آزمایش ادرار به پزشک مراجعه کنید.
علائم چه زمانی ظاهر می‌شوند؟
پره اکلامپسی می‌تواند در اوایل هفته 20 بارداری اتفاق بیفتد، اما نادر است. علائم اغلب پس از هفته 34 شروع می‌شود. در چند مورد دیده شده علائم پره اکلامپسی بعد از زایمان و طی ۴۸ ساعت پس از آن ایجاد می‌شود. معمولا خود به خود از بین می‌روند اما می‌تواند تا 12 هفته پس از زایمان نیز وجود داشته باشند.
علل پره اکلامپسی
بسیاری از کارشناسان معتقدند که پره اکلامپسی و اکلامپسی بر اثر عملکرد ناصحیح جفت اتفاق می‌افتد، اما علت دقیق هنوز ناشناخته است. برخی فکر می‌کنند تغذیه بارداری نامناسب یا چربی زیاد بدن می‌تواند در این امر موثر باشد. کمبود جریان خون رحم و ژن‌ها نیز می‌تواند نقش داشته باشد.
سایر اختلالات فشار خون بالا در بارداری
پره اکلامپسی یکی از چهار اختلال فشار خون در زنان باردار است. سه مورد دیگر عبارتند از:
- فشار خون حاملگی. این هایپرتنشن پس از هفته 20 بارداری شروع می‌شود اما دفع مقادیر بالای پروتئین در ادرار را به دنبال ندارد. بعد از زایمان معمولاً از بین می‌رود.
- فشار خون بالا مزمن. این نوع هایپرتنشن قبل از بارداری یا قبل از هفته 20 بارداری شروع می‌شود.
- همراهی پرفشاری خون مزمن با پره اکلامپسی. این هایپرتنشن مزمن با ادامه بارداری بدتر و موجب پروتئینوری بیشتر و سایر عوارض می‌شود.
عوامل خطر پره اکلامپسی
مواردی که می‌توانند احتمال ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش دهند عبارتند از:
- افراد نوجوان یا بالای 40 سال
- نژاد آمریکایی آفریقایی
- اولین بارداری
- داشتن نوزادانی با فاصله کمتر از 2 سال یا بیش از 10 سال
- بارداری با شریک جدید
- فشار خون بالا قبل از بارداری
- سابقه پره اکلامپسی
- داشتن مادر یا خواهری که دچار پره اکلامپسی شده است
- سابقه چاقی
- بارداری چند قلویی
- لقاح آزمایشگاهی
- سابقه دیابت، بیماری کلیه ، لوپوس یا آرتریت روماتوئید
عوارض پره اکلامپسی
پره اکلامپسی در بارداری مانع دریافت خون کافی توسط جفت شده، در نتیجه اندازه جنین بسیار کوچک خواهد بود. این اختلال را محدودیت رشد جنین می‌نامند.
این عارضه یکی از شایع‌ترین دلایل تولد زودرس و مشکلات متعاقب، از جمله اختلالات یادگیری، صرع، فلج مغزی و اختلالات شنوایی و بینایی می‌باشد.
پره اکلامپسی می‌تواند عوارض نادر اما جدی ایجاد کند، از جمله:
- سکته
- تشنج
- تجمع مایعات در قفسه سینه
- نارسایی قلبی
- کوری برگشت پذیر
- خونریزی کبد
- خونریزی بعد از زایمان
وقتی پره اکلامپسی یا اکلامپسی به سلول‌های کبدی و خونی آسیب می‌رساند، ممکن است دچار عارضه‌ای بنام سندرم HELLP شوید. این عبارت مخفف موارد زیر است:
- همولیز (H). زمانی که گلبول‌های قرمز حامل اکسیژن خون از بین می‌روند.
- افزایش آنزیم‌های کبدی (EL). مقادیر بالای این مواد شیمیایی در خون نشانگر مشکلات کبدی است.
- تعداد پلاکت پایین (LP). زمانی که به علت شمار پایین پلاکت‌ها، انعقاد خون مختل می‌شود.
سندرم HELLP یک اورژانس پزشکی است. در صورت بروز علائم آن عبارتند از:
- تاری دید
- درد قفسه سینه یا شکم
- سردرد
- خستگی
- ناراحتی معده یا استفراغ
- تورم صورت یا دست‌ها
- خونریزی لثه یا بینی
پره اکلامپسی بارداری همچنین می‌تواند موجب جدا شدن ناگهانی جفت از رحم شود که گاهی منجر به مرده‌زایی می‌شود.
تشخیص پره اکلامپسی
در صورت وجود فشار خون بالا و حداقل یکی از علائم زیر، دچار پره اکلامپسی هستید:
- وجود مقادیر زیاد پروتئین در ادرار
- شمار پایین پلاکت خون
- مقادیر بالای مواد شیمیایی مرتبط با کلیه در خون
- مقادیر بالای مواد شیمیایی مرتبط با کبد در خون
- وجود مایع در ریه‌ها
- سردرد جدید مقاوم به دارو
برای تأیید تشخیص، پزشک ممکن است آزمایشاتی انجام دهد، از جمله:
- آزمایش خون برای بررسی پلاکت‌ها و جستجوی مواد شیمیایی مرتبط با کلیه یا کبد
- آزمایش ادرار برای اندازه‌گیری پروتئین‌ها
- سونوگرافی، تست بدون استرس یا پروفایل‌های بیوفیزیکی برای بررسی رشد کودک
درمان پره اکلامپسی
تنها راه درمان پره اکلامپسی و اکلامپسی زایمان است. پزشک بر اساس زمان بارداری، وضعیت جنین در رحم و شدت پره اکلامپسی با شما در مورد زمان زایمان صحبت خواهد کرد.
اگر کودک به خوبی رشد کرده است، معمولاً در هفته 37 یا بیشتر، پزشک ممکن است زایمان یا سزارین را توصیه کند. این کار از بدتر شدن پره اکلامپسی جلوگیری می‌کند.
اگر کودک نزدیک به ترم نباشد، شما و پزشک می‌توانید پره اکلامپسی خفیف را درمان کنید تا زمانی که کودک به اندازه کافی رشد کند و زایمان با خیال راحت انجام شود. هرچه زایمان به موعد مقرر نزدیکتر باشد، برای کودک بهتر است.
اگر مبتلا به پره اکلامپسی خفیف هستید، که به عنوان پره اکلامپسی بدون ویژگی‌های شدید نیز شناخته می‌شود، ممکن است توصیه‌های پزشک شامل موارد زیر باشد:
- استراحت در خانه یا بیمارستان. بیشتر به سمت چپ بخوابید.
- نظارت دقیق با دستگاه اندازه گیری ضربان قلب جنین و انجام سونوگرافی‌های مکرر
- داروهایی برای کاهش فشار خون
- آزمایش خون و ادرار
پزشک برای نظارت دقیق تر ممکن است ماندن در بیمارستان را توصیه کند. مراقبت‌ها در بیمارستان شامل:
- دارویی برای جلوگیری از تشنج، کاهش فشار خون و مشکلات دیگر
- تزریق استروئید برای کمک به رشد سریع ریه‌های کودک
سایر درمان‌ها عبارتند از:
- تزریق منیزیم برای جلوگیری از تشنج مربوط به اکلامپسی
- هیدرالازین یا داروی فشار خون دیگر
برای پره اکلامپسی شدید، حتی اگر نزدیک به زمان ترم هم نباشید، ممکن است پزشک دستور زایمان فوری دهد. پس از آن، علائم پره اکلامپسی باید طی 1 تا 6 هفته از بین برود اما ممکن است بیشتر طول بکشد.
پیشگیری از پره اکلامپسی
اگر شانس بیشتری برای ابتلا به پره اکلامپسی دارید، با پزشک خود در مورد ایجاد تغییرات در سبک زندگی جهت ارتقا سلامت خود صحبت کنید. توصیه‌های مفید:
پزشک ممکن است مصرف روزانه 81 میلی‌گرم (دوز کم) آسپرین را توصیه کند. مصرف هر گونه دارو، ویتامین یا مکمل بدون مشورت پزشک ممنوع است. اگر مایل‌اید بیشتر درباره باید و نبایدهای دوران بارداری بدانید، این نوشته را از دست ندهید.
سخن نهایی
پره اکلامپسی در بارداری معمولاً خطرناک است و باعث عوارض جنینی و مادری می‌شود. علت اصلی این بیماری هنوز ناشناخته است و تنها راه قطعی درمان آن پایان دادن به حاملگی و خارج کردن جنین و جفت می‌باشد. برای پیشگیری از آن باید مراقبت‌های بارداری را جدی بگیرید. در همین راستا، با متخصصان زنان و زایمان حرفه‌ای حاضر در درمانکده از طریق قابلیت نوبت‌دهی آنلاین، در ارتباط باشید.
منبع: Webmd
