درد سمت چپ شکم مشکل رایجی است که به دلایل مختلفی به وجود میآید. در شکم انسان اندامهای مختلفی وجود دارند که اختلال در کارکرد هر یک از آنها میتواند به درد در ناحیه شکم منجر شود. در این بین زنان به دلیل داشتن اندامهای تناسلی داخلی مانند رحم، تخمدان چپ و لوله فالوپ چپ، بیشتر از مردان درد سمت چپ شکم را تجربه میکنند. با این حال، در مردان هم ممکن است به دلیل مشکلات بیضه درد شکم سمت چپ بدن احساس شود.
علت درد سمت چپ شکم
بعضی از بیماریها هم در زنان و هم در مردان به دردی منجر میشوند که در سمت چپ شکم احساس میشود. اما بیماریهایی هم هستند که فقط زنان یا فقط مردان را تحت تاثیر قرار میدهند. جدول زیر دلایل درد شکم را نشان میدهد:
بیماریهایی که هم در مردان و هم در زنان با درد شکم همراه هستند | گاستریت (ورم معده) کولیت (ورم روده) دیورتیکولیت انسداد روده فتق سنگ، عفونت یا تومور کلیه چپ بزرگ شدن طحال |
عواملی که فقط در زنان باعث درد سمت چپ شکم میشوند | وجود کیست در تخمدان چپ درد قاعدگی اندومتریوز پیچخوردگی تخمدان چپ حاملگی خارج رحمی بیماری التهابی لگن |
بیماریهایی که فقط در مردان باعث درد سمت چپ شکم میشوند | پیچخوردگی بیضه چپ |
در ادامه مطلب به معرفی مهمترین دلایل درد سمت چپ شکم میپردازیم:
1. ورم معده یا گاستریت
در اثر آسیب دیدن جداره معده به دلیل عفونت خفیف، جدار معده ملتهب شده و ورم معده یا گاستریت ایجاد میشود. در صورت درمان نشدن، این التهاب به زخم معده تبدیل میشود که عوارض دردناکتری دارد و خطرناکتر است.
مشاهده بیشتر: فوق متخصص گوارش
بهتر است بخوانید: لیست علائم و نشانه های کرونا
2. ورم روده یا کولیت
ورم روده یا کولیت، به معنی التهاب روده است. این التهاب معمولا در سطوح داخلی روده بزرگ و راست روده ایجاد میشود. نشانه متمایز این بیماری، دردی است که به تدریج گسترش پیدا میکند و با تغییر در نحوه عملکرد روده مانند اسهال همراه میشود. از علل ابتلا به کولیت میتوان به عفونت، مسمومیت غذایی، واکنش سیستم خودایمنی و کم خونی اشاره کرد.
3. دیورتیکولیت
در این بیماری کیسههایی به نام دیورتیکول در جداره داخلی روده بزرگ ایجاد میشوند. این کیسهها ممکن است عفونی و ملتهب شوند. در اثر این بیماری درد شدیدی در قسمت چپ و پایین شکم احساس میشود که معمولا با تب، خونریزی، لرز و تغییر عادات روده همراه است. در صورت تداوم بیماری و تشدید آن ممکن است خونریزی، فتق یا انسداد روده هم ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: همه چیزهایی که باید درباره بیماری فتق بدانید
بیشتر بخوانید: علت درد سمت راست شکم در زنان
4. انسداد روده
در افراد مبتلا به انسداد روده مسیر روده بسته میشود و مایعات و غذاها نمیتوانند از روده عبور کنند. در صورتی که این مشکل بلافاصله درمان نشود، بخش مسدود شده ممکن است از بین برود و برای حیات بیمار مشکلات جدی ایجاد کند. علل مختلفی میتوانند منجر به انسداد روده شوند که از جمله میتوان به چسبندگی روده که معمولا پس از جراحی به وجود میآید، کیسههای ملتهب و عفونی روده (دیورتیکولیت)، پیچخوردگی روده، فتق، تومورها و… اشاره کرد. کاهش اشتها، درد شکم و نفخ از دیگر نشانههای ابتلا به این بیماری هستند.
بیشتر بدانید: درمان دل درد چیست؟
5. فتق
فتق مشکل دیگری است که میتواند به درد سمت چپ شکم منجر شود. در بیماری فتق جداره یا عضلات اطراف شکم دچار شکاف شده و اعضای داخلی شکم دچار بیرونزدگی میشوند (فتق شکمی). این عارضه که اغلب دردناک است میتواند در بخشهای مختلف شکم رخ دهد.
فتق فقط از طریق جراحی قابل درمان است. در صورتی که عضو بیرون زده نتواند به حفره شکمی بازگردد، ممکن است خونرسانی به آن قسمت از بدن مختل شود که بسیار خطرناک است.
بیشتر بخوانید: سوالات متداول در مورد اهدای خون
از انواع دیگر فتق میتوان به فتق اپی گاستریک و فتق شکمی اشاره کرد:
- فتق اپی گاستریک: این برآمدگی در قسمت بالایی شکم ایجاد میشود. این منطقه دقیقا در اطراف معده، بالای ناف و درست زیر دندهها قرار دارد. به همین دلیل، افراد مبتلا به فتق اپی گاستریک معمولا از درد سمت چپ شکم زیر دنده شکایت دارند.
- فتق برشی: بعد از عمل جراحی رخ داده و در طی آن قسمتی از روده از شکاف جراحی یا بافت ضعیف بیرون میزند.
بیشتر بدانید: دل درد در کودکان نشانه چیست؟
6. سنگ، عفونت یا تومور کلیه چپ
اگر چه کلیهها در ناحیه پشت و دو طرف ستون فقرات قرار دارند، اما درد کلیه ممکن است در مناطق مختلفی از بدن ظاهر شود. از جمله ممکن است درد کلیه چپ، در ناحیه چپ شکم احساس شود. درد کلیه معمولا شدید بوده و ممکن است با علائمی نظیر تغییر رنگ ادرار، سوزش ادرار، تکرر ادرار و… همراه باشد.
سنگ کلیه به دلایل مختلفی از جمله کیفیت بد آب آشامیدنی، مصرف ناکافی آب، سبک زندگی نادرست و… ایجاد میشود.
بیشتر بخوانید: آیا واکسن آنفلوانزا سالانه لازم است؟
7. کیست تخمدان چپ
کیست تخمدان یکی از دلایل درد سمت چپ شکم در زنان است. بسیاری از زنان کیست تخمدان را در زندگی خود تجربه میکنند که میتواند دردهایی را در ناحیه لگن یا سمت چپ شکم ایجاد کند. در صورتی که این کیست پاره شود یا تخمدان پیچ بخورد، بیمار به درمان فوری نیاز خواهد داشت. برای تشخیص کیست تخمدان میتوان از معاینه لگن یا سونوگرفی استفاده کرد.
بیشتر بدانید: دل درد در زنان نشانه چیست؟
مشاهده بیشتر: دکتر زنان و زایمان
8. بزرگ شدن طحال
طحال عضوی است که در سمت فوقانی و چپ شکم قرار دارد. طحال کارکردهای مهمی دارد، از جمله: از بین بردن گلبولهای قرمز پیر، ساخت پادتن، حذف باکتریها یا سلولهای خونی پوشیده شده توسط پادتن و موارد دیگر. آسیب و یا تورم طحال درد سمت چپ شکم زیر دنده را به دنبال را دارد.
بیشتر بخوانید: آماده شدن نتیجه آزمایش خون چقدر زمان میبرد؟
9. درد قاعدگی (دیسمنوره)
معمولا کرامپهای شکمی قبل و در طول دوره قاعدگی رخ میدهند. اگرچه درد قاعدگی از خفیف تا شدید متغیر است، اما در بیشتر موارد جدی و خطرناک نیست.
10. اندومتریوز
در اندومتریوز، بافت داخل رحم در خارج از رحم هم رشد میکند که این میتواند باعث درد شکم شود. سایر علائم این بیماری عبارتند از: درد شدید قاعدگی که ممکن است با گذشت زمان بدتر شود، درد در حین رابطه جنسی یا ادرار کردن، خونریزی شدید قاعدگی و لکهبینی بین دو قاعدگی.
11. پیچخوردگی تخمدان چپ
کیستهای بزرگ تخمدان ممکن است باعث تغییر موقعیت تخمدان در بدن شوند که این امر خطر پیچخوردگی تخمدان را افزایش میدهد. چرخش تخمدان سمت چپ با کاهش خونرسانی به تخمدان و لوله فالوپ سمت چپ به درد سمت چپ شکم منجر میشود. اگر درد شکم شدید بود و استفراغ میکردید، بلافاصله نزد پزشک بروید.
12. حاملگی خارج رحمی
در حاملگی خارج رحمی، تخمک بارور شده قبل از رسیدن به رحم در لوله فالوپ لانهگزینی می کند. علاوه بر درد شکم، زنان مبتلا به این مشکل علائم دیگری مانند عقب افتادن پریود، ترشحات آبکی و خونریزی واژینال را تجربه میکنند.
بیشتر بدانید: درد زیر شکم به چه دلایلی رخ میدهد؟
13. بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن (PID) عفونت دستگاه تناسلی زنانه است که معمولا توسط عفونتهای مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک ایجاد میشود. از علائم این بیماری میتوان به درد شکم، تب، درد یا خونریزی در حین رابطه جنسی، احساس سوزش هنگام ادرار کردن و خونریزی بین دو قاعدگی اشاره کرد.
14. پیچخوردگی بیضه
تورشن یا پیچخوردگی بیضه سمت چپ میتواند به درد سمت چپ شکم در مردان منجر شود. این مشکل زمانی رخ میدهد که بیضه حول طناب اسپرماتیک میچرخد و درنتیجه خونرسانی به بیضه کاهش مییابد. طناب اسپرماتیک نقش خونرسانی به بیضهها را برعهده دارد.
از علائم پیچخوردگی بیضه میتوان به درد شکم، درد و تورم ناگهانی و شدید کیسه بیضه، حالت تهوع، استفراغ و تب اشاره کرد. پیچخوردگی بیضه مشکل مهمی است که باید بلافاصله توسط پزشک درمان شود.
بیشتر بخوانید : خطرات آب آوردن شکم
سوالات متداول
اگر درد شکم مداوم یا شدید است یا از مشکلاتی مثل اسهال و یبوست مداوم، مدفوع خونی یا کاهش وزن ناخواسته رنج میبرید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
پزشک با معاینه بدنی و تستهای تشخیصی مانند سونوگرافی، سیتی اسکن، MRI و کولونوسکوپی علت درد شکم را تشخیص میدهد.
درمان درد شکم به علت بروز آن بستگی دارد، اما معمولا شامل دارو درمانی، اصلاح رژیم غذایی یا جراحی میشود.
کلام پایانی درباره علت درد سمت چپ شکم
همانطور که ملاحظه کردید، درد سمت چپ شکم ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که بعضی از آنها به درمان فوری نیاز دارند. از اینرو، برای تشخیص علت این دردها و معالجه آنها، باید در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید. جهت دریافت نوبت از پزشک متخصص، با مراجعه به وب سایت درمانکده میتوانید به سادگی و به سرعت نوبت از پزشک متخصص گوارش دریافت نمایید.
منابع: healthline, medicalnewstoday