سردرد پریودی یکی از مشکلاتی است که اکثر زنان بر اثر تغییرات هورمونی در روزهای چرخه قاعدگی یا هفته PMS (سندرم پیش قاعدگی) تجربه می‌کنند. این سردرد که گاهی خفیف و برخی مواقع بسیار شدید است، معمولا در دوران قاعدگی یا حتی چند روز پس از آن ادامه خواهد داشت.
سردرد قاعدگی معمولا قبل، در طول یا بلافاصله بعد از پریود بروز پیدا می‌کند. درواقع زمان اصلی شکل‌گیری سردرد در دوران عادت ماهانه موقع تخمک‌گذاری است. اگر شما از قبل تجربه سردردهای میگرنی داشته باشید، قاعدگی همچون یک محرک برای شروع سردرد در این دوره عمل می‌کند.
علائم سردرد پریودی با سایر سردردها شباهتی زیادی دارد، اما این نوع دردهای میگرنی سر با اختلالات حسی همراه نیستند. اگر شما هم در دوران پریود از انواع سردردها رنج می‌برید، همراه ما باشید تا در این مقاله از مجله درمانکده علت، علائم و راه‌کارهای مختلف درمانی سردرد قاعدگی را بررسی کنیم.
بیشتر بخوانید: سردرد و انواع آن ؛ معرفی انواع سردرد خطرناک + درمان فوری
فهرست محتوا:
سردرد پریودی چیست؟
چرخه قاعدگی در زنان برای آماده‌سازی بدن جهت بارداری دائما در حال افزایش و کاهش هورمون‌های زنانه است. این چرخه به‌طور طبیعی 25 تا 30 روز طول می‌کشد که درواقع از روز اول شروع پریود فعلی تا روز اول قاعدگی بعدی ادامه خواهد داشت.
این بالا و پایین شدن سطح هورمون‌های بدن می‌تواند باعث بروز سردرد پریودی در زنان شود که از آن با نام میگرن قاعدگی هم یاد می‌کنند. هورمون‌های تاثیرگذار بر شدت و شیوع سردرد در دوران قاعدگی، استروژن و پروژسترون هستند که مسئولیت تنظیم چرخه عادت ماهانه را برعهده دارند.
برای مثال: افت شدید سطح استروژن بدن می‌تواند باعث بروز سردردهای میگرنی حاد در این دوره شود.
بیشتر بدانید: واکسن گارداسیل چه نوع واکسنی است؟
بیشتر بخوانید: نحوه استفاده از کاپ قاعدگی چگونه است؟
انواع سردرد قاعدگی
آن‌ها عبارتند از:
- سردرد تنشی (استرس عامل ایجاد این نوع سردرد پریودی است که با احساس سفتی در اطراف پیشانی همراه خواهد بود)
- سردرد پیش از قاعدگی (سندرم پیش قاعدگی یا PMS که یک یا دو هفته قبل از شروع پریود رخ می‌دهد اغلب با سردرد همراه است)
- سردرد بعد از قاعدگی (از دست دادن خون و کاهش سطح آهن باعث بروز این نوع سردرد می‌شود)
در بین انواع سردرد قاعدگی مرسوم این دوره، سردرد هورمونی و میگرن پریودی بیشتر بروز پیدا می‌کند. این دو نوع سردرد در عادت ماهانه بر اثر یک علت زمینه‌ای ایجاد می‌شوند اما نشانه‌های شروع آن‌ها با یکدیگر فرق می‌کند.
بیشتر بدانید: قرص مفنامیک اسید برای چیست؟
خوب است بدانید که سردرد پریودی یکی از شایع‌ترین مشکلات در دوران عادت ماهانه و هفته PMS (سندرم پیش قاعدگی) است. زنان زیادی در جهان هر ماه در طول چرخه قاعدگی با این نوع حملات میگرنی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. یکی از خدمات درمانکده مشاوره آنلاین است که شما می‌توانید برای درمان یا کاهش سردرد قاعدگی با فوق تخصص زنان به صورت تلفنی، متنی یا صوتی در ارتباط باشید.
بیشتر بدانید: تشخیص کم خونی در پریودی چگونه انجام می‌شود؟
علت سردرد پریودی
مهمترین دلایل سردرد در دوران قاعدگی شامل موارد زیر است:
1. تغییرات هورمونی
اصلی‌ترین علت بروز میگرن قاعدگی نوسانات هورمونی همچون استروژن و پروژسترون در طول چرخه پریودی است. انتقال پیام در نقاط مختلف بدن به کمک استروژن انجام می‌شود. با افزایش این هورمون در اواخر چرخه قاعدگی تخمک‌ها آزاد می‌شوند.
افزایش پروژسترون باعث قرار گرفتن تخمک درون رحم خواهد شد. پس از اتمام آزادسازی تخمک و تخمک‌گذاری سطح این دو هورمون افت شدیدی پیدا می‌کند. این نوسانات هورمونی باعث بروز سردرد در عادت ماهانه خواهد شد.
2. سروتونین
سروتونین هورمون شادی و تنظیم‌کننده احساسات، خلق‌وخو و سایر رفتارهای ما محسوب می‌شود. همچنین به‌عنوان انتقال‌دهنده عصبی و منقبض‌کننده عروق عمل خواهد کرد.
کاهش سطح استروژن باعث می‌شود تا ترشح هورمون سروتونین در مغز کاهش پیدا کند و عروق خونی منقبض شوند که نتیجه آن چیزی جزء سردرد پریودی نیست.
سایر عوامل کمک کننده به سردرد پریودی عبارتند از:
- استرس
- رژیم غذایی نامناسب
- تغییرات برنامه خواب
- تنش‌های عصبی
- کم‌خونی
بیشتر بخوانید: مشکلات عادت ماهانه و روش‌های مقابله با آن‌ها
بیشتر بدانید: دلیل افزایش وزن در قاعدگی چیست؟
اگر سردرد شدیدی در دوران قاعدگی تجربه می‌کنید، برای دریافت مشاوره تلفنی، صوتی و تصویری یا انجام آزمایشات لازم با پزشک متخصص مغز و اعصاب درمانکده به صورت آنلاین در ارتباط باشید.
علائم میگرن پریودی
اکثر زنان سردرد در دوران قاعدگی را ابتدا پیش از شروع آن در PMS (سندرم پیش قاعدگی) تجربه می‌کنند. بنابراین برای این‌که سردرد پریودی با انواع دیگر اشتباه گرفته نشود، بهتر است علائم مشخص آن را بشناسید.
آن‌ها عبارتند از:
- درد و سفتی اطراف پیشانی
- حالت تهوع
- استفراغ
- حساسیت به صدا
- حساسیت به نور زیاد
برای دریافت مشاوره تلفنی و راهنمایی بیشتر در خصوص نشانه‌های سردرد قاعدگی می‌توانید با دکتر زنان آنلاین یا دکتر آنلاین مغز و اعصاب در سایت درمانکده به صورت صوتی و تصویری در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید: سکس در پریودی امکان پذیر است؟
درمان سردرد پریودی
بهترین روش درمانی سردرد در عادت ماهانه بسته به میزان شدت آن انتخاب می‌شود. آن‌ها عبارتند از:
تسکین دهنده‌ها
اغلب مسکن‌هایی که بدون نسخه قابل تهیه هستند برای درمان سردرد پریودی مفید بوده و باعث کاهش درد یا التهاب می‌شوند.
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
- آسپرین
- استامینوفن
- نوافن
بیشتر بدانید: چیزی در مورد فواید قاعدگی می‌دانید؟
داروهای تجویزی
اگر میگرن پریودی شما شدت زیادی داشت و داروهای تسکین‌دهنده بدون نسخه نتوانستند آن را بهبود ببخشند، می‌توانید از روش هورمون درمانی استفاده کنید.
این روش توسط پزشک تجویز می‌شود و انجام آن قبل از چرخه قاعدگی باعث ایجاد تعادل در سطح هورمون‌ها خواهد شد. معمولا پزشک برای برقراری تعادل هورمونی مکمل استروژن (Estradiol) تجویز می‌کند.
همچنین در صورت استفاده از داروی هورمونی کنترل بارداری، می‌توانید با حذف هفتگی آن به کاهش سردرد پریودی و تعادل سطح هورمون‌ها کمک کند.
از دیگر داروهای تجویزی توسط پزشک برای میگرن قاعدگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تریپتان‌ها مثل rizatriptan، zolmitriptan (تحریک سروتونین)
- گلوکوکورتیکوئیدها
- دی هیدروارگوتامین
- ارگوتامین
- داروی ضد تهوع (حالت تهوع و استفراغ همراه با سردرد قاعدگی)
بیشتر بدانید: بهداشت در قاعدگی چه تاثیراتی دارد؟
درمان خانگی سردرد پریودی
در کنار داروهای شیمیایی استفاده از درمان خانگی می‌تواند باعث مدیریت سردرد در دوران قاعدگی و از بین رفتن ضربان شدید آن شود.
راه‌کارها عبارتند از:
- به کمک کیسه یخ (سرما درمانی) که در حوله پیچیده شده، می‌توانید التهاب و درد قسمت پیشانی را کاهش دهید.
- از انجام تمرینات آرامش‌بخش همچون یوگا و تنفس صحیح غافل نشوید.
- به اندازه کافی استراحت کنید. خواب 7 تا 9 ساعت در طول شب توصیه می‌شود.
- نورهای اضافی اتاق را خاموش کنید و دمای محیط را متعادل نگه دارید.
- طب سوزنی به تحریک هورمون اندروفین (هورمون مقابله‌گر با استرس و درد) کمک می‌کند.
- با پزشک خود در خصوص مصرف مکمل‌ها همچون منیزیم صحبت کنید.
- ماساژ درمانی یکی‌دیگر از موارد درمان خانگی سردرد پریودی است که تنش را از شانه‌ها، گردن، سر می‌گیرد و باعث کاهش تعداد حملات میگرن قاعدگی می‌شود.
- دمنوش بابونه و چای زنجبیل می‌توانند به کاهش تنش‌های موجود در قسمت پیشانی کمک کنند.
بیشتر بخوانید: اسهال در دوران پریودی و روش مقابله با آن
روش پیشگیری از سردرد پریودی
سردرد قاعدگی یک وضعیت طبیعی بدن زنان در چرخه عادت ماهانه است که نمی‌توان به‌طور کلی از بروز آن جلوگیری کرد. اما با انجام برخی کارها و رعایت موارد زیر می‌توانید به کاهش میگرن پریودی کمک کنید:
- فعالیت بدنی سبک اما منظم همچون پیاده‌روی داشته باشید.
- استرس و اضطراب را از خود دور کنید.
- از رژیم غذایی سالم و سبک پیروی کنید.
- از نوشیدنی‌های گازدار و غذاهای فست‌فودی که نمک یا قند فراوانی دارند، اجتناب کنید.
- بیش از حد گرسنه نمانید.
- مصرف شکلات، پنیر پرچرب، گوشت‌های فرآوری شده و کافئین را به حداقل برسانید.
بیشتر بخوانید: دوش واژینال یعنی چه؟ نکات مهمی که باید بدانید!
نتیجه سردرد پریودی
سردرد قاعدگی نوعی میگرن نسبتا شدید در چرخه عادت ماهانه است که نسبت به سردردهای معمولی کمتر به درمان پاسخ می‌دهد. اما می‌توان با راه‌کارهای خانگی و برخی داروهای تجویز شده که به برقراری تعادل در سطح هورمون‌های بدن زنان کمک می‌کنند، درد ناشی از سردرد پریودی را تسکین داد.
ما در این مقاله از درمانکده شما را با انواع روش‌های درمانی میگرن در عادت ماهانه آشنا کردیم. شما از کدام راه‌کارها برای تسکین درد میگرن پریودی استفاده می‌کنید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
بیشتر بخوانید: قرص برای پریود شدن بدون نسخه
سوالات متداول سردرد قاعدگی
تغییرات هورمونی همچون افت استروژن باعث سردرد قاعدگی می‌شود.
احساس درد ضربان‌دار که از یک طرف پیشانی شروع می‌شود و با حساسیت به نور، حالت تهوع و گاها استفراغ همراه است.
مصرف منیزیم موجود در آجیل، دانه‌ها، ماهی چرب، سبزیجات برگ‌دار، موز، آووکادو و شکلات تلخ می‌تواند باعث کاهش میگرن پریودی شود.
داروی ضد التهاب غیراستروئیدی از جمله: ایبوپروفن، استامینوفن، نوافن و ناپروکسن که بدون نسخه قابل تهیه هستند.
معمولا این نوع سردرد در طول چرخه قاعدگی یا هفته PMS (سندرم پیش قاعدگی) طول می‌کشد و در برخی زنان بعد از اتمام عادت ماهانه (چند ساعت تا چند روز) ادامه خواهد داشت.
منبع: forbes | healthline
