التهاب مثانه یا سیستیت بینابینی یک نوع بیماری آزاردهنده است که موجب درد در ناحیه لگن و مشکلاتی جدی در ادرار کردن می‌شود. آمارها نشان می‌دهد که 1 تا 4 میلیون مرد و حدود 3 تا 8 میلیون زن در ایالات متحده با بیماری التهاب مثانه دست و پنجه نرم می‌کنند. علائم این بیماری ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما معمولاً اکثر افراد درد و ناراحتی در زمان ادرار را تجربه می‌کنند. در این مقاله از مجله درمانکده می‌توانید با علائم بیماری سیستیت بینابینی و همچنین روش‌های پیشگیری و درمان این بیماری آشنا شوید.
فهرست محتوا:
التهاب مثانه یا سیستیت بینابینی چیست؟
التهاب مثانه یا سیستیت بینابینی (Interstitial Cystitis) یک بیماری نسبتاً شایع در ناحیه مثانه است که موجب ایجاد درد مزمن و طولانی مدت و تکرر ادرار می‌شود. افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، در ناحیه شکم و لگن خود درد احساس می‌کنند و دچار تکرر ادرار می‌شوند. در بسیاری از بیماریان علائم بیماری ممکن است ناگهان ناپدید شود و دوباره بعد از مدتی عود کند.
بیشتر بدانید: زود انزالی چیست؟
بیشتر بدانید: اسپاسم مثانه چیست؟
علائم التهاب مثانه
افرادی که به بیماری سیستیت بینابینی مبتلا می‌شوند معمولاً علائم مشخصی را تجربه می‌کنند. در ادامه می‌توانید با رایج‌ترین علائم التهاب مثانه یا سیستیت بینابینی آشنا شوید.
- درد شدید لگن
- درد در قسمت تحتانی شکم
- نیاز به ادرار کردن بیشتر از حد معمول
- درد بخش تحتانی شکم هنگام پر شدن مثانه که با ادرار تسکین پیدا می‌کند
- مشکل در ادرار کردن
- بی‌اختیاری ادرار
- وجود خون در ادرار
- کدر شدن رنگ ادرار
- سوزش در زمان ادرار
- بد بو شدن ادرار
- تب خفیف
- درد در رابطه جنسی
- احساس ضعف و بی‌قراری
- درد بین کیسه بیضه و مقعد در مردان
بیشتر بخوانیم: برای پسران: همه چیز دربارۀ محافظت از آلت تناسلی و کیسۀ بیضه که باید بدانید
علت التهاب مثانه
بیماری التهاب مثانه یا سیستیت بینابینی ممکن است در هر فرد با هر سن و جنسیتی ایجاد شود، اما به‌طورکلی این بیماری در خانم‌ها بسیار شایع‌تر است. معمولاً افراد بالای 30 سال بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند و اغلب اوقات علائم ناگهان بروز می‌کند و برای مدتی خاموش می‌شود. سپس فرد دوباره با علائم بیماری روبرو می‌شود.
در اکثر افراد دردهای مربوط به بیماری سیستیت بینابینی در زمان قاعدگی و یا خوردن برخی غذاها و نوشیدنی‌ها تشدید می‌شود. هنوز به طور قطع علت التهاب مثانه مشخص نیست، اما برخی عوامل می‌توانند موجب بروز بیماری شوند و ریسک ابتلا به آن را افزایش دهند. در ادامه به برخی از رایج‌ترین دلایل بیماری سیستیت بینابینی اشاره شده است.
- آسیب به پوشش مثانه
- مشکل در عضلات کف لگن
- مشکلات مربوط به سیستم ایمنی بدن
- عفونت ادراری طولانی مدت
- ابتلا به بیماری‌هایی مثل فیبرومیالژیا، آنسفالومیلیت میالژیک یا سندرم خستگی مزمن و سندرم روده تحریک‌پذیر
- استفاده از ژل‌ها، مرطوب‌کننده‌ها و پدهای بهداشتی
- تغییرات هورمونی
- استفاده طولانی مدت از سوندهای ادراری
بیشتر بخوانیم: مثانه بیش فعال چیست؟ + بررسی علل، نشانه‌ها و راه‌های درمان مثانه پرکار
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در بسیاری از مواقع علائم بیماری سیستیت بینابینی شباهت زیادی به سرطان مثانه دارد، از همین روز لازم است فرد با مشاهده علائم بیماری هر چه سریع‌تر نسبت به تشخیص آن اقدام کنید. در صورت مشاهده علائم زیر باید به سرعت از یک فوق تخصص اورولوژی کمک بگیرید و آزمایش‌های تشخیصی را انجام دهید.
- وجود خون در ادرار
- درد در ناحیه تحتانی شکم
- درد لگنی طولانی مدت
بیشتر بخوانیم:عفونت مثانه چیست؟ راه‌های درمان آن با روش‌های خانگی
روش‌های درمان التهاب مثانه
درمان التهاب مثانه معمولاً به روشی مشخص و خاص انجام نمی‌شود. درواقع هنوز هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و متخصصین معمولاً برای درمان از انواع دارو، روش‌های فیزیوتراپی، جراحی، لیزر و تزریق بوتاکس استفاده می‌کنند. در بسیاری از مواقع نیز استفاده از روش‌های درمان خانگی بیماری سیستیت می‌تواند به کاهش علائم و کنترل بیماری کمک زیادی کند. در ادامه می‌توانید با رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمان التهاب مثانه آشنا شوید.
تغییر رژیم غذایی
افرادی که به بیماری سیستیت بینابینی مبتلا هستند باید از مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها اجتناب کنند. برای درمان خانگی بیماری سیستیت باید بدانید که استفاده از برخی خوراکی‌ها ممکن است موجب تشدید علائم و افزایش درد و ناراحتی در بیمار شود. معمولاً این افراد باید مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی مثل مرکبات، فلفل‌ها، نوشیدنی‌های حاوی کافئین، شیرین‌کننده‌های مصنوعی، شکلات، نوشابه‌های گازدار و گوجه‌فرنگی را متوقف کنند. برخی اوقات پزشک برای کنترل این موضوع یک داروهای آنتی‌اسید برای بیمار تجویز می‌کند تا سوزش و ناراحتی در زمان ادرار کاهش پیدا کند. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق امکان مشاوره آنلاین متخصص اورولوژی از دکتر راهنمایی کسب کنید.
بیشتر بخوانیم: عفونت ادراری چیست؟ علائم، علل، تشخیص و درمان
داشتن فعالیت بدنی به صورت مرتب
می‌تواند به تسکین علائم التهاب مثانه کمک کند. افرادی که به بیماری سیستیت بینابینی مبتلا هستند بهتر است پیاده‌روی مرتبی داشته باشند و ورزش‌هایی مثل دوچرخه‌سواری و یوگا را امتحان کنند. فراموش نکنید که استرس موجب شعله‌ور شدن علائم بیماری می‌شود و ورزش کردن می‌تواند شما را از استرس دور کند.
مصرف دارو
برای کاهش درد شکم و لگن می‌توانید از داروهای مسکن بدون نسخه مانند پاراستامول و ایبوپروفن استفاده کنید. داروهایی مثل آمی تریپتیلین، پاباپنتن، پره گابالین تولترودین، سولیفناسین یا میرابگرون برای کاهش فوریت ادرار کردن و کاهش دردهای عصبی مؤثر هستند. برخی اوقات نیز پزشک برای افراد از داروی تجویزی پنتوسان پلی سولفات سدیم استفاده می‌کند. استفاده از داروهای ضد افسردگی و همچنین آنتی‌هیستامین‌ها نیز می‌توانند در کنترل علائم بیماری سیستیت بینابینی مؤثر باشند.
داروهای تزریقی مثانه
داروهای موضعی مثانه به صورتی هستند که باید داخل مثانه قرار بگیرند و یا تزریق شوند. لیگنوکائین یک نوع بی‌حس‌کننده است که به صورت موضعی مثانه را بی‌حس می‌کند. این دارو دارای ترکیباتی مثل استروئیدها، بی‌کربنات سدیم و هپارین است. در برخی مواقع نیز لازم است از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی برای کاهش التهاب و عفونت استفاده شود.
فیزیوتراپی
درمان التهاب مثانه به کمک فیزیوتراپی موجب کاهش دردهای عضلانی می‌شود و علائم آزاردهنده بیماری را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. برای فیزیوتراپی باید از یک فیزیوتراپیست متخصص لگن کمک بگیرید.
طب سوزنی
طب سوزنی یکی دیگر از روش‌های درمان بیماری سیستیت بینابینی است که به کاهش درد و علائم بیماری کمک زیادی می‌کند.
لیزر درمانی
راه‌کار بعدی که برای درمان التهاب مثانه یا سیستیت بینابینی استفاده می‌شود لیزر درمانی است. در این روش زخم‌های داخل مثانه با استفاده از جریان الکتریکی یا لیزر مهر و موم می‌شوند.
بیشتر بخوانیم: تکرر ادرار ؛ علل، علائم هشدار، آزمایش و درمان
تزریق بوتاکس
بسیاری از پزشکان برای کاهش درد و بهبود علائم التهاب مثانه یا سیستیت بینابینی و مشکلات مربوط به ادرار از تزریق بوتاکس به دیواره مثانه استفاده می‌کنند.
پرتو درمانی
در برخی مواقع پزشک برای درمان التهاب مثانه از پرتو درمانی ناحیه لگن استفاده می‌کند. این کار موجب ایجاد تغییرات التهابی در بافت مثانه می‌شود.
تحریک عصبی
تحریک عصبی برای درمان التهاب مثانه به دو روش انجام می‌شود. در روش تحریک الکتریکی عصب از راه پوست، پالس‌های الکتریکی ملایم ایجاد می‌شود و درد لگن کاهش پیدا می‌کند. در برخی افراد این روش سبب کاهش تکرار ادرار نیز می‌شود. در روش تحریم عصب ساکرال نیز فوریت ادرار کاهش پیدا می‌کند و به کنترل ادرار کمک می‌کند.
جراحی
هر چند جراحی آخرین روش درمان بیماری سیستیت بینابینی است، اما گاهی اوقات پزشک برای درمان بیمار این روش را پیشنهاد می‌دهد. درواقع زمانی که علائم بیماری با هیچکدام از روش‌ها بهبود پیدا نکنند و فرد درد شدید را احساس کند، روش جراحی می‌تواند مؤثر باشد.
روش تشخیص انواع سیستیت
باید بدانید که هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص التهاب مثانه وجود ندارد. پزشک برای تشخیص بیماری علائم بیمار را بررسی می‌کند. سپس برای تأیید بیماری لازم است فرد چندین آزمایش مختلف را انجام دهد. فردی که به بیماری التهاب مثانه مشکوک است باید با نظر پزشک آزمایش‌های مختلفی نظیر سیستوسکوپی، آزمایش ادرار، سونوگرافی و اسکن ام آر آی مثانه و کلیه، سواب واژینال آزمایش‌های مختلفی جهت بررسی عملکرد مثانه و مجاری ادرار را انجام دهد.
از طرف دیگر بررسی تاریخچه پزشکی بیمار، حجم مایعات مصرفی در طول روز، معاینه لگن و بیوپسی نیز می‌تواند در تشخیص بیماری التهاب مثانه مؤثر باشد.
بیشتر بخوانیم: عفونت کلیه ؛ علل، علائم و راه‌های پیشگیری و درمان
روش پیشگیری از التهاب مثانه
- سعی کنید استرس و اضطراب را از خود دور کنید.
- بدن خود را هیدراته نگه دارید.
- مصرف مرکبات و نوشیدنی‌های الکلی می‌تواند علائم التهاب مثانه را تشدید کند، بنابراین از آن‌ها اجتناب کنید.
- سیگار کشیدن را کنار بگذارید، زیرا مواد شیمیایی موجود در سیگار مثانه را تحریک می‌کند.
- از نشستن در وان و استخر اجتناب کنید.
- به‌هیچ‌عنوان از اسپری‌های ضد تعریق و دئودورانت‌ها در ناحیه تناسلی استفاده نکنید.
- رفتن به ادرار را به تأخیر نیندازید و به محض این که احساس می‌کنید، لازم است ادرار را تخلیه کنید.
- بعد از رابطه جنسی مثانه را تخلیه کنید.
عوارض التهاب مثانه
در بیشتر مواقع التهاب مثانه بدون هیچ مشکلی خودبه‌خود برطرف می‌شود ولی برخی اوقات بی‌توجهی نسبت به درمان می‌تواند موجب ایجاد عوارضی جبران‌ناپذیر شود. عفونت کلیه‌ها از مهم‌ترین عوارض التهاب مثانه است که می‌تواند زمینه آسیب‌های دائمی به کلیه را فراهم کند.
از طرف دیگر درمان نشدن بیماری سیستیت بینابینی می‌تواند با کاهش گنجایش مثانه، مشکلات جنسی، اختلال خواب و کاهش کیفیت زندگی می‌شود.
بیشتر بخوانیم: شب ادراری در کودکان؛ علت و راه های درمان
جمع بندی
التهاب مثانه یک مشکل آزاردهنده است که هنوز درمان مشخصی برای آن وجود ندارد. مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها می‌تواند علائم این بیماری را تشدید کند، از همین رو بهتر است برای پیشگیری از این مشکل از غذاهای تحریک‌کننده مثانه استفاده نکنید. در صورتی که درد زیر شکم و لگن را همراه با خون در ادرار مشاهده کردید، هر چه سریع‌تر از یک پزشک کمک بگیرید.
برای رزرو نوبت آنلاین پزشکی همین حالا کلیک کنید.
سوالات رایج
برای درمان خانگی بیماری سیستیت می‌توانید چند دقیقه در وان آب با مقداری جوش‌شیرین بنشینید. مصرف زردچوبه، تخم کدو حلوایی، پروبیوتیک‌ها؛ اسفناج، ژل آلوئه ورا و چای سبز نیز می‌تواند برای بهبود علائم التهاب مثانه مؤثر باشد.
برای کاهش درد التهاب مثانه می‌توانید از داروهای مسکن بدون نسخه مانند پاراستامول و ایبوپروفن استفاده کنید. داروهایی مثل آمی تریپتیلین، پاباپنتن، پره گابالین تولترودین، سولیفناسین یا میرابگرون برای کاهش فوریت ادرار کردن و کاهش دردهای عصبی مؤثر هستند. استفاده از داروهای ضد افسردگی و همچنین آنتی‌هیستامین‌ها نیز می‌توانند در کنترل علائم التهاب مثانه مؤثر باشند.
منابع: nhs، clevelandclinic، brighamandwomens
من هنوز درد مثانه و سوزش ادرار دارم ولی ازمایش هیچ عفونتی رو نشون نداد باید چیکار کنم چون خیلی اذیت میکنه
سلام من دوماه مثانه ام درد شدید دارم
خیلی دکتر هم رفتم همه ازمایش و سونوگرافی ها کلا سالمه و کمک لازم دارم
سلام،من مدت ۸ سال میشد تکرر ادرار در شب داشتم اما بدون درد و قطع قطع شدن ادرار،اما از مدت یکسال بدینسو ضمن تکرر ادار در شب،ادرار سوزناک و قطره ی داشتم دو ماه قبل به دوکتور اورولوژی مراجعه کردم بعد از رادیو لوژی بیماری مرا کسیست یا التهاب مثانه تشخیص دادن و در دوبار مراجعه و دو نسخه دارو مشکل ادرار دردناک و قطره ی من خوب نشد اما بعد از کمک گرفتن از انترنت و استفاده داروی سیپروفلاکسیسین ۵۰۰ سوزش و درد ادرار خوب شده اما هنوزم تکرر ادرار دارم.
میشه برام رهنمایی کنید که برای همیشه از شر این مشکل خلاص بشم.
سلام عکس سونوگرافی
سلام خسته نباشید .
من امروز صبح بلند شدم مثانم وقتی راه میرم خیلی درد میکنه ولی وقتی میچینم دیگع درد نداره میشه بگید دلیلش چیه