اگر سوزش معده دارید، باید بدانید که شما تنها کسی نیستید که این مشکل را تجربه می‌کنید. بسیاری از مردم می‌گویند که گاهی اوقات در معده خود احساس سوزش دارند. این مشکل غالبا از سبک زندگی نادرست یا سوء هاضمه ناشی می‌شود، اما در بعضی موارد ممکن است نشان‌دهنده بیماری‌های دستگاه گوارش باشد. داروهای تجویزی و بدون نسخه می‌توانند به درمان سوزش معده کمک کنند. بعضی از روش‌های خانگی هم ممکن است موثر باشند. اگر شما هم از این مشکل آزاردهنده رنج می‌برید و به دنبال راهی برای رفع آن هستید، تا انتهای مقاله امروز مجله درمانکده همراه ما بمانید.
فهرست محتوا
راه‌های درمان سوزش معده در خانه
در این بخش، آموزش درمان سوزش معده با راه‌کارهای خانگی آورده شده است. تعدادی از این روش‌ها تاثیر فوری دارند، در حالی که بعضی از آن‌ها مدتی طول می‌کشد که اثرات خود را نشان دهند.
بیشتر بدانید: معده درد چیست؟
بیشتر بدانید: درد بالای معده نشانه چیست؟
1. سرکه سیب
استفاده از سرکه سیب به عنوان درمان سوزش معده در طب سنتی معرفی شده است، چرا که تولید اسید معده را تنظیم می‌کند. 2 تا سه قاشق چای‌خوری سرکه سیب را داخل یک لیوان آب بریزید و در صورت تمایل به آن یک قاشق غذاخوری عسل اضافه کنید. هر زمان که دچار رفلاکس اسید (برگشت اسید معده به سمت مری) شدید، یک لیوان از این نوشیدنی را بنوشید.
2. آب لیموترش
مشخص شده است که آب لیموترش می‌تواند اسید معده را خنثی کرده و به کاهش سوزش ناشی از رفلاکس اسید کمک کند. اگر مستعد ابتلا به سوزش سر دل هستید، 10 تا 15 دقیقه قبل از صرف غذا، از آب لیموترش به عنوان یک اقدام پیش‌گیرانه استفاده کنید. یک قاشق غذاخوری آب لیموترش تازه را داخل یک لیوان آب گرم بریزید و آن را با معده خالی میل کنید.
3. ماست
ماست حاوی پروبیوتیک است که به درمان ازوفاژیت ناشی از رفلاکس (التهاب مری) و بهبود سوزش معده کمک می‌کند. هر زمان در معده خود احساس سوزش کردید، یک لیوان ماست ساده (ترجیحا خنک) بخورید.
بیشتر بدانید: درمان معده درد چیست؟
بیشتر بدانید: علائم سوزش معده چیست؟
4. جوش شیرین
جوش شیرین (بی‌کربنات سدیم) ماهیت قلیایی دارد و به همین دلیل می‌توان از آن برای درمان سوزش سر دل استفاده کرد. یک قاشق چای‌خوری جوش شیرین را در یک لیوان آب حل کنید و آن را بنوشید. در صورت تمایل می‌توانید به این نوشیدنی کمی عسل یا آب لیموترش اضافه کنید تا طعم آن بهتر شود. از این روش به طور مداوم و بیش از یک هفته استفاده نکنید، چون ممکن است به عوارضی مانند تورم یا حالت تهوع منجر شود.
5. موز و سیب
از موز و سیب به عنوان بهترین میوه برای سوزش معده یاد می‌شود. موز سرشار از آنتی‌اسیدهای طبیعی است که به عنوان یک بافر در برابر رفلاکس اسید عمل می‌کنند. این میوه منبع غنی پتاسیم است و به کنترل تولید اسید در معده کمک می‌کند. به‌علاوه، بعضی از عناصر موجود در آن باعث افزایش تولید مخاط در معده می‌شوند که این به‌نوبه‌خود می‌تواند از معده درباره اثرات مضر تولید بیش از حد اسید محافظت کند. از سوی دیگر، موز و سیب سرشار از فیبر هستند، به فرآیند هضم سرعت می‌بخشند و میزان اسیدیته را به حداقل می‌رسانند.
بیشتر بدانید: آناتومی معده چیست؟
6. زنجبیل
زنجبیل یک درمان موثر برای بسیاری از مشکلات گوارشی است، از حالت تهوع گرفته تا رفلاکس اسید. زنجیبل معده را آرام و اسید را خنثی می‌کند. به‌علاوه، می‌تواند التهاب را کاهش دهد. سه تکه زنجبیل را در 2 لیوان آب به مدت 30 دقیقه بجوشانید. مایع به دست آمده را از صافی رد کنید و در صورت تمایل به آن کمی عسل بیفزایید. در طول روز یک یا 2 لیوان از این دمنوش بنوشید.
7. بادام
از آنجا که بادام به کاهش علائم رفلاکس اسید و سوء هاضمه کمک می‌کند، می‌توان از آن برای درمان سوزش معده استفاده کرد. توصیه می‌شود بعد از غذا پنج تا 6 عدد بادام بخورید.
8. ریحان
خواص درمانی برگ ریحان به کاهش اسیدیته معده و بهبود حالت تهوع کمک می‌کند. اگر همیشه از سوزش معده رنج می‌برید، سه تا چهار برگ ریحان را در یک و نیم لیوان آب به مدت 10 تا 15 دقیقه بجوشانید و در صورت تمایل به آن کمی عسل اضافه کنید. از این دمنوش می‌توانید 2 تا سه بار در روز استفاده کنید.
بیشتر بدانید: ولولوس معده چیست؟
بیشتر بدانید: علائم رفلاکس اسید معده چیست؟
9. اجتناب از مصرف غذاهایی که ممکن است سوزش معده را تحریک کنند
اگر سوزش معده دارید یا مستعد ابتلا به رفلاکس اسید هستید، بهتر است از خوردن مواد غذایی زیر بپرهیزید یا میزان مصرف آن‌ها را به حداقل برسانید:
- غذاهای پرچرب مانند سیب‌زمینی سرخ کرده، سس و گوشت پرچرب
- میوه‌ها و سبزیجات اسیدی مثل مرکبات و گوجه‌فرنگی
- شکلات
- سیر
- پیاز
- غذاهای تند
- کافئین
- الکل
- نوشابه‌های گازدار
در صورت لزوم می توانید با دکتر گوارش آنلاین مشورت کنید.
بیشتر بدانید: زخم معده چیست؟
بیشتر بدانید: عمل باندینگ معده چیست؟
درمان سوزش معده با روش‌های پزشکی
انتخاب بهترین گزینه برای درمان سریع سوزش معده به این بستگی دارد که چه چیزی باعث بروز این مشکل شده است.
1. بیماری رفلاکس معده به مری
این بیماری زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به طور مکرر به سمت مری برگردد و دیواره پوششی مری را تحریک کند. اگر راه‌کارهای خانگی و داروهای بدون نسخه برای درمان بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) موثر نباشند، پزشک داروهای قوی تجویز می‌کند.
از داروهایی که به درمان GERD کمک می‌کنند می‌توان به مهارکننده‌های پمپ پروتون (مثل امپرازول و لانسوپرازول) و مسدودکننده‌های H2 (مانند فاموتیدین و نیزاتیدین) اشاره کرد که تولید اسید معده را کاهش می‌دهند.
GERD معمولا با دارو قابل کنترل است. اگر دارو درمانی موثر نباشد، پزشک برای جلوگیری از برگشت اسید معده به سمت مری ممکن است جراحی را توصیه کند.
بیشتر بدانید: سرطان معده چیست؟
2. گاستریت و زخم معده
گاستریت به معنی التهاب و ورم دیواره داخلی معده است. درمان نکردن گاستریت به زخم معده و خونریزی معده منجر می‌شود و حتی می‌تواند در موارد نادر خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد.
داروهای مورد استفاده برای درمان گاستریت عبارتند از: داروهای آنتی‌بیوتیکی برای از بین بردن هلیکوباکتر پیلوری و داروهایی که تولید اسید معده را کاهش می‌دهند (مثل مهارکننده‌های پمپ پروتون و مسدودکننده‌های H2).
داروهای فوق در درمان زخم معده هم کاربرد دارند. گاهی اوقات، پزشک استفاده از عوامل سیتوپروتکتیو (مثل میزوپروستول) را برای محافظت از پوشش داخلی معده و درمان زخم معده توصیه می‌کند.
بیشتر بدانید: اسید معده چیست؟
بیشتر بدانید: علت خونریزی معده چیست؟
3. سوء هاضمه
سوء هاضمه مشکل رایجی است که هر کسی ممکن است آن را به شکل متفاوتی تجربه کند. سوزش معده، احساس ناراحتی در قسمت فوقانی شکم، نفخ، حالت تهوع و احساس پری بلافاصله بعد از مصرف مقدار کمی غذا از علائم شایع سوء هاضمه هستند.
افزایش تعداد وعده‌های غذایی و کاهش حجم هر وعده، کاهش مصرف الکل و کافئین و کنترل استرس و اضطراب نقش مهمی در درمان سوء هاضمه دارد. اگر سوء هاضمه شدید باشد، پزشک دارو تجویز می‌کند. این داروها عبارتند از: مهارکننده‌های پمپ پروتون، مسدودکننده‌های H2، پروکینتیک‌ها (برای تخلیه سریع‌تر معده)، آنتی‌بیوتیک‌ها (در صورتی که عفونت هلیکوباکتری پیلوری علت سوزش معده باشد) و داروهای ضدافسردگی و ضداسترس (اگر مشکلات روحی در بروز سوء هاضمه نقش داشته باشند).
4. سندرم روده تحریک‌پذیر
سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) یک اختلال روده‌ای است که در بعضی از افراد باعث سوزش و درد معده می‌شود. سایر علائم IBS عبارتند از: اسهال یا یبوست، نفخ و حالت تهوع.
علائم خفیف IBS را اغلب می‌توان با کنترل استرس و تغییر رژیم غذایی برطرف کرد. علاوه بر این، با توجه به علائم شما، پزشک ممکن است دارو تجویز کند. داروها عبارتند از: مکمل‌های فیبر و ملین‌ها برای کنترل یبوست، داروهای ضداسهال (مانند لوپرامید)، داروهای آنتی‌کولینرژیک برای تسکین اسپاسم دردناک روده (مثل دی‌سیکلومین)، داروهای ضددرد، داروهای ضدافسردگی و داروهای مخصوص IBS (مانند آلوسترون و الوکسادولین).
5. درمان سوزش معده ناشی از مصرف دارو
اگر سوزش معده شما از مصرف زیاد داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن ناشی شود، پزشک توصیه می‌کند که از سایر داروهای مُسکن جایگزین مانند استامینوفن استفاده کنید.
بیشتر بدانید: عفونت هلیکوباکتر پیلوری چیست؟
سوالات متداول
مصرف سرکه سیب رقیق شده، موز، سیب، دمنوش ریحان، دمنوش زنجبیل و ماست می‌تواند بهترین درمان سوزش معده باشد.
بعضی از محققان معتقدند که عسل سطح غشای مخاطی مری را می‌پوشاند و التهاب ناشی از رفلاکس اسید را کاهش می‌دهد. با این حال، برای نتیجه‌گیری قطعی باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
خوردن وعده‌های غذایی کوچک و کم حجم، آرام غذا خوردن، اجتناب از دراز کشیدن بلافاصله بعد از صرف غذا و بالا آوردن سر در هنگام خواب به درمان سوزش سر دل کمک می‌کند. اگر این راه‌کارها موثر نبودند، به پزشک مراجعه کنید.
سوزش معده عصبی از استرس و اضطراب ناشی می‌شود؛ از این‌رو، تکنیک‌های آرامش‌بخش مثل یوگا، مدیتیشن، ورزش و تنفس عمیق به رفع آن کمک می‌کنند.
اگر ناراحتی معده شما بیش از چند روز طول کشید یا علائمی مانند مدفوع سیاه رنگ یا خونی، درد شدید شکم، مشکل در بلع یا تنفس، استفراغ شدید یا استفراغ خون‌آلود، احساس یک توده در شکم، تورم شکم، تب، کاهش وزن ناخواسته و زرد شدن چشم‌ها یا پوست را تجربه کردید، حتما از پزشک کمک بگیرید.
کلام پایانی درباره درمان سوزش معده
اینکه هر از گاهی سوزش معده داشته باشید، نگران‌کننده نیست. اما اگر به طور مداوم این مشکل را تجربه می‌کنید، نسبت به آن بی‌توجه نباشید و حتما به دکتر فوق متخصص گوارش مراجعه کنید. درمان سوزش معده به علت بروز آن بستگی دارد؛ گاهی اوقات، با تغییر رژیم غذایی بهبود می‌یابد و در بعضی موارد نیازمند دارو درمانی است. در سایت درمانکده می‌توانید با بهترین فوق متخصص گوارش آشنا شوید و با آن‌ها درباره راه‌های درمان این مشکل شایع مشورت کنید.
منابع: healthline, stylecraze
